INTERNETPI BIBLIOTECA Watchtower
Watchtower
INTERNETPI BIBLIOTECA
quichua (chimborazo)
ꞌ
  • Cꞌ
  • cꞌ
  • CHꞌ
  • chꞌ
  • Pꞌ
  • pꞌ
  • Qꞌ
  • qꞌ
  • Tꞌ
  • tꞌ
  • BIBLIA
  • PUBLICACIONCUNA
  • TANDANACUICUNA
  • w25 mayo págs. 14-19
  • Mana cuyuchipaj llajtata mashcashpa catishun

Can mashcacushcaca mana tiyanchu.

Quishpichihuai, videoca mana ricurinchu.

  • Mana cuyuchipaj llajtata mashcashpa catishun
  • Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2025
  • Subtitulocuna
  • Caitapish mashcai
  • JEHOVÁ DIOS ÑUCANCHIJTA TUCUIPI CUIDANA CASHCAPI CONFIASHUNCHIJ
  • ÑUCANCHIJTA PUSHAJ HUAUQUICUNATA CAZUSHUNCHIJ
  • HUAUQUI PANICUNATA CꞌUYAIHUAN AYUDASHUNCHIJ
  • ¿SHAMUJ PUNLLACUNAPICA IMATAJ TUCUSHUN?
  • Hebreosmanta yachashpami tucuringacama ahuantashun
    Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2024
  • Ñucanchij decisioncunahuan Jehová Diospi confiashcata ricuchishunchij
    Jesús shina causashunchij huillashunchij (2023)
  • Imata mana yachashpapish Diospi confiashunchij
    Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2025
  • Huauqui panicunapajman cꞌuchuyanaca allimi can
    Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2025
Ashtahuan ricui
Jehová Dios Mandacushcata Huillaj (Yachanapaj) 2025
w25 mayo págs. 14-19

YACHAI 21

CANTO 21 Jehová Diospaj munaitaraj rurashunchij

Mana cuyuchipaj llajtata mashcashpa catishun

“Shamuna cashca llajtatami tucui shunguhuan mashcacunchij” (HEBREOS 13:14).

CAITAMI YACHASHUN

Hebreos 13-pica cunan punllacunamanta ima shina allichirishca cana cashcatami yachashun.

1. ¿Huata 66-pica Jesús nishca shinaca imataj tucurca?

PAI huañunapaj ashalla punllacuna faltajpica Jesusca paita catijcunataca, “Jerusalenpish, chaipi tiyaj templopish tucuchishcami canga” nishpami huillarca. Pai nishcacunaca huata 70-pimi pajtarirca. Chaimantami Jesusca paita catijcunataca: ‘Jerusalén llajta muyundijpi soldadocuna shayacujta ricushpaca, chai llajtata tucuchina ñalla chayamucushcatami yachanguichij. Chaita ricushpaca Judeapi cajcunaca urcucunapi rato miticugrichun’ nishpami advirtirca (Lucas 21:​20-22). Jesús nishca shinaca huata 66-pimi romano soldadocunaca Jerusalén llajta muyundijpi carcacuna.

2. ¿Hebreos nishca cartapica apóstol Pabloca imapajtaj consejocunata curca?

2 Romano soldadocuna Jerusalén muyundijta shayaringapaj ashalla huatacuna faltajpimi Pabloca Hebreos nishca cartata quillcarca. Chai cartaca Jerusalenpi caj huauqui panicunapaj, Judeapi caj huauqui panicunapajpishmi carca. Chai cartapica apóstol Pabloca Jerusalén llajtata tucuchina punllacunapaj allichirishca cachunmi valishca consejocunata curca. Jerusalenpi causaj huauqui panicunaca quishpiringapajmi paicunapaj huasicunata, paicunapaj negociocunata saquishpa Jesús nishcata cazushpa miticugrina carcacuna. Chaimantami apóstol Pabloca Jerusalén llajtamanta parlashpa cashna nirca: “Caipica mana cuyuchipaj llajtataca mana charinchijchu. Ashtahuanpish shamuna cashca llajtatami tucui shunguhuan mashcacunchij”nircami (Hebreos 13:14).

3. a) ¿“Shamuna cashca llajtaca” pipaj gobiernotataj ricuchin? b) ¿Gentecuna burlarijpipish ñucanchijcunaca imatataj yachanchij?

3 Jerusalenmanta, Judeamanta Diosta sirvijcuna miticushpa rijpica achca gentecunami paicunamanta burlarishcangacuna. Shinapish chashna miticushpa rishcamantami quishpiri tucurcacuna. Cunan punllacunapipish Diosta sirvijcunaca cullquillapi, mandaj runacunallapica mana confianchijchu. Chaimantami achca gentecunaca ñucanchijmanta burlarincuna. Chashna burlarijpipish cai millai mundo ñalla tucurina cashcata, shamuna cashca llajta cꞌuchuyamucushcatapishmi alli yachanchij. Chai “shamuna cashca llajtaca” Diospaj Gobiernomi can (Hebreos 11:10; Mateo 6:33). Cai yachaipica Hebreos capítulo 13-pi apóstol Pablo ima shina consejashcatami ricushun. Jerusalenpi causaj huauqui panicuna chai consejocunata ima shina pajtachishcatami ricushun. Ñucanchijpish chai consejocunata pajtachingapaj allichirishca cana cashcatami yachashun.

JEHOVÁ DIOS ÑUCANCHIJTA TUCUIPI CUIDANA CASHCAPI CONFIASHUNCHIJ

4. ¿Diosta sirvijcunapajca Jerusalenca imamantataj valishca carca?

4 ¿Diosta sirvijcunapajca imamantataj Jerusalén llajtaca valishca carca? Huata 33-pimi Jerusalén llajtapi huauqui panicunaca punta cutin tandanacui callarircacuna. Cuerpo Gobernantemanta pushaj huauquicunapish Jerusalenllapitajmi carcacuna. Shinallataj achca huauqui panicunami paicunapaj huasicunata, achca cosascunatapish chaipi charijcuna carca. Chaimantami paicunapajca Jerusalén llajtaca achca valishca carca. Shinapish Jesusca paipaj discipulocunataca Jerusalenmanta, Judeamantapish miticushpa richunmi mandashca carca (Mateo 24:16).

5. ¿Apóstol Pabloca huauqui panicunataca allichirishca cachunca imatataj yuyachirca?

5 Apóstol Pabloca huauqui panicunataca Jerusalenmanta miticungapaj allichirishca cachunmi ayudasha nirca. Jerusalenpi causaj achca gentecunaca Dios agllashca quishpichij Jesús cashcataca mana crishcacunachu carca. Chaimantami Pabloca huauqui panicunataca Jerusalén llajta Jehová Diospaj ña mana importante cashcata intindichirca. Jerusalenpaj templopi caj sacerdotecunatapish, paicuna cushca sacrificiocunatapish Jehová Dios ña mana chasquishcatami yuyachirca (Hebreos 8:13). Ashtahuancarin Jesús nishca shinaca Diosta adorangapajca Jerusalenpaj templomanca ña mana rinachu carca. Chai templopish, chai llajtapish tucuchishcami cana carca (Lucas 13:​34, 35).

6. ¿Hebreos 13:​5, 6-pi apóstol Pablo cushca consejoca imamantataj minishtirishca carca?

6 Romamanta caj shuj runaca: “Jerusalén llajtaca tucuicuna rijsishcami carca” nishpami quillcarca. Chaica ciertomi carca. Chꞌican chꞌican llajtacunamanta achca judío gentecunaca Diosta adorangapajmi Jerusalenman rijcuna carca. Chaimi Jerusalenmanca achca cullqui yaicuj carca. Achca cullqui tiyashcamantami huaquin huauqui panicunapish cullquiyuj tucushcangacuna. Chaita ricushpami apóstol Pabloca: “Ama cullqui munailla causaichijchu. Ashtahuanpish ima charishcacunallahuan cushilla caichij. Diosca: ‘Cantaca manataj saquishachu, manataj shitashachu’ ninmi” nishpa consejarca (Hebreos 13:​5, 6-ta liyipai; Deuteronomio 31:6; Salmo 118:6). Chai consejota chasquishca qꞌuipallami Jerusalenpi causaj, Judeapi causaj huauqui panicunaca paicunapaj huasicunata, paicunapaj negociocunata, paicunapaj tucui charishca cosascunatapish saquishpa rina carcacuna. Tucuita saquishpa mana rijsishca llajtaman rinaca paicunapajca mana facilchu cashcanga. Chaimantami apóstol Pablo cushca consejoca paicunapajca minishtirishca carca.

7. ¿Jatun llaqui punllacunata ahuantangapajca imamantataj Jehová Diospi cunanmanta confiana canchij?

7 ¿Ñucanchijpish imatataj rurana canchij? Jerusalenpi causaj huauqui panicuna shinami rijcharishca, allichirishca cana canchij (Lucas 21:​34-36). ¿Imapajtaj allichirishca cana canchij? Cai millai mundoca jatun llaqui punllacunapimi tucurigrin. Chai jatun llaqui punllacunata ahuantangapajmi allichirishca cana canchij (Mateo 24:21). Chai punllacunapica Jehová Diospi confiashpami tucui ñucanchij charishca cosascunata saquina tucunga. Chaimantami cunanmantapacha Jehová Diospi confiashcata ricuchina canchij. Chaipajca shamuj punllacunapaj ashtahuan cullquita huaquichina yuyailla o ashtahuan cosascunata charina yuyailla causanapaj randica, Jehová Dios tucuipi cuidanapimi confiana canchij. Diospajllata ruranatapishmi punta lugarpi churana canchij (1 Timoteo 6:17). Cai consejota cunanmanta pajtachishpaca jatun llaqui punllacuna callarijpipish Jehová Dios tucuipi cuidanapimi confiashpa catishun. Shinapish ¿jatun llaqui punllacunapica imata ruranata yachangapajca picunataj ayudanga?

ÑUCANCHIJTA PUSHAJ HUAUQUICUNATA CAZUSHUNCHIJ

8. ¿Jesusca paita catijcunataca maiman richuntaj mandashca carca?

8 Jerusalenpi causaj huauqui panicuna Pablopaj cartata chasquishca ashalla huatacuna qꞌuipami, romano soldadocunaca Jerusalén llajta muyundijpi shayarircacuna. Chaita ricushpami huauqui panicunaca Jerusalén ñalla tucuchishca cana cashcata intindircacuna. Chaimantami miticushpa rina carcacuna (Mateo 24:3; Lucas 21:​20, 24). Jesusca paicunataca: “Chaita ricushpaca Judeapi cajcunaca urcucunapi miticugrichun” nishpami mandashca carca (Lucas 21:21). Pero chaipica achca urcucunami tiyarca. Chaimantami callaripica maijan urcuman rinataca mana yacharcacuna.

9. ¿Jerusalén muyundijpi achca urcucuna tiyashcata ricushpaca huauqui panicunaca imatashi tapurishcangacuna? (Fotota ricui).

9 Jerusalén muyundijpica achca urcucunami tiyarca. Samariapi caj urcucuna, Galileapi caj urcucuna, Hermón urcu, Libanopi caj urcucuna, Jordán jatun yacu caishuj ladopi caj urcucunapishmi carca. Chai urcucunapi caj llajtacunaca mana tucuchipaj, mana yaicunalla shinami carcacuna. Chaimi huauqui panicunaca “¿maimanshi rishun?” nishpa tapurishcangacuna (Urcucuna maillapi saquirishcata fotopi ricui). Huaquin judiocunaca Gamala llajtapi miticuna alli cashcatami yuyarcacuna. Chai llajtaca quingri quingri shuj urcupimi saquirij carca. Chai urcuman huichiyangapajpish dimastij jirumi carca. Chashna cajpipish romano soldadocunaca chai urcuman huichiyashpami chai llajtata tucuchircacuna, achca gentecunatapishmi huañuchircacuna.a

Cai dibujoca Israelpi saquirij urcucunata, llajtacunatami ricuchin. Caica Jesús causashca punllacunamantami can. Jerusalén janaj ladomanca Hermón y Tabor urcucunami tiyarca. Shinallataj Líbano, Galilea, Samaria, Galaad nishca llajtacunapica achca urcucunami tiyarca. Chai janaj ladomanca Gamala, Cesarea, Pela llajtacunapishmi saquirirca. Cutin Jerusalén ura ladomanca Judea, Abarimpimi achca urcucuna tiyarca. Shinallataj Masada llajtapishmi tiyarca. Cai dibujopica huata 67-manta huata 73-cama judiocunata quichushca allpacunami ricurin. Romano soldadocuna maillata rishcatapishmi ricuchin.

Jerusalén muyundijpica achca urcucunami tiyarca. Shinapish huaquin urcucunaman soldadocuna rigrishcamantami mana chaicunapi miticunalla carca. (Párrafo 9-ta ricui).


10, 11. a) ¿Jehová Diosca maiman rina cashcataca paita sirvijcunamanca ima shinashi ricuchishcanga? (Hebreos 13:​7, 17). b) ¿Pushaj huauquicunata cazujcunaca imataj tucurcacuna? (Fotomantapish parlapai).

10 ¿Huauqui panicunaca maiman rinataca ima shinataj yacharcacuna? Jehová Diosca paicunata pushaj huauquicunamanmi maiman rina cashcata huillashcanga. Eusebio shuti quillcaj runaca: “Jerusalenpi macanacui manaraj tiyajpimi Yayitu Diosca Jesusta catijcunata pushajcunaman maiman rina cashcata huillarca. Chaimi Jesusta catijcunaca Jerusalenmanta llujshishpa Pereapi caj Pela llajtaman rinata decidircacuna” nircami. Pela llajtaca Jerusalenmanta mana tanto carupichu carca, chaiman ringapajpish mana tanto sinchichu carca. Shinallataj chai llajtapica la mayoriami mana judío gentecuna carca. Paicunaca “Roma llajtamanta charirisha” nishpaca mana judiocuna shina macanacujcunachu carca. Chaimantami Jesusta catijcunapajca Pela llajtaman rinaca alli carca (Pela llajta maipi saquirishcata fotopi ricui).

11 Apóstol Pabloca Jesusta catijcunataca: “Cancunata ñaupajman pushajcunata uyaichij, cazuichij” nishpami consejarca (Hebreos 13:​7, 17-ta liyipai). Chai consejota cazujcunaca pushaj huauquicuna nishca urcucunata rishpami Pela llajtaman chayarcacuna. Paicunaca cazujcuna cashcamantami mana huañurcacuna. Chai huauqui panicunaca Jerusalenpi tiyaj cosascunata munanapaj randica sinchi cimiento jahuapi rurashca llajtatami shuyacurcacuna. Chai llajtaca Diospaj Gobiernomi can. Chaimantami Yayitu Diosca paicunataca cuidacurca (Hebreos 11:10).

Apostolcuna causashca punllacunapimi Diosta sirvijcunaca paicunapaj charishca cosascunata apashpa shuj urcuta ricuncuna.

Pela llajtaca Jerusalenmanta mana tanto caruchu carca. Soldadocunapish chai llajtamanca mana chayarcacunachu. (Párrafos 10 y 11-ta ricui).


12, 13. ¿Llaqui horaspica Jehová Diosca paipaj pueblotaca picunata churashpataj pushashca?

12 ¿Ñucanchijpish imatataj rurana canchij? Bibliapi nishca shinaca Jehová Diosca paipaj pueblota ñaupajman pushangapajca huaquin runacunatami churarca. Chai pushaj runacunaca llaqui punllacunapi quishpirichunmi Diospaj puebloman imata rurana cashcata huillajcuna carca (Deuteronomio 31:23; Salmo 77:20). Cunan punllacunapipish Jehová Diosca paipaj pueblota ñaupajman pushangapajmi pushaj huauquicunata churashca.

13 COVID-19 ungüi tiyai callarijpica Testigocunata pushaj huauquicunaca congregacionta pushaj ancianocunamanmi imata rurana cashcata huillarcacuna. Chashnami ancianocunaca huauqui panicuna tandanacushpa catichun, Jehová Diosta sirvishpa catichun ayudai tucurcacuna. Asha quillacuna qꞌuipallami muyundij Allpapi 500 yalli shimicunapi shuj jatun tandanacuita charircanchij. Huaquin llajtacunapica chai jatun tandanacuitaca Internetpi, mana cashpaca televisionpimi ricui tucurcacuna. Cutin shujtaj llajtacunapica radiopimi uyarcacuna. Chai llaqui punllacunapi Jehová Dios ñucanchijman yachachishpa catishcamantami tandalla paita sirvishpa catircanchij. Shamuj punllacunapipish Jehová Diosca Testigocunata pushaj huauquicunamanmi imata rurana cashcata yachachishpa catinga. Chaimantami Jehová Diospi confiashpa catina canchij. Pai churashca pushaj huauquicunatapishmi cazuna canchij. Shinapish ¿jatun llaqui punllacunapaj allichirishca cangapajca huauqui panicunataca ima shinataj tratana canchij?

HUAUQUI PANICUNATA CꞌUYAIHUAN AYUDASHUNCHIJ

14. Hebreos 13:​1-3-pi nishca shinaca ¿Jerusalenta tucuchina punlla cꞌuchuyamucujpica huauqui panicunaca ima shinataj ayudanacuna carca?

14 Jerusalenpi, Judeapi causaj huauqui panicunaca cꞌuyanacushcatami ricuchijcuna carca (Hebreos 10:​32-34). Shinapish Jerusalenta tucuchina punlla cꞌuchuyamucujpica paicunapura ashtahuan cꞌuyanacushcatami ricuchina carcacuna (Hebreos 13:​1-3-ta liyipai). Paicuna shinallatajmi ñucanchijpish jatun llaqui punllacuna callarijpica ashtahuan cꞌuyaita ricuchinacuna canchij.

15. ¿Jerusalenmanta llujshishca huauqui panicunaca caishuj chaishuj ima shinataj cꞌuyaita ricuchina carcacuna?

15 Romano soldadocunaca Jerusalén muyundijpimi shayarircacuna. Shinapish ñapishmi Jerusalenmanta rircacunalla. Paicuna rijpica Jerusalenpi causaj huauqui panicunaca paicunapaj ashalla cosascunata apashpami rato Jerusalenmanta llujshishpa rina carca (Mateo 24:​17, 18). Urcucunata ricushpapish mushuj llajtaman chayashpapish achca huauqui panicunaca shujtajcuna ayudachun, huasipi chasquichunpishmi minishtishcangacuna. Chaimi paicunapura ayudanacushpa, imalla charishca cosascunata cushpa cꞌuyashcata ricuchina carcacuna (Tito 3:14).

16. ¿Ñucanchijpish huauqui panicunata cꞌuyashcataca ima shinataj ricuchina canchij? (Fotomantapish parlapai).

16 ¿Ñucanchijpish imatataj rurana canchij? Cunan punllacunapipish achca huauqui panicunaca guerracunamanta, shujtaj llaquicunamantami paicunapaj huasita saquishpa shujtaj llajtaman rishcacuna. Chai llajtapi causaj Diosta sirvijcunaca chayashca huauqui panicunata cꞌuyashcamantami paicunapaj minishtishca cosascunata cuncuna. Jehová Diosta sirvishpa catichunpishmi ayudancuna. Shuj panipaj causaipi yuyashun. Ucrania llajtapi guerra tiyashcamantami paica chaimanta llujshishpa rina carca. Chai panica: “Turi ñañacunaca Ucrania llajtapi, Hungría llajtapi, Alemania llajtapipish ñucanchijtaca allimi chasquishcacuna, tucuipimi ayudashcacuna. Paicuna chashna ayudajpica Jehová Dios ñucanchijta cuidacushcata, pushacushcatami ricushcanchij” ninmi. Ñucanchijpish llaquita apaj huauqui panicunata puzachishpa, ayudashpaca Jehová Dios paicunata cuidacushcata, cꞌuyacushcatami ricuchinchij (Proverbios 19:17; 2 Corintios 1:​3, 4).

Shuj yuyajlla cusa huarmica cushillami llaquita charishca huauqui panicunata paicunapaj huasipi chasquicun. Llaquita apashca huauqui panicunaca ashalla cosascunahuanmi chayacuncuna.

Shujtaj llajtamanta shamushca huauqui panicunaca ñucanchij ayudachunmi minishtincuna. (Párrafo 16-ta ricui).


17. ¿Cunanmantapacha huasipi chasquina, cꞌuyaita ricuchinaca imamantataj valishca can?

17 Cunan punllacunapica caishuj chaishujmi ayudanacuna canchij. Cꞌuyaitapishmi ricuchina canchij. Jatun llaqui punllacuna callarijpicarin ashtahuan cꞌuyaita ricuchinami minishtiringa (Habacuc 3:​16-18). Chaimantami Jehová Diosca cunanmanta cꞌuyajcuna cachun, huasipi chasquijcuna cachun yachachicun.

¿SHAMUJ PUNLLACUNAPICA IMATAJ TUCUSHUN?

18. ¿Jerusalenpi causaj huauqui panicuna shinaca imatataj rurana canchij?

18 Jerusalenpi causaj huauqui panicunaca mana cuyuchipaj llajtatami shuyacurcacuna. Chaimantami Jerusalenta saquishpa urcucunapi miticunaman rircacuna. Cazujcuna cashcamantami Jehová Diosca paicunata manataj saquishpa paicunapaj causaita quishpichirca. ¿Paicuna shinaca ñucanchijpish imatataj rurana canchij? Ñucanchijpish mana cuyuchipaj llajtatami mashcashpa catina canchij. Chaica Diospaj Gobiernomi can. Chaipajca shamuj punllacunapi ima tucunata mana yachashpapish Jesús nishca shinami allichirishca cana canchij (Lucas 12:40). Apóstol Pablo, Hebreos nishca cartapi quillcashca consejocunatapishmi cazuna canchij. Chaita rurajpimi Jehová Diosca ñucanchijtapish manataj saquinga (Hebreos 13:​5, 6). Paraíso Allpapicarin huiñai huiñaicamami alaja bendicioncunata chasquishun (Mateo 25:34).

¿IMATA YACHASHCATA YUYARINGUICHU?

  • ¿Imamantataj Jehová Dios cunanmanta cuidana cashcapi confiana canchij?

  • ¿Jatun llaqui punllacunapicarin imamantataj cazujcuna cana canchij?

  • ¿Imamantataj cunanmantapacha cꞌuyajcuna, huasipi chasquijcuna cana canchij?

CANTO 157 Ñallami tranquilos, sumajta causashun

a Huauqui panicunaca Jerusalenmanta llujshishca qꞌuipalla huata 67-pimi romano soldadocunaca chaita rurarcacuna.

    Quichua Chimborazo Publicacioncuna (2008-2025)
    Llujshingapaj
    Yaicungapaj
    • quichua (chimborazo)
    • Shujtajcunaman cachai
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Caita Yuyari
    • Huaquichishca Datocuna
    • Can nishca shina configurai
    • JW.ORG
    • Yaicungapaj
    Shujtajcunaman cachai