Mateu
5 Mëtsika nunakunata rikarmi Jesusqa jirkaman witsarkur tsëchö täkurirqan. Tsënam qateqninkunaqa pëman witiyarqan, 2 y pëqa kënö nirmi yachatsikur qallëkurqan:
3 “Kushikuyätsun Diosta wanayanqanta* musyaqkuna,+ ciëluchö Gobiernuqa pëkunapaqmi kanqa.
4 Kushikuyätsun llakikoqkuna, pëkunaqa shoqashqam kayanqa.+
5 Kushikuyätsun yachanëpaq kaqkuna,*+ pëkunam kë patsata chaskiyanqa.+
6 Kushikuyätsun alli kaqta rurayänanta munaqkuna,+ pëkunaqa tsë munayanqantam tariyanqa.+
7 Kushikuyätsun llakipäkoqkuna,*+ pëkunatapis llakipäyanqam.
8 Kushikuyätsun alli shonquyoqkuna,+ pëkunaqa Teyta Diostam rikäyanqa.
9 Kushikuyätsun llapankunawan yamë kawakuyta asheqkuna,+ pëkunatam ‘Teyta Diospa tsurinkuna’ nir reqiyanqa.
10 Kushikuyätsun alli kaqta rurayanqampita chikishqa kaqkuna,+ pëkunapaqmi ciëluchö Gobiernuqa kanqa.
11 Kushikuyë noqarëkur insultayäshuptiki,+ imëkata rurar sufritsiyäshuptiki+ y mana kaqpita qamkunapaq imëka mana allikunata parlayaptin.+ 12 Tsënöllam unë witsan Diospa willakoqninkunatapis imëkata rurar sufritsiyarqan.+ Tsëqa, ciëluchö chaskiyänëkipaq kaqman yarpar+ kushikuyë.+
13 Qamkunaqa patsapa kachinmi kayanki,+ peru kachi qamläriptinqa,* ¿piraq yapë alliyätsinman? Manam imapaqpis sirwinnatsu, sinöqa waqtaman jitariyaptin janampa puriyänanllapaqnam.+
14 Qamkunaqa kë munduchö nunakunapa aktsinmi kayanki,+ y jirka jananchö markataqa manam imapis tsapantsu, antis entërupitam rikakun. 15 Chiwchita tsaritsirqa manam canastawantsu tsaparkuyan, sinöqa wayichö këkaqkunata aktsinampaqmi churakunanman churayan.+ 16 Tsënölla qamkunapis alli kaqta rurar+ nunakunapaq aktsi cuenta kayë,+ tsëta rikar ciëluchö këkaq Teytëkikunata alabayänampaq.+
17 Ama pensayëtsu Leyta o Diospa Willakoqninkuna Qellqayanqanta ushakätseq shamunqäta. Manam tsëkunata ushakätseqtsu shamurqö, sinöqa cumpleqmi.+ 18 Rasuntam qamkunata nï,* ciëlupis y patsapis ushakärinmanmi, peru Leychö letrakuna o räyakunaqa manam mëqampis borrakanqatsu, tsëpa rantinqa llapan ninqanmi cumplikanqa.+ 19 Tsëmi pï nunapis mëqan kaqllatapis mandamientunta* mana cäsukurqa, y wakinkunatapis tsënölla rurayänampaq yachatsirqa, mana kaqpaq churashqa kanqa, y manam ciëluchö Gobiernuman yëkunqatsu. Peru tsëta cäsukoq y wakinkunatapis tsënölla rurayänampaq yachatseqqa, väleqpaqmi churashqa kanqa, y ciëluchö Gobiernumanmi yëkunqa. 20 Këtam qamkunata nï,* Ley qellqaqkunapita y fariseukunapita+ mas cäsukoq mana karqa, manam ciëluchö Gobiernuman yëkuyankitsu.+
21 Qamkunaqa musyayankim unë kastëkikunata kënö niyanqanta: ‘Manam nuna mayikikunata wanutsiyänëkitsu,+ y pitapis wanutseqqa, nunakunata juzgayänan cortichömi juzgashqa kanqa’.+ 22 Peru noqam qamkunata nï,* creikoq mayinwan cölerashqalla kakoqqa, nunakunata juzgayänan cortichömi juzgashqa kanqa.+ Y pï nunapis creikoq mayinta despreciar insultaqqa, Corti Suprëmachömi juzgashqa kanqa. Y pï nunapis creikoq mayinta, ‘¡melanëpaq upa nuna!’ nirqa, rawrëkaq o lunyëkaq Gehënachöpis* ushanmanmi.+
23 Tsëmi qarënikita altarman apëkar, creikoq mayiki qamwan cölerashqa këkanqanta yarparqa,+ 24 altarpa puntanchö qarënikita dejëkur, creikoq mayikita asheq ëwë, y pëwan amishtar-raq qarënikita entreguë.+
25 Pï nunapis demandashuptikiqa, manaraq cortiman charnin problëmata altsëta procurë, sinöqa demandashoqnikim juezman chätsishunki, jueznam cortichö guardiaman entregashunki y pënam carcelman prësushunki.+ 26 Rasuntam neq, manam tsëpitaqa yarqamunkitsu llapan debikunqëki qellëta* pagakunqëkiyaq.
27 Qamkunaqa musyayankim kënö niyanqanta: ‘Mana majëkikunawanqa manam oqllanakuyänëkitsu’.+ 28 Peru noqam qamkunata nï,* pï nunapis juk warmita munapanqanyaq rikaraqqa,+ shonqunchömi tsë warmiwan oqllanakuy jutsata* rurashqa.+ 29 Tsëmi, derëcha kaq nawiki mana allikunata ruratsishuptikiqa, jipir karuman jitëkuy.+ Entëru cuerpuyki Gehënachö* ushanampitaqa, juk kaq nawikita jitarinqëkim mas alliqa kanqa.+ 30 Tsënölla derëcha kaq makiki mana allikunata ruratsishuptikipis, jipir karuman jitëkuy.+ Entëru cuerpuyki Gehënachö* ushanampitaqa, juk kaq makikita jitarinqëkim mas alliqa kanqa.+
31 Kënö niyanqantapis musyayankim: ‘Pï nunapis warmimpita divorciakurqa, divorciu papelnin entregatsun’.+ 32 Peru noqam qamkunata nï,* pï nunapis, jukwan mana engañashqa këkaptin* warmimpita divorciakoqqa, jukwan oqllanakuy jutsa* rurëmanmi warminta chäratsinman, y pï nunapis tsë divorciakushqa warmiwan casakurqa, jukwan oqllanakuy jutsatam rurëkan.+
33 Unë kastëkikunata kënö niyanqantapis musyayankim: ‘Mana cumpliyänëki kaptinqa manam jurayänëkitsu;+ Jehoväta* imatapis änirqa, tsë änikuyanqëkitam cumpliyänëki’.+ 34 Peru noqam qamkunata nï,* ama imëpis jurayëtsu. Ama ciëlupa jutinchö jurayëtsu,+ tsëqa Teyta Diospa gobernar täkunanmi. 35 Ama patsapa jutinchö jurayëtsu, tsëqa chakinta jamatsinanmi.+ Ama Jerusalenpa jutinchö jurayëtsu, tsëqa puëdeq Gobernaqpa markanmi.+ 36 Qamkunaqa manam juk aqtsallatapis yuraqätsita ni yanayätsita puëdiyankitsu, tsëqa ama peqëkikunapa o umëkikunapa jutinchö jurayëtsu. 37 ‘Awmi’ niyanqëkiqa awmi katsun, y ‘manam’ niyanqëkiqa manam katsun.+ Imatapis änikur mana cumpliqa Diablupitam* shamun.+
38 Qamkunaqa musyayankim kënö niyanqanta: ‘Pillapis nuna mayimpa nawinta pashtapuptinqa, kikimpa nawintapis pashtapuyänëkim; y pipa kiruntapis shikwatsiptinqa, kikimpa kiruntapis shikwatsiyänëkim’.+ 39 Peru noqam qamkunata nï,* ama mana alli nunapa contran kayëtsu, tsëpa rantinqa, derëcha kaq cärëkichö laqyëkushuptikiqa, juknin kaq cärëkitapis kamëkapuy.+ 40 Y pï nunapis rurin kaq röpëkita apakuyta munar cortiman chätsishuynikita munaptinqa, janan kaq röpëkita apakunantapis dejëkuy.+ 41 Y mëqan autoridäpis juk höra trabajanëkipaq obligashuptikiqa, ishkë höra trabajëkapuy. 42 Imatapis mañakuyäshuptikiqa qarëkuy, y prestamuta mañakuyäshuptikipis* ama neguëtsu.+
43 Qamkunaqa musyayankim, ‘nuna mayikitam kuyayänëki+ y chikishoqnikitam chikiyänëki’ niyanqanta. 44 Peru noqam qamkunata kënö nï:* chikiyäshoqnikikunata kuyayë,*+ y imëkata rurar sufritsiyäshoqnikikunapaq mañakuyë.*+ 45 Tsënöpam ciëluchö këkaq Teytëkikunapa tsurinkuna kayanqëkita musyayanqa.+ Pëqa alli y mana alli nunakunapaqmi intinta o rupayninta yarqatsimun, y allita y mana allita ruraqkunapaqmi tamyatsimun.+ 46 Kuyayäshoqnikikunallata kuyarqa, ¿imapitaraq premiuta chaskiyanki?+ ¿Manaku tsëtaqa impuestu cobrakoqkunapis rurayan? 47 Y creikoq mayikikunallata saludarqa, ¿ima allitataq rurayanki? ¿Manaku Diosta mana reqeq nunakunapis tsënö rurayan? 48 Ciëluchö Teytëkikuna llapanchö alli kanqannömi, qamkunaqa imëkachöpis alli kayänëki.+