Galacja

Termin ten początkowo odnosił się do regionu, a potem do rzymskiej prowincji w centralnej części Anatolii (później znanej jako Azja Mniejsza), na terenie dzisiejszej Turcji.

Galacja wzięła swoją nazwę od Galów, którzy się tam osiedlili. Ponieważ pochodzili z Galii w zach. Europie, Grecy nazywali ich Galátai. Wielu Galów (nazywanych też Celtami) migrujących z Galii docierało aż do cieśniny Bosfor. Przekroczyli Bosfor ok. 278-277 r. p.n.e., gdy król Bitynii najął ich do swojej armii. Za swoją służbę otrzymali region w środkowej Anatolii, który stał się królestwem Galacji. Ci najemni żołnierze przybyli tam ze swoimi żonami i dziećmi. Początkowo najwyraźniej unikali zawierania małżeństw z miejscową ludnością. Przez jakiś czas udawało im się zachować celtycką kulturę, religię i język. W końcu jednak przejęli kult miejscowych bogów i bogiń. Ich ostatni król, Amyntas, był marionetkowym władcą zależnym od Rzymu. W czasie jego panowania królestwo Galacji rozszerzyło się poza pierwotne granice. Gdy w 25 r. p.n.e. Amyntas zginął w walce, całe jego królestwo stało się rzymską prowincją.

W ciągu wieków granice tej prowincji często się zmieniały. W czasach apostoła Pawła Galacja była jedną z największych prowincji w cesarstwie rzymskim. Obejmowała pierwotne terytorium Galacji, a także Likaonię, Izaurię, wsch. Frygię, częściowo Pizydię, Pamfilię, Paflagonię i na pn. wsch. Pont (zob. Dodatek B13; zob. też „Wprowadzenie do Listu do Galatów” i komentarz do Gal 1:2).