KAWËNIN
Círculo polar ártico nishqampa amänunchömi 50 watapana yachatsikïkäyä
“Teytëkikuna cristiano karnin yanapayäshuptikim, qampaqqa precursora kanëkipaq fäcil-lla”, tsënömi niyarqä llapan tiemponwan Diospita yachatsikoq yanasäkunata. Tsënam pëqa kënö niyämarqan: “¡Alleq wiyayë! Llapantsikpam juk Teytalla kapamantsik”. Tsënö niyämanqanqa rasun kaqllam karqan, porque ciëlochö këkaq Teytantsikqa llapan sirweqninkunatam cuidan y kallpata qon. Tsënö kanqantaqa kawënïkunam claro rikätsikun.
NOQAKUNAQA granjayoq teytäkunawanmi Finlandia nacionchö këkaq Ostrobotnia Septentrional nishqanchö täräyarqä, y chunkam wamrankuna kayarqä. Wamrallaraq karninmi Ishkë Kaq Jatun Guerra kanqanrëkur sufriyarqä. Guërrata rurayanqan sitiopita más karunchö tärashqa karpis, guerra witsanchö pasayanqäkunataqa manam qonqëta puëdiyätsu. Täräyanqäpita amänunchö këkaq Oulu y Kalajoki markakunata bombawan ushakätsiyaptinmi, ciëlopis puka pukaraq paqaspa atsikyämoqta rikäyarqä. Guërrapaq avionta rikarninqa raslla tsinkakuyänäpaqmi o ratakuyänäpaqmi teytäkuna yachatsiyämarqan. Tsënö këkäyaptïmi, turïkuna Tauno, kë Patsachö juk paraíso kanampaq kaqta y mana alli rurëkuna manana kanampaq kaqta parlapäyämarqan, tsëmi shonqökunakamayaq chärirqan.
Turïkuna Taunoqa, Bibliata Estudiaqkuna publicacionkunata rurayämunqanwanmi, 14 watayoq këkar Bibliapita yachakurqan. Y Ishkë Kaq Jatun Guerra karamuptinqa, Biblia ninqanwan conciencianta yachatsishqa karninmi, tröpaman ëwëta munarqantsu. Tsëmi carcelman llawiriyarqan y pasëpa mana alli tratayarqan. Pero tsënö rurayanqanqa, Jehoväta sirwita munënin más miranampaq y libre yarqurirnin más yachatsikur sïguinampaqmi yanaparqan. Tsënö kanqanmi, más amänun markachö Jehoväpa testïgonkuna reunionta rurayanqanman ëwayänäpaq animayämarqan. Jina asamblëakunamampis ëwayaqmi kayä, pero tsëpaqqa qellëta tariyänäpaq alläpam trabajayaq kayä, ceböllatam muruyaq kayä, frütata pallayaq kayä y vecïnokunapaqmi röpakunata jirayaq kayä. Granjachö alläpa trabajo kaptinmi, ishkäkuna juntoqa asamblëaman ëwëta puëdiyaqtsu kayä, tsëmi trukanakïllapa ëwayaq kayä.
Izquierdapita: Matti (teyta), Tauno, Saimi, Maria Emilia (mama), Väinö (llullu), Aili y Annikki (1935)
Jehoväpita y munënimpita yachakuyanqäkunam pëta más kuyayänäpaq yanapayämarqan, tsënöpam kawënïkunata entreguëkuyarqä. Y Jehovällata sirwiyänäpaq awnikuyanqäta rikätsikuyänäpaqmi 1947 watachö bautizakuriyarqä (Annikkim karqan 15 watayoq, y Ailinam 17 watayoq). Jina tsë watallam nanäkuna Saimipis bautizakurqan. Jinamampis, casädana këkaq Linnea jutiyoq nanäkunatapis Bibliapita yachatsiyarqämi. Y llapan familianwanmi Jehoväpa testïgon tikrarirqan. Bautizakurirninqa hora hora precursora (auxiliar) kayänäpaqmi churakäriyarqä.
LLAPAN TIEMPÖKUNAWAN YACHATSIKUR QALLAYÄ
Izquierdapita: Eeva Kallio, Saimi Mattila-Syrjälä, Aili, Annikki y Saara Noponen (1949)
1955 watachömi, norte kaq lädomampa këkaq Kemi nishqan markaman ëwakuyarqä. Ishkäkuna llapan tiempökunawan trabajëkarpis, precursora këtam munayarqä. Pero imawampis mantenikïta mana puëdiyänäpaq kaqta pensarmi, precursora këta manaraq qallar qellënïkuna juntayänäpaq churakäyarqä. Tsë witsanmi, qallanan pärrafochö willakuyanqänö juk precursörawan parlayarqä. Tsë precursöram rikätsiyämarqan, llapan tiempowan Jehoväta sirwiqa kapamanqantsikllapita o familiantsik yanapamanqantsikllapita mana kanqanta; sinöqa Ciëlochö këkaq Teytantsikpa yanapakïninman confiakï precisanqanta.
1952 watachö Kuopio markachö asamblëaman ëwëkäyä. Izquierdapita: Annikki, Aili y Eeva Kallio
Tsë hörapaqqa, ishkë killa gastökunapaqmi qellënïkuna kapayämarqan. Tsëmi mantsapakïkarnimpis 1957 watachö, círculo polar ártico nishqan jananmampa këkaq Laponiapa Pello markanchö precursöranö yanapakuyänäpaq mañakuriyarqä. Tsë ishkan killakuna usharinampaqqa, churakuyanqä qellëta manam ni ichikllatapis gastayänaqtsu kayä. Tsëmi, ishkë killa más precursora kayänäpaq mañakuyarqä. Jina tsë killakunapis churakuyanqä qellëtaqa manam ichikllatapis gastayarqätsu. Tsëchömi sïqa cuentata qokuriyarqä Jehová cuidëkäyämanqanta. Precursora këta qallayanqäpitaqa 50 watanam pasashqa, ¡y churakuyanqä qellënïkunaqa jinallaraq këkan! Llapan pasayanqäkunaman yarparninqa, kikin Jehová makipita jancharkur, “ama mantsakëtsu. Noqam rasumpa yanapashqëki” nikäyämaqtanömi sientiyä (Is. 41:13).
Precursora këta qallayanqäpitaqa 50 watanam pasashqa, ¡y churakuyanqä qellënïkunaqa jinallaraq këkan!
Kaisu Reikko y Aili yachatsikïkäyan
1958 watachömi congregacionta watukaq anciano niyämarqan Sodankylä (Laponia) nishqan markaman precursora especialnö ëwayänäpaq. Tsë witsampaqqa, tsë markachö juk Testïgollam karqan, (kë nana rasumpa kaqta imanö reqinqanqa alläpa shumaqmi). Wamranshi, Finlandia nacionpa más reqishqa Helsinki jutiyoq markanman escuëlapita yanaqinkunawan viajanaq. Tsënash llapan yanaqinkunapa qepanta cällepa ëwëkäyaptin, juk nana Täpakoq revistan kë jöventa qarëkunaq y mamanta entreganampaq nirinaq. Kë jövenqa tsë nana ninqannöshi, wayinman kutir mamäninta entreguëkunaq, y mamannash rasumpa kaqta tarinqanta cuentata qokurinaq.
Qerukunata roqukuyänan wayichömi, segundo piso kaqta arrendayarqä täräyänäpaq, y tsëchömi reunionkunatapis rurayaq kayä. Qallananchöqa, reunionchö ëllukayaq kayä tsëchö yachaq nana, warmi wamran y noqakunallam. Tsë semana yachakuyänäpaq kaqtam llapäkuna leiyaq kayä. Tiempowannam, Testïgokunawan estudiëkaq nuna, qerukunata roquyanqanman trabajaq shamurqan. Y familianwanmi reunionkunaman shamurnin qallayarqan. Tiempowannam kë matrimonio bautizakurirqan y pënam reunionkunata ruramurqan. Tsëchö trabajaq wakin nunakunapis reunionman shamurnin qallëkuyarqanmi y rasumpa kaq yachatsikïtaqa chaskikuyarqanmi. Y ishkë wata pasarinampaqqa, kë ichikllan grüpoqa mirashqanam karqan y congregacionmanmi tikrarirqan.
SASAKUNATA O AJAKUNATA PASAYANQÄ
Wayïkuna alläpa karu kaptinmi, yachatsikoq ëwayänäpaq alläpa sasa o aja kaq. Usya tiempoqa chakipa y bötewanmi ëwayaq kayä, jina biciclëtawampis alläpa karutam ëwayaq kayä. Biciclëtaqa alläpam yanapayämaq, porque asamblëakunaman ëwayänäpaq y teytäkunata visitaq atska pachak kilömetrokunata ëwayänäpaqpis utilizäyaqmi kayä. Y tamya tiemponam, juk markaman cärrowan viajarirnin chakipana ëwayaq kayä wayin wayin yachatsikuyänäpaq. Juk markachö yachatsikïta usharirnam, jina chakipa juk markapa pasayaq kayä. Carretërachöqa rashta alläpa juntam kaq. Carrëtapa ruëdan ëwanqanllapam ëwayaq kayä. Höraqa punta ëwashqakunapa rastronkuna manam rikakoqnatsu, y primavera tiempo qallanan witsanqa alläpa oqu y lutskam kaq y avanzayänäta permitiyämaqtsu.
Alläpa alalë tiempochö ishkankuna yachatsikïkäyan
Alläpa alalë tiempoqa atska röpakunatam utilizäyaq kayä. Millwapita rurashqa jatusaq mediaskunatam yakaräyaq kayä, jina bötastapis utilizäyaqmi kayä. Botasnïkuna jatusaq këkaptimpis, rashtaqa rurinmanmi yëkureq, tsëmi wayikunapa escalërankunaman chärirqa, tsëtaraq jorqayaq kayä. Aqshunäkunapa jawanqa rashtawan toparmi alläpa oqureq, y alläpa alalaptinqa imëka ruminömi chukrureq. Tsëmi juk warmi kënö niyämarqan: “Markäkïnïkikunaqa alläpa jatunchi, tsëchi kë alalë tiempochö shayämunki”. Wayinman chäyänäpaqqa 11 kilömetrokunapitapis mastam chakipa ëwayänaq kayä.
Alläpa karu viäjekuna kaptinmi nunakunapa wayinchö posadakuyaq kayä. Tardiyämoqnö kaptinqa posädatam ashir qallayaq kayä. Wayinkuna waktsalla kaptimpis, nunakunaqa allim kayaq. Y manam cämallatatsu qoyämaq, sinöqa mikïtapis qarayämaqmi. Atska kutim reno, alce y oso nishqan animalkunapa qaratsankunachö punuyarqä. Tsënö kaptimpis, höraqa alli posädatam qoyämaq. Juk kutim, juk warmi yëkatsiyämarqan jatun wayinman. Tsëchömi posadakoqkunapaq juk cuarto kanaq, shumaq cämayoq y bordashqa limpio yulaq säbanakunayoq. Posädata qoyämaqnïkunawanqa hasta paqaskunayaqmi Bibliapita parlayaq kayä. Y juk kutinäqa, wayiyoqkuna punayanqan cuartollachömi punuyarqä. Tsëmi patsa waranqanyaq Bibliapita parlakur kayarqä, warmi kaq y ollqu kaqmi trukanallaman tapupäyämarqan.
BENDICIONKUNATA CHASKIYANQÄ
Laponia markachöqa manam imapis alläpa wayuntsu, pero alläpa shumaqmi, y tiempo cambianqannömi tukïläyaman tikran. Pero noqakunapaqqa, más shumaqqa karqan nunakuna Jehoväta kuyayanqanmi. Diospita yachatsiyanqä alli shonquyoq nunakunachöqa këkäyarqan, qerukunata roquyanqanman yantata qoreq o ëlloq shamoqkunam. Noqakunaqa takshallam kayaq kayä, y höraqa mëtsikaq jatusaq nunakuna këkäyanqan wayikunamanmi yachatsikoq chäyaq kayä, y pëkunaqa yachatsiyanqäta y publicacionkunatapis kushishqam chaskiyämaq.
Alläpa shumaqmi pasayarqä. Juk kutim ëwayänäpaq kaq cärrota perdiriyarqä paredërochö këkaq reloj 5 minütopa adelantashqa kanqanrëkur. Tsëmi imëpis mana yachatsikuyanqä markaman juk cärröwanna viajayarqä. Punta wayiman chäriyanqällachömi juk jövenlla warmi chaskiriyämarqan, y “qamkunaqa pensëkanqänömi kayanki” niyämarqan. Tsë junaqllaraqmi Bibliapita estudiatsiyanqä shipashllaraq nanan nishqa kanaq, pëtapis estudiatsiyänäpaq mañayämänampaq. Pero noqakunaqa manam imatapis musyayarqätsu. Pëqa Bibliapita estudiarninmi qallëkurqan y amänunchö täraq familiankunapis. Tsëpitanam llapan estudiantekunata chunka ishkëtanö juk grüpollaman juntariyarqä. Tsëpita patsëmi tsë familiapitaqa, Testigo këman atskaq chäyashqa.
1965 watachönam, círculo polar ártico nishqampa jawanmampa këkaq Kuusamo nishqan congregacionman mandayämarqan, y kanankamayaqmi tsëchö yanapakïkäyä. Tsë watapaqqa tsë congregacionchö publicadorkunaqa wallkaqllam kayaq, y qallananchöqa nunakuna manam chaskïkïta munayaqtsu Testïgokunata mana allipa rikarnin. Pero atskaqmi Bibliataqa respetayaq, tsëmi pëkuna musyëta munayanqan tëmakunapita parlapäyaq kayä. Ichikpa ichikpam nunakunawan reqinakuyarqä, y ishkë wata pasariptinqa más fäcil-llam estudio Biblicota qallayaq kayä.
DIOSPITA YACHATSIKÏTAQA MANAM IMËPIS JAQIYÄTSU
Bibliapita yachatsiyanqä wakin nunakuna
Entero junaq yachatsikuyänäpaqqa mananam kallpäkuna kannatsu, pero llapan junaqkunam yarquyä. Jatun territoriökunachö más fäcil-lla yachatsikuyänäpaqqa yanapayämarqan, sobrinökuna animaptin, nanä Aili 56 watayoqna këkar, 1987 watachö carro manëjëta yachakuriptinmi. Jina alläpam yanapayämarqan Yachatsikuyänan Wayita rurarnin juk cuartota rurayanqan; y tsëmanmi täräyänäpaq ëwakuyarqä.
Congregación miraqta rikäyanqämi alläpa kushitsiyäman. Finlandia nacionpa norte kaq lädonchö llapan tiempökunawan yachatsikurnin qallayanqä witsanqa, tsëtsikan territoriopaq wallkaq publicadorkunallam kayaq. Kananqa mëtsikaq congregacionkunam juk circuïtomanna tikrashqa. Asamblëakunachöqa, mëtsikaq cristiano mayïkunam saludayämänampaq witiyämun, y “yarpäyämankiku” nirmi tapuyäman. Bibliapita yachatsiyänäpaq wayinkunaman ëwayanqä witsanqa, wakinkunaqa wamrallaran kayarqan. ¡Unëna muru muruyanqäkunaqa wayuyarqanmi! (1 Cor. 3:6.)
Tamya witsankunapis kushishqam yachatsikuyä
2008 watachömi precursora especialnö 50 watata cumplirayämurqä. Alläpam Jehoväta agradecikuyä kë shumaq rurëchö aguantayänäpaq ishkäkuna animanakuyanqäpita. Sencïllollam kawakuyarqö, pero manam imapis pishipäyämashqatsu (Sal. 23:1). ¡Qallananchö yarpachakuyanqätaqa, mana precisanqantam rikäyä! Kë llapan watakunachö, kikin awnikunqannö, Jehová yanapayämanqanqa ¡alläpam kushitsiyäman! Kënö nirmi awnikurqan: “Noqam kallpata qoshqëki. Noqam rasumpa yanapashqëki. Awmi, noqam alli kaqta ruraq derecha makïwan sinchi tsararashqëki” (Is. 41:10).