KAPŁAŃSKA, KSIĘGA

Trzeci zwój Pięcioksięgu (Pentateuchu), zawiera prawa Boże dotyczące ofiar, czystości oraz innych spraw związanych z oddawaniem czci Jehowie. Kapłani lewiccy, stosujący się do tych wytycznych, pełnili świętą służbę „w symbolicznym wyobrażeniu oraz cieniu rzeczy niebiańskich” (Heb 8:3-5; 10:1).

Jaki okres obejmuje. Księga Kapłańska (3 Mojżeszowa) obejmuje okres co najwyżej miesiąca. Większość uwagi poświęca wyliczeniu rozporządzeń Jehowy, a opisane w niej wydarzenia rozegrały się w stosunkowo krótkim czasie. W ostatnim rozdziale poprzedzającej ją Księgi Wyjścia wspomniano o wzniesieniu przybytku w pierwszym dniu pierwszego miesiąca drugiego roku od wyzwolenia Izraelitów z Egiptu (Wj 40:17). Z kolei początkowe wersety Księgi Liczb (bezpośrednio kontynuującej relację z Księgi Kapłańskiej) informują, że Bóg polecił Mojżeszowi przeprowadzić spis ludności „pierwszego dnia miesiąca drugiego w drugim roku po ich wyjściu z ziemi egipskiej” (Lb 1:1-3).

Kiedy i gdzie spisana. Księgę tę niewątpliwie spisano w 1512 r. p.n.e. na pustkowiu pod górą Synaj. Wzmianki o życiu obozowym poświadczają, iż rzeczywiście powstała na pustkowiu (Kpł 4:21; 10:4, 5; 14:8; 17:1-5).

Pisarz. Wszystko, co powiedziano powyżej, pozwala wnioskować, że pisarzem tej księgi był Mojżesz. Zawarł w niej informacje otrzymane od Jehowy (Kpł 26:46), co potwierdzają jej końcowe słowa: „Oto przykazania, które Jehowa dał Mojżeszowi na górze Synaj jako nakazy dla synów Izraela” (27:34). Prócz tego Księga Kapłańska należy do Pięcioksięgu, który jak się na ogół uważa, napisał właśnie Mojżesz. O jej powiązaniu z Księgą Wyjścia, a tym samym z resztą Pentateuchu, świadczy nie tylko rozpoczynający ją spójnik „i”, ale też sposób, w jaki odwołują się do niej Jezus Chrystus oraz pisarze Pism Chrześcijańskich, którzy najwyraźniej kojarzyli ją z Mojżeszem i uznawali za nieodłączną część Pięcioksięgu. Na przykład Chrystus nawiązał do Kapłańskiej 14:1-32 (Mt 8:2-4), Łukasz do Kapłańskiej 12:2-4, 8 (Łk 2:22-24), a Paweł sparafrazował Kapłańską 18:5 (Rz 10:5).

Księga Kapłańska w Zwojach znad Morza Martwego. Fragmenty Księgi Kapłańskiej zawiera dziewięć rękopisów znalezionych nad Morzem Martwym. Cztery z nich, sporządzone najprawdopodobniej między 125 a 75 r. p.n.e., spisano alfabetem starohebrajskim, używanym przed niewolą babilońską.

Wartość tej księgi. Bóg obiecał Izraelitom, że jeśli będą posłuszni Jego głosowi, to staną się dla niego „królestwem kapłanów i narodem świętym” (Wj 19:6). Księga Kapłańska relacjonuje, jak powołał wśród nich kapłaństwo i nadał przepisy umożliwiające im zachowanie świętości w Jego oczach. Co prawda Izraelici byli tylko pierwowzorem ‛świętego narodu’ Bożego, a ich kapłani pełnili „świętą służbę w symbolicznym wyobrażeniu oraz cieniu rzeczy niebiańskich” (Heb 8:4, 5), ale gdyby przestrzegali praw Jehowy, to zachowaliby czystość i wtedy wyłącznie spośród nich zostałoby wybrane duchowe „królewskie kapłaństwo, naród święty” (1Pt 2:9). Ale ponieważ większość Żydów okazała nieposłuszeństwo, Jezus oznajmił im, że utracili przywilej wyłonienia wszystkich członków Królestwa Bożego (Mt 21:43). Jednakże prawa wyłuszczone w Księdze Kapłańskiej były dla zachowujących je wręcz bezcenne.

Przepisy dotyczące higieny, odżywiania się oraz moralności zapewniały ochronę przed chorobami i zepsuciem (Kpł 11-15 i 18). Przede wszystkim jednak służyły zdrowiu duchowemu, gdyż umożliwiały poznanie świętych i prawych dróg Jehowy i pomagały nimi kroczyć (11:44). Prócz tego rozporządzenia z tej części Biblii wchodziły w skład Prawa, toteż były wychowawcą prowadzącym wierzących do Jezusa Chrystusa, wielkiego Arcykapłana Bożego, którego zapowiadały niezliczone ofiary wymagane przez Prawo (Gal 3:19, 24; Heb 7:26-28; 9:11-14; 10:1-10).

Księga Kapłańska po dziś dzień ma ogromną wartość dla tych, którzy pragną służyć Jehowie w sposób cieszący się Jego uznaniem. Różne wspomniane w niej szczegóły spełniły się na Jezusie Chrystusie, ofierze okupu i zborze chrześcijańskim, a przeanalizowanie ich niewątpliwie buduje wiarę. Wprawdzie chrześcijanie nie podlegają przymierzu Prawa (Heb 7:11, 12, 19; 8:13; 10:1), ale rozporządzenia podane w Księdze Kapłańskiej umożliwiają im zrozumienie Bożego punktu widzenia. Nie jest ona bynajmniej suchą relacją, pełną niepraktycznych szczegółów, lecz źródłem nader pożytecznych informacji. Dzięki poznaniu poglądu Bożego na rozmaite sprawy, czasami nieomówione konkretnie w Pismach Greckich, chrześcijanom łatwiej jest wystrzegać się tego, co się nie podoba Jehowie, a czynić to, co miłe w Jego oczach.

[Ramka na stronie 1077]

GŁÓWNE MYŚLI KSIĘGI KAPŁAŃSKIEJ

Prawa Boże dotyczące zwłaszcza służby kapłanów izraelskich; dla pożytku całego narodu uwypuklono powagę grzechu i konieczność zachowywania świętości ze względu na to, że Jehowa jest święty

Spisana przez Mojżesza w 1512 r. p.n.e., gdy Izrael obozował u stóp góry Synaj

Powołanie kapłaństwa Aaronowego

Siedmiodniowa ceremonia wprowadzenia kapłanów na urząd (8:1-36)

Ósmego dnia kapłani rozpoczynają służbę; na znak aprobaty Jehowa ukazuje swą chwałę i trawi ogniem ofiarę na ołtarzu (9:1-24)

Jehowa uśmierca Nadaba i Abihu za ofiarowanie niedozwolonego ognia; następnie zakazuje picia alkoholu podczas pełnienia służby w sanktuarium (10:1-11)

Wymagania stawiane kapłanom oraz przepisy w sprawie spożywania tego, co święte (21:1 do 22:16)

Składanie ofiar w celu utrzymania dobrych stosunków z Bogiem

Prawa określające, które zwierzęta można składać na całopalenie i jak należy je przygotowywać na ofiarę (1:1-17; 6:8-13; 7:8)

Rodzaje ofiar zbożowych oraz sposoby składania ich Jehowie (2:1-16; 6:14-18; 7:9, 10)

Przepisy dotyczące ofiar współuczestnictwa; zakaz spożywania krwi oraz tłuszczu (3:1-17; 7:11-36)

Wyszczególnienie, jakie zwierzęta i w jaki sposób należy składać na dar ofiarny za grzech w wypadku kapłana, zgromadzenia Izraela, naczelnika lub kogoś z ludu (4:1-35; 6:24-30)

Sytuacje wymagające złożenia daru ofiarnego za przewinienie (5:1 do 6:7; 7:1-7)

Pouczenia w sprawie darów ofiarnych składanych przez kapłanów w dniu ich namaszczenia (6:19-23)

Wszystkie dary ofiarne mają być bez skazy; wyliczenie wad, wskutek których zwierzę nie nadaje się na ofiarę (22:17-33)

Tryb obchodów Dnia Przebłagania obejmujący złożenie w ofierze byka i dwóch kozłów — jednego dla Jehowy, a drugiego dla Azazela (16:2-34)

Szczegółowe przepisy chroniące przed nieczystością i utratą świętości

Niektóre zwierzęta są czyste i nadają się do spożycia, inne zaś są nieczyste i zakazane; kontakt ze zwłokami powoduje nieczystość (11:1-47)

Kobieta po urodzeniu dziecka powinna się poddać oczyszczeniu (12:1-8)

Szczegółowe przepisy dotyczące przypadków trądu (13:1 do 14:57)

Wycieki z narządów płciowych powodują nieczystość; konieczne jest oczyszczenie się (15:1-33)

Należy strzec świętości przez poszanowanie świętości krwi i wystrzeganie się kazirodztwa, homoseksualizmu, sodomii, rzucania oszczerstw, spirytyzmu i innych odrażających praktyk (17:1 do 20:27)

Sabaty oraz okresowe święta ku czci Jehowy

Wprowadzenie dni i lat sabatowych oraz przepisów i zasad dotyczących Jubileuszu (23:1-3; 25:1-55)

Szczegóły obchodzenia dorocznego Święta Przaśników (po Passze) oraz Święta Tygodni (zwanego później Pięćdziesiątnicą) (23:4-21)

Przepisy co do obchodów Dnia Przebłagania oraz Święta Szałasów (23:26-44)

Błogosławieństwa za posłuszeństwo, przekleństwa za nieposłuszeństwo

Błogosławieństwami za posłuszeństwo będą m.in. obfite zbiory, pokój oraz bezpieczeństwo (26:3-13)

Nieposłuszeństwo pociągnie za sobą przekleństwa, takie jak: choroby, porażki z rąk nieprzyjaciół, głód, zniszczenie miast, spustoszenie kraju oraz wygnanie (26:14-45)