KISINLIKOU ONG MEHN IPRU
1 Mahsie, Koht kin ketin mahseniong samatail mehn mahs ako pak tohto oh ni soangen mwohmw tohto sang rehn soukohp ako.+ 2 A ni imwin rahn pwukat, e ketin mahseniong kitail sang rehn Sapwellimeo,+ me e ketin idihada en sohsohki mehkoaros,+ oh me e ketin doadoahngki pwe en ketin wiahda koasoandi en mwehi kan.*+ 3 Ih me kin ketin kasalehda sapwellimen Koht lingan+ oh kasalepen Koht ni unsek,+ oh kin ketin kolokol soahng koaros sang ni sapwellime mahsen manaman. Oh mwurin eh ketin kamwakeleikitailsang dipatail kan,+ e ketidiong ni palimaun en Koht lapalap nanleng.+ 4 Eri e lapalapasang tohnleng kan+ pwehki e ketin sohsohki mwar ehu me lapalapasang mwararail kan.+
5 Karasepe, mehnia rehn tohnleng kan me Koht ketin mahsanihong: “Kowe me nei pwutak; rahnwet I wialahr semomw”?+ Oh pil: “I pahn wiahla seme, oh e pahn wiahla nei pwutak”?+ 6 Ahpw ni eh pahn ketin pwurehng poaronehdo sapwellime Meseniho+ nin sampah,* e ketin mahsanih: “Oh sapwellimen Koht tohnleng kan koaros en poaridi mwowe.”
7 E pil ketin mahsaniheki duwen tohnleng kan: “E kin ketin wiahki sapwellime tohnleng kan kisinieng,* oh sapwellime sounpapah kan*+ en duwehte mpwulen kisiniei.”+ 8 Ahpw duwen Sapwellimeo, e ketin mahsanih: “Koht me mwoalomwi+ kohkohlahte, oh sokon en sapwellimomwi Wehi iei sokon en me pwung.* 9 Komw kin ketin poakohng me pwung oh kalahdeki me suwed. Ihme kahrehda Koht, omwi Koht, ketin keiehkinkomwihdi+ lehn peren laudsang iengomwi kan.”+ 10 Oh: “Maing Kaun, nin tapio komw ketin wiadahr poahsoan en sampah, oh nanleng iei wiepen nin limomwi kan. 11 Re pahn sohrala, ahpw komwi pahn ketikette; oh irail koaros pahn meringla duwehte likou ehu, 12 oh komw pahn ketin welikirailpene duwehte likou puhp ehu oh re pahn weliali duwehte likou ehu. Ahpw komwi pahn duweduwehte, oh omwi sounpar akan sohte mwahn pahn imwisekla.”+
13 Ahpw mehnia rehn tohnleng kan me e ketin mahsanihong: “Mwohndiong ni palimauni lao I kihdiong omw imwintihti kan en wiahla utupen nehmw kan”?+ 14 Kaidehn irail koaros ngehn kei ong doadoahk sarawi,*+ me Koht ketin poaronehla pwe ren papah irail kan me pahn komourla?
2 Ihme kahrehda kitail anahne tehk kanahieng dahme kitail rongehr,+ pwe kitail en dehr peila.+ 2 Pwe ma mahsen kan me Koht ketin mahsanihong samatail mehn mahs ako sang rehn tohnleng kan+ me likilik, oh sapwung koaros oh wiewiahn sapeik koaros alehdier kalokolok nin duwen pwung pahrek,+ 3 eri, ia duwen atail pahn pitila ma kitail seukautihong komour lapalap ehu?+ Pwe atail Kauno me tepin mahsanih duwen met+ oh irail me rong ih kamehlelehiong kitail, 4 nindoken Koht eh ketin iang kadehdehda sang ni kilel kan oh soahng kapwuriamwei kan+ oh soangsoangen manaman kan oh ketin kamwerepeseng ngehn sarawi* nin duwen kupwure.+
5 Pwe e sohte ketin koasoanehdi tohnleng kan en kaunda sampah* me pahn kohdo,+ me kitail koasoakoasoia duwe. 6 Ahpw nan ehu wasa sounkadehde men patohwan: “Dahkot aramas me komw kin ketin kupwukupwure, de nein aramas me komw kin ketin apwahpwalih?+ 7 Komw ketin wiahiongehr ih en ekis tikitik sang tohnleng kan; komw ketin kamwarehkihda lingan oh wahu, oh ketin idihadahr ih en kaunda wiepen nin limwomwi kan. 8 Komw ketikihdiongehr mehkoaros pahn aluweluwe kan.”+ Ni Koht eh ketikihdiong mehkoaros pah,+ sohte mehkot ehu me e ketin luhwehkihdi me sohte mi pah.+ Ahpw met, kitail saikinte kilang mehkoaros eh mi pah.+ 9 Ahpw kitail kin kilang Sises, me Koht ketin wiahiong en ekis tikitik sang tohnleng kan,+ oh met Koht ketin kamwarehki lingan oh wahu pwehki eh ketin lokolok lao eh pwoula,+ pwe sang ni sapwellimen Koht kadek sapan, e pwoukihla aramas koaros.+
10 Mehkoaros miehla ong Koht oh sang reh. Eri pwehn kalinganahda sapwellime seri tohto,+ e konehng Koht en ketin wiahiong Wiliepe Lapalap en komourparailo+ en unsengkihla lokolok kan.+ 11 Sises, iangahki irail kan me e ketin kasarawihala,+ irail koaros kohsang sahm tehmen,+ ihme kahrehda e sohte ketin namenengki ekerkin irail “rie,”+ 12 nin duwen eh mahsanih: “I pahn lohkihong riei kan mwaromwi; I pahn kapingahkin komwi koul nan mwomwohdiso.”+ 13 Oh e pil mahsanih: “I pahn likih ih.”+ Oh pil mahsanih: “Kilang! Ngehi oh kisin seri kan me Siohwa* ketikihong ie.”+
14 Eri, pwehki “kisin seri kan” wia aramas me mie ntahrail oh udukarail, e pil ketin wiahla aramas me mie ntah oh uduke,+ pwe sang ni sapwellime pwoula, e pahn ketin kasohrehla ih me kin kahrehda mehla,+ me iei Tepil,+ 15 oh e pahn ketin kasaledekihala irail koaros me wiewia lidu erein ar mour pwehki ar masak mehla.+ 16 Pwe kaidehn tohnleng kan me e kin ketin sewese, pwe kadaudok en Eipraam.+ 17 Eri, e anahne duwehla “rie kan” ni mehkoaros,+ pwe en kak ketin wiahla samworo lapalap me kadek kalahngan oh lelepek ni soahng kan me pid Koht, pwe en ketikihda meirong ehu+ ong dipen aramas akan+ pwe ren pwurehng alehdi kupwuramwahu en Koht. 18 Pwehki pein ih ketin lokolongki eh lelohng kasongosong,+ e kak ketin sewese irail kan me lelohng kasongosong.+
3 Eri, riei me sarawi ko, me iang ale malipilip* en nanleng,+ medemedewe duwen wahnpoaron oh samworo lapalap me kitail kin pohnese*—Sises.+ 2 E kin lelepek ong Koht me ketin idihada ih,+ duwehte Moses eh pil kin lelepek ni eh papah nan sapwellimen Koht tehnpaso* pwon.+ 3 Pwe e* ketin warohng ale lingan+ laudsang Moses, pwehki me kin kauwada ihmw ehu kin ale wahu laudsang ihmwo. 4 Mehlel, ihmw koaros mie me kin wiahda, ahpw me ketin wiahda mehkoaros iei Koht. 5 Eri Moses kin lelepek nin duwen sounpapah nan sapwellimen Koht tehnpaso pwon. Met wia mehn kadehdehn soahng kan me pahn sansalda mwuhr, 6 ahpw Krais kin ketin lelepek nin duwen seri men+ me pwukoahki sapwellimen Koht tehnpas. Kitail iei Tehnpese,+ mehlel ma kitail kin kolokol teng atail saledek en koasoi oh koapworopwor me kitail kin suweiki lel ni imwi.
7 Kahrehda, duwehte ngehn sarawi* eh mahsanih,+ “Ma kumwail rong kapitie rahnwet, 8 kumwail dehr kakeptakaila amwail mohngiong, duwehte ni ahnsou me samamwail mehn mahs ako kahrehda ei engiengda laud, duwehte ni rahn en kasongosong nan sapwtehno,+ 9 wasa me irail kasonge ie, mendahki ar kin kilang ei doadoahk kan erein sounpar 40.+ 10 Ihme kahrehda I kalahdekihla dih wet oh mahsanih: ‘Irail kin sohpeiweisang ie ahnsou koaros nan arail mohngiong, oh re sohte kin esehla elei kan.’ 11 Ngehi eri kahukihla nan ei engieng: ‘Irail sohte pahn iang pedolong nan ei kommoal.’”+
12 Riei ko, kumwail kanahieng pwe emen kumwail dehr kakairada mohngiong suwed me sohte kin pwoson sang ni eh pahn keiweisang rehn Koht ieias;+ 13 ahpw kumwail pousehlahte kangoange emenemen ehuehu rahn, erein “Rahnwet”+ eh mihmihte, pwe sohte emen kumwail en keptakaila sang ni manaman widingan en dihp. 14 Pwe kitail uhdahn pahn iang ale dahme Krais ketin aleier ihte ma kitail kin kolokol teng lel ni imwi koapworopwor me kitail ahnekier nin tapio.+ 15 Nin duwen me ntingdier, “Ma kumwail rong kapitie rahnwet, kumwail dehr kakeptakaila amwail mohngiong, duwehte ni ahnsou me samamwail mehn mahs ako kahrehda ei engiengda laud.”+
16 Pwe ihs me rongehr kapitien Koht ahpw kahrehiong eh ketin engiengda laud? Ia duwe, kaidehn irail ko koaros me Moses kahluwaieisang nan Isip?+ 17 Oh pil ihs me Koht ketin kalahdeki erein sounpar 40?+ Kaidehn irail ko me dipada, me melahr nan sapwtehno?+ 18 Oh ong ihs me e ketin kahukihla me re sohte pahn iang pedolong nan sapwellime kommoal? Kaidehn ong irail ko me kin sapeik? 19 Eri kitail kilangehr me irail sohte kak pedolong pwehki arail seupwoson.+
4 Eri, pwehki inou en iang pedolong nan sapwellime kommoal mihmihte, kitail en mwasamwasahn* pwe emen kitail dehr katihasang inou wet.+ 2 Pwe kitail rongehr rongamwahwo+ duwehte irail; ahpw mahseno me re rong sohte katepe ong irail, pwehki arail pwoson sohte duwehte ahn irail ko me peikiong. 3 Pwe kitail me kasalehdahr pwoson kin iang pedolong nan kommoalo, ahpw duwen meteiko, e ketin mahsanih: “Ngehi eri kahukihla nan ei engieng, ‘Irail sohte pahn iang pedolong nan ei kommoal,’”+ mendahki sapwellime doadoahk kan imwiseklahr sang tepin tohnsampah.*+ 4 Pwe nan ehu wasa, e ketin mahsanih duwen keisuhwen rahn nin duwen met: “Oh Koht ketin kommoaldihsang sapwellime doadoahk koaros ni keisuhwen rahn,”+ 5 oh wasaht e pwurehng ketin mahsanih: “Irail sohte pahn iang pedolong nan ei kommoal.”+
6 Eri, miehte ahnsou mwahu ong ekei en iang pedolong nan kommoal wet, oh irail kan me tepin rong rongamwahwo sohte iang pedolong pwehki ar sapeik.+ 7 Ihme kahrehda mwurin ahnsou reirei, e pwurehng ketin kilelehdi rahn ehu ni eh ketin mahsanih nan melkahka en Depit, “Rahnwet”; duwehte me ntingdier powe, “Ma kumwail rong kapitie rahnwet, kumwail dehr kakeptakaila amwail mohngiong.”+ 8 Pwe ma Sosua+ kahluwairaillahng nan wasahn kommoal, Koht sohte pahn ketin mahsanih duwen ehu rahn tohrohr mwuhr. 9 Eri mie rahn en kommoal ehu me duwehte rahnen Sapad ong sapwellimen Koht aramas akan.+ 10 Pwe aramas me pedolongehr nan sapwellimen Koht kommoal pil kommoaldihsangehr pein eh doadoahk kan, duwehte Koht eh ketin kommoaldihsangehr pein sapwellime doadoahk.+
11 Eri kitail en wia uwen atail kak pwe kitail en iang pedolong nan kommoalo, pwe emen dehr pwupwudi oh idawehnla soangen sapeikohte.+ 12 Pwe mahsen en Koht kin momour oh uhdahn manaman,+ oh e keng sang kedlahs me au riau+ oh kin lelohng loalen aramas oh kasalehda masliki* oh masloale,* oh lelohng kakon kan oh kanengen tih kan, oh kak kasalehda madamadau oh ineng en mohngiong. 13 Oh sohte kepikipik ehu me kin rirsang silangin Koht,+ ahpw mehkoaros kin sansal oh sohte kin ekiekla sang silangi, oh e pahn ketin kadeik kitail nin duwen atail wiewia kan.+
14 Eri, pwehki mie atail samworo lapalap me sikla mehlel me ketilongehr nanleng, me iei Sises Sapwellimen Kohto,+ eri kitail en pousehlahte koasoia duwen atail pwoson ih.+ 15 Pwe atail samworo lapalap kin ketin wehwehki atail luwet akan,+ pwehki e ketin lelohngehr kasongosong ni soahng koaros duwehte kitail, ahpw e sohte ketin wiahda dihp.+ 16 Eri, kitail en patohla ni mwoalen Koht me kin ketikihda kadek sapan oh kapakapohng ih ni saledek en koasoi,+ pwe kitail en ale kadek kalahngan oh diar kadek sapan ni ahnsou me kitail anahne sawas.
5 Pwe samworo lapalap koaros me pilipilda sang nanpwungen aramas akan kin idihdida pwehn papahki aramas akan soahng kan me pid Koht,+ pwehn kihda kisakis kan oh meirong kan ong dihp.+ 2 E kin kak kadekohng irail kan me kin sawehwe oh kin sapwungala, pwehki e pil kin ese pein eh luwet akan, 3 oh pwehki met, e anahne wiahda meirong kan ong pein dipe kan duwehte eh kin wiahda ong aramas akan.+
4 Aramas emen sohte kin ale wahu wet sang ni pein eh pilipil, ahpw e kin ale wahu wet ihte ni ahnsou me Koht ketin malipe, duwehte eh ketin malipe Aaron.+ 5 Eri Krais pil sohte ketin kalinganahda pein ih+ ni eh wiahla samworo lapalap emen, ahpw Koht me ketin kalinganahda ih oh E ketin mahsanihong: “Kowe me nei pwutak; rahnwet I wialahr semomw.”+ 6 Duwehte eh pil ketin mahsanih nan ehu wasa tohrohr, “Kowe me samworo kohkohlahte duwehte Melkisedek.”+
7 Erein sapwellime mour nin sampah, Krais kin loulou ni ngidingid oh kin pekipek ni kapitie laud iangahki pilen silangi,+ ong Koht me kak ketin doarehsang ih mehla, oh sapwellime loulou kan kin pasapengla pwehki eh lemmwiki Koht. 8 Mendahki ih me sapwellimen Koht, e ketin sukuhlki peik sang ni mehkan me e ketin lokolongki.+ 9 Oh mwurin eh ketin unsekla,+ irail koaros me kin peikiong ih kak alehdi komour soutuk sang reh,+ 10 pwehki Koht ketin idihada ih nin duwen samworo lapalap men duwehte Melkisedek.+
11 Mie soahng tohto duwen ih me se anahne koasoia ahpw e apwal en kawehwehda, pwehki amwail kin pwand en wehwehki.* 12 Pwe lel ahnsou wet kumwail kakehr wiahla sounpadahk kei, ahpw kumwail pil pwurehng anahne emen en padahkihong kumwail keieun padahk kan+ duwen sapwellimen Koht mahsen sarawi sang nin tapio, oh kumwail pwuralahng amwail kin anahne milik, a kaidehn mwenge kekeluwak. 13 Pwe mehmen me kin niminimte milik sohte kin ese sapwellimen Koht mahsen pwung, pwehki ih kisin seri men.+ 14 Ahpw mwenge kekeluwak iei ong aramas koahiek kan, irail kan me kaiahnedahr arail kehl en madamadau sang ni ar kin doadoahngki, pwe ren ese wekpeseng en dahme pwung oh dahme sapwung.
6 Kahrehda, ni atail doulasangehr tepin padahk kan+ duwen Krais, kitail en nantihongete koahiekla,+ oh dehr pwuralahng tepin padahk kan* me iei, koluhla sang wiewia kan me sohte katepe* oh pwosonla Koht, 2 padahk duwen papidais oh duwen pwil peh kan powe,+ iasadahn me melahr akan+ oh kadeik soutuk. 3 Oh kitail pahn wia met, ma Koht ketin kupwurki.
4 Me pid duwen irail ko me marainlahr+ oh me songadahr kisakis* en nanleng oh me aleier ngehn sarawi* 5 oh me songadahr sapwellimen Koht mahsen kaselel oh kapai kan* en koasoandi en mwehi me kohkohdo,* 6 ahpw soikalahr padahk mehlel,+ eri solahr me kak pwurehng kapwureiraildo pwe ren koluhla, pwehki pein irail pwurehng pasurdiong sapwellimen Kohto ni tuhkeo oh kasarowehdi ih mwohn wehipokon.+ 7 Pwe pwehl kin ale kapai sang rehn Koht ni ahnsou me e kin nim keteu me kin kalapw mwerediong powe oh kin kapwarehda wahnsahpw me kin katapan ong irail kan me kin koadoahkihada. 8 Ahpw ma e kapwarehda dihpw tekatek oh tuhke tekatek, eri e sohte katepe oh kereniong Koht pahn ketin keriahla, oh ni imwilah e pahn isihsla.
9 Ahpw me pid duwen kumwail kompoakepahi ko, mendahki at kin koasoakoasoi ni ahl wet, se kin kamehlele soahng kan me mwahusang, soahng kan me pid komour. 10 Pwe Koht me pwung oh e sohte pahn ketin meliehla amwail doadoahk oh duwen amwail kin poakohng mware+ sang ni amwail kin papah aramas sarawi kan leledo ahnsou wet. 11 Ahpw se kin inengieng emenemen kumwail en kasalehda soangen pwerisekohte pwe kumwail en uhdahn kamehlele amwail koapworopwor+ lel ni imwi,+ 12 pwe kumwail en dehr wiahla aramas pohnkahke,+ ahpw kumwail en kahlemengih irail kan me sohsohkiher inou kan sang ni ar pwoson oh kanengamah.
13 Ni Koht eh ketin wiahiong Eipraam sapwellime inowo, e ketin kahukihla pein mware pwehki sohte emen me lapalapasang ih me e kak ketin kahukihla ede,+ 14 oh ketin mahsanih: “I uhdahn pahn kapaiaiukada oh I uhdahn pahn kangederehla kadaudokomw kan.”+ 15 Eri mwurin Eipraam eh kasalehdahr kanengamah, e ahpw alehdi inou wet. 16 Pwe aramas akan kin kahukihla eden emen me lapalapasang irail, oh arail kahula iei kaimwiseklahn akupwung koaros pwehki e kin wia mehn kamehlelpen dahme re nda.+ 17 Duwehte met, ni Koht eh ketin kupwurehda en kasalehda ni sansal me sapwellime koasoandi* sohte kin wekila ong irail kan me pahn sohsohki inowo,+ e ketin kapatahiong inowo sapwellime kahula, 18 pwe soahng riau pwukat* sohte kak wekila, oh Koht sohte kak ketin likamw,+ eri kitail me tangalahng wasahn ruk pahn kak ale mehn kangoang kehlail pwe kitail en kolokol teng koapworopwor me mi mwohtail. 19 Kitail ahneki koapworopwor wet+ me rasehng angke ehu ong atail mour,* me likilik oh teng, oh me kin waikitaillahng masloalen kahdengo,+ 20 wasa me Sises+ ketilahngehr ie mwohtail, pwehn ketin sewesei kitail. E ketin wialahr samworo lapalap kohkohlahte duwehte Melkisedek.+
7 Pwe Melkisedek menet, nanmwarkien Salem, samworo en Koht Wasa Lapalahpie, tuhwong Eipraam ahnsou me e pwurasang eh kemehla nanmwarki ko oh kapaiahda ih,+ 2 oh Eipraam kihong ih eisek kis ehun mehkoaros. Keieu, edeo kin wehwehki “Nanmwarkien Pwung,” oh e pil wia nanmwarkien Salem, me iei, “Nanmwarkien Popohl.” 3 E sohte sansal ihs seme oh ine, sohte mehkot me kileldi me pid duwen irekidien eh peneinei, rahnen eh ipwidi oh rahnen eh mehla, ahpw Koht ketin wiahiong en rasehngala Sapwellime Ohlo, oh wia samworo men kohkohlahte.*+
4 Kilang uwen lapalap en ohl menet me Eipraam, semen keinek,* kihongehr eisek kis ehun dipwisou kan me keieu mwahu me lohdier nan mahwen.+ 5 Ni mehlel, nin duwen Kosonnedo, kadaudok en Lipai kan+ me idihdida nin duwen samworo kei alehdi kehkehlik en alehsang rehn aramas akan eisek kis ehun dahme re alehdi,+ me iei, sang rehn riarail kan, mendahki ar wia kadaudok en* Eipraam. 6 Ahpw ohl menet me sohte kohsang peneinei en Lipai aleier eisek kis ehu sang rehn Eipraam oh kapaiahda ih me alehdier inou kan.+ 7 Aramas koaros kin pwungki me me lapalap men kin kapaia me tikitik men. 8 Oh nan ehu irair, aramas akan me kin mehla iei me kin ale eisek kis ehu, ahpw nan irair teio, aramas me kin aleo iei ih me alehdi mehn kadehde me e momour.+ 9 Kitail kak nda me Lipai me kin ale eisek kis ehu pil pwainlahr eisek kis ehu sang rehn Eipraam, 10 pwe Lipai saikinte ipwidi sang* seme mehn mahso ni ahnsou me Melkisedek tuhwong ih.+
11 Eri ma aramas kak unsekla sang ni koasoandi en samworo en mehn Lipai ko+ (me iei ehu kisehn Kosonnedo me kohiengehr aramas ako), ia duwe, mie anahnepen pil emen samworo en kohdo me pahn duwehte Melkisedek+ a kaidehn Aaron? 12 Pwehki koasoandien samworo eh wekila, Kosonnedo pil anahne wekila.+ 13 Pwe aramaso me mepwukat kin dokedoke kohsang ehu keinek tohrohr, oh sohte emen irail kin iang wia doadoahk ni pei sarawio.+ 14 Pwe e sansal me atail Kaun kohsang keinek en Suda,+ oh Moses sohte mwahn kin koasoia me samworo kan kin kohsang ni keinek wet.
15 Oh met uhdahn sansalda ni ahnsou me emen samworo tohrohr+ pwarada me duwehte Melkisedek,+ 16 me kin papah nin duwen samworo, kaidehn pwehki keinek me e kohsang ie nin duwen Kosonned, ahpw pwehki manaman me kihong ih mour me sohte kak ohla.+ 17 Met ntingdier pwehn kadehde duwen ih: “Kowe me samworo kohkohlahte duwehte Melkisedek.”+
18 Eri, kehkehlik en mahso kasohralahr, pwehki e luwet oh sohte kak sewese kitail.+ 19 Pwe Kosonnedo sohte kak kaunsekala mehkot,+ ahpw koapworopwor me Koht ketikihda+ kin mwahusang oh kin kaunsekala soahng koaros, oh sang ni koapworopwor wet kitail kin karanihala Koht.+ 20 Pil ehu, samworo menet sohte pwarada ma sohte kahula kin iang 21 (pwe ni mehlel, mie ohl akan me wiahlahr samworo me inoun kahula sohte kin iang, ahpw memenet wiahla samworo sang ni kahula me Koht ketin mahsaniheki duwen ih: “Siohwa* ketin kahulahr, oh e sohte pahn ketin wekidala kupwure,* ‘Kowe me samworo kohkohlahte’”),+ 22 ihme kahrehda Sises ketin wiahla mehn kamehlelpen inou lap ehu me mwahusang mehn mahso.+ 23 Patehng met, me tohto anahne wiahla samworo pwe ren wiliandi meteiko,+ pwehki mehla kin ireiraildihsang ar wia samworo, 24 ahpw pwehki e kin ieias kohkohlahte,+ sohte me pahn wiliandi sapwellime pwukoahn samworo. 25 Eri, e pil kak ketin doarehla douluhl irail kan me kin patohla rehn Koht ni mware, pwehki e kin ieias ahnsou koaros pwe en peki rehn Koht en ketin sewese irail.+
26 Eri kitail anahne soangen samworo lapalap men me kin loalopwoat, mwakelekel, sohte samin kis reh,+ tohrohrasang me dipan akan oh kesepwildahr pohnangin nanleng.+ 27 E sohte duwehte samworo lapalap ako. E sohte ketin anahne wiahda meirong kan rahn koaros,+ ong dipe kan mahs, a mwuri ong dipen aramas,+ pwehki e ketin wia met pak ehute ni ahnsou me e ketin meirongkihla pein ih, oh met pahn sewese aramas akan kohkohlahte.+ 28 Pwe Kosonnedo kin idihada aramas ekei me mie ar luwet pwe ren wia samworo lapalap,+ ahpw mahsen en kahula+ me wiawidahr mwurin Kosonnedo idihadahr Sapwellimen Kohto, me ketin unseklahr kohkohlahte.+
8 Eri, iet oaralap en dahme kitail koasoakoasoia: Mie atail samworo lapalap men me duwehte met,+ oh e ketidiong ni palimaun en mwoalen Koht lapalap nanleng.+ 2 Ih sounpapah men* nan wasa sarawio+ oh nan impwal mehlel me Siohwa* ketin kauwada, a kaidehn aramas. 3 Pwe samworo lapalap koaros kin idihdida pwe ren kin patohwanohng Koht kisakis kan oh meirong kan; eri memenet pil anahne mehkot pwe en meirongki.+ 4 Ma e ketiket nin sampah, e sohte pahn ketin wia samworo,+ pwehki mieier samworo kan me kin patohwanda kisakis kan nin duwen Kosonnedo. 5 Pwukoa sarawi me aramas pwukat kin wia iei kasalepen oh mwetehn+ mehkan en nanleng;+ ih pil duwen rehn Moses, ni ahnsou me e pahn kauwada impwalo, e alehdi sapwellimen Koht kehkehlik: Pwe E ketin mahsanih: “Kilang pwe ken wiahda mehkoaros en duwehte mwohmw me kasansalohng uhk nin nahnao.”+ 6 Ahpw met Sises ketikiher doadoahk* me siksang doadoahk en samworo mahso, pwehki e pil ketin wia sounkadokepene+ pali riau en inou lap me mwahusang mehn mahso,+ me wiawidahr nin duwen kosonned me poahsoankihda inou kan me mwahusang mehn mahs ko.+
7 Ma sohte sapwung ehu mie ni keieun inou lapo, sohte pahn anahnepen me keriauo.+ 8 Pwe e ketin diarada sapwung rehn aramas akan nan mahsen pwukat: “Siohwa* ketin mahsanih: ‘Kilang! Rahn akan pahn kohdo, ahnsou me I pahn wiahda inou lap kapw ehu rehn wehin Israel oh wehin Suda. 9 E sohte pahn duwehte inou lap me I wiahda rehn samarail mehn mahs ako ni rahn me I kol pehrail kan pwehn kahluwairailsang nan sapwen Isip,+ pwehki ar sohte kin lelepek ong ei inou lapo, kahrehda I sohla nsenohkin irail,’ Siohwa* me ketin mahmahsen.”
10 “Siohwa* pil ketin mahsanih, ‘Pwe iet inou lap me I pahn wiahiong wehin Israel mwurin rahn ako, I pahn kihdiong ei kosonned akan nan ar madamadau, oh I pahn ntingihediong nan ar mohngiong.+ Oh I pahn wiahla ar Koht, oh re pahn wiahla nei aramas.+
11 “‘Oh re solahr pahn padahkihong emenemen iangarail tohnwehi oh riarail kan ni ar kin nda “Esehla Siohwa!”* Pwe irail koaros pahn eseiehla, sang me keieu tikitik lel me keieu lapalap nanpwungarail. 12 Pwe I pahn mahkikihong irail arail wiewia suwed kan, oh I solahr pahn tamanda diparail kan.’”+
13 Ni eh ketin mahsanih, “inou lap kapw ehu,” e ketin kameringihala mehn mahso.+ Eri dahme meringlahr oh wereilahr pahn kereniong sohrala.+
9 Nan inou lap en mahso, mie koasoandi kei nin duwen kosonnedo me pid kaudok oh wasa sarawi+ ong kaudok nin sampah. 2 Impwal wet wiawihkihda pere riau. Nan keieun pereo, mie dewen lamp,+ tehpel oh pilawahn meirong kan;*+ oh wasaht adaneki Wasa Sarawi.+ 3 Ahpw masloalen keriaun kahdengo,+ mie ehu perehn impwal me adaneki Wasa Sarawihe.+ 4 Ih wasaht me mehn isihs kohlo+ oh kohpwahn inou lapo+ me kidikidkipene kohl wasa koaros+ kin mi ie. Nan kohpwao, sah kohl ehu mie me audaudki manna+ iangahki en Aaron sokon me mpwekdao+ oh pil pelien takai patapat+ en inou lapo; 5 oh pohn kohpwao mie kerup lingaling kei me pwainkihdi pweineo*+ ar pehnpihr ko. Ahpw ahnsou wet kaidehn ahnsoun koasoia oaritikpen mepwukat.
6 Mwurin mepwukat eh kokoudahr ni mwohmw wet, samworo ko kin kaukaule pedolong nan keieun perehn impwalo pwe ren wia ar pwukoa sarawi kan;+ 7 ahpw samworo lapalapo kin kelehpw pedolong nan keriaun perehn impwalo pak ehu nan pahr ehu.+ E anahne wa nta+ oh e kin meirongkihla ntao pwehki ih+ oh dihp me aramas ako+ kin wiahda ni ar sohte wehwehki. 8 Eri, ngehn sarawi* kasalehda ni sansal me elen pedolong nan wasa sarawio saikinte sansalda nindoken keieun impwalo eh mihmihte.+ 9 Impwal wet wia karasaras ehu ong ahnsou wet,+ oh e kin kasalehda me kisakis kan oh meirong kan me kin wiawihong Koht+ sohte kak kaunsekihala kadeikpen loalen aramas me kin wiahda meirong pwukat.*+ 10 Mepwukat kin pidadahte mwenge, nim oh soangsoangen kamwakel ong kaudok.*+ Mepwukat wia koasoandi kei nin duwen kosonnedo me pid paliwar+ oh kin doadoahkte lao lel ahnsou me kileldier ong kapwungpwunglahn soahng kan.
11 Ahpw ni ahnsou me Krais ketido nin duwen samworo lapalap en soahng mwahu kan me pweidahier, e ketilong nan impwal me lapalapasang oh unseksang mehn mahso. Impwal wet sohte wiawihkihda pehn aramas, kaidehkin kisehn sampah wet. 12 E ketilong nan wasa sarawio oh e sohte ketiki ntahn kuht oh ntahn koupwul wol kan, pwe pein ntah,+ oh e ketin wia met pak ehute oh ketin doareikitailla* kohkohlahte.+ 13 Ntahn kuht oh kouwol kan,+ oh pehs en koupwul lih me kin usupiong aramas saminlahr kan kin kasarawihla paliwararail kan.+ 14 Ahpw ntahn Krais manamansang met.+ Sang ni doadoahk en ngehn sarawi* soutuk, Krais toukihda pein ih ong Koht nin duwen meirong ehu me sohte sapwung kis ie. Sapwellime nta kamwakelehda kadeikpen loalatail sang wiewia soh katepe*+ kan pwe kitail en kak papah Koht ieias.+
15 Ihme kahrehda e wia sounkadokepene pali riau en inou lap kapwo,+ pwehki e pwoula nin duwen pweinen pweipwei sapahl ehu pwehn kasaledekirailla+ sang sapwung kan me re wiahda ni ar mi pahn inou lap en mahso, pwe irail kan me ale malipilip en alehdi inou en sohso me pahn mihmi kohkohlahte.+ 16 Pwe ma mie inou lap ehu wasa kis, aramas me wiahda inou lapo anahne mehla, 17 pwehki inou lap ehu kin manamanla mwurin mehla, pwe e sohte kin manaman erein aramas me wiahda inou lapo eh momour. 18 Eri, inou lap en mahso pil sohte pahn manamanla ma sohte nta. 19 Pwe ni ahnsou me Moses padahkihong aramas ako koaros kehkehlik koaros en Kosonnedo, e ahpw ale ntahn koupwul wol ko oh kuht ko oh doaloahkihda pihl, oh e doadoahngki wunen sihpw pohweitahta me pirapiriong ni rahn isop pwe en usupihki pwuhko* oh aramas ako koaros, 20 oh nda: “Iet ntahn inou lapo me Koht ketin kehkehlingkihong kumwail en kapwaiada.”+ 21 E pil usupihki ntao impwalo oh dipwisou koaros ong doadoahk sarawio.*+ 22 Eri, nin duwen Kosonnedo, kereniong mehkoaros kin mwakelekelkihla nta,+ oh ma nta sohte keredi, sohte mahkpen dihp.+
23 Eri, kasalepen mehkan+ en nanleng anahne mwakelekelkihla wiepe pwukat,+ ahpw mehkan en nanleng kin anahne meirong kan me mwahusang meirong pwukat. 24 Pwe Krais sohte ketilong nan wasa sarawi ehu me wiawihkihda pehn aramas,+ me iei kasalepen dahme uhdahn mehlel,+ ahpw e ketila nanleng,+ oh e kin patopato mwohn silangin Koht ahnsou wet pwehki kitail.+ 25 Samworo lapalap kin pedolong nan wasa sarawio nan ehuehu pahr,+ oh e sohte kin wa pein eh nta ahpw ntahn mahn. Ahpw weksang met, Krais sohte anahne ketin pwurupwurehng meirongkihla pein ih. 26 Pwe ma iei, eri e anahne ketin lokolok pak tohto sangete tepin tohnsampah.* Ahpw ahnsou wet, e ketin kasalehdahr pein ih pak ehute ni imwin koasoandi en mwehi kan* pwe en ketikihsang dihp ni eh ketin meirongkihla pein ih.+ 27 Oh duwehte mehla eh kin lelohng aramas koaros pak ehute, a mwuri, re ahpw ale kadeik, 28 ih pil duwen Krais eh ketin meirongala pak ehute pwe en alehda dipen me tohto;+ oh ni keriaun ahnsou me e pahn ketin pwarodo, e sohte pahn ketikihsang dihp, oh irail kan me kin ngoangki rapahki ih pwe ren ale komourparail pahn kilang ih.+
10 Pwehki Kosonnedo iei mwetehn+ soahng mwahu kan me pahn kohdo,+ a kaidehn uhdahn soahng pwukat, e* sohte mwahn kak kaunsekala irail kan me kin patohla rehn Koht sang ni meirong kohte me kin wiawi nan pahr koaros.+ 2 Ma meirong kan kak kaunsekirailla, eri meirong kan sou pahn tokedi? Pwehki irail kan me kin wiahda meirong kan* mwakelekeldahr oh solahr pahn ahneki pepehm en dipada. 3 Ahpw soh, meirong pwukat iei katamanpen dihp nan pahr koaros,+ 4 pwe ntahn kouwol oh kuht kan sohte kak kihsang dihp.
5 Eri ni ahnsou me Krais ketido nin sampah, e mahsanih: “‘Komw sohte ketin kupwurki meirong en mahn akan oh meirong teikan, pwe paliwar ehu me komw ketin kaunopohng ie. 6 Komw sohte kupwurperenki meirong isihs kan me pwonte isihsla oh meirong en dihp kan.’+ 7 Ngehi eri patohwan: ‘Maing, I patohdohr (e ntingdier duwen ngehi nan doaropwe limilimpeneo*) pwe I en wia kupwuromwi, Maing Koht.’”+ 8 Keieu e mahsanih: “Komw sohte ketin kupwurki de pil kupwurperenki meirong en mahn akan oh meirong teikan oh meirong isihs kan me pwonte isihsla oh meirong en dihp kan”—meirong kan me kin wiawi nin duwen Kosonnedo— 9 mwuri e* ahpw patohwan: “Maing, I patohdohr pwe I en wia kupwuromwi.”+ Ih eri ketikihsang me keieuo pwe en ketin wiahda me keriauo. 10 Sang ni “kupwur” wet,+ kitail sarawihkilahr meirong en kahlap en Sises Krais me wiawi pak ehute.+
11 Oh pil samworo koaros kin kesikesihnen nan ar wasa ehuehu rahn pwe ren wia doadoahk sarawi*+ oh wiahda soangen meirong kohte pak tohto,+ oh meirong pwukat sohte kak kihsang douluhl dihp.+ 12 Ahpw ohl menet ketin wiahda meirong en dihp ehu me kak kihsang dihp kohkohlahte oh ketidiong ni palimaun en Koht,+ 13 oh sang ahnsowo, e ketin awiawih lao Koht pahn ketikihdiong eh imwintihti kan en wiahla utupen aluweluwe kan.+ 14 Pwe sang ni meirong ehu, e kak ketin kaunsekala+ kohkohlahte irail kan me sarawilahr. 15 Patehng met, ngehn sarawi* pil kadehdehiong kitail ni eh mahsanih: 16 “Siohwa* ketin mahsanih: ‘Iet inou lap me I pahn wiahiong irail mwurin rahn ako, I pahn kihdiong ei kosonned akan nan ar mohngiong, oh I pahn ntingihediong nan ar madamadau.’”+ 17 E ahpw mahsanih: “Oh I solahr pahn tamanda diparail kan oh arail wiewia suwed kan.”+ 18 Eri, wasa me mahkpen mepwukat wiawi, solahr pahn mie meirong en dihp.
19 Kahrehda riei ko, kitail kin eimahiong doadoahngki elen pedolong nan wasa sarawio+ sang ni ntahn Sises. 20 E ketin ritingadahng* kitail ahlo, ahl kapw ehu me kin kahluwalahng mour ni eh ketilong pwar kahdengo,+ me iei kahlepe. 21 Oh mie atail samworo me sikla mehlel me pwukoahki sapwellimen Koht tehnpas.+ 22 Ihme kahrehda kitail en patohla ni mohngiong mehlel oh pwoson unsek, pwehki atail mohngiong mwakelekeldahr* sang kadeikpen loalatail me suwed+ oh paliwaratail kan duhduhkiher pihl mwakelekel.+ 23 Kitail en nantihongete lohkihong wehipokon atail koapworopwor ni soh peikasal,+ pwe me kin ketin wiahda inowo kin lelepek. 24 Oh kitail en medemedewe* emenemen pwe kitail en kangoange* emenemen en kasalehda limpoak oh wiewia mwahu kan,+ 25 dehr seukautihong atail kin tuhpene+ duwen ekei ar kin epwehnki wia, ahpw kitail en kangoange emenemen+ oh wia mepwukat laud sang mahs ni amwail kilang rahno kerendohr.+
26 Pwe ma kitail kin nsenki wiewia dihp mwurin atail aleier loalokong pwung duwen me mehlelo,+ solahr meirong me luwehdi ong dipatail kan,+ 27 ahpw kitail pahn kasikasik ni masak kadeik oh engieng me okohk me pahn kamwomwala irail kan me kin uhwong Koht.+ 28 Mehmen me mwamwahliki Kosonned en Moses kin kamakamala sang ni kadehdepen aramas riemen de silimen, e sohte kin ale mahk.+ 29 Dahme kumwail lemeleme? Ia uwen lauden kalokolok me aramas emen pahn warohng ale ni eh tiakedi sapwellimen Koht Ohlo oh wiahki ntahn inou lap+ me e sarawihkihla nta me sohte kesempwal, oh mwamwahliki ngehn sarawi* me kin kasalehda sapwellimen Koht kadek sapan?+ 30 Pwe kitail ese Ihs me ketin mahsanih met: “Ngehi me pahn ikih; Ngehi me pahn dupuk.” Oh pil ehu: “Siohwa* pahn ketin kadeik sapwellime aramas akan.”+ 31 Lohdiong pahn limen Koht ieias wia mehkot kamasepwehk.
32 Ahpw kumwail tamataman rahn en mahs ako, me mwurin amwail marainlahr+ kumwail kin dadaur pahn kahpwal laud iangahki lokolok kan. 33 Ekei pak aramas kin kauwei kumwail oh pil kalokei kumwail mwohn wehipokon,* oh ekei pak kumwail kin ieiang irail kan* me lelohng soangen lokolok pwukat. 34 Kumwail kin kasalehda amwail poakehla riamwail kan me mi nan imweteng oh kumwail kin kolokol amwail peren ni aramas ar kin kulihasang amwail kepwe kan,+ pwehki kumwail ese me amwail sohso mwahusang oh poatopoat.+
35 Eri, kumwail dehr kesehla amwail eimah,* me pahn mie ketingpe laud.+ 36 Kumwail anahne dadaurete,+ pwe mwurin amwail kapwaiada kupwuren Koht, kumwail pahn alehdi pweidahn inowo. 37 Pwe “ahnsou tehr kis,”+ a “ih me ketiket kohdo ahpw pahn leledo oh e sohte pahn pwapwand.”+ 38 “Ahpw nei aramas pwung men pahn momour pwehki eh pwoson,”+ oh “ma e pweieksang ie, I* sohte pahn kupwurperenki ih.”+ 39 Eri, kitail kaidehn soangen aramas me kin pweieksang Koht pwehn kasohrala,+ ahpw kitail soangen aramas me ahneki pwoson pwehn kolokol atail mour.*
11 Pwoson iei mehn kamehlel likilik me dahme ke kin koapworopworki pahn wiawi,+ iei mehn kadehde sansal me dahme ke kamehlele uhdahn mie mehnda ma ke sohte kilang. 2 Pwe sang ni pwoson, mehn mahs ako* ahneki mehn kadehde me Koht ketin kupwurperenkin irail.
3 Sang ni pwoson kitail kin wehwehkihda me koasoandi en mwehi kan* koasoansoankihdier mahsen en Koht, kahrehda dahme kitail kak kilang kin kohsang ni mehkan me sohte sansal.
4 Sang ni pwoson Eipel patohwanohng Koht meirong ehu me mwahusang ahn Kaino.+ Sang ni pwoson wet, e ale mehn kadehde me ih aramas pwung men, pwe Koht ketin kupwurperenki* eh kisakis kan,+ oh pwehki eh pwoson, e kin wie koasoakoasoite+ mendahki e melahr.
5 Sang ni pwoson Enok+ wisiksang pwe en dehr kilang mehla, oh e sohte dierekda pwehki Koht ketin kasauda ih;+ pwe mwohn eh kosouda e aleier mehn kadehde me e uhdahn kaperenda Koht. 6 Eri, sohte me kak kaperenda kupwuren Koht ma sohte eh pwoson, pwe mehmen me kin patohla rehn Koht anahne kamehlele me Koht ketin mie oh e pahn ketin katingih irail kan me kin ngoangki rapahki ih.+
7 Sang ni pwoson, mwurin Noha+ eh ale kaweid sang rehn Koht duwen soahng kan me e saikinte kilang,+ e kasalehda eh lemmwiki Koht oh kauwada warihmw ehu+ pwe en doarehla eh peneinei; oh sang ni pwoson wet, e kasalehda me sampah wet warohng kadeik,+ oh e pwungla rehn Koht pwehki pwoson.
8 Sang ni pwoson, ni ahnsou me Eipraam+ ale malipilip, e peik ni eh kohla wasa me e pahn ale nin duwen sohso ehu; e kohla mendahki e sehse ia wasa e kohkolahng ie.+ 9 Sang ni pwoson e koukousoan nin duwen mehn liki men nan sapwen inowo duwehte eh mi nan sapwen liki ehu,+ oh e kin mihmi nan ihmw likou kei+ iangahki Aisek oh Seikop, me pil pahn sohsohki inowohte.+ 10 Pwe e kin awiawih kahnimw ehu me poahsoankihda poahsoan mehlel, me Koht ketin koasoanehdi oh kauwada.+
11 Sang ni pwoson Sara pil alehdi kehl en liseiankihda kadaudoke, mendahki e dauliher sounpar en neitik,+ pwehki e kamehlele me Ih me ketin wiahda inowo me lelepek.* 12 Ihme kahrehda, seri kei ipwidi+ sang rehn ohl emen me likeilapalahr,*+ seri tohtohie me rasehng usuhn pahnlahng kan oh duwehte pihken oaroahr kan me sohte kak wadawadedi.+
13 Irail pwukat koaros kin pwoson lao re mehla, mendahki inou kan sohte pweida nan arail ahnsou;+ ahpw re kin kilang mepwukat sang wasa doh+ oh perenkihda, oh lohkihong wehipokon me irail mehn liki kei oh mehn keiru kei nan sahpwo. 14 Pwe irail kan me kin koasoi ni mwohmw wet kin kasalehda me re kin ngoangki rapahki pein arail wasa. 15 Ahpw ma re kin tamatamante wasa me re mweselsang ieo,+ re pahn diarada ahnsoun pwurala. 16 Ahpw re kin inengieng wasa ehu me mwahusang, me iei, kisehn nanleng. Ihme kahrehda, Koht sohte ketin namenengki ar kin likweriong ih nin duwen ar Koht,+ pwe e ketin kaunopohngirailehr kahnimw ehu.+
17 Sang ni pwoson, e mwomwen me Eipraam meirongkilahr Aisek ni ahnsou me Koht ketin song ih+—ohl me alehda inou kan ni peren song en meirongkihla nah iehroso+— 18 mendahki Koht ketin mahsanihong: “Me pahn adaneki kadaudokomw pahn kohsang rehn Aisek.”+ 19 Ahpw e lemeleme me Koht kak ketin kaiasada ih sang rehn me melahr akan, oh e aleier ih sang wasao ni elen karasaras ehu.+
20 Sang ni pwoson, Aisek pil kapaiahda Seikop+ oh Esau+ me pid soahng kan me pahn kohdo.
21 Sang ni pwoson, ni ahnsou me Seikop pahn kereniong mehla,+ e kapaiahda emenemen nein Sosep pwutak ko+ oh e kaudokiong Koht ni eh idengekla pohn nah sokono.+
22 Sang ni pwoson, ni ahnsou me Sosep pahn kereniong mehla, e koasoiahda duwen mehn Israel kan ar pahn kohkohsang Isip, e ahpw kihda kehkehlik ehu* me pid eh tih ko.*+
23 Sang ni pwoson, semen Moses oh ine ekihla ih erein sounpwong siluh mwurin eh ipwidi,+ pwehki ira kilang me kisin serio me kaselel+ oh ira sohte masak en nanmwarkio ruwes.+ 24 Sang ni pwoson, ni ahnsou me Moses laudla,+ e kahng aramas en kin ekerki ih nein Parao serepeino pwutak.+ 25 E pilada en iang sapwellimen Koht aramas akan wiakaula sang perenki dihp ahnsou mwotomwot, 26 pwehki e medewe me namenengkihla Krais iei mehkot me kesempwal sang dipwisou kesempwal kan en Isip, pwe e kin kilikilengwohngete keting me pahn kohieng ih. 27 Sang ni pwoson e mweselsang Isip,+ ahpw e sohte masak en nanmwarkio eh lingeringer+ pwe e kin dadaurete ni kanengamah likamwete e kilang Koht me soh sansal.+ 28 Sang ni pwoson, e wia Pahsohpa oh usupihki uhr en wenihmw kan nta, pwe sounkamwomwalao en dehr sair neirail mesenih kan.+
29 Sang ni pwoson re kotehla Sehd Weitahtao duwehte nan sahpw madekeng,+ ahpw ni ahnsou me mehn Isip ko song wia met, re kihrla.+
30 Sang ni pwoson kelen Seriko rengkidi mwurin aramas ako ar karis pidahki erein rahn isuh.+ 31 Sang ni pwoson Reap lihen netiki paliwere sohte iang irail me sapeik ko kamakamala, pwehki e kasamwo lipoahrok ko ni popohl.+
32 Oh dahme I pil pahn nda? Pwe sohte pahn mie ahnsou ma I pahn pousehlahte koasoia duwen Kidion,+ Parak,+ Samson,+ Sepda,+ Depit,+ oh pil Samuel+ oh soukohp teikan. 33 Sang ni pwoson re kalowehdi wehi kan,+ kapwaiada dahme pwung, ale inou kan,+ kakuhpene ewen laion kan,+ 34 kakunla angin kisiniei,+ pitsang ewen kedlahs,+ kehlailda sang irair en luwet,+ kommwad nan mahwen,+ oh kalowehdi douluhl karis en sounpei kan me kodohng mahwen.+ 35 Lih ekei aleier kisehrail kan me iasada sang mehla,+ ahpw aramas teikan wie lokolok lao re mehla pwehki ar sohte kesehla arail pwoson pwe ren saledekla, pwe ren ale iasada me mwahusang ahn meteikan. 36 A ekei pil aleier kahpwal kan sang kapailok oh wowoki, ni mehlel, laudsang met, selikihdi selmete+ oh lekdekiong nan imweteng.+ 37 Re kostakaidi,+ re ale kasongepen arail pwoson, re rasaraspeseng, re kamakamkihla kedlahs,+ re kohkohseli likawih kilin sihpw de kuht,+ ni ar semwehmwe, mi nan kahpwal,+ wiakaula;+ 38 oh sampah sohte warohng irail. Re kohkohseli nan sapwtehn oh nahna kan oh pahn paip akan+ oh nan pwoahr kan pahn pwehl.
39 Ahpw irail pwukat koaros, mehnda ma re aleier mehn kadehde mwahu pwehki ar pwoson, re sohte ale pweidahn inowo, 40 pwehki Koht ketin mwahngiher mehkot me mwahusang met ong kitail,+ pwe ren dehr unsekla mwohtail.*
12 Eri pwehki sounkadehde tohto pwukat duwehte depwek kalaimwun ehu me kapilkitailpene, kitail en pil kesehsang kitail mehkoaros me kin katoutou oh dihp me kin mwadang salihkitaildi,+ oh kitail en dadaurete oh iang tang nan weirentang me mi mwohtail,+ 2 ni atail kilikilangete Sises, Wiliepe Lapalap en atail pwoson oh Sounkaunsekpen atail pwoson.+ Pwehki peren me mi mwowe, e ketin dadaurete ni tuhkehn kalokoloko* oh sohte namenengki, oh e ketidiongehr ni palimaun en mwoalen Koht.+ 3 Ni mehlel, kumwail medemedewe mwahu ih me ketin kanengamahiong soangen koasoien uhwong kan sang rehn me dipan akan+ me kin kadeikada pein irail ni ar kin wia met, pwe kumwail en dehr pwangada oh uhdi.+
4 Ni amwail kin peiong dihp, kumwail saikinte pelianda lel ni ahnsou ieu me amwail nta kakerekerdi. 5 Oh kumwail manokehla douluhl kaweid me kohieng kumwail nin duwen seri kei: “Samwa, ke dehr mwamwahliki peneu sang Siohwa,* de pil pwangada ni eh kin ketin kapwunguhkala; 6 pwe Siohwa* kin ketin panawih irail kan me e kin ketin poakohng. Ni mehlel, e kin ketin kaloke irail koaros me e kin ketin wiahki sapwellime seri.”+
7 Kumwail en dadaur pwe e wia kisehn amwail peneu.* Ih duwen me Koht kin ketin wiahiong sapwellime seri kan.+ Ia duwe, mie seri men me seme sohte kin panawih?+ 8 Ahpw ma kumwail koaros sohte kin iang ale peneu wet, eri kaidehn kumwail uhdahn sapwellime seri, ahpw kumwail nein emen tohrohr. 9 Patehng met, samatail kan en sampah kin panawih kitail oh kitail kin waunekin irail. Eri, e sou konehng kitail en uhpah Sahmo me kin ketin kaweidki atail mour sapwellime ngehn sarawi* oh wie momour?+ 10 Pwe re kin panawih kitail ong ahnsou kis duwen me re lemeleme me pwung, ahpw e kin ketin wia met ong kamwahupatail pwe kitail en sarawihla duwehte ih.+ 11 Ni mehlel, sohte peneu ehu kin kaperen ni emen eh kin ale, pwe e kin kamedek;* ahpw mwuhr, e kin kapwarehda wahn popohl me iei elen pwung ong irail kan me kin ale.
12 Eri, kumwail kakehlahda pehmwail kan me daulahr oh pwukiemwail kan me luwetalahr,+ 13 oh kumwail kainenehla elen nehmwail kan,+ pwe wasa me luwet en dehr pwupwusang nan dewe ahpw en mwamwahula. 14 Kumwail nantihong ahneki popohl rehn aramas koaros+ oh nantihong sarawihla,+ pwe ma emen sohte sarawihla, e sohte pahn kilang Kauno. 15 Kumwail kanahieng pwe emen de katihasang sapwellimen Koht kadek sapan, pwe kalewen tuhke pwoisin en dehr pwarada oh kahrehda kahpwal oh me tohto pahn saminkihla;+ 16 oh kumwail kanahieng pwe emen nanpwungamwail de kin wia tiahk samin me pid wia nsenen pwopwoud* de pil emen me sohte kin kesempwalki mehkot sarawi, me duwehte Esau, me kesehla eh pwuhng en mesenih oh wiliankihdi delen mwenge ehu.+ 17 Pwe kumwail eseier me mwuhr, ni ahnsou me e men sohsohki kapaio, semeo soikala ih; pwe mendahki eh nannantihong en wekidala en semeo madamadau ni sengiseng,+ e sohte pweida.*
18 Pwe kumwail sohte lelohng mehkot me kumwail kak kehn+ oh mehkot me wie mpwumwpwul,+ oh depwek toantoal oh rotorot mosul oh melimel ehu,+ 19 oh ngilen sowi+ oh ngilen koasoakoasoi.+ Ni aramas ako ar rongada ngihlo, re ahpw peki rehn Moses ren dehier pwurehng rong.+ 20 Pwe re sohte kakohng kehkehlik me mahsanih: “Ma pil mahn emen sair nahna wet, e uhdahn pahn kostakaidi.”+ 21 Oh kasansalo pil inenen kamasepwehk mehlel me kahrehda Moses eh nda: “I masepwehkada oh rerrer.”+ 22 Ahpw kumwail lellahngehr ni Nahna Saion+ oh ni kahnimw en Koht ieias, me iei Serusalem en nanleng,+ oh rehn tohnleng ngedehrie* 23 nan pokon lap,+ oh ni mwomwohdisohn mesenih kan me adarail kan ntingdier nanleng, oh rehn Koht Sounkopwung en mehkoaros,+ oh mour en me pwung kan me kin mour pahrekiong kaweid en ngehn sarawi*+ oh unseklahr,+ 24 oh rehn Sises sounkadokepene+ pali riau en inou lap kapw,+ oh ni ntahn usup me kin koasoia soahng kan me mwahusang ntahn Eipel.+
25 Kumwail kanahieng pwe kumwail de kahng rong* ih me ketin mahmahsen. Pwe ma irail kan me kahng rong ih me kin kihda kaweid sang rehn Koht nin sampah sohte pitila, eri ia uwen atail sohte pahn pitila ma kitail sohpeisang ih me ketin mahmahsen sang nanleng!+ 26 Ni ahnsowo kapitie itikada sampah,+ ahpw ahnsou wet e ketin inoukidahr: “I pahn pwurehng itikada, kaidehk sampahte, pwe pil nanleng.”+ 27 Eri mahsen wet “pwurehng” kasalehda kasohralahn soahng kan me mwekidida, me iei soahng kan me wiawihda, pwe soahng kan me sohte mwekidida en mihmihte. 28 Eri pwehki kitail pahn alehdi Wehi ehu me sohte kak mwekidida, kitail en pousehlahte alehda kadek sapan, oh pwehki kadek sapan wet, kitail kak papah Koht ni lemmwin oh wahu, nin duwen me e ketin kupwurki. 29 Pwe atail Koht rasehng kisiniei me kin kamwomwala wasa.+
13 Kumwail dadaurete amwail limpoak en pirien.+ 2 Kumwail dehr manokehla kasamwo meteikan ni kadek,*+ pwe ni ekei ar kin wia met, re kin kasamwo tohnleng kan ni ar sasairki.+ 3 Kumwail en tamataman irail kan me mi nan imweteng,*+ duwehte ma kumwail kin iang irail selidi,+ oh pil irail kan me wiakaula pwehki amwail momourte nin sampah.* 4 Aramas koaros en kin wauneki pwopwoud, oh lohs en pwopwoud en dehr saminla,+ pwe Koht pahn ketin kadeikada aramas me kin wia tiahk samin me pid wia nsenen pwopwoud* oh me kamwahl kan.+ 5 Amwail mour en saledeksang limpoak en mwohni,+ ni amwail kin itarki dahme kumwail ahneki.+ Pwe e ketin mahsanih: “I sohte pahn mweisang uhk oh I sohte pahn keseiukala.”+ 6 Eri, kitail en diren eimah oh nda: “Siohwa* iei sawasepei; I sohte pahn masak. Dahme aramas kak wiahiong ie?”+
7 Kumwail tamataman irail kan me kin tiengla mwohmwail,+ me kin koasoiaiong kumwail mahsen en Koht, oh ni amwail medemedewe imwila mwahu en arail wiewia kan, kumwail kahlemengih ar pwoson.+
8 Sises Krais ketin duweduwehte, aio, rahnwet oh pil kohkohlahte.
9 Dehr mweidohng soangsoangen padahk kan oh padahk kan me weksang dahme kitail aledahr en kawetkumwailsang ni ahl me pwung, pwe mohngiongimwail eh kin kehlailkihda kadek sapan pahn kin mwahusang kehlailkihda mwenge,* me sohte kin wia kamwahu ehu ong irail kan me kin kedirepwkihla soahng pwukat.+
10 Mie pei sarawi ehu rehtail me irail kan me kin wia pwukoa sarawi ni impwalo sohte ahneki pwuhng* en mwengehsang ie.+ 11 Pwe paliwar en mahn ako kin isihsla likin kahnimpwalo, ni samworo lapalap eh kin wahlong ntahrail nan wasa sarawio nin duwen meirong en dihp.+ 12 Kahrehda, Sises pil ketin lokolok likin ewen kelen kahnimwo+ pwe en ketin kasarawihkihla aramas akan pein ntah.+ 13 Eri kitail en kohieila reh likin kahnimpwalo oh iang sapwellime namenek,+ 14 pwe sohte atail kahnimw me poatopoat wasaht, ahpw kitail kin nantihong raparapahki kahnimw me pahn kohdo.+ 15 Pwehki ih, kitail en kin patohwanohng Koht meirong en kaping ahnsou koaros,+ me iei, wahn kilin ewetail+ me kin lohkihong wehipokon mwareo.+ 16 Patehng met, kumwail dehr manokehla wia me mwahu oh ehukihong meteikan dahme kumwail ahneki,+ pwe Koht kin ketin kupwurperenki soangen meirong pwukat.+
17 Kumwail peikiong irail kan me kin tiengla mwohmwail+ oh uhpahiong irail,+ pwe re kin apwahpwalih kumwail oh re kin pwukoahki met.+ Ma kumwail wia met, re pahn wia ar doadoahk ni peren oh sohte pwangada, pwe ma soh, met pahn kauweikumwailla.
18 Kumwail pousehlahte kapakapkin kiht, pwe se likih me kadeikpen loalat me mehlel,* duwen at kin men mehlel ni mehkoaros.+ 19 Ahpw keieu, I kangoangehkin kumwail en kapakap pwe I en pwurowei rehmwail ni ahnsou keren.
20 Eri Koht en popohl me ketin kaiasada sang rehn me melahr akan silepen sihpw lapalapo,+ atail Kaun Sises, me ketiki ntahn inou lap soutuk ehu, 21 en ketikihong kumwail soahng mwahu koaros pwe kumwail en kin wia kupwure. Pwehki Sises Krais, e ketin kamwakid kitail en wia dahme kin kaperenda ih. Eri lingan en kohwong Koht kohkohlahte. Amen.
22 Eri riei ko, I kangoangehkin kumwail en kin kanengamah ni amwail kin rong koasoi en kangoang wet, pwe I ntingkiwohng kumwail kisinlikou mwotomwot ehu. 23 I men kumwail en ese me riatail Timoty saledeklahr. Ma e mwadang kohdo, se pahn kohwei tuhwong kumwail.
24 Kihong ei rahnmwahu ong irail kan me kin tiengla mwohmwail oh ong aramas sarawi kan koaros. Irail kan me mi nan Itali+ kadarewei ar rahnmwahu.
25 Kadek sapan en kin ieiang kumwail koaros.
De “dih kan.” Kilang KLL.
LK, “sampah me aramas kin kousoan ie.”
De “ngehn kei.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
De “sounpapah kan ong wehipokon.”
De “pwung pahrek.”
De “sawas ong wehipokon.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, “sampah me aramas kin kousoan ie.”
Kilang Ortk A5.
De “luhk.”
De “wehkada.”
Met dokedoke wehin Israel.
Me iei, Sises.
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, “en masak.”
Kilang Md 25:34, ntp.
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
LK, pneuʹma. Kilang KLL.
De “pwand en rong.”
LK, “dehr pwurehng kauwada poahsoan ehu.”
LK, “mehla.”
De “kisakis me sohte isepe.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, “manaman kan.”
De “dih me kohkohdo.” Kilang KLL.
De “kaweid.”
Met kin dokedoke sapwellimen Koht inou oh kahula.
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
De “ahnsou koaros.”
De “moangen peneinei.”
LK, “kohieisang ni lukopen.”
LK, “mihmihte nan lukopen.”
Kilang Ortk A5.
De “sohte pahn ketin koluhla.”
De “sounpapah men ong wehipokon.”
Kilang Ortk A5.
De “sawas ong wehipokon.”
Kilang Ortk A5.
Kilang Ortk A5.
Kilang Ortk A5.
Kilang Ortk A5.
De “pilawahn kasansal.”
Lepin lokaiahn Krihs ong “pweine” pil kak wehwehki meirong me aramas emen kin wia pwe Koht en ketin mahkohng ih.
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
De “wia pwukoa sarawi.”
LK, “soangsoangen papidais kan.”
LK, “pwainla pweinen pweipwei sapahl.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
LK, “mehla.”
Doaropwe reirei ehu me kin weliweliong ni lepin tuhke.
De “sawas ong wehipokon.”
Kilang Md 25:34, ntp.
De “dih kan.” Kilang KLL.
De kakete, “aramas akan,” me dokedoke samworo kan.
De “wia pwukoa sarawi.”
LK, “pwuhk en doaropwe limilimpeneo.”
De “Sises.”
De “pwe ren wia sawas ong wehipokon.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
Kilang Ortk A5.
LK, “kamanahiong.”
LK, “usup,” me iei, usupihki ntahn Sises.
De “nsenohki; tehk mwahu.”
De “kamwakid; arihada.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
Kilang Ortk A5.
LK, “me sansalda duwehte nan wasahn kilang mwadong.”
De “kesihnen limwahrail.”
LK, “saledek en koasoi.”
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
LK, psy·kheʹ. Kilang KLL “ne′phesh; psy·khe′.”
De “samatail mehn mahs ako.”
De “dih kan.” Kilang KLL.
De “ketin kadehdehda sang ni eh ketin pohnese.”
De “likilik.”
LK, “mehla.” Me iei, sohte kak wiahda kadaudoke.
De “kaweid kei.”
De “seridi.”
LK, “tohrohrala sang kitail.”
Kilang KLL.
Kilang Ortk A5.
Kilang Ortk A5.
De “kaiahn.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
De “kansensuwed.”
Kilang KLL, “Tiahk samin me pid wia nsenen pwopwoud.”
LK, “e sohte diar wasa ong met.”
De “nen kei.”
De “sapwellimen Koht manaman.” LK, pneuʹma. Kilang KLL.
De “dehr kihda kahrepen en dehr rong; dehr pohnsehsehla.”
De “kadekohng mehn keiru kan.”
LK, “irail kan me wie sensel.”
De kakete, “duwehte ma kumwail iang irail lokolok.” LK, “mihmihte nan paliwar.”
Kilang KLL, “Tiahk samin me pid wia nsenen pwopwoud.”
Kilang Ortk A5.
Me iei, koasoandi kan duwen mwenge.
LK, “sohte ahneki manaman.”
LK, “mwahu.”