LABDANUM

Miękka, czarna lub ciemnobrązowa żywica otrzymywana z liści i gałęzi roślin z rodzaju czystek (Cistus). Ma gorzki smak, ale ładny zapach. Stanowi składnik perfum, a niegdyś powszechnie stosowano ją w medycynie. Starożytny historyk grecki Herodot tak napisał o tej substancji: „Znajduje się ją w brodzie kozłów, do której przyczepia się z chaszczów jako żywica. Jest przydatna do wielu pachnideł, a Arabowie jej głównie używają do kadzenia” (Dzieje, III, 112).

Hebrajskim słowem nechòʼt opisano labdanum niesione przez karawanę Ismaelitów, którym sprzedano Józefa, oraz to wchodzące w skład wybornych darów ofiarowanych władcy Egiptu przez synów Jakuba (Rdz 37:25; 43:11). Ów hebrajski wyraz bywa tłumaczony na „wonne korzenie” (BT), „pachnące korzenie” (BWP), „myrrę” (Bg), „traganek” (Da), „żywicę” (Mo) oraz — jak go definiują L. Koehler i W. Baumgartner — na „labdanum” (NŚ) (Lexicon in Veteris Testamenti Libros, Lejda 1958, s. 615).