Imię Boże a tłumacze Biblii
W ROKU 1952 na łamach periodyku The Bible Translator toczyła się dyskusja nad „problemem” oddawania imienia Bożego w przekładach Pisma Świętego przeznaczonych do użytku na terenach misyjnych chrześcijaństwa. Uczestnicy tej dyskusji przyznali, że imię to ma w Biblii ogromne znaczenie — w Pismach Hebrajskich występuje prawie 7000 razy. Nie zdołali jednak dojść do porozumienia co do sposobu oddawania go we współczesnych językach. Jedni woleli określenie „Wiekuisty”, inni opowiadali się za tytułem „Pan”. Formy „Jehowa” lub „Jahwe” nie zalecał nikt. Dlaczego?
Jeden z korespondentów, niejaki H. Rosin, wymienił dwa powody. Przede wszystkim był przekonany, że gdy Biblię hebrajską przekładano po raz pierwszy na język grecki (chodzi o wersję z czasów przedchrześcijańskich zwaną Septuagintą), tłumacze w miejsce imienia Bożego użyli odpowiednika słowa „Pan”. Ponadto obawiał się, że umieszczenie imienia „Jehowa” w przekładach „może też doprowadzić do rozłamu w kościele”, bo — jak zaznaczył — „czyż ‛Świadkowie Jehowy’ nie są przeciwni Trójcy?”
Jeżeli chodzi o pierwszy punkt, to odkrycia archeologiczne zadają kłam twierdzeniu pana Rosina. W rzeczywistości bowiem tłumacze Septuaginty wcale nie zastępowali imienia Bożego słowem „Pan”. Wprost przeciwnie, wypisywali je w tekście greckim oryginalnymi literami hebrajskimi, dzięki czemu imię Boże znajdowało się w odpisach Septuaginty, którymi posługiwali się pierwsi chrześcijanie.
W związku z tym warto zaznaczyć, że jest wielce nieprawdopodobne, aby pierwsi chrześcijanie usuwali to imię z cytatów przytaczanych z Septuaginty. A zatem w oryginalnych rękopisach Chrześcijańskich Pism Greckich („Nowego Testamentu”) imię Boże najprawdopodobniej występowało. Przemawiają za tym poważne argumenty przedstawione przez profesora George Howarda w piśmie Biblical Archaeology Review z marca 1978. Wspomina on na przykład o „słynnym fragmencie tekstu rabinicznego (Talmud Szabbat 13.5)”, który „omawia problem niszczenia tekstów heretyckich (do których widocznie zaliczono też księgi żydowsko-chrześcijańskie)”. O co tam chodziło? „Teksty heretyckie zawierały imię Boże i całkowite zniszczenie ich oznaczałoby też zniszczenie imienia Bożego”.
Co można powiedzieć o drugim zastrzeżeniu Rosina? Czy używanie imienia Bożego przysporzyłoby chrześcijaństwu jakichś kłopotów? Zastanówmy się, do czego doszło, gdy to imię zostało wyrugowane. Po upływie I wieku „chrześcijańscy” kopiści zaczęli zastępować imię Boże w Septuagincie oraz w Chrześcijańskich Pismach Greckich takimi wyrazami, jak „Bóg” i „Pan”. Zdaniem profesora Howarda mogło się to stać przyczyną zamieszania, jakie powstało w chrześcijaństwie w późniejszych latach: „Niewykluczone, że usunięcie tetragramu [imienia Bożego zapisanego literami hebrajskimi] wzmogło w istotny sposób późniejsze dysputy chrystologiczne i trynitariańskie, nękające kościół w pierwszych wiekach”.
Usunięcie z Biblii imienia Bożego niewątpliwie bardzo ułatwiło chrześcijaństwu przyjęcie doktryny o Trójcy. Gdyby więc przywróciło ono to imię do przekładów Pisma Świętego oraz do swoich nabożeństw, faktycznie mogłoby to wywołać trudności. Jehowa, objawiony w Pismach Hebrajskich i w Chrześcijańskich Pismach Greckich, najwyraźniej jest inną osobą niż Jezus Chrystus i w żadnym wypadku nie wchodzi w skład jakiejś Trójcy.
Profesor Howard dodał jeszcze: „Usunięcie tetragramu prawdopodobnie wytworzyło klimat teologiczny odmienny od tego, jaki panował w okresie nowotestamentowym z pierwszego stulecia. Bóg Żydów, którego zawsze starannie odróżniano od wszystkich innych [bogów] przez posługiwanie się Jego hebrajskim imieniem, teraz — po opuszczeniu tetragramu — utracił część wyróżniającej go odrębności”. Świadkowie Jehowy przywrócili imię Boże nie tylko w całej Biblii, lecz także w codziennym wielbieniu Stwórcy. Oni ‛starannie odróżniają’ prawdziwego Boga od fałszywych bogów tego świata. Wskrzesili w ten sposób „klimat teologiczny” typowy dla kościoła wczesnochrześcijańskiego.