przedmioty używane w kulcie Baala. Spalono je poza miastem (2Kl 23:4).

Kiedy na ziemi przebywał Jezus Chrystus, w świątyni przebudowanej przez Heroda funkcję odźwiernych i strażników pełnili kapłani i lewici. Oczekiwano od nich czujności — nadzorca (zarządca) Wzgórza Świątynnego obchodził teren i odwiedzał ich o różnych porach, musieli więc stale być w pogotowiu na swych stanowiskach. Inny urzędnik wyznaczał przez losowanie służbę w świątyni. Gdy przyszedł i zapukał do drzwi, strażnik musiał mu otworzyć. Zdarzało się jednak, że spał. Na temat czujności Miszna (Middot 1:2) podaje: „Zarządca Wzgórza Świątynnego obchodził wszystkie straże, niosąc przed sobą płonące pochodnie; jeśli któryś ze strażników nie powstał i nie powiedział: ‚Pokój tobie, zarządco Wzgórza Świątynnego!’, i było widoczne, że zasnął, to bił go laską i miał prawo spalić mu odzienie” (tłum. na ang. H. Danby; zob. też Obj 16:15).

Odźwierni i strażnicy mieli za zadanie chronić świątynię przed złodziejami oraz powstrzymywać od wejścia na jej teren wszelkie osoby nieczyste i niepożądane.

W domach. Za dni apostołów w niektórych domach zatrudniano odźwiernych. Kiedy Piotr, uwolniony z więzienia przez anioła, zapukał do domu Marii, matki Jana Marka, wyszła do niego służąca imieniem Rode (Dz 12:12-14). Odźwierna z domu arcykapłana zapytała Piotra, czy jest jednym z uczniów Chrystusa (Jn 18:17).

Pasterze. W czasach biblijnych pasterze wprowadzali owce na noc do owczarni. Były to niskie, kamienne zagrody z bramą. W takiej zagrodzie przebywały owce jednego lub niekiedy kilku pasterzy, a strzegł ich odźwierny. Najwyraźniej nawiązując do tego zwyczaju, Jezus opowiedział przypowieść, w której wspomniał o odźwiernym, a siebie nazwał nie tylko pasterzem trzody Bożej, ale też drzwiami dla owiec (Jn 10:1-9).

Chrześcijanie. Jezus podkreślał, że chrześcijanie muszą czujnie wypatrywać jego przyjścia w roli wykonawcy wyroków Jehowy. Przyrównał swego naśladowcę do odźwiernego, któremu pan kazał czuwać i wypatrywać jego powrotu z podróży za granicę (Mk 13:33-37; zob. BRAMA; STRAŻNIK).

(„wzgórze [tzn. „wzniesienie; wypukłość”]”).

Hebrajskie słowo ʽÒfel ma dwa znaczenia. Najczęściej jest używane w sensie topograficznym i odnosi się do jakiegoś wzniesienia lub wzgórza. Ale pewna forma tego słowa oznacza też zgrubienie żył zwane guzkami krwawniczymi bądź hemoroidami (Pwt 28:27; 1Sm 5:6, 9, 12; 6:4, 5).

Wzgórze albo wzniesienie nazywane haʽÒfel, czyli Ofel, znajdowało się w Jerozolimie lub w okolicy. Z Biblii oraz ze wskazówek Józefa Flawiusza można wyciągnąć wniosek, że leżało ono w pd.-wsch. części góry Moria (2Kn 27:3; 33:14; Neh 3:26, 27; 11:21). Flawiusz, żyjący w I w. n.e., umiejscowił je tam, gdzie wsch. mur „łączył się ze wschodnim krużgankiem świątyni” (Wojna żydowska, V, IV, 2 [145]). Najwyraźniej więc wzniesienie to ciągnęło się w kierunku wsch. od pd.-wsch. skraju Wzgórza Świątynnego w Jerozolimie.

Otoczony murem Ofel górował nad doliną Kidron, toteż był trudny do zdobycia. Niemniej Izajasz prorokował, że „Ofel” (zapewne ten w Jerozolimie) stanie się ‛nagim polem’ (Iz 32:14; por. wzmiankę o wieży oraz „wzgórzu” [ʽòfel] w Mi 4:8).

Określenie ʽÒfel występuje także w 2 Królów 5:24, gdzie zdaniem biblistów odnosi się do jakiegoś wzgórza lub umocnienia w pobliżu Samarii, dokąd Gechazi, sługa Elizeusza, zabrał cenne dary otrzymane od Naamana. Wynika stąd, że nazwę Ofel stosowano nie tylko do wzniesienia w Jerozolimie.

Zobacz DARY OFIARNE; OKUP.

Zobacz DARY OFIARNE.

Zobacz DARY OFIARNE.

1. Potomek Sema poprzez Arpachszada, Szelacha, Ebera i Joktana; jedenasty z 13 synów Joktana (Rdz 10:22-29; 1Kn 1:17-23). Ofir urodził się prawdopodobnie jakieś 200 lat przed Abrahamem, potomkiem jego stryja Pelega (Rdz 10:25; 11:18-26). Możliwe, że tak jak jego bracia był założycielem jednego z semickich plemion wymienionych wśród potomków Noego „według ich rodzin, według ich języków, w ich krainach, według ich narodów” (Rdz 10:31, 32). Plemię to osiedliło się w krainie Ofir, której przypuszczalne położenie omówiono poniżej.

2. Miejsce słynące ze sporych zasobów złota najwyższej jakości. Już w czasach Hioba (ok. 1600 p.n.e.) w kontekście sformułowania „złoto z Ofiru” używano równolegle określeń „cenny kruszec” i „czyste złoto” (Hi 22:24; 28:15, 16). W Psalmie 45:9 o królewskiej małżonce powiedziano, że była przyozdobiona cennym złotem z Ofiru, a w Izajasza 13:11, 12, w proroctwie przeciwko Babilonowi, wskazano na rzadkość występowania