Ama kuyakoq këta dejashuntsu

1, 2. (1) ¿Imanirtan apostol Pabluqa kuyakoq këpaq ‘mas väleqmi’ nirqan? (2) ¿Ima tapukuykunapitataq yachakushun?

MARKÄKOQ O YÄRAKOQ këpaq, Diosnintsik änikunqankunata shuyarëpaq y kuyakoq këpaq parlarirmi apostol Pabluqa kënö nirqan: “Peru tsëkunapita mas väleqqa kuyakoq këmi” (1 Cor. 13:13). ¿Imanirtan tsënö nirqan? Shumaq Patsachö Diosnintsik änikunqankuna llapan cumplikäriptinqa, mananam wanashunnatsu Diosnintsik änikunqankunaman markäkuyta o yärakuyta. Peru Jehoväta y nuna mayintsiktam sïqa kuyarnin sïguinantsik. Kuyakoq këtaqa imëpis yachakuykäshunllam.

² Tsëmi kananqa kë kiman tapukuykunapita yachakurishun: juk, ¿imanirtan juknintsik juknintsik kuyanakushwan? Ishkë, wakinkunata kuyarqa, ¿imakunatataq rurashwan? Y kima, ¿imatataq rurashwan kuyakoq këta mana dejanapaq?

¿IMANIRTAN JUKNINTSIK JUKNINTSIK KUYANAKUSHWAN?

3. ¿Imanirtan juknintsik juknintsik kuyanakushwan?

³ Juknintsik juknintsik kuyanakurqa, rasumpa cristiänukuna kanqantsiktam rikätsikuntsik. Apostolninkunatam Jesus kënö nirqan: “Tsënömi llapankuna musyayanqa qatimaqnïkuna kayanqëkita, jukniki juknikikuna kuyanakuyaptiki” (Juan 13:35). Tsënöllam kuyanakunqantsikqa juknölla kanapaq yanapamantsik. Apostol Pablum kënö nirqan: “Tsëqa juknölla kayänampaqmi nunakunata yanapan” (Col. 3:14). Y ¿imanir mastan kuyakoq kashwan? Apostol Juanmi kënö nirqan: “Pï nunapis Teyta Diosta kuyarqa, nuna mayintapis kuyananmi” (1 Juan 4:21). Awmi, Jehovä Diosnintsikta kuyanqantsikqa wawqi panintsikkunata kuyanqantsikchömi rikakun.

4, 5. ¿Imanötan musyashwan Diosnintsikta rasumpa kuyëkanqantsikta? Juk igualatsikuywan willakaramuy.

⁴ Diosnintsikta rasumpa kuyëkanqantsikta musyanapaqqa, këllaman pensarishun: ¿imanötan juk doctor musyan juk nunapa shonqun imanö këkanqanta? Pulsunta yatarninmi. ¿Imatataq këpita yachakuntsik?

⁵ Rikärinqantsiknömi, nunapa shonqun imanö këkanqanta doctor musyanampaqqa pulsunta yatanqan yanapan. Y noqantsiktaqa, ¿imatan tsë pulsu cuenta yanapamäshun Diosnintsikta kuyëkanqantsikta o mana kuyëkanqantsikta musyanapaq? Tsëpaqqa yanapamäshun, wakinkunata kuyëkanqantsikta o mana kuyëkanqantsikta musyanqantsikmi. Wawqi panintsikkunata llapan shonquntsikwan mana kuyarqa, manam Jehovä Diosnintsiktapis kuyantsiktsu. Peru wawqi panintsikkunata llapan shonquntsikwan kuyarqa, Jehovä Diosnintsiktapis kuyashunmi.

6. ¿Imanirtan yarpachakushwan wawqi panintsikkunata puntatanöna mana kuyarqa? (1 Juan 4:7-9, 11).

⁶ Wawqi panintsikkunata puntatanöna mana kuyashqaqa, Jehovä Diosnintsikwan amïgu kënintsikpis ushakärinqam. Tsëta entienditsikurmi apostol Juanqa kënö nirqan: “Pï nunapis nuna mayinta rikëkar mana kuyaqqa, manam mana rikanqan Teyta Diosta kuyëta puëdintsu” (1 Juan 4:20). Tsënö ninqanwanmi musyantsik nuna mayintsikta mana kuyarqa, Diosnintsikta kushitsita mana puëdinqantsikta (leyi 1 Juan 4:7-9, 11).

WAKINKUNATA KUYARQA, ¿IMAKUNATATAQ RURASHWAN?

7, 8. ¿Imatataq rurashwan kuyanqantsikta wakinkuna musyayänampaq?

⁷ Teyta Diospa Palabranmi mandamantsik juknintsik juknintsik kuyanakunapaq (Juan 15:12, 17; Rom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pëd. 1:22; 1 Juan 4:11). Peru nuna mayintsikta kuyanqantsiktaqa shonquntsikchömi sientintsik. Tsëqa, ¿imatataq rurashwan kuyanqantsikta musyayänampaq? Tsëtaqa rurantsik shumaq parlaparnin y wanayanqankunachö yanaparninmi.

⁸ Nuna mayintsikta kuyarqa, imëkatam pëkunapaq rurëta puëdintsik. Wakinllata rikärishun. Diospa Palabranmi kënö nimantsik: “Jukniki juknikikunam rasumpa kaqllata parlayänëki” (Zac. 8:16). “Jukniki juknikikuna yamë kawakuyë” (Mar. 9:50). “Jukkunata respetëchö punta puntachö kayë” (Rom. 12:10). “Jukniki juknikikuna kushishqa chaskinakuyë” (Rom. 15:7). “Perdonanakuyë” (Col. 3:13). “Mana allita pasayanqëkichö jukniki jukniki yanapanakur këkäyë” (Gäl. 6:2). “Shoqanakur këkäyë” (1 Tes. 4:18). “Alli këkäyänëkipaq yanapanakur këkäyë” (1 Tes. 5:11). “Juknikikuna juknikikunapaq mañakuyë” (Sant. 5:16).

9. ¿Imanirtan nintsik wakinkunata shoqarninqa kuyakoq kanqantsikta? (Rikäri fötukunata).

⁹ Kuyakoq kanqantsikta imanö rikätsikunqantsikpaq maslla parlarishun. Apostol Pablum kënö nirqan: “Shoqanakur këkäyë”. ¿Imanirtan nintsik wakinkunata shoqarninqa kuyakoq kanqantsikta? “Shoqanakur këkäyë” ninqan palabrakunapaqmi juk libru entienditsikun, “pipis mana allikunapa pasanqan hörakuna animayänampaq lädunchö këkäyanqanta”. Tsëmi juk wawqi o juk pani imëka mana allikunapa pasanqan hörakuna lädunchö këkarqa, Diosnintsikta sirwita mana dejanampaq animëkantsik. Juk wawqi o juk pani waqanqan höra o alläpa llakikunqan hörakuna lädunchö këkarqa, “qamtaqa alläpam kuyaq” nikaq cuentam tsëchö këkantsik (2 Cor. 7:6, 7, 13).

10. ¿Imanirtan nintsik llakipäkoq kanqantsikqa pitapis shoqanapaq yanapamanqantsikta?

¹⁰ Llakipäkoq kanqantsikmi pitapis shoqanapaqqa yanapamantsik. Këllaman pensarishun: juk nunaqa pitapis sufrikaqta rikarninqa, puntataqa llakipärinmi y tsëpitaran shoqarita o imallawampis yanaparita munan. Tsënömi Jehovä Diosnintsikpis. Apostol Pablum entienditsikurqan Teyta Diosnintsikqa sufrikaq nunakunata llakipanqanta y tsëpita yanapanqanta. Kënömi nirqan: “Pëqa llapan shonqunwan llakipäkoq Teyta y tukuynöpa shoqakoq Diosmi” (2 Cor. 1:3). Leyirinqantsiknömi, Teyta Jehoväpaqqa, “llakipäkoq Teyta” kanqantam apostol Pablu nin. Tsënöqa nin, pï nunapitapis Jehovä Diosnintsik mas “llakipäkoq” kaptinmi. Tsënö llakipäkoq karmi, ‘pëqa imëka mana allikunapa pasashqa kallpayoq kanapaq yanapamantsik’ (2 Cor. 1:4). Imanömi alläpa yakunarnin yakuta upurkushqa yakunënintsik pasarin, tsënöllam Jehovä shoqamanqantsikpis mana allikunapa pasanqantsik hörakuna alli sientikunapaq yanapamantsik. ¿Imaraq yanapamäshun Teyta Jehovänöpis llakipäkoq y shoqakoq kanapaq? Tsëpaqqa shoqakoq këtam yachakunantsik. ¿Imanötan yachakushwan? Rikärishun.

11. Colosensis 3:12 y 1 Pëdru 3:8 ninqannö, ¿imanö kanqantsiktan yanapamäshun kuyakoq kanapaq y mana allikunapa pasëkaqkunata shoqanapaq?

¹¹ ¿Imaraq yanapamäshun kuyakoq kanapaq y mana allikunapa pasëkaqkunata shoqar sïguinapaq? Tsëpaqqa pasayanqankunapa noqantsik pasëkanqantsiktanömi pensanantsik, familiantsiktanömi kuyanantsik y allim kanantsik (leyi Colosensis 3:12; 1 Pëdru 3:8). Llapan shonquntsikwan llakipäkoq y kuyakoq karninqa, mana allikunapa pasëkaqkunata fäcil-llam shoqëta puëdishun. Jesusmi kënö nirqan: “Imatapis pensëkanqantam nunaqa parlan. Alli nunaqa, shonqunchö allikuna kaptinmi allikunata parlan” (Mat. 12:34, 35). Yachakurinqantsiknömi, mana allikunapa pasëkaq wawqi panintsikkunata shoqarninqa, kuyakoq kanqantsikta rikätsikuntsik.

¿IMATATAQ RURASHWAN KUYAKOQ KËTA MANA DEJANAPAQ?

12. (1) ¿Imanirtan cuidakunantsik? (2) ¿Ima tapukuytataq contestashun?

¹² Llapantsikmi Diospa Palabran kënö mandamanqantsikta cäsukuyta munantsik: “Juknintsik juknintsik kuyanakur këkäshun” (1 Juan 4:7). Peru Jesus kënö consejamanqantsiktapis cuentachömi katsinantsik: “Cäsi llapan nunakunapis [manam] kuyakoqnatsu kayanqa” (Mat. 24:12). Jesusqa manam nikarqantsu mëtsika qateqninkuna kuyakoq këta dejariyänampaq kaqta. Tsënö kaptimpis, cuidakunantsikmi Teyta Diosta mana sirweq nunakunanö mana kuyakoq mana tikrarinapaq. Tsëman pensarnin kë tapukuyta contestarishun: ¿imanötan musyashwan wawqi panikunata llapan shonquntsikwan kuyëkanqantsikta?

13. ¿Ima pasakuptintaq kuyakoq këta dejarishwan?

¹³ Rasumpa kuyakoq kanqantsiktaqa musyarishun wawqi panintsikkuna ofendimashqa imata ruranqantsikwanmi (2 Cor. 8:8). Tsëpaq parlarmi apostol Pëdru kënö nirqan: “Imapitapis masqa, jukniki juknikikuna alläpa kuyanakuyë. Kuyakoq nunaqa, wakinkunata perdonanampaqmi imëpis listu këkan” (1 Pëd. 4:8). Rikärinqantsiknömi, rasumpa kuyakoq o mana kuyakoq kanqantsiktaqa wawqi panintsikkuna pantayanqan höra o ofendimanqantsik höra rikätsikushun.

14. 1 Pëdru 4:8 ninqannö, ¿imanö kuyakuytataq wanantsik? Willakaramuy.

¹⁴ Apostol Pëdru ninqanta maslla entiendishun. 8 kaq versïculupa qallananchömi “alläpa kuyanakuyë” nin. “Alläpa” ninqan palabrapaqqa griëgu idiömachöqa, “jatun y mashtakar kichakaq” ninanmi. Tsë versïculullachömi “perdonanampaqmi imëpis listu këkan” nin. Tsëwanmi entienditsimantsik kuyakuyqa mëtsika jutsakunata tsaparkoq jatun tëlanö kanqanta. Imanömi imatapis mana rikäkunampaq jatun tëlawan tsaparkuntsik, tsënömi wawqi panintsikkunatapis mëtsika kuti ofendimashqa o pantayaptimpis perdonëkunantsik.

15. Wakinkunata llapan shonquntsikwan kuyarqa, ¿imatataq rurëta puëdishun? (Colosensis 3:13).

¹⁵ Wakinkunata rasumpa kuyanqantsikqa yanapamäshun alläpa fuerti ofendimashqapis perdonëkunapaqmi (leyi Colosensis 3:13). Wakinkunata perdonarqa, rasumpa kuyakoq kanqantsikta y Diosnintsikta kushitsita munanqantsiktam rikätsikushun. Peru ¿imatan yanapamäshun ofendimanqantsikta o pantayanqankunata mana yarparäkunapaq?

16, 17. ¿Imatan yanapamäshun wawqi panintsikkuna pantayanqankunata mana yarparäkunapaq? Willakaramuy. (Rikäri fötukunata).

¹⁶ Tsëpaqqa yanapamäshun mana allikunata rurayanqanta yarparäkunantsikpa rantin, allikunata rurayanqanta yarparanqantsikmi. Këllaman pensarishun: wawqi panikunawan kushishqa juntu këkäyankiman y ëwakuyänëkina kaptin, “fötutaraq tomakurishun” nir kima kuti tomakuriyankiman. Y tsë fötukunata rikärirqa cuentata qokurinkiman jukqa mana alli yarqushqa kanqanta, peru wakin kaq fötukunachöqa wawqi panikuna kushishqa yarqushqa kayanqanta. ¿Imataraq rurankiman? Mana alli kaqtachi borrarinkiman y alli kaqkunatachi quedatsikunkiman.

¹⁷ Tsë alli fötukunanömi wawqi panintsikkunawan kushishqa pasanqantsikkunata yarpanqantsikpis. Peru këllaman pensarishun: wawqi panikunawan juntu këkäyaptiki jukqa imatapis mana pensarnin lluta parlarinman o ofendirishunkiman. ¿Imataraq rurankiman? ¿Yarparäkunkimantsuraq? ¿Manatsuraq mas alli kanman mana alli fötuta borrareq cuenta pantanqanta qonqëkunëki? (Prov. 19:11; Efes. 4:32). Wawqi panintsikkunaqa höra hörallam imatapis pantariyan o ofendiramantsik, peru tsëpitapis masqa yarpänantsik kushishqa kanqantsik hörakunatam. Tsëmi mas alliqa kanman, mana alli fötuta borrareq cuenta pantayanqankunata qonqëkunëki y “alli kaq fötukunata” churakoq cuenta, allita rurayanqankunata mas yarparänëki.

¿IMANIRTAN KANAN WITSAN MAS KUYAKOQ KANANTSIK?

18. ¿Imatataq këchö yachakurquntsik?

¹⁸ ¿Imanirtan wawqi panintsikkunata mas kuyanantsik? Këchömi yachakurquntsik wawqi panintsikkunata kuyarqa, Jehovä Diosnintsiktapis kuyanqantsikta. ¿Imatataq rurashwan kuyanqantsikta wawqi panintsikkuna rikäyänampaq? Mana allikunapa pasëkaq wawqi panintsikkunatam shoqanantsik. Tsëpaqqa llakipäkoqmi kanantsik. ¿Imatataq rurashwan imëpis kuyakoq kanapaq? Tsëpaqqa ofendimaqnintsikkunatam perdonanantsik.

19. ¿Imanirtan kanan witsanqa mas kuyakoq kanantsik?

¹⁹ ¿Imanirtan kanan witsanqa mas kuyakoq kanantsik? Apostol Pëdrum kënö nirqan: “Peru imëka ushakänan tiempuqa këllachönam këkan. Tsëmi […] imapitapis masqa, jukniki juknikikuna alläpa kuyanakuyë” (1 Pëd. 4:7, 8). Kë mana alli tiempu ushakanqanmannö, ¿imakunaraq pasakunqa? Jesusmi qateqninkunata kënö nirqan: “Qatimaqnïkuna kayaptikim llapan nacionpita nunakuna chikiyäshunki” (Mat. 24:9). Nunakuna chikikämashqapis Jehovä Diosnintsikta sirwirnin sïguinapaqqa, llapantsik juknölla kanqantsikmi yanapamäshun. Satanasqa rakikätsimënintsiktam munanqa, peru juknintsik juknintsik kuyanakushqaqa manam puëdinqatsu. Diospa Palabran ninqannömi kuyakoq kanqantsikqa ‘juknölla kanantsikpaq’ yanapamantsik (Col. 3:14; Filip. 2:1, 2).