¿Imanötan llapan shonquntsikwan Jehoväman mañakushwan?

1, 2. (1) ¿Imanirtan höraqa Diosnintsikman mañakurnin tsë palabrakunallata nirishwan o janan shonqulla mañakurishwan? (2) ¿Imanötan musyantsik llapan mañakunqantsikta Jehovä wiyanqanta?

¿CUENTATA Qokurqunkiku Jehoväman mañakurqa tsë palabrakunallata imëpis ninqëkita o janan shonqulla mañakurinqëkita? Rasumpa kaqchöqa, tsëqa llapantsiktam pasamashwan. Capazchi alläpa ocupädu karnin raslla o saslla mañakurishwan. O capazchi penqakurnin imanö sientikunqantsikta Jehoväta willashwantsu.

² Bibliachöqa nimantsik llapan shonquntsikwan mañakunqantsikta y imanö sientikunqantsikta willanqantsikta Jehovä alläpa valoranqantam. Tsëmi alli parlakuyta mana yacharpis yarpachakunantsiktsu. Diosnintsikqa, ‘allita ruraq nunakuna mañakuyaptinqa’ wiyanmi (Sal. 10:17). Noqantsikpaq alläpa yarpachakurmi mañakunqantsikta wiyan (Sal. 139:1-3).

3. ¿Imakunatataq këchö yachakushun?

³ Këchöqa këkunatam yachakushun: ¿imanirtan pensanqantsikta y imanö sientikunqantsikta Jehoväta willëta mantsashwantsu?, ¿imatataq rurashwan llapan shonquntsikwan mañakunapaq?, ¿imanötan Diospa unë sirweqninkuna mañakuyanqankunapita yachakunqantsik yanapamantsik Jehovä Diosnintsikman mas alli mañakunapaq?, y ¿imatataq rurashwan alläpa problëmakunapa pasarnin imanö sientikunqantsikta Jehoväta willëta mana puëdirqa?

JEHOVÄMAN MAÑAKUYTA MANTSAKUYTSU

4. ¿Imatan yanapamäshun Jehovä Diosnintsikman llapan shonquntsikwan mañakunapaq? (Salmus 119:145).

⁴ Kuyë amïguntsiktanö Jehovä Diosnintsikta rikarqa, mas fäcil-llam imata pensanqantsikta y imanö sientikunqantsikta cuentëta puëdishun. Pensarishun Salmus 119 cancionta qellqaq nunaman. Pëqa imëka problëmakunapam pasarqan: nunakunam alläpa rimayaq, imëkapita tumpayaq y pëpaq ulikuyaq o llullakuyaq (Sal. 119:23, 69, 78). Tsënöllam jutsasapa karnin höraqa mana allikunata ruraq, tsëmi mana alli sientikoq (Sal. 119:5). Tsënö kaptimpis, pëqa Jehovä Diosnintsikwanmi alli amïgu karqan, tsëmi imata pensanqanta y imanö sientikunqanta mana mantsakushpa llapan shonqunwan willarqan (leyi Salmus 119:145).

5. ¿Imanirtan imanö sientikunqantsikta Jehoväta willëtaqa penqakunantsiktsu ni mantsakunantsiktsu? Juk ejempluwan willakaramuy.

⁵ Jehovä Diosnintsikqa munan, jutsata rurashqakunapis pëman mañakuyänantam (Is. 55:6, 7). Tsëmi Diosnintsikman mañakuytaqa penqakunantsiktsu. Këta entiendirinapaq këllaman pensarishun: mana reqinqëki markapa viajëkar llutan nänipa ëwar oqrakärinkiman. Peru tsënö oqrakashqa këkarnin juk nunata rikärinkiman. Tsëqa, manachi penqakunkimantsu tapukuyta ¿aw? Tsënöllam jutsata rurashqa karpis, imanö sientikunqantsikta Jehoväta willëtaqa penqakunantsiktsu ni mantsakunantsiktsu (Sal. 119:25, 176).

¿IMATATAQ RURASHWAN LLAPAN SHONQUNTSIKWAN MAÑAKUNAPAQ?

6, 7. ¿Imaraq yanapamäshun Jehovä Diosnintsikman llapan shonquntsikwan mañakunantsikpaq? Juk ejempluwan willakaramuy (nötata leyi).

⁶ Jehoväpa mas amïgunqa tikrashun, imata pensanqantsikta y imanö sientikunqantsikta llapan shonquntsikwan cuentarmi. Peru tsëpaqqa, ¿imakunatataq rurashwan? Yachakurishun.

⁷ Jehovä Diosnintsik imanö kanqanman pensashun.a Diosnintsik imanö kanqanman maslla pensarqa, mas fäcil-llam imanö sientikunqantsikta cuentashun (Sal. 145:8, 9, 18). Kristine jutiyoq panintsik ruranqanta rikärishun. Pëpa papäninqa lïsu nunam karqan. Kristinem kënö nin: “Jehovä Diosnintsikta juk papätanö rikëqa manam noqapaq fäciltsu karqan, tsëmi pëman mañakuyta mantsaq kä. Imatapis pantarnin mana allita rurariptï dejaramänampaq kaqtam pensaq kä”. Peru ¿Jehovä Diosnintsik imanö kanqanman pensanqantan yanaparqan? Kristinem kënö nin: “Jehovä Dios alläpa kuyakoq kanqanman pensarmi mas tranquïlu sientikurqä. Pëqa imëpis cuidëkämanmi y pantarnin mana allikunata ruraptïpis kuyëpam yanapamanqa. Alläpa kuyakoq kanqanta següru karmi kushishqa kanqä hörakuna y llakikunqä hörakunapis imanö sientikunqäta mana mantsakuypa willarï”.

8, 9. Manaraq mañakurnin imata ninapaq kaqta puntata pensanqantsikqa, ¿imanötan yanapamantsik? Juk ejempluwan willakaramuy.

⁸ Manaraq mañakurnin imata ninapaq kaqtaraq pensarishun. Manaraq mañakurmi kënöraq pensarinantsik: “¿Ima problëmakunapatan kanan höra pasëkä? ¿Ofendimaqnïta manaraqku perdonarqö? ¿Jehovä Diosnintsik imanö yanapamänantataq munä?” (2 Rëy. 19:15-19). Tsënöllam Jesus yachatsimanqantsiknöpis Jehoväpa jutimpaq, Gobiernumpaq y voluntänin rurakänampaqpis mañakushwan (Mat. 6:9, 10).

⁹ Parlarishun Aliska jutiyoq panintsikpaq. Pëqa, qowan o runan cancer qeshyayoq këkanqanta willariyaptinmi Jehovä Diosman imanö mañakuyta puëdirqantsu. Kikinmi kënö nin: “Alläpa llakishqa karmi ni ima nita puëdirqätsu”. Peru ¿imatan yanaparqan? Kikinmi kënö nin: “Manaraq mañakurmi imata ninäpaq kaqtaraq puntata pensaq kä. Tsëmi yanapamarqan kikïllapaq o problëmällapaq Jehoväta parlapänäpa rantin mas tranquïlu sientikunäpaq y juk asuntukunapaqpis mañakunäpaq”.

10. ¿Imanötan yanapamantsik Jehovä Diosnintsikman mas tiempupa mañakunqantsik? (Fötukunata rikäri).

¹⁰ Ama apurädu apuräduqa mañakushuntsu. Rasunmi, juk rätu mañakunqantsikpis Jehoväwan amïgu kanapaqmi yanapamantsik; peru mas tiempupa mañakurninqa, imanö sientikunqantsiktam llapanta willëta puëdishun.b Panintsik Aliskapa qowan o runan Elijahmi kënö nin: “Juk diachö atska kutipa mañakunäpaqmi kallpachakü. Mas unëpa mañakurmi maslla Jehoväman confiakü. Pëqa manam apurädutsu këkan, tsëmi imë hörayaqpis parlapëta puëdï”. Y qamqa, ¿imatataq rurankiman imanö sientikunqëkita Jehoväta llapanta willanëkipaq? Atska tiempupa parlapänëkipaq y imanö sientikunqëkita willanëkipaq tiempuykita patsätsi, tsënöpam imapis pantatsishunkitsu. Y parlaparninqa ama shimiki rurinllachöqa o shonquykillachöqa parlapëtsu, tsëpa rantinqa fuertipa parlapë. Y imëpis tsënö mañakunëkipaq kallpachakuy.

DIOSPA UNË SIRWEQNINKUNA IMANÖ MAÑAKUYANQANMAN PENSË

11. ¿Imanötan Diospa unë sirweqninkuna mañakuyanqampita yachakunqantsik yanapamantsik? (Leyi “¿Pëkunanöku sientikunki?” neq recuadruta).

¹¹ ¿Ima mastan yanapashunkiman Jehovä Diosnintsikman llapan shonquykiwan mañakunëkipaq? Unë sirweqninkuna imanö mañakuyanqanta y alabarnin cantayanqanta Bibliachö yachakunqëkikunam. Capazchi Bibliata leyirninqa tarinki Jehovä Diosnintsikta alabayänampaq ima palabrakunata utilizäyanqanta. O capazchi entiendirinki qam pasëkanqëkikunapa pëkunapis pasashqa kayanqanta y Diosnintsikman imanö mañakuyanqanta. Tsëkunata tarirqa, qampis Jehovä Diosnintsikman mañakunëkipaq y alabanëkipaq tsë palabrakunata yachakuy.

12. Diosnintsikpa sirweqninkuna mañakuyanqanta Bibliachö leyirqa, ¿imakunamantan pensashwan?

¹² Diospa unë sirweqninkuna mañakuyanqanta Bibliachö tarirqa, kënömi pensanëki: “¿Pitan Diosman mañakuykan? ¿Imakunapatan pasëkarqan? ¿Noqapis pënöku tsë problëmallapa pasëkä? ¿Imatataq kënö mañakunqampita yachakü?”. Tsëkunata musyanëkipaqqa, capazchi Bibliata maslla estudiankiman. Juk ishkë ejemplukunallata rikärishun.

13. ¿Imatataq yachakunki Diosnintsikman Äna mañakunqampita? (1 Samuel 1:10, 11; rikäri dibüjukunata).

¹³ (Leyi 1 Samuel 1:10, 11). ¿Imakunapatan Änaqa pasëkarqan tsënö mañakunampaq? Qolloqmi karqan y Elcanäpa juk kaq warminmi pëpita alläpa burlakoq (1 Sam. 1:4-7). ¿Qampis arreglëta mana puëdinqëki problëmapaku pasëkanki? Tsëqa, ¿imanötan yanapashunkiman Äna mañakunqan? Änaqa manam rasllatsu o sasllatsu Jehoväman mañakurirqan, tsëpa rantinqa imanö sientikunqantam unëpa willarqan. Y tsënö mañakurirqa, mas allinam sientikurqan (1 Sam. 1:12, 18). Qampis “llapan llakikunqëkita y yarpachakunqëkita[m]” Jehoväpa makinman churanëki, juk parlakuychöqa, llapan yarpachakunqëkita y imanö sientikunqëkitam llapanta willanëki (Sal. 55:22).

14. (1) ¿Ima mastataq Diosnintsikman Äna mañakunqampita yachakuntsik? (2) ¿Imanötan Diosnintsikpa unë sirweqninkuna mañakuyanqampita yachakunqantsik yanapamantsik? (Nötata leyi).

¹⁴ Wamran Samuel yurinqampita juk ishkë watakuna pasariptinmi, Änaqa sacerdötikunapa mandaqnin Elïman aparqan (1 Sam. 1:24-28). Y tsë kutichömi sirweqninkunata Jehovä Diosnintsik cuidanqampita agradecikurnin llapan shonqunwan mañakurqan (1 Sam. 2:1, 8, 9).c Capazchi Änapa problëmankunaqa ushakarqantsu, tsënö kaptimpis Jehovä bendicinqanmanmi masqa pensarqan. ¿Imatataq yachakuntsik? Jehovä Diosnintsik bendicimanqantsikta valorarninqa, problëmakunapa pasarnimpis allim aguantashun.

15. ¿Imatataq yachakuntsik Jehoväman Jeremïas mañakunqampita? (Jeremïas 12:1).

¹⁵ (Leyi Jeremïas 12:1). Diospa willakoqnin Jeremïaspis mana alli nunakunata kushishqata rikarmi y pëpita israelïtakuna burlakuyaptinmi alläpa llakikurqan (Jer. 20:7, 8). Tsënö sientikunqantaqa entiendita puëdintsikmi; kanampis nunakunaqa noqantsikpitam burlakuyan y mana allikunata rurarmi kushishqa kayan. Peru Jeremïasqa cölerashqa këkanqanta Jehoväta nirpis, manam nirqantsu mana allita ruraq Dios kanqantaqa. Y mana cäsukoq sirweqninkunata correginqanta rikarmi següru karqan Jehovä Diosnintsikqa imëpis alli kaqllata ruranqanta (Jer. 32:19). Noqantsikpis imanö sientikunqantsiktam Jehoväta willanantsik, y confiakunantsikmi imëka mana allitapis tiempunchö ushakätsinampaq kaqta.

16. ¿Imatataq yachakuntsik Jehoväman juk levïta mañakunqampita? (Salmus 42:1-4; dibüjutawan fötuta rikäri).

¹⁶ (Leyi Salmus 42:1-4). Kë cancionta qellqaq levïtataqa markampitam amälas apakushqa kayarqan y manam israelïta mayinkunawan templuchö Jehoväta adorëta puëdirqantsu, tsëmi imanö sientikunqanta qellqarqan. Capazchi noqantsikpis wayintsikpita yarquyta mana puëdir o carcelchö karqa tsë levïtanö sientikushwan. Tsëkunapa pasarninqa, capazchi alläpa yarpachakushwan y llakikushwan. Peru tsë hörakunam imanö sientikunqantsikta Jehoväta willanantsik. Tsëmi yanapamäshun mas alli sientikunapaq y problëmantsikllaman alläpa mana yarparäkunapaq. Parlëkanqantsik levïtapaq yapë parlarishun. Pëqa cuentatam qokurqan mëchö këkarpis Jehoväta adorëta puëdinqanta (Sal. 42:5). Tsënöllam alli pensarqan Jehovä Diosnintsik cuidëkanqanman (Sal. 42:8). Imanö sientikunqantsikta llapan shonquntsikwan Jehoväta willashqaqa, imanö këkanqantsikta cuentata qokunapaqmi yanapamäshun y pasëkanqantsik problëmakunata aguantanapaqmi mas kallpayoqta tikratsimäshun.

17. (1) ¿Imatataq yachakuntsik Diosnintsikman Jonas mañakunqampita? (Jonas 2:1, 2). (2) ¿Imanötan mana allikunapa pasanqantsik hörakuna yanapamashwan Salmus libruchö qellqarëkaq palabrakunata yachakunqantsik? (Nötata leyi).

¹⁷ (Leyi Jonas 2:1, 2). Jonasqa jatun pescädupa pachanchö këkarmi tsënö mañakurqan. Jehoväta mana cäsukushqa karpis, segürum këkarqan mañakunqanta wiyanampaq kaqta. Jonasqa allichi musyarqan Salmus libru ninqanta, tsëchi mañakurninqa tsë palabrakunata utilizarqan.d Tsë palabrakunata yarpanqanmi yanaparqan Jehovä yanapanampaq kaqta següru kanampaq. Tsënöllam noqantsikpis, textukunata yarpänantsikpaq kallpachakunantsik, tsëmi yanapamäshun mana allikunapa pasanqantsik hörakuna Jehoväman mañakushqa, y pëqa consolamäshunmi.

JEHOVÄWAN MAS AMÏGU KANAPAQ MAÑAKUR SÏGUISHUN

18, 19. Alläpa yarpachakurnin Diosnintsikman mañakuyta mana puëdishqaqa, ¿imanötan yanapamantsik Romänus 8:26 y 27 ninqan? Juk ejempluwan willakaramuy.

¹⁸ (Leyi Romänus 8:26, 27). Capazchi höraqa alläpa llakishqa karnin Jehovä Diosnintsikta ima nitapis musyashuntsu. Peru tsë hörakunachömi Diosnintsikpa santu espïritun yanapamäshun y noqantsikpaq mañakamunqa. Tsëwanqa, ¿ima nitataq munëkantsik? Jehoväqa, sirweqninkuna mañakuyanqanta qellqayänampaqmi santu espïritunta utilizarqan. Tsëmi Diosnintsikpa unë sirweqninkuna mañakuyanqannölla mañakushqapis, Jehoväqa kikintsik nikanqantsiktanö wiyamäshun y contestamäshun.

¹⁹ Tsëta yarpanqanmi Rusiapita panintsik Elënatapis yanaparqan. Pëtaqa Jehoväman mañakunqanrëkur y Bibliata leyinqanrëkurmi prësu apakuyarqan. Tsëmi alläpa llakikur Diosnintsikman imanö mañakuytapis puëdirqantsu. Kikinmi kënö nin: “Tsë hörakunam yarpärirqä alläpa mana allikunapa pasar y imanö mañakuytapis mana musyarqa, Diospa unë sirweqninkuna mañakuyanqanta Bibliachö leyiskir pëkuna niyanqannölla mañakuyta puëdinqäta y Jehoväqa kikï mañakuykanqätanö wiyamänampaq kaqta”. Tsëpitam kënö nin: “Tsëmi alli sientikunäpaq alläpa yanapamarqan”.

20. Alläpa yarpachakunqantsik hörakunaqa, ¿imakunata ruranqantsiktan yanapamashwan mas alli mañakunapaq?

²⁰ Alläpa yarpachakunqantsik hörakunaqa imëkakunaman pensarmi Jehovä Diosnintsikman imanö mañakuyta puëdintsiktsu. Peru tsë hörakunachö yanapamänapaqqa, allim kanman Salmus libruta audiuchö wiyarinqantsik o gobernanti Davidnöpis imanö sientikunqantsikta qellqanqantsik (Sal. 18, 34, 142). Tsënö kaptimpis yarpänantsikmi llapantsikpis jukläya jukläya kanqantsikta, tsëmi cada ünu rikänantsik mañakunantsikpaq imakunata ruranqantsik yanapamanqantsikta (Sal. 141:2). Y qamtaqa, ¿imakunata ruranqëkitan yanapashunki mas alli mañakunëkipaq?

21. ¿Imanirtan Jehovä Diosnintsikmanqa llapan shonquntsikwan mañakushwan?

²¹ Manaraq willashqapis imanö sientikunqantsikta Jehovä Diosnintsik entiendinqanta musyarqa, alläpam kushikuntsik (Sal. 139:4). Peru Jehoväqa, imanö sientikunqantsikta willashqa y pëman confiakushqam kushikun. Tsëmi Teytantsik Jehovämanqa imëpis mañakunantsik. Diospa unë sirweqninkuna mañakuyanqan palabrakunata yachakushun tsënö mañakunapaq. Llapan shonquntsikwan willashun imanö sientikunqantsikta, llakishqa këkanqantsikta o kushishqa këkanqantsiktapis. Jehovä Diosnintsikqa alli amïguntsikmi y manam imëpis dejamäshuntsu.