ÑUCA CAUSAI
Jehová Diosmi ñucataca alli ñanta pushashca
SHUJ punllaca shuj joven huauquica ñucataca: “¿canca maijan versotataj ashtahuan munangui?” nishpami tapurca. Chaimi ñucaca: “Proverbios 3:5, 6 versocunatami ñucaca achcata munani” nircani. Chai versocunapica: “Mandaj Diospi cambaj tucui shunguta churangui. Ama can alli yuyaiyuj cashcallapi shunguta churanguichu. Imata rurangapajpish, Diosta yuyaipi charingui. Paimi cantaca alli ñanta pushanga” ninmi. Cai versocunapi nishca shinaca Jehová Diosca ñucataca alli ñantami pushashca.
YAYITU DIOSTA SIRVICHUNCA ÑUCA YAYA MAMAMI AYUDASHCA
1920 huata qꞌuipami ñuca yaya mamaca manaraj cazarashpa Jehová Diostaca ña rijsishcarcacuna. Ñucaca 1939 huatapimi huacharircani. Uchillamantami ñuca yaya mamahuanca tandanacuicunaman rij carcani. Tandanacuicunapica alli huillanata yachangapajmi huaquin asignacioncunata pajtachi callarircani. Seis huatacunata charishpami punta cutin asignacionta curcani. Tucuicunata ricungapajmi shuj caja jahuapi shayarina carcani. Achca gentecunata ricushpami asha manchaihuan carcani.
Ñuca yaya mamahuanmi callecunapi huillacunchij.
Punta cutin ñucalla huillanaman rishpaca ocho huatatami charircani. Ñuca papitoca gentecunaman huillachunmi shuj papelpica huaquin yuyaicunata anotashpa curca. Huillacushpaca shuj runamanmi cai papeltaca curcani. Chaimi chai runaca “Sea Dios veraz” nishca librota cuchun mañarca. Chai ratoca ima tucushcata huillangapajmi ñuca papitopajmanca volashpa rircani. Huillacushpa, tandanacuicunaman rishpaca contentomi sintirij carcani. Cai ruraicunaca tiempo completopi sirvichunpishmi ayudashca.
Ñuca yayituca ñucataca La Atalaya revistata chasquichunmi anotarca. Ña chasquishcahuanca tucuitami liyij carcani. Chaimantami Jehová Diospi confiashpa paimanpish mingarircani.
1950 huatapimi ñuca yaya mamahuanca Nueva York llajtapi tiyaj jatun tandanacuiman rircanchij. Jueves 3 de agosto punllapica “Día del misionero” nishca temamantami yachachirca. Bautizarigrijcunapaj conferenciataca huauqui Carey Barbermi yachachirca. Qꞌuipaca cai huauquica Cuerpo Gobernantepimi sirvirca. Huauqui Barberca conferenciata cushca qꞌuipaca bautizarigrijcunamanca ishqui tapuitami rurarca. Chaimi ñucaca shayarishpa, sinchita caparishpa: “Ari” nircani. Chai tiempopi 11 huatacunata charishpapish bautizarina importante cashcatami intindircani. Nadanata manaraj yachashcamantami yacuman yaicunataca mancharcani. Ñuca tioca tucuimi alli llujshinga nishpami ñucataca piscina ladocama pushashpa rirca. Chaiman chayajpica shuj huauquica ratomi bautizarca. Caishuj huauquica piscinamanta llujshichunmi ayudarca. Chai punllamanta huichimanmi Jehová Diosca alli ñanta purishpa catichun ayudashca.
JEHOVÁ DIOSPIMI CONFIARCANI
Ñucaca colegiota tucuchishca qꞌuipaca precursor canatami munarcani. Pero ñuca profesorcunaca universidadman richunmi apoyarcacuna. Chaimi universidadman rircani. Chaipi cashpaca Jehová Diosta sirvingapajpish estudiangapajpish tiempota mana charishcatami cuentata curcani. Chaimantami universidadta saquinata decidircani. Jehová Diosta mañashca qꞌuipaca profesorcunamanmi imamanta mana universidadpi estudiagrishcataca shuj cartapi quillcashpa cacharcani. Chai huashaca precursormi tucurcani.
Julio de 1957 huatapimi Wellingborough llajtapica Diostaca tiempo completota sirvi callarircani. Londres sucursalpi caj huauquicunatami: “¿maijan precursorhuantaj sirvisha?” nishpa tapurcani. Chaimi huauquicunaca Bert Vaiseyhuan sirvichun nirca. Paica alli predicaj cachun, predicangapaj alli horariota charichunpishmi yachachirca. Congregacionpica seis mayorlla panicuna, huauqui Vaisey, ñucapishmi carcanchij. Tandanacuicunapaj alli prepararishpa, chaipi alli participashpami ñuca fetaca Jehová Diospi ashtahuan sinchiyachircani.
Cuartelman mana risha nishcamantami ñucataca asha tiempota carcelpi churarcacuna. Carcelmanta llujshishca qꞌuipaca ñuca huarmi tucuna Barbaratami rijsircani. Paica precursora especialmi carca. Ñucanchijca 1959 huatapimi cazararcanchij. Jehová Dios maipimi sirvichun nishcaman ringapajmi listos carcanchij. Puntapica Inglaterrapi saquirij Lancashire llajtapi sirvichunmi cacharcacuna. 1961 huatapimi shuj quillata Londres sucursalpi Escuela del Ministerio del Reino nishcaman invitarcacuna. Chai escuela qꞌuipaca ñucataca superintendente de circuito cachunmi agllarcacuna. Chai huashaca ñuca huarmihuanca Birmingham llajtamanmi rircani. Chai llajtapimi experenciata charij shuj superintendenteca ñucataca ishqui semanacunata ashtahuan yachachirca. Chai qꞌuipaca Cheshire, Lancashire llajtacunapi congregacioncunata visitachunmi cacharcacuna.
JEHOVÁ DIOSPI CONFIANATACA MANATAJ SAQUISHCANICHU
1962 huatapimi ñuca huarmihuanca vacacionespi carcanchij. Chaipica sucursalmantami shuj cartata chasquircanchij. Chai cartapica Escuela de Galaadman ringapajmi shuj solicitudta chasquircanchij. Yayitu Diosta mañashca qꞌuipaca solicitudtami jundachircanchij. Chai huashaca cutinmi sucursalman cacharcanchij. Cinco quillacuna qꞌuipaca ñucanchijtaca Brooklyn, Nueva York llajtapimi Escuela de Galaadman invitarcacuna. Chai escuelapica 10 quillacunatami Bibliamanta yacharcanchij.
Galaadpica Yayitu Diospaj shimimanta, paipaj organizacionmantami yacharcanchij. Manaraj 25 huatacunata charishpami ñucanchij compañerocunamantaca achcata yacharcanchij. Chaipica yachachij huauqui Fred Ruskhuanmi tandalla trabajarcanchij. Paica: “Imata yachachicushpaca Bibliahuanmi yachachina canchij” nishpami nirca. Chai escuelapica Nathan Knorr, Frederick Franz, Karl Klein huauquicunami yachachircacuna. Huauqui Alexander Macmillanmantapish humilde canatami yacharcanchij. Paica 1914 huatamanta 1919 huatacama Yayitu Dios paipaj pueblota ima shina ayudashcatami shuj conferenciapi yachachirca.
SHUJTAJ LADOPIMI SIRVINAMAN RIRCANCHIJ
Escuelata tucuchingapaj ashalla faltajpica huauqui Knorrca ñucanchijtaca “África, Burundi llajtapimi sirvinaman ringuichij” nircami. Chaimi ñucaca publicacioncunapi chai llajtapi mashna publicadorcuna tiyashcata yachangapaj mashcarcani. Pero chai llajtapi mashna publicadorcuna tiyashcataca mana huillarcachu. Chaipica manaraj pi huillashcachu carca. África llajtatapish mana rijsircanchijchu. Chaimi ñucanchijca asha manchaihuan carcanchij. Pero Jehová Diosta mañashpami tranquilos sintirircanchij.
Burundi llajtapica climapish, culturapish chꞌicanmi carca. Chaipica francés shimitami yachana carcanchij. Shinallataj maipi causanatapishmi mashcana carcanchij. Pero ishqui punlla qꞌuipaca Galaadmanta ñucanchij compañero Harry Arnottmi ñucanchijta visitarca. Paimi ñucanchij maipi saquirichun ayudarca. Chai llajtapi amañaricujpimi autoridadcunaca permisota mana llujchijpica huillachunca mana saquishunchu nircacuna. Chaimantami Uganda llajtaman rina tucurca.
Visata mana charishcamantami Uganda llajtaman chayashpaca manchaihuan carcanchij. Pero Jehová Diospimi confiarcanchij. Chai llajtapi sirvij Canadamanta shuj huauquimi ñucanchijhuan ima tucushcamantaca shuj policiahuan parlarca. Chaimi policiacunaca ñucanchijcuna chaipi causangapaj permisota llujchingacamaca huaquin quillacunata shuyarcacuna. Chashnami Jehová Dios ayudacushcata cuentata curcanchij.
Uganda llajtapica 28 testigocunami tiyarca. Paicunaca gentecunamanmi predicajcuna carca. Chai llajtapica inglés shimita, shujtaj shimicunatapishmi parlajcuna carca. Pero gentecuna Yayitu Diosta sirvichunca paicunapaj propio shimipimi yachachina carcanchij. Chaimi luganda nishca shimita yachai callarircanchij. Chai shimitaca Kampala nishca lugarcunapimi achca gentecuna parlaj carca. Cai shimita alli yachangapajca achca tiempomi minishtirirca. Pero cai shimita yachashpaca gentecunata ima shina ayudanatami cuentata curcanchij. Chaimi gentecunapish paicuna ima shina sintirishcata, Biblia yachachishcacunamanta imata yuyashcatapish parlarcacuna.
CHꞌICAN CHꞌICAN LUGARCUNAMANMI VIAJARCANCHIJ
Uganda llajtapimi viajacunchij.
Ñucanchijca gentecunaman Bibliamanta yachachishpaca cushillami sintirircanchij. Shinallataj Uganda llajtapi congregacioncunata visitachun nijpica cushillami carcanchij. Kenia sucursalmanta huauquicunaca maipimi gentecuna Bibliamanta ashtahuan yachasha nin chai llajtacunata ricuchunmi cacharcacuna. Chai lugarcunaman precursorcunata cachangapajmi ricunaman cacharcacuna. Chai lugarcunapi tiyaj gentecunaca testigo de Jehovacunahuan mana nunca parlashpapish ñucanchijtaca allimi trataj carca. Micunatapishmi carajcuna carca.
Kampalamantaca ishqui punllacunatami Keniaman chayangapajca viajarcanchij. Qꞌuipaca barcopi rishpami Seychelles islacunaman chayarcanchij. 1965 huatamanta 1972-camami chai islacunata visitaj carcanchij. Chaipica ishqui testigocunami tiyarca. Shinallataj congregacionta callarichingapajpish shuj grupomi tiyarca. Pero qꞌuipaca shuj congregacionmi tucurca. Cutinmi Eritrea, Etiopía, Sudán llajtacunapi huauqui panicunata visitangapaj ñuca huarmihuan viajarcanchij.
Uganda llajtapica chai llajtapi mandacun gobiernota llujchishpami militarcuna mandai callarircacuna. Chaimi ñucanchijca Jesús mandashcata autoridadcunata cazuna cashcata cuentata curcanchij (Marcos 12:17). Chai llajtapica shujtaj ladomanta caj extranjerocunataca chai policiacunapaj oficinapi registrachunmi mandarcacuna. Chaimi paicunataca utca cazurcanchij. Shuj cutinca shujtaj misionerohuanmi Kampala ñanta ricurcanchij. Chaipimi policiacunaca ñucanchijhuan tuparca. Chaimi paicunaca ñucanchijtaca “cancunaca mana rijsishcacunami canguichij” nishpa ñucanchijtaca policiacunapajman aparcacuna. Ñucanchijca comisaría ucupica ñucanchij imata chai llajtapi ruracushcata, policiapaj oficinapipish ña anotarishcataca respetohuanmi parlarcanchij. Pero cai policiacunaca mana uyasha nircachu. Chaimantami shujtaj policiacunapaj oficinaman aparcacuna. Chai oficinapica shuj policiaca ñucanchij ña anotarishca cashcatami ricushca carca. Chaimantami nirca: “paicunaca ñami anotarishca, richun saquichijlla” nirca.
Chai tiempopica militarcunaca ñancunapimi siempre controlaj carca. Huaquinpica militarcunaca machashcami pasajcuna carca. Chaimi ñucanchijpajca sinchi carca. Pero siempremi Jehová Diosta mañarcanchij tranquilos sintiringapaj. Chaimantami huaquinpica ñancunapipish mana ima problemacunata charishcanchij. Shinapish 1973 huatapica tucui misionerocunatami Uganda llajtamanta llujchishpa cacharcacuna. Chaimi llaquilla sintirircanchij.
Costa de Marfil, Abiyanpi saquirij sucursalpimi Nuestro Ministerio del Reino nishcamanta copiacunata llujchicuni.
Qꞌuipaca Costa de Marfilpimi sirvichun cacharcacuna. Chai llajtapica mushuj culturamanta yachana, cutin francés shimita parlana, chꞌican chꞌican ladocunamanta misionerocunahuan causanami tucurca. Humilde gentecuna Jehová Diosmanta yachajpica cushillami sintirircanchij. Yayitu Diosmi ñucanchijtaca ñaupajman paita sirvishpa catichun ayudacushca.
LLAQUICUNATAMI CHꞌIMBAPURARCANCHIJ
Mana yuyashcapimi ñuca huarmi Barbarataca cáncer ungüi japirca. Pai jambirichunmi Europamanca cutin cutin viajaj carcanchij. Pero 1983 huatapica ñuca huarmica anchayarcami. Chaimi África llajtapi sirvinata saquircanchij. Chaimantami llaquilla sintirircanchij.
Ñuca huarmi Annhuanmi Gran Bretaña sucursalpi canchij.
Ñuca huarmisitaca Londres Betelpimi huañurca. Betelpi caj huauqui panicunaca achcatami ayudarcacuna. Shuj cusa huarmicarin ñuca alli sintirichun, Jehová Diospi confiashpa catichunmi ayudarcacuna. Qꞌuipaca Ann shuti panitaca Betelpimi rijsircani. Paica precursora especialmi cashcarca. Paica Jehová Diostaca achcatami cꞌuyaj carca. Chaimi 1989-pica cazararcanchij. Chai punllamantami Londres Betelpica sirvishpa caticunchij.
Ñucaca 1995 huatamanta 2018 huatacamami 60 llajtacunapi tiyaj sucursalcunata visitashcani. Chashnami Jehová Dios paipaj pueblota ima shina ñaupajman pushacushcata ricushcani.
2017 huatapica ñuca huarmihuanmi África, Burundi llajtapi saquirij sucursalta visitanaman rircanchij. Chai llajtapica 15.500 publicadorcunami tiyashcarca. Chaimi cushilla sintirircani. 1964 huatapi maipimi huillarcani, chai lugarpica cunanca Betelmi can.
2018 huatapi Costa de Marfil sucursalta visitanata yachashpami cushilla sintirircani. Chai llajtallapitaj saquirij Abiyán llajtatami visitarcani. Betelpi cashpaca chaipi tiyaj número de telefonocunatami ricucurcani. Chaimi ñuca huasi ladopica shuj rijsishcalla causacujta yachaj chayarcani. “Abiyanpi ñuca sirvicujpica paica superintendentemi carca. Paimi canga” nishpami yuyarcani. Ashtahuanpish paipaj churimi cashcarca.
Llaquicunata charishpapish Jehová Diospi confianatami yachashcani. Paimi ñucataca alli ñanta pushashca. Paraisoman chayangacamami huiñai causaiman apaj ñantaca callpashpa catisha nini (Proverbios 4:18).