UK'OLB'AL WUJ PA INTERNET Watchtower
Watchtower
UK'OLB'AL WUJ PA INTERNET
Quiché
'
  • '
  • ä
  • Ä
  • BIBLIA
  • E WUJ
  • E RIQB'AL IB'
  • mwbr19 mayo e uxaq 1-7
  • Referencias rech ri wuj Qachak xuqujeʼ Qakʼaslemal ri oj Cristianos

K'o ta video che wajun kʼutunem ri'.

Chakuyu' qamak, ri video ktziji' taj.

  • Referencias rech ri wuj Qachak xuqujeʼ Qakʼaslemal ri oj Cristianos
  • Referencias rech ri wuj Qachak xuqujeʼ Qakʼaslemal ri oj Cristianos (2019)
  • Subtítulo
  • 6-12 RE MAYO
  • 13-19 RE MAYO
  • 20-26 RE MAYO
  • 27 RE MAYO KOPAN 2 RE JUNIO
Referencias rech ri wuj Qachak xuqujeʼ Qakʼaslemal ri oj Cristianos (2019)
mwbr19 mayo e uxaq 1-7

Referencias rech ri wuj Qachak xuqujeʼ Qakʼaslemal ri oj Cristianos

6-12 RE MAYO

QʼINOMAL RE RI UTZIJ RI DIOS | 2 CORINTIOS 4-6

«Man kkʼistaj ta kʼu qakʼuʼx»

(2 Corintios 4:16) Rumal waʼ man kkʼistaj ta kʼu qakʼuʼx. Puneʼ ta neʼ ktajin kubʼan qʼeʼl ri qacuerpo, are kʼu ri qanimaʼ kkʼakʼarisaxik qʼij chi qʼij.

w04-S 15/8 25 párrs. 16, 17

Kojkosik, are kʼu kkʼis ta qachuqʼabʼ

16 Qastzij riʼ, ri uchajixik ri qakojonik are sibʼalaj nim ubʼanik. We kʼo jun utzalaj qachilanik rukʼ ri Jehová, pa neʼ kʼo jujun mul kojkosik, are kʼu kʼo ta jumul kojkos che uqʼijilaxik. «Ri areʼ kuya uchuqʼabʼ ri kosinaq, are kʼu ri tuqar kuya uwiʼ ri uchuqʼabʼ.» (Isaías 40:28, 29.) Ri apóstol Pablo, che xukʼaslemaj ri e tzij riʼ che e qastzij, xubʼij: «Rumal waʼ man kkʼistaj ta kʼu qakʼuʼx. Puneʼ ta neʼ ktajin kubʼan qʼeʼl ri qacuerpo, are kʼu ri qanimaʼ kkʼakʼarisaxik qʼij chi qʼij» (2 Corintios 4:16).

17 Chqilaʼ ri e tzij «qʼij chi qʼij». Kraj kubʼij che kqakoj ronojel ri e tobʼanik che kuya ri Jehová chqe. Jun misionera che cuarenta y tres junabʼ upatanim chi ri Jehová, kʼi mul xunaʼ kosik xuqujeʼ bʼis. Are kʼu man xqaj ta uchuqʼabʼ. Ri areʼ kubʼij: «Xinnaqʼatisaj wibʼ che kinwalij más aqʼabʼil rech kinkunik kinbʼan nuchʼawem che ri Jehová xuqujeʼ kinsikʼij uwach ri Utzij chiʼ majaʼ kinmaj ubʼanik nikʼaj chi chak. Rumal che nubʼanom wariʼ ronojel taq qʼij inutoʼm rech qajinaq ta uchuqʼabʼ ri nukojonik». Qas qetaʼm, che ri Jehová kojutoʼ we kqabʼan qachʼawem che, kojchoman chrij ri e jeʼlalaj taq ubʼantajik xuqujeʼ ri e utzujunik «qʼij chi qʼij».

(2 Corintios 4:17) Ri kʼaxkʼolil ri kqariq waral man al taj, ri xaq okʼowel, kubʼan chqe chi kqariq na jun junalik juluwem ri sibʼalaj nim ubʼanik, ri sibʼalaj kʼo na chuwach ri kʼaxkʼolil.

it-1-S 70

Kochʼonik

Xuqujeʼ sibʼalaj nim ubʼanik che kqaya ta kan uchomaxik ri qeyebʼal re ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik rukʼ ta chi makaj, jun eyebʼal che kekun taj kkitoqij ri kkaj kojkikamisaj (Ro 5:4, 5; 1Te 1:3; Ap 2:10). Ronojel ri e kʼaxkʼolil che tajin kachʼij kimik ksach na uwach are chiʼ ktzʼaqatisax ri jun jeʼlalaj eyebʼal riʼ (Ro 8:18-25). Are chiʼ kojchoman chrij ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik che kqariq na pa ri petinaq, apachike ta neʼ ri kʼaxkʼolil, pa neʼ sibʼalaj nim kilitajik, man e al taj xuqujeʼ xaq keʼokʼowik (2Co 4:16-18). Are chiʼ kojchoman chrij che ri e kʼaxkʼolil xaq keʼokʼowik xuqujeʼ chiʼ kqaya ta kan uchomaxik ri qeyebʼal cristiana, wariʼ kojutoʼ rech kubʼan ta kebʼ qakʼuʼx o kqaya ta kan ri qasukʼilal che ri Jehová Dios.

(2 Corintios 4:18) Man are ta kqakubʼa qakʼuʼx chkij ri jastaq ri keʼilitajik, xa neʼ chkij ri man keʼilitaj taj. Ri jastaq ri keʼilitajik kekʼis na. Are kʼu ri jastaq ri man keʼilitaj taj e junalik.

Chqatzukuj jeʼlalaj taq pixabʼ

(2 Corintios 4:7) We qʼinomal riʼ pa taq ri qacuerpo kʼo wi, are jeʼ jas ri laq re ulew. Jeriʼ kqʼalajinik chi ri nimalaj kunem, rukʼ ri Dios kpe wi, man qukʼ ta uj.

w12-S 1/2 28, 29

«Chiyaʼ kikotemal che ri Jehová»

Ri qachalal David Splane che areʼ jun chke ri Jupuq Ajkʼamal bʼe cho ronojel ri uwach Ulew, xuya wajun chʼabʼal riʼ re ri Biblia (2 Corintios 4:7). ¿Jas qʼinomal xutzijoj? ¿La are ri etaʼmanik? o ¿La are ri nojibʼal? «Are taj—xubʼij ri qachalal—. Ri qʼinomal che xchʼaw ri apóstol Pablo chrij are ri qachak rech kqaya ukʼutik ri qastzij.» (2 Corintios 4:1, 2, 5.) Ri qachalal Splane xunaʼtasaj chke ri e tijoxelabʼ ri rumal che xetijox jobʼ ikʼ: xetijoxik rech kkibʼan jun chak che nim ubʼanik, che rajawaxik nim kkil wi.

Ri qachalal xuya ubʼixik che «ri laq re ulew» are kchʼaw chrij ri qacuerpo. Tekʼuriʼ xujunamaj ri laq re ulew rukʼ ri laq re qʼan pwaq. Ri e laq re ulew ronojel taq qʼij kkojik, are kʼu ri laq re qʼan pwaq ronojel ta qʼij kkojik. We ta kqakʼol jun jastaq che nim ubʼanik pa jun laq re qʼan pwaq, weneʼ junam kqil ri jastaq riʼ rukʼ ri laq che sibʼalaj nim ubʼanik. Rumal laʼ ri qachalal Splane xubʼij chke ri e tijoxelabʼ: «Kibʼan taj che sibʼalaj nim ibʼanik chkiwach ri e nikʼaj chik. Ri e misioneros rajawaxik kekitoʼ ri e winaq rech keqebʼ rukʼ ri Jehová. Rumal laʼ rajawaxik che kimachʼachʼej iwibʼ junam rukʼ ri laq re ulew».

(2 Corintios 6:13) Kixinpixbʼej jas kubʼan jun tataxel chke ri ralkʼwal: Chiniloqʼoqʼej jas ri in kixinloqʼoqʼej.

w09-S 15/11 21 párr. 7

Chqanimarisaj más ri qaloqʼoqʼenik chke ri e qachalal

7¿E kʼu ri oj? ¿Jas kqabʼano rech kqajaq ri qanimaʼ xuqujeʼ keqaloqʼoqʼej más ri e qachalal? Qonojel qas utz kqanaʼ che kojkʼojiʼ kukʼ ri e winaq che junam qajunabʼ kukʼ o qatinamit xuqujeʼ kojkʼojiʼ más tiempo kukʼ ri e winaq che utz kkil ri kqaj chqawach. Are kʼu, we kubʼan chqe che kojkʼojiʼ ta chi kukʼ ri e nikʼaj chik, rajawaxik kqanimarisaj más ri qachilanik kukʼ e areʼ. Chatchoman chrij wariʼ: «¿La amaqʼel kintzijoj ri utzij ri Dios kukʼ ri e wachiʼl che más wetaʼm kiwach? Are chiʼ keʼinsikʼij ri e wachiʼl, ¿la keʼinsikʼij ri e nikʼaj chi qachalal? ¿La kintas wibʼ chke ri kʼateʼ nabʼe mul keʼopan pa ri Ja rech Ajawbʼal, rumal che kinchomaj che kqʼax na ri tiempo kekunik kkichʼak ri wachilanik? ¿La kinya rutzil kiwach konojel pa ri congregación, pa neʼ nim chi kijunabʼ o kʼa e alabʼom alitomabʼ na?».

13-19 RE MAYO

QʼINOMAL RE RI UTZIJ RI DIOS | 2 CORINTIOS 7-10

«Ri kqabʼan che uyaʼik tobʼanik»

(2 Corintios 8:1-3) Qachalal, kqabʼij chiwe ri utoqʼobʼ ri Dios ri yoʼm chke ri e komon kojonelabʼ pa Masedon. 2 Puneʼ kʼo nimalaj kʼaxkʼolil pa kiwiʼ, nim ri kikikotemal; puneʼ sibʼalaj e mebʼayibʼ, kiyoʼm kʼu kʼi sipanik chke nikʼaj chik, jeʼ ta neʼ e qʼinomabʼ. 3 Kinbʼij jas ri xinwilo, chi xkiya ronojel ri xekun che uyaʼik xokʼow chi kʼu neʼ na jubʼiqʼ uwiʼ ri xekun che, rukʼ ronojel kirayibʼal.

w98-S 1/11 25 párr. 1

«Ri Dios kʼut kuloqʼoqʼej ri kayaʼn rukʼ kikotemal»

Ri Pablo xtzijon kukʼ ri e corintios chkij ri e macedonios, che xkiya jun utzalaj kʼutbʼal re uyaʼik tobʼanik. «Puneʼ kʼo nimalaj kʼaxkʼolil pa kiwiʼ, —Pablo xubʼij— nim ri kikikotemal; puneʼ sibʼalaj e mebʼayibʼ, kiyoʼm kʼu kʼi sipanik chke nikʼaj chik, jeʼ ta neʼ e qʼinomabʼ». Kʼo ta xnatajisax chke ri e macedonios. Xa neʼ ri Pablo xubʼij «jas ri xinwilo, chi xkiya ronojel ri xekun che uyaʼik xokʼow chi kʼu neʼ na jubʼiqʼ uwiʼ ri xekun che». Ri nimalaj kisipanik ri e macedonios kux más nim ubʼanik we kojchoman chrij ri keriqitaj wi rumal che qas e mebʼaʼ (2 Corintios 8:2-4).

kr-S 209 párr. 1

Ri chak re uyaʼik tobʼanik

CHUNAQAJ ri junabʼ 46 re ri qaqʼij ri tinamit re Judea kʼo chi pa wiʼjal. Ri e utijoxelabʼ ri Cristo che e kʼo pa ri tinamit riʼ kekun taj kkitoj ri kiwa che sibʼalaj paqal rajil rumal che xa jubʼiqʼ chi kʼolik, rumal laʼ e kʼo chuwach ri kamikal. Are kʼu ri e sukʼalaj patanelabʼ xaq jubʼiqʼ chi kraj che kkil ri kubʼan ri Jehová che kitoʼik, che nijun cristiano rilom pa ri ukʼaslemal. ¿Jas kkʼulmataj na?

(2 Corintios 8:4) Sibʼalaj xkitaʼ toqʼobʼ chqe rech kqaya chke chi kekitoʼ ri utinamit ri Dios.

kr-S 209, 210 párrs. 4-6

Ri chak re uyaʼik tobʼanik

4 Pa ri ukabʼ wuj che xtaq bʼi chke ri e corintios, Pablo kchʼaw chrij ri uchak jun cristiano. Pa neʼ ri wuj kchʼaw chkij ri e cristianos che kebʼe pa ri kaj, xuqujeʼ ri e utzij nim kibʼanik kimik chke ri e nikʼaj chik chij (Juan 10:16). Junam che xuya uchʼobʼik ri apóstol Pablo, ri oj cristianos kʼo kebʼ qachak. Ri chak rech keqatoʼ ri e winaq rech kekʼojiʼ pa jamaril rukʼ ri Dios, kraj kubʼij, ri chak re utzijoxik xuqujeʼ kitijoxik ri e winaq che ri Utzij ri Dios (2 Cor. 5:18-20; 1 Tim. 2:3-6). Xuqujeʼ ri chak che kitoʼik ri tastalik taq winaq o ri chak re uyaʼik tobʼanik, kraj kubʼij, ri chak rech keqatoʼ ri e qachalal (2 Cor. 8:4). Pa ri e kebʼ bʼantajik riʼ ri tzij chak, pa ri chʼabʼal griego kraj kubʼij diakonía. ¿Jasche sibʼalaj nim ubʼanik ri e bʼantajik riʼ?

5 Are chiʼ xukoj ri tzij griego pa ri e chak riʼ, ri Pablo xuqujeʼ xchʼaw chrij ri chak re uyaʼik tobʼanik, che jalajoj ukʼutik kubʼan ri congregación cristiana. Uyaʼom chi ubʼixik che kʼo «kʼi kiwach ri pataninik ri kebʼanik. Xa kʼu jun Ajawaxel kqapatanij. Kʼi kiwach taq ri chak [...] Xa kʼu jun ri Uxlabʼaxel kʼolik, ri kbʼanow konojel we jastaq riʼ» (1 Cor. 12:4-6, 11). Rumal laʼ, ri Pablo xujunamisaj ri jalajoj uwach taq chak che kbʼan pa ri congregación rukʼ «jun tastalik sipanik» (Rom. 12:1, 6-8). ¡Rumal laʼ qas retaʼm che utz kuya ri utiempo che kipatanexik ri e rachalal! (Rom. 15:25, 26).

6 Pablo xeʼutoʼ ri e corintios che uchʼobʼik che ri chak re uyaʼik tobʼanik xuqujeʼ are qʼijilanik che ri Jehová. Xuqujeʼ xuya uchʼobʼik chke ri e cristianos che rajawaxik kkiya tobʼanik chke ri kkiriq jun kʼax rumal che keniman «che ri utzalaj tzijol ri xukʼam uloq ri Cristo» (2 Cor. 9:13). Rumal che kkaj kkibʼan pa ri kikʼaslemal ri e ukʼutunem ri Cristo, kekitoʼ ri e kachalal pa ri kikojonik. Rukʼ wariʼ, Pablo xubʼij che ri toqʼobʼisal wachaj che kkiya ri e cristianos chke ri e kachalal kukʼut ri uloqʼoqʼebʼal ri Dios «rumal ri nimalaj utoqʼobʼ» (2 Cor. 9:14; 1 Ped. 4:10). Rumal laʼ chiʼ kojchʼaw chrij ri kitoʼik ri e qachalal che kʼo kajwataj chke, junam rukʼ ri chak re uyaʼik tobʼanik, ri wuj La Atalaya 1 de junio 1976 qas utz xubʼan che ubʼixik ri e tzij riʼ: «Mubʼan kebʼ qakʼuʼx che ri Jehová xuqujeʼ ri uKʼojol Jesucristo sibʼalaj nim kkil wajun chak riʼ». Qastzij, ri e chak re uyaʼik tobʼanik sibʼalaj nim ubʼanik pa ri qaqʼijilanik che ri Dios (Rom. 12:1, 7; 2 Cor. 8:7; Heb. 13:16).

(2 Corintios 9:7) Chijujunal bʼaʼ chiyaʼ jas ri kape pa iwanimaʼ, man rukʼ ta bʼis, mawi rumal ta rech chi xaʼ ta kakoj chuqʼabʼ chiwe. Ri Dios kʼut kuloqʼoqʼej ri kayan rukʼ kikotemal.

kr-S 196 párr. 10

¿Jachiʼ kpe wi ri pwaq che kkoj che ri chak re ri Ajawbʼal?

10 Nabʼe, rukʼ ronojel qanimaʼ kqaya ri qakuchuj che ri Jehová rumal che kqaloqʼoqʼej xuqujeʼ «kqabʼan kʼut ri kqaj chuwach» (1 Juan 3:22). Ri Jehová sibʼalaj nim kril wi che ri e rajpatanelabʼ kkiya rukʼ ronojel kanimaʼ ri kikuchuj. Ri apóstol Pablo xutzʼibʼaj ri jun bʼantajik riʼ che ri e cristianos kesipanik (chasikʼij uwach 2 Corintios 9:7). Rumal laʼ, ri qastzij cristiano xa ta ktaqchiʼx che uyaʼik jun sipanik xaneʼ rukʼ ronojel ranimaʼ kuya. Kraj kubʼij, are chiʼ kril jun jastaq che kajwatajik, kchoman chrij ri kkunik kubʼano tekʼuriʼ kchakun chrij. Ri winaq che sipanel sibʼalaj kqaj chuwach ri Jehová, rumal che ri Dios «kuloqʼoqʼej ri kayan rukʼ kikotemal», junam che kubʼij jun chi Biblia, «ri Dios kumaltyoxij che ri kuya jun sipanik rukʼ ronojel ranimaʼ».

Chqatzukuj jeʼlalaj taq pixabʼ

(2 Corintios 9:15) Kqamaltyoxij bʼaʼ che ri Dios, rumal ri nimalaj usipanik chqe, ri man e kʼo ta qatzij che uyaʼik ubʼixik.

w16.01-S 12 párr. 2

¿La kqamaltyoxij che ri Dios ronojel ri xubʼan chqe?

2 Ri Pablo qas retaʼm che rumal ri ukamikal ri Jesús kbʼan ronojel ri e tzujunik che uyaʼom ubʼixik ri Dios chqe (chasikʼij uwach 2 Corintios 1:20). Rumal laʼ, «ri nimalaj usipanik chqe, ri man e kʼo ta qatzij che uyaʼik ubʼixik» are kchʼaw chrij ronojel ri ubʼanom ri Jehová che ukʼutik toqʼobʼisal wachaj xuqujeʼ sukʼalaj loqʼoqʼebʼal chqe rumal ri Jesús. Rumal laʼ kʼo ta tzij che kkun che uqʼalajisaxik wajun sipanik riʼ. ¿Jas kqanaʼ rumal wariʼ? ¿Jas kqabʼano rech kqakʼutu che kojmaltyoxin che, más na che naqaj chi kʼo wi ri conmemoración che kbʼan pa miércoles 23 re marzo re 2016?

(2 Corintios 10:17) Apachin ri kraj kunimarisaj ribʼ, are chunimarisaj uqʼij ri Ajawaxel.

g99-S 8/7 20, 21

¿La utz che kqabʼan nim che qibʼ?

Pa ri Escrituras Griegas Cristianas, ri tzij kau·kjá·o·mai, kraj kubʼij «unimarisaxik ibʼ, ukikotisaxik ibʼ, ukʼutik nimal» wajun tzij riʼ kʼo kebʼ kraj kubʼij jujun taq mul jun utz bʼantajik jujun chi mul itzel bʼantajik. Jun kʼutbʼal, Pablo xubʼij che kojkunik «kojkikot rumal ri kuʼlbʼal qakʼuʼx chi keqariqa na qe ri ujuluwem ri Dios», xuqujeʼ xubʼij: «Apachin ri kraj kunimarisaj ribʼ, are chunimarisaj uqʼij ri Ajawaxel» (Romanos 5:2; 2 Corintios 10:17). Wariʼ kraj kubʼij che kqanimarisaj qibʼ rumal che ri Jehová are ri qaDios, ri kqanaʼ pa ri qanimaʼ kubʼano che kojkikot rukʼ ri utzalaj ubʼiʼ xuqujeʼ ri utzalaj ubʼantajik.

20-26 RE MAYO

QʼINOMAL RE RI UTZIJ RI DIOS | 2 CORINTIOS 11-13

«Xkʼojiʼ jun kʼix pa ri ucuerpo ri Pablo»

(2 Corintios 12:7) Sibʼalaj mayibʼal kʼu ri jastaq ri e ukʼutum ri Dios chnuwach. Rumal riʼ yoʼm jun kʼax chwe jeʼ ta neʼ jun kʼix pa ri nucuerpo, rech man sibʼalaj kinnimarisaj ta wibʼ. Are taqom uloq wukʼ rumal ri Satanás, ri jeʼ ta neʼ kinuchʼayo, rech man sibʼalaj kinnimarisaj ta wibʼ.

w08-S 15/6 3 párr. 3

Kʼo chuqʼabʼ pa neʼ kʼo tuqaril

Ri apóstol Pablo, jun chke ri rajpatanel ri Dios ojer kanoq, oxibʼ mul xutaʼ che ri Jehová che kresaj «jun kʼix» pa ri ucuerpo, kraj kubʼij jun kʼax che amaqʼel kuchʼayo. Qetaʼm taj jas ubʼanik ri kʼax, are kʼu junam rukʼ jun kʼix che kubʼan kʼax, are jun jastaq che weneʼ xubʼano che ri apóstol qas ta rukʼ chi kikotemal xupatanij ri Dios. Ri Jehová xutzalij uwach ri xutaʼ ri Pablo che xubʼij: «Chubʼanaʼ ri nutoqʼobʼ chawe. Are kʼu ri nukunem kkʼutun na pa ri tuqaril». Pa neʼ ri Jehová xresaj ta ri kʼix riʼ, ri Pablo xukoj uchuqʼabʼ chuwach xuqujeʼ xubʼij: «Are taq kʼu in tuqar, kʼateʼ riʼ sibʼalaj kʼo nuchuqʼabʼ» (2 Cor. 12:7-10). ¿Jas xraj xubʼij?

(2 Corintios 12:8, 9) Oxmul xinbʼochiʼj ri Ajawaxel chi karesaj we kʼax riʼ chwe. 9 Ubʼim kʼu chwe: «Chubʼanaʼ ri nutoqʼobʼ chawe. Are kʼu ri nukunem kkʼutun na pa ri tuqaril» kinkikotik chi in tuqar, rech wukʼ in kkʼutun wi ri ukunem ri Cristo.

w06-S 15/12 24 párrs. 17, 18

Jehová kuya ri uxlabʼixel chke ri kkitaʼ che

17 Ri Dios xutzalij ubʼixik che ri Pablo rukʼ ri tzij riʼ: «Chubʼanaʼ ri nutoqʼobʼ chawe. Are kʼu ri nukunem kkʼutun na pa ri tuqaril». Xuqujeʼ ri apóstol xubʼij: «kinkikotik chi in tuqar, rech wukʼ in kkʼutun wi ri ukunem ri Cristo» (2 Corintios 12:9; Salmo 147:5). ¿Jas xraj xubʼij ri Pablo rukʼ ri e tzij riʼ? Che rumal ri Cristo, ri Dios xuya ri uchuqʼabʼ pa uwiʼ ri Pablo jeʼ ta neʼ jun ja che bʼanom che atzʼyaq rech kuchʼuqu. Kimik, ri Jehová junam kubʼan che utzalixik uwach ri qachʼawem, rumal che kojuchajij chuwach ri kʼax junam rukʼ jun panibʼal.

18 Jun ja che bʼanom rukʼ atzʼyaq kubʼan taj che kqaj ta chi jabʼ o che kʼo ta chi kaqiqʼ, are kʼu kojuchajij chuwach ri e jastaq riʼ. Junam rukʼ ri tobʼal ibʼ che kuya ri uchuqʼabʼ o «ri ukunem ri Cristo» wariʼ kraj ta kubʼij che kʼo ta chi kʼax kqariqo. Are kʼu kojuchajij chuwach ri itzel taq jastaq che kʼo pa wajun uwach Ulew riʼ, che kubʼan kʼax chqe pa ri qakojonik xuqujeʼ chuwach ri itzel taq jastaq che kukoj ri Satanás che tajin kuqʼat tzij pa wajun uwach Ulew riʼ (Apocalipsis 7:9, 15, 16). Rumal laʼ, pa neʼ ri kʼax kel taj, masach chawe che ri Jehová qas retaʼm ronojel ri kʼax che tajin kariqo xuqujeʼ at utoʼm chiʼ «kuto karaq achiʼ» (Isaías 30:19; 2 Corintios 1:3, 4). Ri Pablo xutzʼibʼaj: «Jik kʼut ri Dios chi man kuya taj kixkʼambʼejexik xaneʼ xaq xuwi ri kixkun che uqʼatixik uwach, kuya kʼu xuqujeʼ junam rukʼ ri kʼambʼejebʼal ri elebʼal» (1 Corintios 10:13; Filipenses 4:6, 7).

(2 Corintios 12:10) Rumal riʼ kinkikotik are taq man kʼo ta nuchuqʼabʼ, are taq kinyoqʼik, are taq man kʼo ta ri kajwataj chwe, are taq kinoqataxik, xuqujeʼ are taq kinriq kʼax rumal rech ri Cristo. Are taq kʼu intuqar, kʼateʼ riʼ sibʼalaj kʼo nuchuqʼabʼ.

w18.01-S 9 párrs. 8, 9

«Ri areʼ kuya uchuqʼabʼ ri kosinaq»

8 (Chasikʼij uwach Isaías 40:30). Apastaneʼ ri kojkun che ubʼanik, are kʼu ronojel ta kojkun che ubʼanik rukʼ ri qachuqʼabʼ. Wariʼ are jun kʼutbʼal che qonojel rajawaxik kqetaʼmaj. Chojchoman chrij ri apóstol Pablo. Pa neʼ are jun achi che qas knaw che ubʼanik kʼi jastaq, are kʼu kkun taj kubʼan ronojel. Are chiʼ xubʼij ronojel ri kubʼisoj che ri Dios, ri areʼ xubʼij: «Are kʼu ri nukunem kkʼutun na pa ri tuqaril». Ri Pablo xuchʼobʼ ri e tzij riʼ rumal laʼ xubʼij: «Are taq kʼu intuqar, kʼateʼ riʼ sibʼalaj kʼo nuchuqʼabʼ» (2 Cor. 12:7-10). ¿Jas xraj xubʼij?

9 Ri Pablo retaʼm che kkun taj kubʼan kʼi jastaq we kʼo ta chi jun tobʼanik rukʼ. Ri ruxlabʼal ri Dios kkunik kuya uchuqʼabʼ are chiʼ kunaʼ che tuqar chik. Xuqujeʼ xaq xiw ta wariʼ, xa neʼ xutijoj rech kkunik kubʼan jastaq che kkun ta che ubʼanik. Junam kkʼulmataj qukʼ oj kimik. Qas qetaʼm che ri nimalaj uchuqʼabʼ ri Dios kubʼan chqe che kojux koʼalaj taq winaq.

Chqatzukuj jeʼlalaj taq pixabʼ

(2 Corintios 12:2-4) Wetaʼm uwach jun achi kojonel che ri Cristo, kʼo chi kajlajuj junabʼ waʼ kamik, xkʼam bʼik kʼa pa ri urox kaj. Man wetaʼm taj we xkʼam bʼik pa ri cuerpo, we man pa ri cuerpo taj. Ri Dios retaʼm. 3 Man wetaʼm ta kʼut we xkʼam bʼik pa ri cuerpo, we man pa ri cuerpo taj. Ri Dios retaʼm. Wetaʼm kʼut chi ri achi riʼ. 4 Xkʼam kʼu bʼik ajsik kʼa pa ri jeʼlalaj kʼolbʼal pa ri kaj, jawijeʼ ri xeʼutaʼ wi mayibʼalalaj taq tzij ri man kbʼix ta rumal winaq.

w18.12-S 8 párrs. 10-12

Pregunta kech ri ajsikʼinelabʼ

«Ri urox kaj» che kʼo pa 2 Corintios 12:2 weneʼ are tajin kchʼaw chrij ri Ajawbʼal che yaʼom pa uqʼabʼ ri Jesucristo xuqujeʼ ri e 144.000, che kraj kubʼij, ri «kʼakʼ kaj» (2 Ped. 3:13).

Kbʼix «ri urox kaj» che rumal che ri Ajawbʼal are jun qʼatbʼal tzij che sibʼalaj nim ubʼanik.

Weneʼ «ri jeʼlalaj kʼolbʼal» che «xkʼam kʼu bʼik» ri Pablo pa jun kʼutwachinik, tajin kchʼaw chrij: 1) ri kotzʼiʼjalaj uwach Ulew che kkʼojiʼ na, 2) ri jeʼlalaj qabʼantajik pa ri qakojonik xuqujeʼ ri jamaril che kkʼojiʼ chqaxoʼl ri oj cristianos pa ri petinaq kux na más nim chuwach ri kʼo kimik, xuqujeʼ 3) ri jeʼlalaj ukʼolbʼal ri Dios pa ri kaj; ronojel wariʼ kkʼojiʼ na pa ri petinaq.

(2 Corintios 13:12) Chiyalaʼ rutzil taq iwach rukʼ loqʼoqʼebʼal kʼuxaj.

it-1-S 317

Tzʼumanik

«Chiyalaʼ rutzil taq iwach rukʼ loqʼoqʼebʼal kʼuxaj» o ri tyoxalaj tzʼumanik. Ri Escrituras Griegas kchʼaw chrij ri tyoxalaj tzʼumanik (Ro 16:16; 1Co 16:20; 2Co 13:12; 1Te 5:26) o ri tzʼumanik re loqʼoqʼebʼal (1Pe 5:14), weneʼ are ri tzʼumanik che kkiya e kebʼ achijabʼ o ixoqibʼ che kipalaj. Are waʼ ri kkibʼan che uyaʼik rutzil kiwach ri e nabʼe taq cristianos weneʼ rumal che ri e hebreos ojer kkiya jun tzʼumanik che ri kipalaj rech kkiya rutzil kiwach. Pa neʼ ri Escrituras qas ta kuqʼalajisaj wajun bʼantajik riʼ, qetaʼm che ri tyoxalaj tzʼumanik o ri tzʼumanik re loqʼoqʼebʼal kukʼut ri utzalaj loqʼoqʼebʼal xuqujeʼ achilanik che kʼo pa ri congregación cristiana ojer kanoq (Jn 13:34, 35).

27 RE MAYO KOPAN 2 RE JUNIO

QʼINOMAL RE RI UTZIJ RI DIOS | GÁLATAS 1-3

«Xinkʼulelaj chupalaj»

(Gálatas 2:11-13) Are taq kʼu xopan ri Luʼ pa Antiʼokiy, xinkʼulelaj chupalaj, taqal kʼu ukʼoqoxik. 12 Are taq majoq keʼopan jujun ri taqom uloq rumal ri Santiago, ri Luʼ kwaʼ kukʼ ri man aj judeyibʼ taj. Are taq kʼu xeʼopan ri, e utaqom ri Santiago, xutas ribʼ chkij ri man aj judeyibʼ taj, man xwaʼ ta chi kukʼ, rumal rech chi xuxeʼj ribʼ chkiwach ri aj judeyibʼ. 13 Xuqujeʼ neʼ ri nikʼaj aj judeyibʼ chik xkijunamaj kiwach rukʼ ri Luʼ, xkibʼan kebʼ kiwach. Jeriʼ chi xuqujeʼ ri Bernabe xubʼan re.

w17.04-S 27 párr. 16

¿La junam ubʼanik ri qasukʼilal rukʼ ri Jehová?

16 (Chasikʼij uwach Gálatas 2:11-14). Ri Pedro xqaj pa ri chapabʼal re ri xibʼin ibʼ chkiwach ri e winaq (Prov. 29:25). Pa neʼ qas retaʼm ri kuchomaj ri Jehová chrij wariʼ, xuxibʼij ribʼ che ri kkichomaj ri e judíos che kibʼanom circuncición pa ri congregación re Jerusalén. Ri apóstol Pablo, che xkʼojiʼ pa ri riqbʼal ibʼ re ri junabʼ 49, ko xtakʼiʼ chuwach ri Pedro pa Antioquía xuqujeʼ xubʼij che, che kebʼ upalaj rumal ri tajin kubʼano (Hech. 15:12; Gál. 2:13). ¿Jas xkinaʼ riʼ ri e cristianos che e judíos taj rumal che Pedro junam ta xubʼan che kilik? ¿La rukʼ wariʼ kubʼano che kqaj uchuqʼabʼ ri kikojonik? ¿La kesax riʼ ri e reqelen ri Pedro rumal ri xubʼano?

(Gálatas 2:14) Are taq kʼu xinwilo chi man sukʼ taj kebʼinik jas ri qastzij re ri tzijol re kolobʼal ibʼ, xinbʼij che ri Luʼ chkiwach konojel: «We ri at, at aj judey, kabʼan ri kkibʼan ri man aj judeyibʼ taj, man jeʼ ta kʼut jas ri aj judeyibʼ, ¿jasche kakoj chuqʼabʼ chke ri man aj judeyibʼ taj rech kkibʼan ke ri kinaqʼatisabʼal ri aj judeyibʼ?»

w13-S 15/3 5 párr. 12

Ri kkiloqʼoqʼej ri Jehová kʼo ta jumul ketzaqik

12 Pa neʼ rukʼ sukʼilal xupatanij ri Jesús xuqujeʼ ri Jehová, Pedro xuxibʼij ribʼ chke ri e nikʼaj chik rumal laʼ jujun mul xubʼan jastaq che utz taj. Jun kʼutbʼal, oxibʼ mul xubʼij chkiwach ri e winaq che retaʼm ta uwach ri Jesús (Luc. 22:54-62). Qʼaxinaq chi ri e qʼij, xubʼan jastaq che taqal ta che jun cristiano, más nim xeril wi ri e qachalal che e judíos chkiwach ri e judíos taj. Are kʼu ri apóstol Pablo retaʼm che utz taj kkijach kibʼ ri congregación. Pedro sachinaq ri uchomanik. Rumal laʼ ri Pablo xupixbʼej rukʼ sukʼilal xuqujeʼ xukʼulelaj chupalaj rumal che tajin kubʼan kʼax chke ri e nikʼaj chi qachalal (Gál. 2:11-14). ¿La rukʼ waʼ xuya kan upatanixik ri Jehová ri Pedro? Jeʼ taj; ri areʼ xchoman chrij ri pixbʼenik che xuya ri Pablo che, xumachʼ ribʼ, xukoj pa ri ukʼaslemal, xuqujeʼ xupatanij na ri Jehová.

Chqatzukuj jeʼlalaj taq pixabʼ

(Gálatas 2:20) Junam xinrip rukʼ ri Cristo cho ri ripibʼal. Man in ta chik in kʼaslik, xaneʼ are ri Cristo kʼasal pa ri wanimaʼ. Ri nukʼaslemal pa ri nucuerpo kimik, kinwokʼowisaj pa ri kojonik che ri uKʼojol ri Dios, ri xinuloqʼoqʼej xuqujeʼ xuya ri ukʼaslemal rumal wech.

w14-S 15/9 16 párrs. 20, 21

Chapatanij ri Jehová pa neʼ kʼo sibʼalaj «kʼi kʼaxkʼolil»

20 ¿E kʼu ri kʼax che kilitaj taj? Jun kʼutbʼal, ¿Jas kqabʼano rech kqakoj qachuqʼabʼ chuwach ri nimalaj bʼis? Jun jastaq che sibʼalaj kojutoʼ are che kojchoman chrij ri tojbʼal mak. Are waʼ ri xubʼan ri Pablo. Jujun mul xunaʼo che kʼo ta upatan rumal che ajmak, are kʼu retaʼm che ri Cristo xkamik xa ta rumal che keʼukol ri e winaq che e sukʼ, xaneʼ xpe che kikolik ri e ajmakibʼ, junam rukʼ ri areʼ. Rumal laʼ, xutzʼibʼaj: «Ri nukʼaslemal pa ri nucuerpo kimik, kinwokʼowisaj pa ri kojonik che ri uKʼojol ri Dios, ri xinuloqʼoqʼej xuqujeʼ xuya ri ukʼaslemal rumal wech» (Gál. 2:20). Ri Pablo xukʼam ri tojbʼal mak xuqujeʼ retaʼm che kkol na.

21 Are chiʼ kqil ri tojbʼal mak junam rukʼ jun sipanik che kuya ri Jehová chqe pa qajujunal, qas nim kojutoʼ wi. Wariʼ kraj ta kubʼij che ksach uwach ri nimalaj bʼis. Weneʼ jujun chqe rajawaxik kqakoj qachuqʼabʼ chuwach ri jun kʼax riʼ, kʼa kopan na ri kʼakʼ uwach Ulew. Are kʼu ¡kkʼistaj ta akʼuʼx! Chnaʼtaj chawe che ri kkʼistaj ta kikʼuʼx kʼa pa ri kʼisbʼal kyaʼ na ri sipanik chke. Nojimal chi nojimal, naqaj chi oj kʼo wi che ri qʼij are chiʼ ri uQʼatbʼal tzij ri Dios kukʼam lo ri jamaril xuqujeʼ keʼutoʼ na konojel ri e winaq che e sukʼ rech kekiriqaʼ ri jun tzʼaqatalaj kʼaslemal. Rumal laʼ qas chakojoʼ achuqʼabʼ rech katkunik katkʼojiʼ chuxeʼ wajun Qʼatbʼal tzij riʼ pa neʼ katqʼax pa kʼi taq kʼax.

(Gálatas 3:1) ¡Ay, ri ix aj Galas, xaʼ man kiwaj taj kixchʼobʼonik! ¿Jachin xixsubʼuwik, rech man kixniman ta che ri qastzij? Xqatzijoj chiwe, xqakʼut chiwach chi ri Jesucristo xrip cho ri ripibʼal.

it-1-S 984

Gálatas, ri wuj che xtaq chke

Ri Pablo xubʼij: «¡Ay, ri ix aj Galas, xaʼ man kiwaj taj kixchʼobʼonik!», wariʼ kraj ta kubʼij che xaq xiw ta xchoman chkij jun jupuq winaq re galo che kepe pa ri norte re Galacia (Gál 3:1); xaneʼ ri Pablo tajin keʼupixbʼej jujun winaq pa ri e congregaciones riʼ che tajin kkiya bʼe che ketaqan jujun judaizantes pa kiwiʼ. Are e judíos che tajin kkikoj kichuqʼabʼ rech kkikoj jun kitaqanik che kʼo pa ri taqanik che xyaʼ che ri Moisés, are kʼu ri rajawaxik are ri kikojonik rukʼ sukʼilal che kuya ri kʼakʼ kʼulwachinik (2:15–3:14; 4:9, 10). Pa ri e congregaciones re Galacia (1:2) e kʼo cristianos che e judíos xuqujeʼ e judíos taj. Chkixoʼl ri e judíos taj e jujun are e prosélitos circuncisos ri e nikʼaj chik e incircuncisos, weneʼ jujun chke e celtas (Hch 13:14, 43; 16:1; Gál 5:2). Konojel kbʼix cristianos gálatas chke, rumal che e kʼo pa ri tinamit re Galacia. Ri kuya ubʼixik ri wuj kukʼutu che ri Pablo xutzʼibʼaj ri wuj chke ri e cristianos che e kʼo pa ri Sur re wajun tinamit riʼ, che qas retaʼm kiwach. Are kʼu xutzʼibʼaj ta chke ri e winaq che e kʼo pa ri norte re ri tinamit che retaʼm ta kiwach xuqujeʼ weneʼ kʼo ta jumul xeʼusolij.

    E wuj pa quiché (1993-2025)
    Uk'isik sesión
    Umajixik sesión
    • Quiché
    • Chataqa b'ik
    • Ri qas utz kawilo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ri kta' chawe rech kakojo
    • Keta'max ta ri xatz'ib'aj
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Umajixik sesión
    Chataqa b'ik