Sługom Bożym zawsze potrzebna była odwaga, żeby dochować wierności Najwyższemu. Dlatego gdy Izraelici mieli wkroczyć do Ziemi Obiecanej, Mojżesz polecił im: „Bądźcie odważni i silni”, po czym tę samą zachętę skierował bezpośrednio do swego następcy, Jozuego (Pwt 31:6, 7). Sam Jehowa powiedział potem Jozuemu: „Bądź odważny i silny (...) Tylko bądź odważny i bardzo silny” (Joz 1:6, 7, 9). Żeby nabrać takiej odwagi, naród izraelski musiał słuchać prawa Jehowy, uczyć się go i wprowadzać je w życie (Pwt 31:9-12). Podobnie Jozue, jeśli chciał być odważny i silny, musiał regularnie czytać prawo Boże i zgodnie z nim postępować (Joz 1:8).

Pismo Święte wielokrotnie wzywa do okazywania odwagi; wyjaśnia też, jak można jej nabrać (Ps 31:24). Bardzo pomocne pod tym względem jest towarzystwo współwyznawców (Dz 28:15). W Psalmie 27:14 Dawid, który sam był niezwykle odważny, zachęcił: „Bądź odważny i niech serce twe będzie mocne”. Wcześniej w tym psalmie wyjawił, co jemu dodawało odwagi: Otóż polegał na Jehowie, ‛twierdzy swego życia’ (w. 1), pamiętał, jak dawniej Jehowa postąpił z jego nieprzyjaciółmi (w. 2, 3), cenił dom Jehowy (w. 4), ufał, że Jehowa będzie go chronił, wspierał i wybawiał (w. 5-10), ciągle uczył się prawych dróg Bożych (w. 11), a także żywił wiarę i nadzieję (w. 13, 14).

Chrześcijanin musi odznaczać się odwagą, żeby nie skalać się poglądami i uczynkami świata wrogo nastawionego do Jehowy i żeby pozostać wiernym Bogu pomimo nienawiści ze strony tego świata. Jezus Chrystus powiedział swym uczniom: „Na świecie doznajecie ucisku, ale odwagi! Ja zwyciężyłem świat” (Jn 16:33). Syn Boży nigdy nie uległ wpływowi świata. Pod żadnym względem się do niego nie upodobnił i w ten sposób odniósł nad nim zwycięstwo. Wspaniały przykład Jezusa oraz dobrodziejstwa, które wynikły z jego nienagannego postępowania, dodają odwagi potrzebnej każdemu, kto chce wzorem Chrystusa nie być częścią świata i nie poddać się jego kalającym wpływom (Jn 17:16).

Ostatni etap w procesie oddzielania ziaren zbóż, np. jęczmienia i pszenicy, od plew i słomy. Podczas młocki wyłuskuje się ziarna z kłosów i kruszy słomę. Następnie wszystko razem podrzuca się na wietrze widłami lub szuflą do odwiewania (Iz 30:24). Wiatr, który pod wieczór przybiera na sile, odwiewa na bok plewy i słomę, a cięższe od nich ziarno opada z powrotem na klepisko (Rut 3:2; ILUSTRACJA, t. 2, s. 953). Po przesianiu przez sito (w celu usunięcia kamyków i innych zanieczyszczeń) ziarno nadaje się już do mielenia lub przechowywania (Am 9:9; Łk 22:31).

Znaczenie przenośne. Odwiewanie często ma w Biblii znaczenie przenośne. Na przykład Jehowa zapowiedział, że pośle przeciw Babilonowi i jego mieszkańcom „przewiewaczy, którzy go odwieją” (Jer 51:1, 2). I rzeczywiście, Medowie i Persowie pod wodzą Cyrusa niejako podrzucili w powietrze Babilon i jego mieszkańców niczym plewy przeznaczone na spalenie (Mt 3:12; Łk 3:17). Jehowa przepowiedział też, że wcześniej posłuży się Babilończykami, by odwiać swój lud, czyli pokonać go i rozproszyć (Jer 15:7). A za pośrednictwem Izajasza obiecał swym sługom, iż nadejdzie czas, gdy zamienią w plewy i odwieją swych nieprzyjaciół (Iz 41:14-16). W Jeremiasza 4:11 oznajmiono, że nad Jerozolimę nadciąga „palący wiatr”, który nie służy „do odwiewania ani do oczyszczania”. Porywisty, palący wiatr nie nadawał się do odwiewania, lecz najwyraźniej niósł zniszczenie.

Zobacz UBIÓR.

W starożytności odźwierni pełnili służbę w różnych miejscach, np. w bramach miast i świątyń, a nawet u wejścia do domu. Odźwierni bram miejskich dbali o zamykanie ich na noc oraz występowali w roli strażników. Czasami inni strażnicy stali na szczycie bramy lub wieży, skąd dobrze widzieli okolicę i mogli zapowiadać, kto zbliża się do miasta. Tacy strażnicy współpracowali z odźwiernym (2Sm 18:24, 26). Odźwierny pełnił bardzo odpowiedzialną funkcję, gdyż od niego w dużej mierze zależało bezpieczeństwo miasta; poza tym pośredniczył między osobami znajdującymi się w mieście i na zewnątrz (2Kl 7:10, 11). Odźwierni króla Aswerusa, którzy planowali zamach na jego życie, zostali też nazwani dworzanami (Est 2:21-23; 6:2).

W świątyni. Na krótko przed śmiercią król Dawid starannie zorganizował służbę lewitów i innych pracowników świątynnych, m.in. odźwiernych, których było 4000. Podzielono ich na oddziały pełniące służbę na zmianę po siedem dni. Zlecono im trzymanie straży w domu Jehowy oraz otwieranie i zamykanie bram w określonych porach (1Kn 9:23-27; 23:1-6). Oprócz stróżowania niektórzy z nich mieli pieczę nad datkami przynoszonymi przez lud do świątyni (2Kl 12:9; 22:4). Kiedy w późniejszym czasie arcykapłan Jehojada namaścił na króla młodziutkiego Jehoasza, ustawił specjalnych strażników przy bramach świątyni, by chronili go przed uzurpatorką Atalią (2Kl 11:4-8). A gdy król Jozjasz usuwał wpływy religii fałszywej, odźwierni pomagali wynosić ze świątyni przedmioty używane w kulcie Baala. Spalono je poza miastem (2Kl 23:4).

Kiedy na ziemi przebywał Jezus Chrystus, w świątyni przebudowanej przez Heroda funkcję odźwiernych i strażników pełnili kapłani i lewici. Oczekiwano od nich czujności — nadzorca (zarządca) Wzgórza Świątynnego obchodził teren i odwiedzał ich o różnych porach, musieli więc stale być w pogotowiu na swych stanowiskach. Inny urzędnik wyznaczał przez losowanie służbę w świątyni. Gdy przyszedł i zapukał do drzwi, strażnik musiał mu otworzyć. Zdarzało się jednak, że spał. Na temat czujności Miszna (Middot 1:2) podaje: „Zarządca Wzgórza Świątynnego obchodził wszystkie straże, niosąc przed sobą płonące pochodnie; jeśli któryś ze strażników nie powstał i nie powiedział: ‚Pokój tobie, zarządco Wzgórza Świątynnego!’, i było widoczne, że zasnął, to bił go laską i miał prawo spalić mu odzienie” (tłum. na ang. H. Danby; zob. też Obj 16:15).

Odźwierni i strażnicy mieli za zadanie chronić świątynię przed złodziejami oraz powstrzymywać od wejścia na jej teren wszelkie osoby nieczyste i niepożądane.

W domach. Za dni apostołów w niektórych domach zatrudniano odźwiernych. Kiedy Piotr, uwolniony z więzienia przez anioła, zapukał do domu Marii, matki Jana Marka, wyszła do niego służąca imieniem Rode (Dz 12:12-14). Odźwierna z domu arcykapłana zapytała Piotra, czy jest jednym z uczniów Chrystusa (Jn 18:17).

Pasterze. W czasach biblijnych pasterze wprowadzali owce na noc do owczarni. Były to niskie, kamienne zagrody z bramą. W takiej zagrodzie przebywały owce jednego lub niekiedy kilku pasterzy, a strzegł ich odźwierny. Najwyraźniej nawiązując do tego zwyczaju, Jezus opowiedział przypowieść, w której wspomniał o odźwiernym, a siebie nazwał nie tylko pasterzem trzody Bożej, ale też drzwiami dla owiec (Jn 10:1-9).

Chrześcijanie. Jezus podkreślał, że chrześcijanie muszą czujnie wypatrywać jego przyjścia w roli wykonawcy wyroków Jehowy. Przyrównał swego naśladowcę do odźwiernego, któremu pan kazał czuwać i wypatrywać jego powrotu z podróży za granicę (Mk 13:33-37; zob. BRAMA; STRAŻNIK).

(„wzgórze [tzn. „wzniesienie; wypukłość”]”).

Hebrajskie słowo ʽÒfel ma dwa znaczenia. Najczęściej jest używane w sensie topograficznym i odnosi się do jakiegoś wzniesienia lub wzgórza. Ale pewna forma tego słowa oznacza też zgrubienie żył zwane guzkami krwawniczymi bądź hemoroidami (Pwt 28:27; 1Sm 5:6, 9, 12; 6:4, 5).

Wzgórze albo wzniesienie nazywane haʽÒfel, czyli Ofel, znajdowało się w Jerozolimie lub w okolicy. Z Biblii oraz ze wskazówek Józefa Flawiusza można wyciągnąć wniosek, że leżało ono w pd.-wsch. części góry Moria (2Kn 27:3; 33:14; Neh 3:26, 27; 11:21). Flawiusz, żyjący w I w. n.e., umiejscowił je tam, gdzie wsch. mur „łączył się ze wschodnim krużgankiem świątyni” (Wojna żydowska, V, IV, 2 [145]). Najwyraźniej więc wzniesienie to ciągnęło się w kierunku wsch. od pd.-wsch. skraju Wzgórza Świątynnego w Jerozolimie.

Otoczony murem Ofel górował nad doliną Kidron, toteż był trudny do zdobycia. Niemniej Izajasz prorokował, że „Ofel” (zapewne ten w Jerozolimie) stanie się ‛nagim polem’ (Iz 32:14; por. wzmiankę o wieży oraz „wzgórzu” [ʽòfel] w Mi 4:8).

Określenie ʽÒfel występuje także w 2 Królów 5:24, gdzie zdaniem biblistów odnosi się do jakiegoś wzgórza lub umocnienia w pobliżu Samarii, dokąd Gechazi, sługa Elizeusza, zabrał cenne dary otrzymane od Naamana. Wynika stąd, że nazwę Ofel stosowano nie tylko do wzniesienia w Jerozolimie.

Zobacz DARY OFIARNE; OKUP.

Zobacz DARY OFIARNE.

Zobacz DARY OFIARNE.

1. Potomek Sema poprzez Arpachszada, Szelacha, Ebera i Joktana; jedenasty z 13 synów Joktana (Rdz 10:22-29; 1Kn 1:17-23). Ofir urodził się prawdopodobnie jakieś 200 lat przed Abrahamem, potomkiem jego stryja Pelega (Rdz 10:25; 11:18-26). Możliwe, że tak jak jego bracia był założycielem jednego z semickich plemion wymienionych wśród potomków Noego „według ich rodzin, według ich języków, w ich krainach, według ich narodów” (Rdz 10:31, 32). Plemię to osiedliło się w krainie Ofir, której przypuszczalne położenie omówiono poniżej.

2. Miejsce słynące ze sporych zasobów złota najwyższej jakości. Już w czasach Hioba (ok. 1600 p.n.e.) w kontekście sformułowania „złoto z Ofiru” używano równolegle określeń „cenny kruszec” i „czyste złoto” (Hi 22:24; 28:15, 16). W Psalmie 45:9 o królewskiej małżonce powiedziano, że była przyozdobiona cennym złotem z Ofiru, a w Izajasza 13:11, 12, w proroctwie przeciwko Babilonowi, wskazano na rzadkość występowania