Haran llumpay negociopa kasqan llaqta
BIBLIAMANTA yachaq runakunaqa, Haran llaqtamanta uyarispankuqa Diospa serviqnin Abrahanpim piensanku. Arí, chay llaqtapim payqa señoran Sarawan, taytan Tareywan hinaspa sobrinon Lotwan huk tiempo yacharqaku, paykunaqa Ur llaqtamantam hamurqaku Canaan llaqtaman rinankupaq. Chay Haran llaqtapim Abrahanqa kapuqniyoq rikurirurqa, hinaspam chaypi yacharqa taytan wañukunankama, chaymantañataqmi Diospa prometesqa Allpaman rirqa (Gen. 11:31, 32; 12:4, 5; Hech. 7:2-4). Chaymantapas watakuna pasaruptinmi Abrahanqa chay Haran otaq hichpan llaqtaman sirviententa kacharqa churin Isaacpaq warminta maskapunanpaq. Chaypitaqmi willkan Jacobpas achka watakuna yacharqa (Gen. 24:1-4, 10; 27:42-45; 28:1, 2, 10).
Tiempopa risqanman hinam Haran llaqtamantaqa kaqlla rimakun Asiria nacionta kamachiq Senaquerib, Ezequiasta amenazasqanpi. Kay llaqtapas wakin nacionkuna hinam Asiria nacionpa atipasqan karqa. Chaypi Haranmanta rimaspanqa, rimachkarqataqmi muyuriqninpi llaqtachankunamantapas (2 Rey. 19:11, 12). Ezequielpas nirqataqmi Haranqa Tiro llaqtawan allin negocio rurasqankumanta, chaymi qawachin Haran llaqtapi anchallaña negocio kasqanta (Eze. 27:1, 2, 23).
Kunan tiempopi Turquía nacionpa Sanliurfa llaqtapa hichpanpi wakin llaqtachakuna hina kaptinpas, tiemponpiqa achkallaña negociokunapa kasqanmi karqa. Haran llaqtaqa kunankamam chayna sutiyoq kachkan wakin llaqtakunamantaqa. Asiria runakunam suticharqaku Harranu nispa, chay ninanqa “ñan” otaq “negociantekunapa ñannin” ninanmi. Kayna sutichasqankuqa allinmi karqa, chay llaqtaqa tukuy lawmanta negociantekunapa rinanku lawmi karqa. Haran llaqtapiqa karqataqmi Sin sutiyoq killa taytachapa templonpas, pruebakunata tarisqankuman hinaqa chaypis Babilonia nacionta kamachiq Nabonido sutiyoq runapa maman sacerdote hina servisqa. Yaqachusmi Nabonido runa chay templota kaqmanta allicharqa. Tiempopa risqanman hinaqa Haran llaqtaqa hinallam takyarqa, wakin nacionkuna rikurimuspan chinkaptinpas.
Haran llaqtaqa negociota ruranapaq allin lawmi karqa, aswanraqmi wakin killakunapiqa. Kunanmi ichaqa chayna negocioqa qalaypaq chinkarun. Suytunpa qatayoq wasichakunapa kasqan llaqtachallañam, muyuriqninpiñataqmi kachkan ñawpa tiempopi wasikunapa perqankunallaña. Mosoq pachapim Haran lawpi yachaq achka runakuna kawsarimunqaku, wakinmi Abrahan, Sara hinaspa Lot, paykunachá astawanraq chay llaqtamantaqa willawasunchik.
[20 kaq paginapi dibujo]
Haran llaqtapi perqakuna
[20 kaq paginapi dibujo]
Suytunpa qatayoq wasikuna
[20 kaq paginapi dibujo]
Kunan tiempopi Haran llaqta