Co miały znaczyć słowa mędrca?
JAKA MĄDROŚĆ SIĘ LICZY?
KRÓL Salomon gruntownie przebadał cały obszar spraw ludzkich, a następnie utrwalił swoje spostrzeżenia na piśmie. O swoich staraniach zmierzających do tego, by również innym umożliwić odniesienie pożytku z jego dociekań, napisał: „Ponadto, że Kohelet był mędrcem, wpajał także wiedzę ludowi. I słuchał, badał i ułożył wiele przysłów. Starał się Kohelet znaleźć słowa piękne i rzetelnie napisać słowa prawdy”. — Kohel. 12:9, 10.
W wersji greckiej Septuaginty tekst Księgi Koheleta 12:9, 10 ma takie brzmienie: „A ponadto, ponieważ kaznodzieja był mądry, ponieważ uczył ludzi mądrości; żeby ucho uchwyciło to, co jest stosowne w przypowieściach, kaznodzieja pilnie szukał, by znaleźć przyjemne słowa i rzetelne pismo — słowa prawdy” (według Thomsona; zobacz także Księgę 1 Królewską 4:29-34, NP). W pismach swoich Salomon starał się przemówić do czytelnika miłymi słowami oraz ciekawymi i rzeczywiście cennymi myślami. A ponieważ wspierał go duch Boży, jego stwierdzenia możemy dzisiaj przyjąć bez zastrzeżeń, tym bardziej, że wytrzymały próbę czasu.
Do jakiego wniosku w sprawie całej ówczesnej literatury doszedł Salomon? Oto jego odpowiedź: „Słowa mędrców są jak ościenie, a zdania zbioru przysłów [a zajmujący się zbieraniem maksym, NW] — jak mocno wbite gwoździe. Dane są przez pasterza jednego. Ponadto, mój synu, przyjmij przestrogę: Pisaniu wielu ksiąg nie ma końca, a wiele nauki utrudza ciało”. — Kohel. 12:11, 12.
Najpożyteczniejszymi pismami są więc te, które zawierają mądrość „pasterza jednego”, Jehowy Boga. Nadmierne zgłębianie innych źródeł wiedzy niepotrzebnie wyczerpie człowieka, a przy tym nie odniesie on prawdziwego i trwałego pożytku. Zwłaszcza gdy dzieła takie są owocem światowego sposobu myślenia i pozostają w sprzeczności z mądrością Bożą — wywierają zgubny wpływ, bo rujnują wiarę. Natomiast słowa obznajmionych z mądrością Bożą niby ościenie pobudzają słuchaczy lub czytelników do postępowania zgodnego z jej wskazaniami. Ci zaś, którzy się zajmują zbieraniem maksym, to znaczy rzeczywiście cennych i mądrych wypowiedzi, przypominają jakby gwoździe, gdyż ich dobre rady, będące odbiciem mądrości Jehowy Boga, mogą służyć do utwierdzenia i umocnienia słuchaczy.
Dla podsumowania wszystkich swoich dociekań Salomon oświadczył: „Wysłuchaj końcowej nauki całości: Bój się Boga i przestrzegaj jego przykazań, bo to jest obowiązek każdego człowieka. Bóg bowiem odbędzie sąd nad każdym czynem, nad każdą rzeczą tajną — czy dobrą, czy złą” (Kohel. [Kazn.] 12:13, 14, NP). Rozsądna bojaźń przed Stwórcą, czyli głęboki szacunek dla Niego, uchroni nas od obrania samowolnego trybu życia, który by ściągnął na nas nieprzewidziane kłopoty. A świadomość tego, że nic nie ujdzie uwagi Stwórcy, może nas pobudzić do przestrzegania Jego przykazań. Najwyższy będzie sądził wszystkie sprawy, również te zatajone przed oczyma ludzkimi. Czyż więc nie jest rzeczą słuszną i naprawdę mądrą przestrzeganie Jego przykazań, skoro mają służyć naszej trwałej pomyślności?