JABBOK, DOLINA POTOKU

Jedna z głównych dolin potoku, czyli wadi, na wsch. od Jordanu. Po raz pierwszy wspomniana w Biblii w związku z przekroczeniem przez Jakuba i jego rodzinę „brodu Jabboku”. W pobliżu tego brodu Jakub mocował się z aniołem (Rdz 32:22-30).

Źródła Jabboku znajdują się niedaleko Ammanu (starożytna Rabba), ale wadi to zbiera wodę z kilku całorocznych strumieni i licznych zimowych potoków, a w końcu uchodzi do Jordanu jakieś 39 km na pn. od Morza Martwego. Chociaż od jego źródła do ujścia jest w linii prostej zaledwie ok. 40 km, potok zatacza półkole i ma długość ok. 100 km. Jego współczesna arabska nazwa, Wadi Zarka, dosłownie znaczy „niebieska dolina potoku”. Być może wzięła się stąd, że Jabbok widziany z daleka ma szaroniebieski kolor. W jego płytkich wodach żyje mnóstwo małych rybek.

Głęboka, żyzna dolina, w której płynie Jabbok, jest porośnięta oleandrami i różnymi niewielkimi drzewami. Ze względu na swe strome zbocza stanowiła naturalną granicę (Pwt 3:16). Jej pierwszy odcinek, biegnący z pd. na pn., był niegdyś granicą między Ammonitami i Amorytami (Lb 21:24), natomiast część biegnąca ze wsch. na zach. rozdzielała amoryckie królestwa Sychona i Oga (Pwt 2:37; Joz 12:2; Sdz 11:13, 22). Dziś dolina ta jest jedną z najlepszych dróg, którymi można dotrzeć do Jordanu z obszaru zwanego dawniej Gileadem.