Kawsayniypi kusiyta tarini
Gaspar Martínez kawsayninmanta willariwanchik
Ñuqaqa, wayna kachkaspa campomanta llaqtaman ripuspa qhapaqyaq runalla kasqayta niyman. Kawsayniymanta kay urapi ñawirispa, imaraykuchus chayta nisqayta entiendenki. Chaywanpis, mana ñuqa munasqaymanjinachu karqa.
ÑUQAQA, kay 1930 wata chay tiempopi, España suyumanta pataniqpi, La Rioja nisqa llaqtapi wiñarqani, chaypiqa ima tarpusqapis pisillata puqun. Chantá, yachaywasimanta 10 watasniyuqlla lluqsipuspapis, ñawiriyta, qillqayta ima, yachakurqani. Suqta wawqisniywan, ñañasniywan ima, sapa pʼunchay ovejasta michispa, tarpuspa ima, kawsakuq kani.
Ñuqaykuqa wakchas karqayku, chay kawsaymanta lluqsinaykutaq imamantapis astawan sumaq kasqanta yuyarqayku. Chayrayku, wakkunap kapuyninkumanta envidiakuq kayku. Chaywanpis juk kutiqa, cura, llaqtaykumanta runas, wak llaqtasmanta nisqaqa astawan católicos kasqankuta nirqa. Payqa, runas astawan qhipaman católico religionta saqinankuta mana yuyallarqapischu.
Allin kawsayta maskʼani
Mercedes sipaswan kasarakurqani, payqa llaqta masiy karqa, tiemponmantaq wawitayuqña karqayku. Kay 1957 watapi, Logroño llaqtaman ripurqayku, astawan qhipamantaq familiaresniykupis, chay llaqtaman jampullarqankutaq. Chantapis, ñuqaqa juk sumaq pagasqa llamkʼayta tarinaypaqqa, ni imata ruwayta yachasqayta reparakurqani, chayraykutaq, maypichus yanapata tarinayta mana yacharqanichu. Ñawpaqtaqa, chay llaqtapi kaq bibliotecaman rirqani, manataq imatachus maskʼanayta yacharqanichu.
Chantá astawan qhipaman, radiopi, Bibliamanta cartaniqta yachachichkasqankuta uyarirqani, ñuqapis yachachinawankuta mañarqani, yachakuyta tukuptiytaq evangelistas ñuqawan parlaq jamurqanku. Iglesiankumanqa iskay kutitajina rirqani, chaypitaq imaynatachus kamachiqkunasninkupura chiqninakusqankuta rikurqani. Chayrayku, tukuy religiones ajina kasqankuta yuyaspa, manaña juktawan kutirqanichu.
Chiqa religionta tarini
Kay 1964 watapi, Jehovamanta sutʼinchaq Eugenio sutiyuq wayna, wasiyman chayamurqa. Ñuqaqa, chay religionmanta ni jaykʼaq uyarirqanichu, chaywanpis mayta Bibliamanta parlariyta munarqani. Chantapis, Bibliamanta sumaqta yachasqayta yuyarqani, chayrayku Eugeniowan parlachkaspaqa, yachakusqaymanjina wakin pʼitismanta parlarqani. Imatachus yachakusqaypi mana creespapis, chiqa kasqanta sutʼinchayta munarqani.
Eugenioqa, ñuqamanta astawan pisi watasllata yachaywasiman rispapis, Bibliata may yachayniyuq runajina riqsirqa, chaytataq iskay kutita parlarisqaykupi repararqani. Chantá imaynatachus Bibliap pʼitisninta tarisqanmanta, sutʼinchasqanmantapis, tʼukurqani. Payqa, tukukuy pʼunchaykunapi kawsachkasqanchikta, Diospa Reinon tumpamantawan Jallpʼata kʼacha paraisoman tukuchinanta ima, yachachiwarqa. Chaytaq mayta kusichiwarqa (Sal. 37:11, 29; Isa. 9:6, 7; Mat. 6:9, 10).
Chayrayku, Bibliamanta paywan yachakuyta qallarirqani. Ñuqapaqqa, tukuy ima yachakuchkasqay musuq karqa, sunquymantaq chayarqa. Astawanpis, kawsayniy mana qhasipaqchu kasqanta yacharqani; chantapis unquy, wañuy ima, chinkananta yachakusqayrayku, qhapaq kayta munasqayta, sumaq llamkʼayta tariyta munasqayta ima, qhipaman saqirqani (Isa. 33:24; 35:5, 6; Apo. 21:4).
Yachakuchkasqaymantaqa, familiaresniyman usqhayllata willayta qallarirqani. Chantapis, Dios Jallpʼata juk kʼacha paraisoman tukuchinanta, chaypitaq chiqa sunqu runas wiñaypaq kawsakunankuta, sutʼincharqani.
Familiay chiqa kaqmanta yachakun
Tiemponmanqa, 12 familiaresniywan domingo tardesnin juknin tioypa wasinpi, iskay chayri kimsa horasta Bibliamanta parlarinaykupaq tantakuq kayku. Eugenioqa, familiaresniy Bibliamanta yachakuyta munasqankuta yachaspa, sapa familiaman yachachiyta qallarirqa.
Wakin familiaresniyqa, Durango llaqtapi tiyakurqanku, chay llaqtaqa Logroño llaqtamanta yaqha 120 kilometrospijina kachkan, chay llaqtapiqa, Jehovamanta sutʼinchaqkuna mana karqankuchu. Kimsa killasmantajinataq, iskay pʼunchayta tiempochakurqani, paykunaman yachakuchkasqaymanta willarimunaypaq. Chantá, jaqaypi kachkaptiy, familiaresniymanta chunkawan tantakurqayku, chawpi tuta pasaykamataq Bibliamanta parlarispa qhipakurqayku. Yachachisqayqa, mayta kusichirqa. Niraq ripuchkaspataq, Bibliasta, wak publicacionesta ima, saqirqani, chantapis, parlasqaykuta mana qunqanankupaq llaqtaymantapacha yanapallarqanipuni.
Jehovamanta sutʼinchaqkunaqa, Durango llaqtaman willaq chayaspa mayta kusikurqanku, chaypi 18 runas Bibliamanta yachakunankupaq suyachkasqankurayku. Hermanosqa, sapa familiaman yachachiyta qallarirqanku.
Chay tiempopi España suyuta kamachiqqa, Jehovamanta sutʼinchaqkuna mana willanankupaq juk kamachiyta urqhurqa. Warmiytaq, wawasniykuta yachaywasimanta wikchʼunankuta, chay llaqtamanta kaqkuna qhisachanawaykuta ima, manchachikusqanrayku, mana Bibliamanta yachakuyta munarqachu. Chaywanpis, tukuy familiay Bibliamanta yachakuchkasqankurayku, yachakuyta qallarillarqataq.
Chaymanta iskay watas tukukunankamaqa, familiaresniymanta 40, Diosman qukuspa bautizakurqanku. Familiaypis, ñuqajinallataq Diosta yupaychayta munarqanku, chaytaq kawsayniypi ima ruwaymantapis aswan sumaq ñuqapaq karqa. Diosqa, chiqamantapuni mayta bendeciwarqayku.
Qhapaqyachkallanipuni
Qhipan 20 wataspiqa, iskaynin wawasniykuta uywarqayku, chantapis chay llaqtapi kaq qutuchakuypi yanapaspa llamkʼarqani. Mercedeswan Logroño llaqtaman chayaptiykuqa, 100.000 runas chaypi kawsakurqanku, chaywanpis yaqha 20 Jehovamanta sutʼinchaqkunalla karqa.
Chaymanta 56 watasniyuq kachkaptiy, maypichus llamkʼarqani chayta wisqʼasqankurayku, mana llamkʼayniyuq qhipakurqani. Aswan ñawpaqtaña precursor kayta munasqayraykutaq, precursorjina llamkʼayta qallarirqani. Chaywanpis, llamkʼayniymanta sapa killa qullqita quwasqankuqa, pisilla karqa, chayraykutaq Mercedesqa, yanapanawanpaq llimphuchaspa llamkʼarqa. Chantapis, kapuwasqallaykuwan kawsakuq kayku, ni jaykʼaqtaq imapis pisiwarqaykuchu. Kunankamapis precursorllapuni kani, warmiytaq precursora auxiliarjina wakin kutispi llamkʼaspa mayta kusikun.
Mercedesqa, pasaq wataspi Merche sutiyuq sipasman revistasta apaq, payqa wawa kachkaspa Bibliamanta yachakusqa. Chantapis Mercedesqa, chay sipas sumaqta revistata ñawirisqanrayku, Diosmanta yachakullaytapuni munasqanta reparasqa. Ajinamanta Mercheqa, Bibliamanta yachakuyta qallarirqa, kawsaynintapis tikrachirqa. Chaywanpis, qusan Vicenteqa, mayta machaq, chayraykutaq familianta mana allinta uywaqchu. Qhariwarmi kawsayninkupipis, manchay chʼampaykuna kachkarqa.
Mercedesqa, Mercheman qusanta ñuqawan parlarinanpaq, kʼachamanta parlapayaspa ninanta nirqa. Vicenteqa, warminta kasurqa, chayraykutaq juk machkha kutita waturiq risqaymanta, Bibliamanta yachakuyta munarqa. Yachakusqanmanjinataq, manaña macharqachu, ajinamanta machanapaq ukyanasta pisimanta pisi saqipurqa. Rikchʼayninpis allinyarqa, qhariwarmi kawsayninpi chʼampaykunapis tukukapurqa. Kunanqa, España suyup Canaria sutiyuq churusninpi tiyakuchkan, chaypitaq warminwan, warmi wawanwan ima, qutuchakuypi yanapaspa llamkʼachkan.
Kawsayniyqa chiqamanta mana qhasipaqchu
Jehovamanta sutʼinchaq familiaresniymanta wakinkunaqa wañupunkuña, chaywanpis, familiaykuqa wiñachkallanpuni, Jehovataq bendecichkallawaykupuni (Pro. 10:22). Chantapis, 40 watas ñawpaqta, Bibliamanta yachakuqkuna wawasninkuwan, allchhisninkuwan khuska ima, Diosta chiqa sunquwan yupaychachkasqankuta rikuspaqa, mayta kusikuni.
Familiaresniymantaqa, achkha Jehovamanta sutʼinchaqkuna kanku, wakinkunataq ancianos, siervos ministeriales chayri precursores kanku. Chantapis kuraq wawayqa, warminwan khuska, Madrid llaqtapi Jehovamanta sutʼinchaqkunap sucursalninpi llamkʼachkan. Bautizakuchkaptiyqa, España suyupi kimsa waranqajinalla Jehovamanta sutʼinchaqkuna karqanku, chaywanpis kunanqa pachak waranqamanta astawanña kanku. Jehovapaq llamkʼaspaqa mayta kusikuni, chantapis paypa munayninta kawsayniypi ruwasqaymanta, mayta agradecekuni. Yachaywasita mana tukuptiypis, wakin kutispi qutuchakuykunaman hermanosta kallpachanaypaq kachawanku.
Pasaq watasllapi, wiñasqay llaqtapi, pisillaña chaypi tiyakuchkasqankuta yacharqani. Chaypi runasqa, allin kawsayta makʼaq wak llaqtasman ripusqanku. Chaywanpis wakinkunaqa, ñuqajina Diosmanta yachakuspa kusiyta tarirqanku. Chantapis, kawsay mana qhasipaqchu kasqanta, Jehovata yupaychaspataq astawan kusikuyniyuq kayta atisqankuta, yachakurqanku.
[32 paginapi dibujo/foto]
Familiaymanta, tukuy Jehovamanta sutʼinchaq kaqkuna