Obserwujemy świat

Nie ma widoków na lekarstwo przeciw AIDS

Na zwołanej po raz dziesiąty międzynarodowej konferencji poświęconej AIDS, która w sierpniu ubiegłego roku odbyła się w Japonii, przyznano, że wysiłki zmierzające do wynalezienia szczepionki i lekarstwa przeciw AIDS w gruncie rzeczy spełzły na niczym i że do końca tego dziesięciolecia nie należy się spodziewać poprawy sytuacji. „Pandemia AIDS dopiero nabiera rozmachu” — powiedział dr James Curran z Ośrodka Profilaktyki i Zwalczania Chorób w Atlancie w stanie Georgia. Liczbę osób zarażonych w skali świata szacuje się na jakieś 17 milionów — 3 miliony więcej niż przed rokiem. Niestety, milion z nich to dzieci. Jeżeli takie tempo się utrzyma, to według Światowej Organizacji Zdrowia w roku 2000 będzie już 30 do 40 milionów zakażonych. Liczba chorych z pełnoobjawowym AIDS w ciągu 12 miesięcy wzrosła o 60 procent i w połowie roku 1994 wynosiła 4 miliony, łącznie z tymi, którzy już umarli. Czasami od zakażenia wirusem HIV do wystąpienia pierwszych objawów AIDS mija nawet 10 lat. Ze względu na nikłe postępy w zwalczaniu tej szerzącej się pandemii postanowiono zwoływać konferencje poświęcone AIDS nie każdego roku, lecz co dwa lata, i następne spotkanie w Vancouver w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska zaplanowano na lipiec 1996 roku.

Niebezpieczna krew na Filipinach

Według najnowszych badań przeprowadzonych przez zespół filipińskich lekarzy poczynania służby krwi w tym kraju są „niebezpieczne, nieudolne i szkodliwe”. Wyniki badań, które tamtejszy minister zdrowia, Juan Flavier, nazwał „wielce alarmującymi”, ujawniły, że personel przeszło połowy banków krwi nie potrafi wykonywać testów przesiewowych wykrywających kiłę, AIDS, zapalenie wątroby typu B czy malarię. Co więcej, po sprawdzeniu 136 próbek krwi przechowywanej w bankach okazało się, że jakieś 4 procent przebadanej wcześniej krwi było zakażone.

Sprytni rolnicy i przebiegłe wrony

W Japonii wre ciągła walka o to, kto zbierze plony z pól. Rolnicy nieustannie toczą wojnę z przebiegłymi wronami, które szybko rozszyfrowują każdą obmyśloną przez nich taktykę. Jednakże w gazecie Asahi Evening News podano, iż obecnie sprytni rolnicy z prefektury Nagano starają się złapać ptaki, wykorzystując ich najgorsze instynkty. W pobliżu swych pól wybudowali trzymetrowej wysokości klatkę o bokach dziewięć na dziewięć metrów, po czym umieścili w niej wrony z innej okolicy. Zazdrosne miejscowe ptaki, rozwścieczone obecnością intruzów, wlatują do klatki, by ich zaatakować, i same zostają uwięzione. Czy ta metoda okazała się w końcu skuteczna? Pewien rolnik mówi: „W gruncie rzeczy większość złapanych wron to osobniki wędrujące. Miejscowe są na tyle przemyślne, że sobie z nas kpią i odlatują”. Tak oto walka trwa dalej.

Miód na wrzody?

Doktor Basil J. S. Grogono wypowiedział się na łamach kanadyjskiej gazety Medical Post, że zwyczajny miód pszczeli może bardziej pomóc cierpiącym na wrzody trawienne niż lekarze, którzy w ostatnich dziesięcioleciach często uciekali się do drastycznego środka, jakim jest operacja. Nadmienił, że coraz więcej specjalistów dostrzega wpływ na rozwój choroby wrzodowej niewielkiego drobnoustroju Helicobacter pylori. Chociaż niektórzy zalecają zwalczanie go lekami, dr Grogono zwrócił uwagę na ich szkodliwe działanie uboczne oraz na to, iż mikroorganizmy mogą się na nie uodpornić. Z drugiej strony powołał się na pismo Journal of the Royal Society of Medicine, w którym opublikowano wyniki ostatnich badań nad bakteriostatycznymi właściwościami miodu. Miód produkowany przez nowozelandzkie pszczoły, które zbierały pożytek z pewnego krzewu (Leptospermum ericoides), okazał się skuteczny w niszczeniu drobnoustrojów wywołujących owrzodzenie.

Dzieci z wyspy bez telewizji

Powołując się na raport zamieszczony w czołowym czasopiśmie edukacyjnym Support for Learning, londyński The Times doniósł, że niewielka Wyspa Świętej Heleny, leżąca w jednej trzeciej drogi z Afryki Zachodniej do Ameryki Południowej, szczyci się dziećmi, które „należą do najbardziej zrównoważonych na świecie”. Autor raportu, dr Tony Charlton, stwierdził, że zaledwie 3,4 procent dzieci w wieku od 9 do 12 lat sprawia tam większe trudności wychowawcze. The Times zauważa, iż „jeszcze nigdzie na świecie, w żadnej grupie wiekowej nie odnotowano tak niskiego odsetka”. Dzięki czemu te dzieci są tak zrównoważone? Jedną z przyczyn może być wysoki poziom oświaty i łatwy do niej dostęp. Jednakże dr Charlton zamierza zbadać jeszcze inny możliwy powód. Do niedawna na wyspie nie nadawano żadnych programów telewizyjnych i dopiero ostatnio dotarła tu telewizja satelitarna. Jak się ocenia, za trzy lata 1300 na 1500 tutejszych rodzin będzie miało telewizor. Wspomniany uczony ma zamiar obserwować, jak wpłynie to na dzieci mieszkające na wyspie.

Ponad miliard palaczy

Według najnowszych danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) liczba palaczy na świecie osiągnęła 1,1 miliarda. WHO ostrzega, że jeśli obecna tendencja się utrzyma, to „tytoń zabije około pół miliarda żyjących obecnie ludzi, przy czym połowa z nich — czyli 250 milionów — umrze w średnim wieku”. Począwszy od lat osiemdziesiątych liczba wypalanych papierosów nieco malała w państwach uprzemysłowionych, ale w krajach rozwijających się wzrastała. Toteż w skali światowej na dorosłego człowieka wciąż przypada rocznie 1650 sztuk wypalonych papierosów. Hans Emblad z WHO, kierujący programem walki z uzależnieniem, mówi: „Skuteczna kampania reklamy tytoniu w krajach rozwijających się sprawia, że pod względem zapotrzebowania na papierosy zaczynają one zajmować miejsce państw rozwiniętych. Na świecie wciąż jeszcze nie udało się opanować epidemii tytoniowej”.

Ile aborcji?

„Co roku na świecie dokonuje się oficjalnie 33 milionów aborcji, a po dodaniu wszystkich nielegalnych zabiegów liczba ta wynosiłaby od 40 do 60 milionów” — czytamy w dzienniku Clarín, wydawanym w Buenos Aires. „W krajach, które zezwalają na przerywanie ciąży, żyje 76 procent ludności świata”. W wyniku aborcji ginie więcej nie narodzonych dzieci, niż wynosi liczba mieszkańców Argentyny — można by powiedzieć, że co roku wyniszcza się całą ludność takiego państwa, jak Egipt, Francja, RPA, Turcja, Wielka Brytania czy Włochy. Podobną liczbę 50 milionów pochłonęła druga wojna światowa w ciągu sześciu lat zmagań.

Podczas podróży zachowuj ostrożność

W czasie podróży zwracaj uwagę, co się wokoło ciebie dzieje. „Kieszonkowcy i złodzieje bagaży zdecydowanie preferują roztargnionych podróżnych” — podaje brazylijskie pismo Claúdia. Dlatego, „jeśli ktoś cię potrąca lub plami ci ubranie, miej się na baczności. Są to znane sposoby odwracania uwagi”. Bądź także ostrożny, gdy jesteś o coś pytany albo proszony o pomoc. Chwilowa nieuwaga może kosztować utratę bagażu. Zdaniem Adriana Caleiro, pracownika międzynarodowego portu lotniczego w São Paulo, szczególną uwagę należy zachować, gdy się oddaje walizki w trakcie odprawy samolotu, podpisuje dokumenty przy wypożyczaniu samochodu, melduje w hotelu lub go opuszcza, umieszcza dzieci w taksówce, ogląda wystawy sklepowe czy wstępuje gdzieś na kawę. We wspomnianym czasopiśmie przestrzeżono, by w wypadku utraty kluczy natychmiast wymienić zamki. Niekiedy złodziej podaje się za znalazcę bagażu i nawet oddaje wszystkie zaginione rzeczy, ale ma już dorobiony komplet kluczy i może się później włamać do domu.

Udana operacja

Jak podaje włoska gazeta La Stampa, zespół lekarzy operujących w kwietniu papieża Jana Pawła II z „całkowicie uzasadnioną dumą” doniósł, że operacja stawu biodrowego „nie mogła się powieść lepiej”. Ale zabiegi chirurgiczne dokonywane na obecnym papieżu nie zawsze były tak udane. Po zamachu w roku 1981 Jan Paweł II musiał pozostać w szpitalu przez dwa miesiące, aby wyleczyć zakażenie wirusem cytomegalii — bardzo groźnej choroby, której się nabawił wskutek przetaczania krwi. Nic więc dziwnego, że tym razem nie zastosowano transfuzji, chociaż jak donosi La Stampa, „ubytek krwi był znaczny”. W gazecie tej czytamy, iż „podczas operacji krew papieża była odzyskiwana, sterylizowana i ponownie wprowadzana do obiegu”.

Decydujące znaczenie wczesnego dzieciństwa

„W procesie dostosowywania się do życia w społeczeństwie bardzo ważną rolę odgrywa troska, jaką dziecko jest otaczane przed ukończeniem trzeciego roku życia, gdyż ma ona wpływ na rozwój systemu nerwowego, na poczucie pewności siebie oraz na umiejętność twórczego rozwiązywania problemów” — czytamy w gazecie The Globe and Mail, wydawanej w Toronto. „Dzieci żyjące w środowiskach upośledzonych pod względem ekonomicznym i społecznym mają mniejsze szanse wyrośnięcia na dojrzałych ludzi, dobrze przystosowanych do dorosłego życia”. Jak twierdzi dr Fraser Mustard, dyrektor pewnego kanadyjskiego instytutu naukowego (Canadian Institute for Advanced Research), takie dzieci częściej porzucają szkołę i są bardziej skłonne rozwiązywać problemy, używając siły. „Od umiejętności radzenia sobie z trudnościami w ogromnym stopniu zależy zdolność zaadaptowania się w środowisku” — powiedział. Wspomniana gazeta podaje, iż badania przeprowadzone na Uniwersytecie Yale’a oraz na Uniwersytecie Montrealskim wykazały, że „gdy rodzice poświęcają dzieciom czas i mądrze go razem wykorzystują, wpływa to niezwykle korzystnie na fizyczny, umysłowy i emocjonalny rozwój młodych ludzi”.