Agosto
Viernes 1 de agosto
Cheqan runataqa imaymana llakiykuna qhatirin. Jehová Diostajrí chay tukuy llakiykunamanta libran (Sal. 34:19).
Kay versiculoqa iskay imasta niwanchej. 1) Cheqan runataqa imaymana llakiykuna qhatirisqanta. 2) Jehová Diostajrí chay tukuy llakiykunamanta librasqanta. ¿Imaynatá Jehová librawanchej? Payqa yanapawanchej kay tiempopi kausaymanta maychus kajllata yuyanapaj. Jehovaqa niwanchej payta sirvikuspa kusisqa kausakunata. Jinapis kay tiempopeqa llakiykuna kapuwasunpuni (Isa. 66:14). Payqa munan wiñay kausaypi yuyayninchej kananta, chay kausayta qoyta munawasqanchejrayku (2 Cor. 4:16-18). Jehovaqa chay pʼunchay chayamunankama payta sirvinallapajpuni sapa día yanapawanchej (Lam. 3:22-24). Ñaupa tiempomanta, kay tiempomanta Diospa kamachisninmanta, ¿imatá yachakusunman? Ichapis mana yuyasqanchej llakiykunapi rikukunanchejta. Jinapis Jehovapi atienekusun chayqa, payqa ni jaykʼaj urmajta saqewasunchu (Sal. 55:22). w23.04 págs. 14, 15 párrs. 3, 4
Sábado 2 de agosto
Autoridadesta kasuchunku (Rom. 13:1).
Josemantawan Mariamantawan mayta yachakusunman. Paykunaqa mana atikullajtinpis autoridadesta kasukunankupaj wakichisqa kasharqanku (Luc. 2:1-6). María jisqʼon killasña onqoj kashajtin, Romamanta César Augustoqa kamacherqa tukuy runas qhelqachikamunankuta. Chay kamachisqanta juntʼanankupaj Josewan Mariawanqa Belenman rinanku karqa. Chaypajtaj 150 kilometrosta jina chakipi lomasninta rinanku karqa. Chay chhika karuta puriytaj nichá atinapaj jinallachu karqa, astawanrajchá Mariapaj. Ichapis paykunaqa llakikorqanku María nanaywan japʼichikojtin imachus pasananmanta. Chay wawitaqa mana mayqen wawallachu karqa, Mesías kanan karqa. Chayrayku nichá munarqankuchu imapis pasananta. Chay imasrayku atinkuman karqa chay leyta mana kasukuyta. Chaywanpis Josewan Mariawanqa chay leyta kasukorqankupuni. Jehovataj kasukusqankurayku bendicerqa: Mariaqa Belenman allillanta chayarqa, wawan sanito nacekorqa, uj profecía juntʼakunanpajtaj yanapakorqa (Miq. 5:2). w23.10 pág. 8 párr. 9; pág. 9 párrs. 11, 12
Domingo 3 de agosto
Purajmanta kallpachanakuna (Heb. 10:25).
Reunionespi comentayta manchikunki chay, ¿imatá ruwawaj? Allinta wakichikuwaj (Pro. 21:5). Imamantachus parlakunanta allinta yachaspaqa makita oqhariyta atillasun. Waj yuyaychaytaj kashan pisi palabrasllawan comentana (Pro. 15:23; 17:27). Pisillata parlaspaqa mana nerviosos churakusunchu. Uj mashkha palabrasllawan parlakusqanchejman jinalla comentajtinchejqa, wajkunaqa reparanqanku sumajta wakichikusqanchejta, imamantachus estudiakushasqantataj sumajta entiendesqanchejta. Sichus chay yuyaychaykunaman jina ruwanchejña, jinapis manchachikusqanchejrayku ujllata chayri iskay kutillata comentanchej chay, ¿imatá ruwasunman? Yuyarikuna Jehovaqa comentanapaj kallpachakusqanchejta may jatunpaj qhawasqanta (Luc. 21:1-4). Payqa mana mañawanchejchu mana ruwayta atisqanchejtaqa (Fili. 4:5). Sapa uj qhawarikuna imatachus ruwayta atisqanchejta, chayta ruwanapaj kallpachakuna, Jehovamantataj mañakuna mana manchachikunapaj. Qallariypeqa pisi palabrasllapi ujllatapis comentana. w23.04 pág. 21 párrs. 6-8
Lunes 4 de agosto
Pecherata, monteratawan churakuna (1 Tes. 5:8).
Apóstol Pabloqa maqanakuna pʼachayoj sumaj wakichisqa soldadowan kikinchawarqanchej. Guerra kajtin uj soldadoqa maqanakunanpaj wakichisqapuni kanan tiyan. Noqanchejwanpis kikillantaj. Wakichisqa kanapajtaj creeytawan munakuytawan pecherata jina churakuna, suyakusqanchej salvaciontataj monterata jina. Imaynatachus pechera soldadoj corazonninta jarkʼan, ajinallatataj creeywan munakuywanpis sonqonchejta jarkʼan. Chaykunaqa yanapawanchej Jehovata sirvikunallapajpuni, Jesustapis qhatikunallapajpuni. Creeyniyoj kasqanchejrayku, yachanchej Jehovaqa sonqo kʼajaywan payta maskʼajkunata tʼinkasqanta (Heb. 11:6). Chantapis creeyqa llakiykuna kajtinpis, sonqonchejta aysan Kamachejninchej Jesusta mana wasanchanapaj. Reparayta yachana qhatiykachasqa kaj hermanos, qolqemanta pisisqa hermanos imaynatachus Jehovata kasukullasqankutapuni. Chayqa yanapawasun creeyninchejta astawan sinchʼiyachinapaj, problemasninchejtapis aguantanapaj. Tukuy imayoj kayta munapayaypi mana urmanapajtaj, pisi imasllawan kausakoj hermanos jina, Diospa Gobiernontataj ñaupajman churaj hermanos jina ruwasunman. w23.06 pág. 10 párrs. 8, 9
Martes 5 de agosto
Phuyusllata qhawajpis mana cosechata oqharenqachu (Ecl. 11:4).
Munayninchejwan mana atipachikusunchu chayqa, mana sajra imasta ruwallasunchu. Chantapis chayqa allin kajta ruwanapaj yanapawasun, astawanraj chayta ruwayta mana atillajtinchej chayri sonqonchej mana aysawajtinchej. Yuyarikuna, munayninchejwan mana atipachikoj kayqa espiritoj poqoyninmanta kashan. Chayrayku Jehovamanta espíritu santonta mañakuna munayninchejwan mana atipachikunapaj (Luc. 11:13; Gál. 5:22, 23). Ama suyanachu imata ruwanapajpis tukuy ima allinpuni kanantaraj. Kay mundopeqa mana suyasunmanchu tukuy imapis allinpuni kananta. Tukuy ima allin kanantaraj suyasunman chayqa, nichá ni jaykʼajpis ni imata ruwasunmanchu. Imatachus ruwayta munasqanchej mana juntʼayta atinapaj jina kajtenqa, ichapis sonqonchejqa mana aysallawasunmanchu chayta ruwanapaj. Ajina kajtenqa chayta juntʼanapaj juchʼuy imasta ruwaspa qallarisunman. Ichapis aswan sumaj cristianos kanapaj aswan pacienciayoj kayta munanchej. Jina kajtenqa pisi imaspi pacienciakuyta qallarisunman. Chayri ichapis munashanchej enteron Bibliata leeyta. Jina kajtenqa pisisitullata leespa qallarisunman. w23.05 págs. 29, 30 párrs. 11-13
Miércoles 6 de agosto
Cheqan runaspa ñanninkoqa sutʼiyamuyta intej kʼanchaynin jina. Chaytaj astawan astawan kʼancharimun sutʼi pʼunchay kanankama (Pro. 4:18).
Jehovaqa llajtannejta kay tiempopi yachachishallawanchejpuni. Chaytaj yanapawanchej ‘Santo Ñanpi’ purinallapajpuni (Isa. 35:8; 48:17; 60:17). Pillapis Bibliamanta yachakuyta qallarejtenqa, ‘Santo Ñanpi’ puriyta qallarin. Wakin runasqa chay ñanta uj chhikallanta purinku. Imaraykuchus chay ñanmanta llojsipunku. Wakintaj chay ñanta rillaytapuni munanku tukukuyninman chayanankukama. Jinapis, ¿maypí chay ñan tukukun? Cielopi kausakuyta suyakojkunapajqa chay ‘Santo Ñanqa’, ‘Diospa paraisonman’ apan, chaytaj cielopi kashan (Apo. 2:7). Kay jallpʼapi kausakuyta suyakojkunapajtaj chay ñanqa apan manaña pantaj runas kayman, chaytaj Cristo waranqa watasta kamachiyta tukojtin kanqa. Chay ñanpi purishanchej chayqa, amapuni qhepata qhawarinachu, astawanqa ñaupajllamanpuni rina paraisoman chayanakama. w23.05 pág. 17 párr. 15; pág. 19 párrs. 16-18
Jueves 7 de agosto
Noqanchejqa munakunchej, Dios ñaupajta munakuwasqanchejrayku (1 Juan 4:19).
Imastachus Jehová ruwapususqanpi piensarispaqa, agradecekusqaykirayku payman kausayniykita qopuyta munanki (Sal. 116:12-14). Bibliaqa nin “tukuy ima allin kaj regaloqa, aswan sumaj regalopis” Jehovamanta jamusqanta (Sant. 1:17). Aswan sumaj regalotaj Wawan Jesusta noqanchejrayku wañunanpaj kachamusqan kashan. Chay regalota qowasqanchejrayku Diospa amigon kayta atinchej, wiñaypajtaj kausakuyta atisunchej (1 Juan 4:9, 10). Chay jinatapuni munakuwasqanchejmanta, imastachus ruwapuwasqanchejmantapis agradecekusqanchejrayku, payman kausayninchejta qopuyta munanchej (Deu. 16:17; 2 Cor. 5:15). w24.03 pág. 5 párr. 8
Viernes 8 de agosto
Cheqan ñanta purejkunaqa Jehová Diosta manchachikunku (Pro. 14:2).
Kay tiempomanta runas millay kausayniyoj kasqankuta rikuspa, Lot jinallataj sientekunchej. Payqa “mayta llakikorqa sajra runas mana pʼenqakuspa juchata ruwasqankumanta”. Imaraykuchus payqa yacharqa Tatanchej Jehovaqa chay millay ruwaykunata maytapuni chejnikusqanta (2 Ped. 2:7, 8). Chantapis Lotqa Jehovata mayta munakusqanrayku, payta respetasqanrayku chejnikullarqataj chay runaspa millay ruwaykunasninkuta. Kay tiempopipis wakin runasqa Diospa kamachiykunasninta tumpata respetanku, wakintaj ni tumpitata respetankuchu. Chay runaspa chaupinkupi kausakuspapis sichus Diosta munakusun, payta manchachikuytataj yachakusun chayqa, llimphu kausayniyojllapuni kayta atisun. Chaypajtaj Jehovaqa Proverbios libropi imatachus nisqanwan yanapawanchej. Tukuy cristianos qharis kaspapis, warmis kaspapis, jóvenes kaspapis chayri mayorcitos kaspapis, Proverbios libromanta sumaj yuyaychaykunawan mayta yanapachikusunman. Jehovata manchachikusun chayqa, mana wajkunatachu juchachasun mana allintachu purisqanchejmanta. w23.06 pág. 20 párrs. 1, 2; pág. 21 párr. 5
Sábado 9 de agosto
Sichus pipis qhepayta jamuyta munan chayqa, pay kikinta chejnikuchun, ñakʼarina kʼaspin aparisqataj sapa día qhepayta jamullachunpuni (Luc. 9:23).
Ichapis qanmanqa familiayki churanakusorqa, chayri Diospa Gobiernonta ñaupajman churanaykirayku pisi imasllawan kausakuyta ajllarqanki (Mat. 6:33). Ajina kajtenqa Jehová yachan imastachus payrayku ruwasqaykita (Heb. 6:10). Ichapis sutʼita repararqanki Jesuspa nisqan cheqapuni kasqanta. Pay nerqa: “Cheqatapuni niykichej: Pichus noqarayku jinallataj sumaj willaykunarayku wasinta, hermanosninta, hermanasninta, mamanta, tatanta, wawasninta, jallpʼasnintapis saqen chayqa, kay tiempopi pachaj jinastawanraj japʼenqa: wasista, hermanosta, hermanasta, mamasta, wawasta, jallpʼastawan qhatiykachasqa kaspapis. Jamoj tiempopitaj wiñay kausayta japʼenqa”, nispa (Mar. 10:29, 30). Imastachus Jehovarayku saqesqaykeqa nichá kikinchakunmanchu ima bendicionestachus japʼisqaykiwan (Sal. 37:4). w24.03 pág. 9 párr. 5
Domingo 10 de agosto
Sumaj amigoqa tukuy tiempo munakuyniyoj, llakiy kajtintaj uj hermanopis kanman jina yanapakun (Pro. 17:17).
Judeamanta cristianosqa uj tiempota manchay yarqhaypi kasharqanku. Antioquiamanta hermanostaj “parlarikorqanku sapa uj atisqankuman jina yanapata apachinankupaj Judeapi tiyakoj hermanosman” (Hech. 11:27-30). Yarqhaypi kaj hermanos may karupi tiyakojtinkupis, Antioquiamanta kaj hermanosqa paykunata yanapariytapuni munarqanku (1 Juan 3:17, 18). Noqanchejpis hermanosninchejmanta khuyakusunman llakiypi rikhurejtinku. Kay imasta usqhayllata ruwasunman: ancianosta tapurisunman imapichus yanapakuyta atisqanchejta, qolqesitunchejta churasunman jallpʼantinpi willakunanpaj, chay llakiypi tarikoj hermanospajtaj orapusunman. Hermanosninchejqa necesitasqanku imaswan yanaparinanchejta necesitankuman. ¿Maytacharí munasunman Reyninchej Jesucristo runasta juzgaj jamushajtin wajkunata khuyakushajta taripanawanchejta? Ajina kajtin payqa niwasun: ‘Herenciata jina japʼiychej Gobiernota’, nispa (Mat. 25:34-40). w23.07 pág. 4 párrs. 9, 10; pág. 6 párr. 12
Lunes 11 de agosto
Tukuy runas rikuchunku mana nisqaykichejtapuni valechiyta munaj runaschu kasqaykichejta (Fili. 4:5).
Jesusqa Jehová jinallataj mana nisqantapunichu valechin, chaytaj sutʼi reparakorqa kay jallpʼapi kashajtin. “Diosqa Israel nacionmanta chinkasqa ovejasllaman” kachamojtinpis, Jesusqa uj kuti mana israelita warmita yanaparqa. Chay warmeqa Jesusmanta rogarikorqa warmi wawanta sanoyachipunanta. Wawantaqa ‘anchataña supay ñakʼarichisharqa’. Jesustaj khuyakuspa wawanta sanoyachiporqa (Mat. 15:21-28). Waj kutipitaj predicayta qallarisqanmanta pisi tiemponman Jesús nerqa: “Sichus pipis runaspa ñaupaqenpi mana rejsiwasqanta nin chayqa, noqapis payta mana rejsisqayta nillasajtaj”, nispa (Mat. 10:33). Pero Jesús, ¿Pedrota qhesacharqachu kinsa kutita mana rejsisqanta nejtin? Mana. Jesusqa yacharqa Pedroqa juchanmanta arrepientekusqanta, kasukoj runataj kasqanta. Kausarimuspataj Jesusqa Pedroman rikhurerqa, ichapis chaypi nerqa perdonasqanta, munakusqantataj (Luc. 24:33, 34). Jehovawan Jesuswanqa mana nisqankutapunichu valechinku. Jehovaqa munan noqanchejpis paykuna jina kananchejta. w23.07 pág. 21 párrs. 6, 7
Martes 12 de agosto
Manaña wañuy kanqachu (Apo. 21:4).
¿Imatá wajkunaman nisunman Jehová munayninta juntʼananmanta mana iskayrayanankupaj? Kay kinsa imasta nisunman: Ñaupaj kaj, Jehová kikinpuni chayta ruwananta nisqanta. Apocalipsispi nin: “Kamachina tiyanapi tiyasqa kajqa nerqa: ‘Tukuy imata mosojyachishani’, nispa”. Jehovaqa chay nisqanta juntʼayta munan, chayta ruwananpajtaj payqa yachayniyoj, atiyniyoj ima. Iskay kaj, Jehovaqa yachan nisqanta juntʼanantapuni, chaynejta juntʼanmanñapis jina parlan. Chayrayku payqa niwanchej “kay palabrasqa atienekunapaj jina kanku, cheqataj kanku” nispa. Chantá nillawanchejtaj “¡juntʼakunña!” nispa. Kinsa kaj, Jehovaqa imatachus qallarisqanta tukuchanpuni. Chaytataj kay nisqan sutʼita rikuchiwanchej: “Noqa kani Alfataj Omegataj” (Apo. 21:6). Jehovaqa rikuchenqa Satanasqa llulla kasqanta, munayninta juntʼananpajtaj mana jarkʼayta atisqanta. Chayrayku pillapis niwajtinchej: “Chayqa may sumajpuni kanman, pero mana creenichu ajina kanantaqa”, nispa, sumaj kanman Apocalipsis 21:5, 6 versiculosta leeripunanchej, chantá sutʼincharinanchej. Reparachinataj Jehovaqa munayninta juntʼananpaj uj garantiata qowasqanchejta. Chaytaj uj documentopi paypunipis firmaykunman jina kashan (Isa. 65:16). w23.11 pág. 7 párrs. 18, 19
Miércoles 13 de agosto
Mirayniykita uj jatun nacionman tukuchisaj (Gén. 12:2).
Jehovaqa Abrahanman chayta nerqa Abrahán 75 watasniyoj kashajtinña, nitaj wawanpis kashajtinraj. ¿Abrahán rikorqachu Diospa chay nisqan juntʼakusqanta? Uj chhikallanta rikorqa. Jinapis chaypajqa Éufrates mayuta pasaspa 25 watastaraj suyakunan karqa. Chaymantaraj wawan Isaac nacekorqa, Jehová uj milagrota ruwasqanrayku. Chaymanta 60 watasninmanraj allchhisnin Esauwan Jacobwan nacekorqanku (Heb. 6:15). Jinapis Abrahanqa manaña rikorqachu miraynin uj jatun nacionman tukusqanta, Sumaj Jallpʼatapis herenciata jina japʼisqankuta. Chayta mana rikojtinpis, Abrahanqa Jehovaj sumaj amigollanpuni karqa (Sant. 2:23). Chantapis Abrahanqa kausarimuytawan maytachá kusikonqa creeyninrayku, pacienciakusqanrayku tukuy naciones bendecisqa kasqankuta yachaspa (Gén. 22:18). ¿Imatá yachakunchej? ¿Jehovaj tukuy nisqasnin juntʼakojta rikusunmanchu? Ichapis mana. Jinapis Abrahán jina pacienciakusun chayqa, mana iskayrayasunchu Jehová kunan bendecinawanchejmanta, paraisopitaj may chhikatawanraj bendecinawanchejmanta (Mar. 10:29, 30). w23.08 pág. 24 párr. 14
Jueves 14 de agosto
Uzías Jehová Diosta sirverqa chay wataspeqa, cheqa Dios payta bendicerqa (2 Cró. 26:5).
Rey Uziasqa jovencito kashaspa, kʼumuykukoj sonqo karqa, yachakorqataj “cheqa Diosta manchachikuyta”. Payqa 68 watasta kausakorqa, casi tukuy kausayninpitaj Jehová payta bendicerqa (2 Cró. 26:1-4). Uziasqa ashkha nacionesta atiparqa, tukuy imatataj ruwarqa Jerusalén llajta sumaj jarkʼasqa kananpaj (2 Cró. 26:6-15). Payqa may kusisqachá kasharqa Jehovaj yanapayninwan tukuy imata ruwashasqanmanta (Ecl. 3:12, 13). Rey Uziasqa kamachiykunata qoyman yachasqa karqa. Ichapis chay yuyacherqa munasqanta ruwayta atisqanta. Payqa uj pʼunchay, Jehová Diospa templonman yaykuykuspa inciensota altar patapi qʼoshñicherqa. Reyesqa mana chayta ruwanankuchu karqa (2 Cró. 26:16-18). Kuraj kaj sacerdote Azariasqa payta cheqancharqa, Uziastaj phiñakorqa. Llakikunapaj jina, Uziasqa niña Jehovata kasukorqachu, chayraykutaj Jehová lepra onqoywan castigarqa (2 Cró. 26:19-21). Sichus Uzías kʼumuykukoj sonqollapuni kanman karqa chayqa, mana jinapichu rikukunman karqa. w23.09 pág. 10 párrs. 9, 10
Viernes 15 de agosto
Paykunamanta karunchakaporqa, judiosta manchachikusqanrayku (Gál. 2:12).
Apóstol Pedroqa ajllasqa cristianoña kaspapis, wakin imasta atipananpaj kallpachakunallanpuni karqa. 36 watapi Pedroqa rikorqa Cornelio sutiyoj runa espíritu santota japʼisqanta. Payqa mana judiochu karqa, nitaj circuncidasqachu. Chaypi sutʼi reparakorqa “Diosqa tukuy runasta uj rejllata qhawasqanta”, waj nacionesmanta runastaj cristianosman tukuyta atisqankuta (Hech. 10:34, 44, 45). Chaymantapacha Pedroqa mana judío kajkunawan mikhullajña, chaytataj ñaupajtaqa ni jaykʼaj ruwarqachu. Jinapis wakin judío cristianosqa, yuyarqanku mana judío kajkunaqa judioswan mana mikhunankuchu kasqanta. Ajinata yuyaj cristianos Antioquiaman chayajtinkutaj, Pedroqa mana judío hermanosninwan niña mikhorqachu. Ichapis Pedroqa chayta ruwarqa judío cristianosta phiñachiyta manchachikusqanrayku. Apóstol Pablotaj puraj uya kasqanta rikuspa, Pedrota tukuypa ñaupaqenpi kʼamerqa (Gál. 2:13, 14). Pedrotaj ajinata pantaspapis ñaupajllamanpuni rerqa. w23.09 pág. 22 párr. 8
Sábado 16 de agosto
Sumaj cimientopi sayachisonqachej (1 Ped. 5:10).
Sichus reparanchej wakin imitaspi mana allintachu ruwashasqanchejta chayqa, ama desanimakunachu. Yuyarikuna “Señor kʼachapuni kasqanta”, paytaj yanapawasun aswan sumajta ruwanapaj (1 Ped. 2:3). Apóstol Pedro kayta niwanchej: “Diosqa qankunata wakichiyta tukuchanqa. […] Paymin sinchʼita sayachisonqachej”, nispa. Uj kutipi Pedroqa mana Diospa Wawanpa ñaupaqenpi kanapaj jinachu kasqanta yuyakorqa (Luc. 5:8). Jehovawan Jesuswan munakuywan yanapasqankuraykutaj, Pedroqa mayta kallpachakorqa Cristota qhatinallanpajpuni. Chayraykutaj “Señorninchej, Salvawajninchej Jesucristoj wiñay Gobiernonman” yaykunña (2 Ped. 1:11). Chayqa may sumajpuni. Noqanchejpis Pedro jina mana saykʼusunchu chayqa, saqesuntaj Jehová wakichinawanchejta chayqa, wiñay kausayta uj premiota jina japʼisun, ajinamanta ‘creesqanchejrayku salvacionta’ tarisun (1 Ped. 1:9). w23.09 pág. 31 párrs. 16, 17
Domingo 17 de agosto
Yupaychaychej pichus cielota, jallpʼata ruwarqa chayta (Apo. 14:7).
Diosta yupaychana toldopeqa uj patio karqa. Chay patioqa jawapi kasharqa, telaswan muyurisqataj. Chaypi sacerdotes ruwanasninkuta ruwaspa sirvej kanku. Chay patiopeqa cobremanta uj jatun altar karqa, qʼolachina ofrendasta jaywanapaj. Chaypi kallarqataj cobremanta uj wirkhi, chaypitaj sacerdotes yakuwan mayllakoj kanku niraj ruwanasninkuta ruwashaspa (Éxo. 30:17-20; 40:6-8). Kay jallpʼapiraj kausakushanku chay ajllasqa cristianosqa, mana rikukoj temploj ukhu pationpi Jehovata tukuy sonqo sirvinku. Diosta yupaychana toldopi, templopipis yakuyoj jatun wirkhi kasqanqa paykunata, tukuy cristianostapis yuyarichiwanchej kausayninchejpi, Diosta yupaychayninchejpipis llimphus kananchej kasqanta. Chanta may chhika runas, ¿maypitaj Diosta yupaychanku? Apóstol Juanqa rikusqanmanta nerqa: “Paykunaqa sayasharqanku kamachina tiyanaj ñaupaqenpi”, nispa. Rikullarqataj ‘tuta pʼunchay’ Diosta sirvishasqankuta. May chhika runasmanta kajkunaqa kay jallpʼapi chayta ruwashanku, mana rikukoj temploj jawa pationpi (Apo. 7:9, 13-15). Mana rikukoj templopi Jehovata yupaychananchejpaj uj lugar tukuypaj kapuwasqanchejqa may sumajpuni. w23.10 págs. 28, 29 párrs. 15, 16
Lunes 18 de agosto
Payqa Diospa nisqanpi mana iskayrayaspa creerqa. Diostataj jatuncharqa (Rom. 4:20).
Jehovaqa ancianosnejtapis kallpachallawanchejtaj (Isa. 32:1, 2). Chayrayku imapis llakichiwajtinchej paykunaman willarikuna, paykunaj yanapaynintataj tukuy sonqo japʼikuna. Jehovaqa paykunanejta kallpachawanchej. Suyakuyniyoj kasqanchejqa kallpata qowanchej. Tukuy cristianosqa wiñaypaj kausakuyta suyakushanchej, kay jallpʼapi uj paraisopi chayri cielopi (Rom. 4:3, 18, 19). Chay suyakuyninchej kallpata qowanchej pruebasta aguantanapaj, sumaj willaykunata willanapaj, congregacionpi ruwanasninchejtapis juntʼanapaj (1 Tes. 1:3). Qhawarina imaynatachus apóstol Pablota chay suyakuyllataj kallpachasqanta. Pay nerqa “may chhika llakiyniyoj” kasqanta, “qhatiykachasqa” kasqanta, “urmachisqa” kasqanta, ‘imatachus ruwanantapis mana yachasqanta’. Wakin kutistaj payqa wañuy patapi kasharqa (2 Cor. 4:8-10). ¿Imataj Pabloman kallpata qorqa aguantananpaj? Suyakuyninpi yuyasqan (2 Cor. 4:16-18). Payqa kausaynin aswan qhepaman imaynachus kananpi tʼukurerqa. Paypajqa cielopi kausakuy uj sumaj tʼinka karqa. Chay suyakuyninpi tʼukurisqanraykutaj, Pabloqa repararqa yuyaynenqa “sapa pʼunchay mosojyachisqa” kashasqanta. w23.10 págs. 15, 16 párrs. 14-17
Martes 19 de agosto
Jehová Diosqa llajtanman kallpata qonqa. Jehová Diosqa allin kausaywan llajtanta bendicenqa (Sal. 29:11).
Mañakushaspaqa tʼukuriy sichus Jehovapaj allin kanman chay ratopuni mañakusqaykita kutichisunanta. Ichapis yuyasunman Jehová chay rato mañakuykunasninchejman kutichinawanchej kasqanta. Jinapis Jehová yachan ima ratochus kutichinawanchejpaj aswan sumaj kasqanta (Heb. 4:16). Jehová mana chay ratochu kutichiwajtinchejqa, ichapis yuyasunman “mana” nispa nishawasqanchejta. Chaywanpis payqa ichá nishawanchej “manaraj” nispa. Uj joven hermanomanta parlarina. Payqa sanoyapunanpaj Jehovamanta mañakorqa, nitaj sanoyaporqachu. Sichus Jehová chay hermanota uj milagrota ruwaspa sanoyachinman karqa chayqa, Satanasqa ninman karqa chay jovenqa sanoyachisqanraykulla Jehovata siga sirvisqanta. Jehovaqa ninña maykʼajchus tukuy onqoykunata chinkachinanta (Job 1:9-11; 2:4). Chayrayku mana suyanchejchu kay tiempopi Jehová milagrota ruwaspa pitapis sanoyachinanta (Isa. 33:24; Apo. 21:3, 4). Jina kajtin, ¿imatá chay joven hermanonchej Jehovamanta mañakunman? Necesitasqan kallpata, sonqo tiyaykuyta ima. Ajinamanta onqosqa kaspapis, tukuy sonqo payta sirvinallanpajpuni. w23.11 pág. 24 párr. 13
Miércoles 20 de agosto
Mana juchasninchejman jinachu castigawanchej, nitaj pantasqanchejman jinachu pagachiwanchej (Sal. 103:10).
Sansonqa mayta pantaspapis Jehovata sirvillarqapuni. Jehovaqa filisteoswan maqanakunanta munarqa, Sansontaj chayta ruwaytapuni munarqa (Jue. 16:28-30). Chayrayku Jehovamanta kay jinata mañakorqa: ‘Kallpata qoway ari, filisteoswan pagachikunaypaj’, nispa. Diostaj chay mañakusqanta uyarerqa, kallpatataj watejmanta qorqa. Ajinamanta Sansonqa tukuy kausayninpi filisteosta wañuchisqanmanta nisqaqa, astawanraj chay kutipi wañuracherqa. Sansón pantasqanrayku llakiypi rikhurejtinpis, Jehovaj munayninta juntʼananpaj kallpachakullarqapuni. Ichá noqanchejpis pantasqanchejrayku cheqanchasqa kasun, chayri uj ruwayta pierdesun. Jinapis Jehovata sirvinallanchejpuni tiyan. Kayta yuyarikuna: Jehovaqa perdonanawanchejpaj wakichisqa kashan (Sal. 103:8, 9). Pantajtinchejpis, Jehovaqa Sansonman jina atiyta qowasun munayninta ruwanapaj. w23.09 pág. 6 párrs. 15, 16
Jueves 21 de agosto
Sinchʼita sayayqa Dios allinpaj qhawanawanchejpaj yanapawanchej. Dios allinpaj qhawawasqanchejtaj, suyakuyniyoj kanapaj yanapawanchej (Rom. 5:4).
Sinchʼita sayajtinchej Jehovaqa allinpaj qhawawanchej. Chaytaj mana ninayanchu llakiykunapi kajtinchej Jehová kusikusqanta, payqa kusikun chay llakiykunata aguantajtinchej. Jehovamanta mana kacharikusunchu, aguantasuntaj chayqa, payta kusichisun. ¿Nichu chayta yachay mayta kallpachawanchej? (Sal. 5:12). Abrahanpi piensarina. Paytaqa Dios allinpaj qhawarqa pruebasta aguantasqanrayku. Jehovaqa payta amigonpaj qhawarqa, cheqan runapajtaj (Gén. 15:6; Rom. 4:13, 22). Noqanchejwanpis kikillantaj kanman. Diosqa mana payta sirvispa imastachus ruwasqanchejraykuchu, nitaj congregacionpi ima ruwanasniyojchus kasqanchejraykuchu allinpaj qhawawanchej, manaqa paymanta mana kacharikusqanchejrayku, aguantasqanchejraykutaj. Chaytataj tukuy ruwayta atinchej, ima edadniyoj kaspapis, imapi rikukuspapis, chayri imata ruwayta yachaspapis. Ichapis wakinninchejqa, kunitan pruebaspi rikukushanchej. Jina kajtin kayta yuyarikunapuni: Jehovamanta mana kacharikusunchu chayqa, payqa allinpaj qhawawasun. Jehovata kusichishasqanchejta yachayqa, suyakuyninchejta maytapuni sinchʼiyachin. w23.12 pág. 11 párrs. 13, 14
Viernes 22 de agosto
Wiñay tukusqa runas jina piensaychej (1 Cor. 14:20).
Tukuy cristiano qharis wajkunawan sumajta parlayta yachakunankupuni tiyan. Sumajta parlaj runaqa sumajta wajkunata uyarin, entiendentaj imatachus wajkuna yuyasqankuta, imaynachus sientekusqankutapis (Pro. 20:5). Vozninpa tononpi, uyanpi, cuerponpi reparawaj imatachus niyta munasusqanta. Chaytaqa yachakuwaj uyapurapuni runaswan parlaspa. Correonejllata, mensajesnejllata parlanki chayqa, mana wajkunawan uyapura parlayta atillankichu. Chayrayku piwanpis uyapurapuni parlarikuy (2 Juan 12). Wiñay tukusqa cristianoqa kausakunanpaj trabajayta yachakunallantaj tiyan, familiantapis chaywan mantienenan tiyan (1 Tim. 5:8). Joven, yachakunaykipuni tiyan imamantachus trabajanaykita, ajinamanta chaywan kausakunaykipaj (Hech. 18:2, 3; 20:34; Efe. 4:28). Sumajta trabajay, amataj khuskan khuskallanta saqerpariychu. Ajinamanta wajkunaqa uj sumaj joven trabajadorta jina rejsisonqanku. Jinamanta uj trabajota tariyta atillanki, manataj chaymanta qharqochikunkichu. w23.12 pág. 27 párrs. 12, 13
Sábado 23 de agosto
Jehová Diospa pʼunchaynenqa, imaynatachus uj suwa tuta jamun ajinata jamonqa (1 Tes. 5:2).
Bibliaqa ‘Jehová Diospa pʼunchaynin’ palabrasta oqharin Jehová ima ratochus enemigosninta chinkachenqa, llajtantataj salvanqa chaymanta parlananpaj. Ñaupa tiempopi Jehovaqa wakin nacionesta castigarqaña (Isa. 13:1, 6; Eze. 13:5; Sof. 1:8). Jehová Diospa pʼunchaynenqa Jatun Babilonia chinkachisqa kajtin qallarenqa, Armagedón guerrapitaj tukukonqa. Chay pʼunchaypi salvakunapajtaj kunanmantapacha wakichikunanchej tiyan. Jesusqa “manchay ñakʼariy” tiempopaj ‘wakichisqapuni kanata’ yachacherqa. Chaywanqa nisharqa wakichisqa kanapaj kallpachakunallatapuni (Mat. 24:21; Luc. 12:40). Apóstol Pabloqa Tesalonicensesman Ñaupaj kaj Cartapi ashkha kikinchaykunata oqharerqa. Chaywantaj cristianosta yanaparqa Jehovaj jatun pʼunchayninpaj wakichisqa kanankupaj. Pabloqa yacharqa chay pʼunchay chayamunanpaj unayraj faltasqanta (2 Tes. 2:1-3). Jinapis payqa cristianosta kallpacharqa chay diapaj may qayllitapiñapis kashanman jina wakichikunankuta. Noqanchejpis chay nisqanman jina ruwasunman. w23.06 pág. 8 párrs. 1, 2
Domingo 24 de agosto
Munasqa hermanosníy, sinchʼita sayallaychejpuni, mana kuyurispa (1 Cor. 15:58).
Jaqay 1978 watas chaynejpi Tokiopi (Japonpi) 60 pisosniyoj jatun edificiota ruwayta qallarerqanku. Chaynejta pasaj runasqa tapukoj kanku: “¿Kay edificio aguantanmanchu terremotosta?”, nispa. Jinapis aguantayta aterqapuni sinchʼi sayasqa kasqanrayku, kayman jaqayman kuyunanpaj jinataj ruwasqa kasqanrayku. Cristianosqa chay jatun edificio jina kanchej, ¿imarayku? Uj cristianoqa yachanan tiyan maykʼajchus sinchʼi sayasqa kananta, maykʼajtajchus mana nisqanman jinapunichu imatapis ruwachinanta. Jehovaj kamachiykunasninta, leyesninta kasukunanpajqa mana kuyurispa sinchʼita sayanan tiyan. Chantapis wakichisqa kanan tiyan Diosta kasukunanpaj, nitaj jaykʼajpis Diospa yuyaychaykunasninta pʼakinanpaj. Chaywanpis wakin kutisqa atikojtin chayri necesitakojtin ‘mana nisqantapunichu valechinan tiyan’ (Sant. 3:17). Ajina kasun chayqa mana nisqanchejtapunichu valechisun, nitaj mana allin kajta ruwakunanta qhawakullasunchu. w23.07 pág. 14 párrs. 1, 2
Lunes 25 de agosto
Cristota mana jaykʼaj rikuspapis, munakunkichej (1 Ped. 1:8).
Satanasqa Jesusta juchaman urmachiyta munarqa, Jehovamanta karunchachiytapis (Mat. 4:1-11). Satanasqa Jesusta juchallichiytapuni munarqa, juchamanta mana kacharichiyta atinawanchejpaj. Jesús kay jallpʼapi willashajtin, waj pruebastawan aguantarqa. Paytaqa enemigosnin qhatiykacharqanku, wañuchinankutataj nerqanku (Luc. 4:28, 29; 13:31). Discipulosnin imaspichus pantasqankutapis aguantanan karqa (Mar. 9:33, 34). Payta wañuchinankupaj juzgashajtinkutaj maytapuni ñakʼaricherqanku, burlakorqankutaj. Chaymantataj payta suwata jina wañucherqanku, maytataj sufricherqanku (Heb. 12:1-3). Wañupunanpajña kashajtintaj, Jehovaqa niña payta jarkʼarqachu. Chayrayku sapallanña nanayninta aguantanan karqa (Mat. 27:46). Sutʼita reparanchej Jesusqa kacharichinawanchejpaj jatun preciotapuni pagasqanta. Jesús noqanchejrayku imatachus ruwasqanpi piensarispaqa, astawan payta munakunchej. w24.01 págs. 10, 11 párrs. 7-9
Martes 26 de agosto
Mana allinta yuyaychakuspa imatapis ruwarpajkunaqa wajchayanku (Pro. 21:5).
Pacienciayoj kaspaqa wajkunawan allinta apanakunchej. Pacienciayoj kanchej chayqa, wajkunata sumajta uyarinchej (Sant. 1:19). Chantapis wajkunawan allinpi kanchej. Imapis phiñachinawanchejpaj jina kajtin, mana chay ratochu imatapis ruwarpanchej, nitaj sonqota nanachinapaj jinachu parlanchej. Chantapis pillapis sonqonchejta nanachiwajtinchej mana usqhayllatachu phiñakunchej, nitaj kikillanwantajchu kutichinchej. Astawanpis ‘ujkuna ujkunawan aguantanakullanchejpuni, tukuy sonqotaj perdonanakunchej’ (Col. 3:12, 13). Pacienciayoj kayqa yanapallawanchejtaj kausayninchejpi allin imasta ajllanapaj. Chay rato ruwarparinamanta, chayri mana yuyaychakuspalla imatapis ruwarparinamantaqa, tiempochakusun sumajta qhawaykurinapaj imata ruwaychus aswan allin kasqanta. Sichus uj trabajota maskʼakushanchej chayqa, ichá ima trabajollatapis chay rato japʼikuyta munasunman. Pacienciayoj kasun chaytajrí, allintaraj qhawarisun chay trabajoman yaykojtinchej familianchejpaj, Jehovata yupaychanapajpis tiemponchej kanantachus manachus. Pacienciayoj kaspaqa allin kajtapuni ajllasun. w23.08 pág. 22 párrs. 8, 9
Miércoles 27 de agosto
Cuerpoypi waj ley kasqanta reparani. Chaytaj yuyayniypi kaj leywan maqanakun, juchaj leyninmantaj presota jina pusawan, mayqenchus cuerpoypi kashan chayman (Rom. 7:23).
Wakin kutisqa desanimakuwaj sajra munayniykiwan maqanakunayki kasqanrayku. Jina kajtin kausayniykita Jehovaman qopushaspa imatachus nisqaykipi tʼukuriy. Chaypi kallpata japʼinki juchaman mana urmanaykipaj. ¿Imaraykú chayta ninchej? Pillapis Jehovaman kausayninta qopun chayqa, pay kikinta qhesachakun. Nisunman sajra munayninta mana ruwananta nin, imastachus ruwayta munasqantapis mana ruwananta nin chay imas Jehovata mana kusichisqanrayku (Mat. 16:24). Chayrayku uj pruebapi kashajtinchej, mana piensananchejrajchu tiyan imatachus ruwananchejpi. Yachasunña Jehovatapuni tukuy sonqo kasukunanchej kasqanta. Jehovaman kausayninchejta qopuspaqa nerqanchejña waj imastaqa mana ruwananchejta. Chayrayku Jehovallatapuni kusichiyta munasun. Job jina kasun, payqa sinchʼi llakiykunapi rikukuspapis nerqa: “Nillasajpuni mana juchayoj kasqayta”, nispa (Job 27:5). w24.03 pág. 9 párrs. 6, 7
Jueves 28 de agosto
Jehová Diosqa pikunachus payman qhaparikunku chaykunaj qayllankupi kashan, pikunachus paymanta tukuy sonqo mañakunku chaykunaj qayllankupi kashan (Sal. 145:18).
“Munakuyniyoj” Dios Jehovaqa noqanchejwan kashan (2 Cor. 13:11). Payqa sapa ujninchejmanta llakikun. Mana iskayrayanchejchu “paypaj munasqa” kasqanchejmanta (Sal. 32:10). Imaynasmantachus Jehová munakuyninta rikuchiwasqanchejpi astawan piensarispaqa, nipuni iskayrayasunchu pay kasqanmanta, astawantaj payman kʼaskaykusun. Chayrayku orakushaspa, mana manchachikuspa nisunman munakuyninta maytapuni necesitasqanchejta. Tukuy llakiyninchejta payman willakusunman, amataj iskayrayanachu entiendenawanchejmanta, yanapaytataj munawasqanchejmanta (Sal. 145:19). Tutapi chirishajtenqa ninata japʼichikuspa qʼoñikunchej, Jehovaj munakuyninpis chay ninaj qʼoñisitun jina, may sumajpuni. Chayrayku qayllanpipuni kayta munanchej. Jehovaqa manchaytapuni munakuwanchej, chay munakuynenqa may jatunpuni. Mayta kusikunchej Jehová chay jinatapuni munakuwasqanchejmanta. Tukuypis kayta niyta munanchej: “Jehová Diosta munakuni”, nispa (Sal. 116:1). w24.01 pág. 31 párrs. 19, 20
Viernes 29 de agosto
Sutiykita rejsicherqani (Juan 17:26).
Jesusqa runasman mana nillarqachu Diospa sutin Jehová kasqanta. Judiosqa Diospa sutinta yacharqankuña. Chayrayku Jesús paykunaman sutʼincharqa imaynachus Jehová kasqanta (Juan 1:17, 18). Hebreo Qhelqasqaspeqa nerqaña Jehovaqa khuyakoj Dios kasqanta, kʼacha sonqoyojtaj (Éxo. 34:5-7). Jesustaj uj kikinchaywan chayta sumajta sutʼincharqa. Payqa parlarqa chinkaj waynamanta. Chay wayna ‘karullapiraj kashajtin’, tatanqa usqhayllata correspa abrazaykorqa, sonqomantapachataj perdonarqa. Chayta leespa sutʼita reparanchej, Jehovaqa khuyakoj Dios kasqanta, kʼacha sonqoyojtaj kasqanta (Luc. 15:11-32). Yachakunchej jina, Jesusqa runasta yanaparqa imaynachus Jehová kasqanta entiendenankupaj. w24.02 pág. 10 párrs. 8, 9
Sábado 30 de agosto
Llakiykunapi kajkunata sonqochana, imaynatachus Dios sonqochawanchej ajinata (2 Cor. 1:4).
Jehovaqa llakiypi kashajtinchej sonqonchejta tiyaykuchin, phaj nirichin. ¿Imataj yanapawasunman noqanchejpis Jehová jina wajkunata khuyakunapaj, sonqochanapaj ima? Chaypajqa wakin kʼacha kaykuna kapunawanchej tiyan. ¿Imataj yanapawasunman sapa día purajmanta siga munanakunapaj, siga sonqochanakunapaj ima? (1 Tes. 4:18). Kallpachakunanchej tiyan wajkunapaj sonqoyoj kanapaj, familia jina munanakunapaj, kʼachastaj kanapaj (Col. 3:12; 1 Ped. 3:8). Ajina kʼacha kaykunasniyoj kanchej chay, khuyakunchejtaj chayqa, llakiypi kajkunata sonqochariytapuni munanchej. Jesús nerqa: “Sonqopi imachus juntʼa kashan, chaymanta simeqa parlan. Kʼacha runaqa allin imasta parlan, sonqonpi allin imas kasqanrayku”, nispa (Mat. 12:34, 35). Sutʼita reparanchej hermanosninchejman munakuyninchejta rikuchinapajqa, paykunata sonqocharinanchejpuni kasqanta. w23.11 pág. 10 párrs. 10, 11
Domingo 31 de agosto
Allin yuyayniyoj kajkunalla entiendenqanku (Dan. 12:10).
Bibliaj profeciasninta entiendenapajqa Jehovamanta yanapata mañakunanchej tiyan. Kaypi piensarina: Mana rejsisqanchej llajtapi kashasunman, pero chay llajtata sumajta rejsej amigonchej noqanchejwan kashanman. Chay amigonchejqa sumajta yachanman maypichus kashasqanchejta, callestapis sumajta rejsinman. May sumajpuni noqanchejpaj kanman chay amigonchej noqanchejwan kashasqanqa, ¿icharí? Jehovaqa chay amigonchej jina, payqa sumajta yachan ima tiempopichus kausakushasqanchejta, imachus aswan qhepaman kanantapis. Chayrayku Bibliaj profeciasninta sumajta entiendenapajqa kʼumuykukoj sonqowan paymanta yanapata mañakuna tiyan (Dan. 2:28; 2 Ped. 1:19, 20). Jehovaqa uj tata jina, munan qhepaman wawasninta allin rinanta (Jer. 29:11). Jinapis tatasmanta nisqaqa, payqa maychus kajsituta niyta atin imachus qhepaman kananta. Payqa profeciasta Palabranpi qhelqacherqa. Ajinamanta imachus qhepaman kananta ñaupajmantaña yachananchejpaj (Isa. 46:10). w23.08 pág. 8 párrs. 3, 4