1 Samuel

14 Juk junaqmi Jonatanqa,+ espädanta y lanzanta puritsir yanapaqninta nirqan: “Aku tsimpashun filisteu soldädukuna këkanqan campamentuman”. Peru papänin Saultaqa manam willarqantsu. 2 Saulqa, Guibeä+ markapa amänun Migron markachömi quedakurqan, granädata wayoq plantapa chakinchö. Pëwanmi seiscientusnö soldädukuna këkäyarqan.+ 3 (Icabodpa+ wawqin Ahitubpa+ tsurin sacerdöti Ahïyapis sagrädu mandilninwanmi+ tsëchö këkarqan. Ahitubqa Finehaspa tsurinmi karqan y Finehasnam+ Elïpa+ tsurin karqan. Elïqa Jehovä Diospa sacerdötinmi Silö+ markachö karqan). Soldädukunaqa manam musyayarqantsu Jonatan ëwakunqanta. 4 Filisteu soldädukuna këkäyanqanman Jonatan chänampaqqa, ishkë jatusaq qaqakuna chowpimpam* pasarqan. Tsë qaqakunaqa frenti frentim kayarqan, y jutinkunaqa Bozez y Senëmi karqan. 5 Juknin qaqaqa columna niraqmi karqan y juknin* läduchömi karqan, Micmash sitiu frentimpa. Y juk kaq qaqanam juk kaq* läduchö karqan, Guëba+ marka frentimpa.

6 Tsënam Jonatanqa yanapaqninta nirqan: “Aku ëwashun Teyta Diosta mana sirweq filisteu soldädukuna+ këkäyanqanman, capaz Teyta Jehovä yanapëkamäshun. Jehovä munarqa atskaqwan o wallkaqllawampis salvamënintsikta puëdinmi”.+ 7 Tsënam yanapaqninqa, “pensanqëkita rurë. Mëpa ëwaptikipis, qamwanmi ëwashaq” nirqan. 8 Tsënam Jonatanqa nirqan: “Taqë nunakuna rikämänantsikpaq aku tsimpashun. 9 Y ‘¡chäyämunqäyaq tsëllachö quedakuyë!’ nimashqaqa, tsëllachömi quedakushun y manam pëkunaman witsäshuntsu. 10 ‘¡Shayämuy noqakunawan pelyayänëkipaq!’ nimashqam sïqa, witsäshun. Tsëwanmi cläru musyashun pëkunata vencinapaq Teyta Jehovä yanapëkämanqantsikta”.+

11 Tsënam filisteu soldädukuna rikäyänampaq, puntankunaman ishkankuna yarquyarqan. Soldädukuna rikëkurqa kënömi niyarqan: “¡Rikäyë!, hebreu nunakunam ratakuyanqan o tsinkakuyanqan* uchkukunapita yarqëkäyämun”.+ 12 Tsënam filisteu soldädukunaqa Jonatantawan yanapaqninta niyarqan: “Këman shayämuy, kananmi musyayämanki pï kayanqäta”.+ Tsënam Jonatanqa yanapaqninta nirqan: “Aku, Jehovä Diosmi israelïtakunata yanapëkan filisteukunata venciyänampaq”.+ 13 Tsënam Jonatanqa qaqakunapa achpar witsarqan y yanapaqnimpis qepantam ëwarqan. Chëkurnam Jonatanqa puntata ëwarqan filisteu soldädukunata vencir vencir, y yanapaqninnam wanutsir wanutsir qepanta ëwarqan. 14 Jonatanwan yanapaqninqa, pelyar qallëkurllam filisteu soldädukunata taksha pampallachö* veintitanö wanutsiyarqan.

15 Tsënam filisteukunapa campamentunchö këkaq soldädukuna y mas allin kaq soldädukunapis+ mantsakäyarqan. Teyta Diosmi patsata kuyutsirqan y llapan filisteukunam alläpa mantsakäyarqan. 16 Y Saulpa täpakoq soldädunkunaqa Benjaminchö këkaq Guibeä+ markapitam rikäyarqan, filisteukuna campamentunkunachö alläpa mantsakar wakpa këpa cörrikachar këkäyaqta.+

17 Tsënam Saulqa pëwan këkaqkunata, “llapanta jutipa jutipa qayayë, pï ëwakushqa kanqanta musyanapaq” nirqan. Y jutipa jutipa qayayaptinqa, manam Jonatanwan yanapaqnin kayarqantsu. 18 Saulnam tsë höra sacerdöti Ahïyata+ kënö mandarqan: “¡Këman apamuy Diospa Sagrädu Cäjanta!”. (Tsë witsampaqqa Teyta Diospa Sagrädu Cäjantaqa israelïtakunam katsiyarqan). 19 Sacerdötiwan Saul parlëkaptinmi, filisteukunapa campamentunkunachöqa masraq wakpa këpa cörrikachäyarqan. Tsënam Saulqa sacerdötita, “ama rurënatsu” nirqan. 20 Tsë höram Saulqa soldädunkunata pusharkur pelyaq ëwarqan. Y filisteu soldädukunatam kikinkunapura wanutsinakuykäyaqta rikäyarqan. 21 Tsë campamentuchömi filisteu soldädukunata unëpitana yanapaq hebreu nunakunapis këkäyarqan, pëkunapis Saulwan y Jonatanwan këkaq israelïtakunatam yanapar qallëkuyarqan. 22 Y Efrainpa jirkankunaman qeshpir ëwakushqa israelïtakunapis+ musyariyarqanmi filisteu soldädukuna mantsakarnin qeshpir ëwakuyanqanta. Tsëmi jirkakunapita yarqamurnin israelïta mayinkunata pelyachö yanapayarqan y filisteukunata qatipar ëwayarqan. 23 Bet-Även+ markayaqmi wanutsir wanutsir qatiyarqan. Tsë junaqmi Jehovä Diosqa israelïtakunata salvarqan.+

24 Saulqa llapan israelïta soldädukunatam cläru parlapar kënö nishqa karqan: “Manaraq patsa tardiyaptin y chikimaqnïkunapita manaraq vengakuptï, imallatapis* mikoq nunaqa maldicishqam kanqa”. Tsënö nishqa kaptinmi, israelïta soldädukunaqa ni imatapis mikuyarqantsu, tsëmi valorninkunapis karqannatsu.+

25 Tsëpitanam montikunaman llapankuna chäriyarqan, y abëjapa mielnintam patsachö rikëkuyarqan. 26 Y montikuna rurinman mas yëkurnam abëjapa mielnin shutuykaqta rikäyarqan. Peru Saul ninqanta mantsarmi ni mëqampis mikurqantsu. 27 Y Jonatanqa manam wiyashqatsu karqan wakin israelïtakunata papänin ninqanta.+ Tsëmi pëqa tukrumpa puntanwan abëjapa mielninta oqtirir mikurqan. Tsëwanmi kallpan yuririrqan.* 28 Tsënam juk israelïta soldädu Jonatanta nirqan: “Papänikim kënö nir cläru parlapäyämashqa: ‘¡Imallatapis kanan junaq mikoq nunaqa maldicishqam kanqa!’.+ Tsëmi imatapis mana mikushqa karnin llapäkunapis kallpannaq këkäyä”. 29 Tsënam Jonatanqa nirqan: “Papänïqa entëru naciontam mana alliman chätsishqa. Noqapaqa, ichikllatapis kë mishkita mikurinqäpitam kallpä yuririshqa.* 30 Këllaman pensariyë: chikeqninkunapa mikuyninkunata kanan junaq llapan soldädukuna mikushqa karninqa,+ mas kallpayoqmi kayanman karqan. Y mastam filisteu soldädukunata wanutsiyanman karqan”.

31 Tsë junaqmi israelïtakunaqa, filisteu soldädukunata wanutsir wanutsir qatipayarqan Micmash sitiupita, Ayalon+ markayaq. Y pasëpa* kallpannaq y alläpa mallaqëkarmi chäyarqan. 32 Tsëmi mallaqëta manana aguantar, filisteukunapa wäkankunata, üshankunata y mallwa törunkunata roqukacharkur yawarnintawan mikukurkuyarqan.+ 33 Tsënam Saulta kënö nir willayarqan: “Israelïtakunaqa Jehovä Diosta mana cäsukurmi, yawaryoq ëtsata mikur jutsata* rurëkäyan”.+ Tsënam pëqa nirqan: “Qamkunaqa manam ninqäta cumpliyarqunkitsu. Jinan höra juk jatun rumita këman apayämuy”. 34 Tsëpitanam Saulqa nirqan: “Ëwar llapan soldädukunata niyë üshankunata y törunkunata këman apëkamur pishtar mikuyänampaq. Y ama Jehovä Diosta mana cäsukur yawaryoq ëtsata mikurnin jutsata* rurayätsuntsu”.+ Tsëmi tsë paqasqa cada ünu törunkunata apëkurnin pishtayarqan. 35 Saulqa Jehovä Diospaqmi juk altarta perqarqan.+ Tsëmi karqan Jehoväpaq puntata perqanqan altar.

36 Tsëpitanam Saulqa nirqan: “Kanan paqasqa, patsa waranqanyaq filisteu soldädukunata qatipar llapanta wanutsishun, y llapan cösasninkunata apakamushun”. Tsënam israelïtakunaqa, “ninqëkinö kallätsun” niyarqan. Tsënam sacerdötiqa, “Teyta Diostaraq tapurishun” nirqan.+ 37 Tsënam Saulqa Teyta Diosta kënö tapurqan: “¿Qatipämanku o manaku filisteu soldädukunata?+ ¿Yanapayämankitsuraq pëkunata venciyänäpaq?”. Peru Teyta Diosqa manam tsë junaq contestarqantsu. 38 Tsënam Saulqa Israelchö mandakoqkunata nirqan: “Musyapakayämuy jutsata* kanan junaq pï rurashqa kanqanta. 39 Israelïtakunata salvaq Teyta Jehoväpa jutinchömi nï, jutsata* rurashqa kaqqa wamrä Jonatan karpis wanunqam”. Tsënö niptimpis, manam ni pï ni imata nirqantsu. 40 Tsëpitanam Saulqa llapan israelïta soldädukunata kënö nirqan: “Qamkuna llapëki juk läduman churakäyë y noqanam tsurï Jonatanwan juk läduman churakäyashaq”. Tsënam pëkunaqa, “qam ninqëkinö katsun” niyarqan.

41 Saulnam Teyta Jehoväta nirqan: “¡Israelpa Diosnin, pï culpayoq kanqanta cläru*+ musyëkatsiyämë!”. Tsëmi Jonatanwan Saul akrashqa kariyarqan, y wakinkunanam culpannaq quedayarqan. 42 Saulnam nirqan: “Mä kananqa sortiayë+ noqakush o tsurï Jonatankush culpayoq kayä”. Y Jonatanmi akrashqa yarqurirqan. 43 Tsënam Saulqa nirqan: “Jonatan, willamë, ¿imatataq rurarqunki?”. Y Jonatannam nirqan: “Kë tukrüpa puntanwanmi abëjapa mielninta ichikllata mikurirqä.+ ¡Këchömi këkä! ¡Mä juklla wanuratsimë!”.

44 Tsënam Saulqa nirqan: “Jonatan, kanan mana wanuptikiqa, mana llakipëpa* Teyta Dios castiguëkamätsun”.+ 45 Tsënö niptinmi wakin soldädukuna Saulta niyarqan: “Jonatanwanran filisteu soldädukunata pelyachö vencirquntsik,+ ¿tsënö yanapëkämarnintsiktsuraq wanunqa o wañunqa? ¡Manam wanunqatsu! Jehovä Diospa jutinchömi niyaq, manam pillapis yatanqatsu Jonatampa ni juk aktsanllatapis, pëqa Teyta Dios yanapaptinmi kanan junaq imëkata rurashqa”.+ Tsënö nirmi wanunampita Jonatanta salvayarqan.

46 Saulqa mananam filisteu soldädukunata qatiparqannatsu, y filisteukunaqa markankunatam kutikuyarqan.

47 Gobernanti Saulqa Israel nacionchömi mas puëdeq tikrarqan. Tsëmi amänun markakunachö täkoq* moabïta,+ ammonïta,+ edomïta+ nunakunata, Zobächö+ gobernaqkunata y filisteu+ nunakunatapis pelyachö vencirqan. Mëchö pelyarnimpis venceqllam. 48 Mana mantsëpam pelyarqan y amalequïta+ nunakunatapis vencirqanmi. Y chikeqninkunapitam israelïtakunata salvarqan.

49 Saulpa tsurinkunaqa kayarqan Jonatan, Isvï y Malki-Süam.+ Mayor kaq warmi tsurimpa jutinmi karqan Merab,+ y menor kaqpanam Mical.+ 50 Saulpa warminqa Ahinoammi karqan, pëqa karqan Ahimäazpa tsurinmi. Y soldädunkunapa mandaqninnam, tiyun Nerpa tsurin Abner+ karqan. 51 Saulpa papäninqa Quismi+ karqan, Abnerpa papäninnam Ner+ karqan y Nerpa papäninnam Abiel karqan.

52 Saul gobernanqan witsanqa, israelïtakunaqa filisteu nunakunawanmi guërrachö kayarqan.+ Tsëmi Saulqa, pï ollqutapis valientita y kallpayoqta rikarqa soldädu kanampaq apakoq.+