Manuskrypty

Terminem tym często określa się starożytne, ręcznie sporządzone dokumenty, np. księgi wchodzące w skład Biblii. Słowo „manuskrypt” pochodzi od łacińskiego wyrażenia manu scriptus — „ręką pisany”.

Starożytne manuskrypty były zazwyczaj wykonane z pergaminu, welinu lub papirusu. Pergamin na ogół wytwarzano ze skór krowich, owczych lub kozich, a welin ze skór bardzo młodych zwierząt. Papirus, będący pierwowzorem papieru, sporządzano z łodyg rośliny o tej samej nazwie.

Manuskrypty zawierające pierwotny tekst Biblii uległy zniszczeniu dawno temu. Jednak odnaleziono jego bardzo stare odpisy, wśród których najcenniejszym znaleziskiem są Zwoje znad Morza Martwego z tekstem ksiąg Pism Hebrajskich. Niektóre te zwoje lub fragmenty zwojów są datowane nawet na III w. p.n.e. Szacuje się, że w różnych bibliotekach przechowywanych jest jakieś 6000 manuskryptów lub ich urywków z tekstem Pism Hebrajskich. Dostępne są też manuskrypty z tekstem Chrześcijańskich Pism Greckich — ok. 5300 po grecku, ok. 10 000 po łacinie, a także w wielu innych językach.