Jehova Diospa makinpim tukuy imata saqirqani

AFRICA LAWMAN RISQAYMANTA

Inglaterra nacionpim Darlaston lawpi, Black Country llaqtapi 1935 watapi nacerqani. Black Country ninanqa “yana llaqta” ninanmi. Chaynataqa niqku, chay llaqta qusniwan yana-yanayllaña kasqanraykum. Tawa watachayuq kachkaptiymi tayta-mamay bibliamanta yachayta qallaykurqaku testigokunawan. Yaqa 14 utaq 15 wataypi kachkaspaymi manaña iskayrayarqaniñachu Diosmanta chiqap kaqta yachachisqankumantaqa. Chaymi 1952 watapi, 16 wataypi kachkaspay bautizakurqani.

Hina chay watakunapitaqmi herramientakunata ruwasqankupi chaynataq carrokunapa tukuy imanta ruwasqankupi llamkapakuyta qallaykurqani. Chaypim hukkaqnin llamkaymanta nanachikunaypaq yachachiwarqaku. Chaywanqa anchatam kusikurqani.

Huk punchawmi llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchik niykuwarqa huñunakuykunapi libromanta yachachinaypaq. Chaywanqa anchatam mancharikurqani. Chay tiempopiqa iskay hawaqpim huñunakuchkarqani. Llamkasqay punchawkunam huñunakuq kani llamkasqay lawpi, tayta-mamaywan kaspayñataqmi huñunakuq kani wasiyku lawpi.

Ñuqaqa astawan yanapakuyta munasqayraykum llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikpa niwasqanta ruwarqani. Chaypaqqa llamkayniytam saqinay karqa. Jehova Diospa niwasqanman hina ruwasqayqa allinmi karqa. Kunankamapas chaymantaqa manam ñakakunichu.

Llamkasqay lawpi huñunakuchkaspaymi Anneta riqsirurqani. Payqa karqa kuyayllapaqmi. Tukuy imapim yanapakuq. Chaymi 1957 watapi casarakurqaniku. Chaymantapacham kuskayku precursor regular karqaniku, chaymantañataq precursor especial, chaymantañataq llaqtan-llaqtan watukuq, chaymantañataqmi betelpi yanapakurqaniku. Kunankamam Annewanqa kusisqallaña kawsakuniku.

1966 watapim galaadpi yachachisqa karqaniku. ¡Chayqa ancha kusikunapaqmi karqa! Chaymantam kachawarqaku Malaui nacionman. Chay nacionpi runakunaqa kuyakuqllañam kanku. Ichaqa manamá unaychu chaypiqa karqaniku.

MALAUI NACIONPI TUKUY IMA PASAKUSQANMANTA

1967 watapim punta punchaw febrero killapi Malaui nacionman chayarqaniku. Chaymantam chay llaqtapi rimayta huk killa yachachiwarqaku. Chaymantañataqmi llaqtan-llaqtan watukuqkunata kallpanchanaykupaqña niwarqaku. Chaypaqqa carrochaykuwanmi riq kaniku. Ichaqa chay carrochaykuwanqa manam atiqchu kaniku tukuy hinastinman riytaqa. Wakinpiqa ichu wasichakunapim samapakuq kaniku. Chaymi paramuptinqa tolderakunawan tapanayku karqa, chaynapi para mana sutumuwanankupaq. Tukuy chaykunawan sasachakuspaykupas ancha kusisqam tarikurqaniku.

Chayasqaykumanta iskay killa pasayllatam sasachakuykuna qallaykurqa. Radiopim uyarirurqani Malaui nacionta kamachiq Hastings Bandapa nisqanta. Paymi nirqa: “Testigokunaqa manam impuestota pagankuchu chaymantapas autoridadkunapa contranpim kachkanku”, nispa. Chay nisqankunaqa llullam karqa. Chaytaqa nirqaku mana pimanpas sayapakuq kasqanchikraykum. Paykunaqa munarqa paykunata yanapanaykutam.

Septiembre killapaqqa hina chay kamachiqmi periodicokunapi nirqa testigokunaqa runakunata sasachasqanchikmanta. Chaymi nirqa testigokunataqa chay llaqtamanta qalaypaq hurqunanpaq. Chaytam qallaykurqa hina 1967 watapi 20 punchaw octubre killapi. Chaymanta qipallamanmi betel wasita wichqarachirqaku. Chaymantapas huklaw nacionmanta hamuq testigokunatam qarqurachirqaku.

Ñuqaykutapas kimsa punchaw carcelpi kasqaykumantam Mauricio nacionman aparachiwarqaku. Chaypi autoridadkunam ichaqa mana munarqakuchu chaypi qipakunaykuta. Chaymi iñiqmasinchikkunaqa Rodesia lawman rinaykupaq niwarqaku (chayqa kunanqa Zimbabue nacionmi). Chayaruptiykum huk guardia niwarqaku: “Malauimantam qarquramusunkichik, Mauriciopipas manam munasunkichikchu, kunanñataqchu kaypi kachkankichik”, nispa. Chaynata niptinmi Anne waqayta qallaykurqa. ¡Yaqa llapallan runapa chiqnisqan hinam tarikurqaniku! Inglaterra nacionniykuman kutikuytam munarqaniku. Chaymantam autoridadkunaqa Zimbabue betel wasipi puñunaykupaq niykuwarqaku. Niwarqakutaqmi paqarintinta cuartelman rinaykupaqpas. Ñuqaykuqa hukmanyasqam tarikurqaniku. Ichaqa Diospa makinpim tukuy imata saqirqaniku. Paqarintin tardetañataqmi niykuwarqaku hina chay Zimbabue nacionpi qipakunaykupaq. ¡Chayqa kusikunapaqmá karqa! Sutillam karqa Jehova Diospa yanapawasqanku.

ZIMBABUE NACIONMANTA MALAUI NACIONPI YANAPAKUSQAYMANTA

Zimbabue betel wasipim niykuwarqaku Malaui nacionpiwan Mozambique nacionpi Diosmanta willakusqankuta cuentallikunaypaq. Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunataqa autoridadkunam ñakarichichkarqa. Chaymantapas chay Malaui nacionmanta llaqtan-llaqtan watukuqkunapa apachimusqan willakuykunatam huk rimayman ruwaq kani. Huk kutipim yaqa tukuy tuta yupay willakuy apachimuwasqankuta ruwarqani. Malaui nacionpi iñiqmasinchikkuna ancha-anchata ñakarisqankuta yacharuspaymi waqayta qallaykurqani.a Ichaqa Diosman sunqu kasqankum, Diosllapi hapipakusqankum, tukuy imata aguantasqankum anchata kallpanchawarqa (2 Cor. 6:4, 5).

Tukuytam ruwarqaniku Malaui nacionpi iñiqmasinchikkuna Diosmanta yachanankupaq chaynallataq Mozambique nacionman ripukuq iñiqmasinchikkunapaqpas. Malaui nacionpi chichewa rimayman qillqanchikkunata ruwaq iñiqmasinchikkunapas Zimbabue nacionmanmi astakurqaku. Chaypim hukkaqnin iñiqmasinchik allpanta quykurqa. Chaymantapas qillqanchikkunata ruwaq iñiqmasinchikkunapaqmi oficinakunata ruwarurqa chaynataq yachanankupaq wasitapas. Chaymi qillqanchikkunata ruwaq iñiqmasinchikkunaqa hinalla yanapakuyta atirqaku.

Tukuytam ruwarqaniku llaqtan-llaqtan watukuq iñiqmasinchikkuna Malaui nacionmanta Zimbabue nacionman hamuspanku kimsa punchaw hatun huñunakuypi kanankupaq. Chay kimsantin punchaw huñunakuypi yachasqankutañataqmi Malaui nacionman kutispanku iñiqmasinchikkunaman yachachiqku. Hina chay watapim Malaui nacionpi llaqtan-llaqtan watukuq punta apaqkunata kallpanchanaykupaq escuelapi yachachikuykunata ruwarqaniku.

1975 watapim febrero killapi, Mozambique nacionman rirqani, chaynapi Malaui nacionmanta chayman ayqikuq iñiqmasinchikkunata watukunaypaq. Chaypi kaq iñiqmasinchikkunaqa wakin nacionpi kaq iñiqmasinchikkuna hinam tukuy imata ruwallasqaku. Chaypiqa punta apaqkunapas kasqañam. Paykunam iñiqmasinchikkunaman yachachiqku, sapa punchaw textokunata leeqku, Willakuq qillqamanta yachachiqku chaynataq hatun huñunakuykunatapas ruwaqku. Paykunaqa chaypim llapallanku yanapanakuqku tukuy imata limpiaypi, mikuykunata aypuypi, tukuy imata cuidaypi. Tukuy chaykunatamá iñiqmasinchikkunaqa ruwallarqaku Diosninchik yanapasqanrayku. Chaymantaqa, ¡ancha-ancha kallpanchasqam kutimurqani!

Chaymantam Malaui naciontaqa nanachikurqa Zambia nacionpi betel wasiña, ichaqa Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunataqa manam qunqarqanichu. Paykunapaqmi sapa kuti mañakuq kani, wakinkuqa ñuqa hinam tarikurqaku, Zimbabue betel wasimanta hukkaqnin cuentallikuq kasqayraykum Diospa llaqtanpi punta apaqkunawan huñunakuq kaniku Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunawan kuska, Sudafrica nacionpi chaynataq Zambia nacionpi iñiqmasinchikkunawan kuska. Chaymi sapa kutilla niq kaniku: “¿Imatawanraqtaq ruwachwan Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunapaq?”, nispayku.

Chaymanta qipamanqa Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunaqa manañam anchatañachu ñakarirqaku. Huklaw nacionkunaman ayqikuq iñiqmasinchikkunapas Malaui nacionmanmi kutiyta qallaykurqaku. Chaylawpi autoridadkunaqa manañam harkakurqakuñachu, chaynallatam ruwarqaku Mozambique nacionpipas 1991 kaq watapi. Ichaqa hinallaraqmi nikurqaniku: “¿Haykapitaq Malaui nacionpiqa Diosmanta allinlla willakuna kanqa?”, nispayku.

MALAUI NACIONMAN KUTISQAYKUMANTA

1993 watapim Malaui nacionta kamachiqqa manaña testigokunataqa harkakurqañachu, chaymanta qipallamanmi huklaw nacionmanta kaq iñiqmasinchik niwarqa: “¿Kutinkichu Malaui nacionman?”, nispa. Chaypaqqa 59 wataypiñam karqani, chayraykum nirqani: “Machuñam kani, manañam kutiymanñachu”, nispay. Ichaqa, hina chay punchawllam Diospa llaqtanpi punta apaqkuna cartamuwasqankupi niwarqaku, Malaui nacionman kutinaykupaq.

Zimbabue nacionpi amañarusqaykuraykum sasa karqa Malauiman kutinaykupaqqa. Sasam karqa amistadniykuta saqiy. Chayraykum Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa, munaspaykuqa Zimbabue nacionpi qipakunaykupaq niwarqaku. Ñuqallaykumantaqa Zimbabue nacionpim qipakuymanku karqa. Ichaqa, Abrahanpiwan Sarapim yuyaymanarqani. Paykunaqa yuyaqña kachkaspankupas tukuy imankuta saqispankum Diospa nisqanta kasukurqaku (Gen. 12:1-5).

Chaymi 1995 watapi punta punchaw febrero killapi, Malaui nacionman kutirqaniku. Chayqa karqa punta chayasqaykumanta 28 wata pasaytañam. Chaymantam Malaui betel wasipi cuentallikuqkunata akllakurqa. Chaymi ñuqawan iskay iñiqmasinchikkuna karqaniku. Chaymanta qipamanqa tukuytam ruwayta qallaykurqaniku Diosmanta willakunaykupaq.

IÑIQMASINCHIKKUNA YAPAKUSQANMANTA

Jehova Dios yanapawasqankuraykum ratulla mirarurqaniku. 1993 watapiqa kimsa chunka waranqallam karqaniku. 1998 watapaqmi ichaqa tawa chunka iskayniyuq waranqa masninña karqaniku.b Achkaña kasqaykuraykum achka llamkaykunaña rikurirurqa, chayraykum Diospa llaqtanpi punta apaqkunaqa tantiarurqaku kaqmanta hatun betel wasita ruwanankupaq. Chaypaqmi rantirurqaniku 12 hectarea allpata, chaymantam niykuwarqaku chaypi llamkaqkunamanta cuentallikuq kanaypaq.

2001 watapim mayo killapi betel wasi ruwayta tukururqaku, chaypim Diospa llaqtanpi punta apaqkunamanta iñiqmasinchik Guy Pierce hamurqa. Chay huñunakuymanmi 2.000 iñiqmasinchikkuna hamurqaku. Paykuna 40 masnin watakunañam bautizasqa karqaku. Paykunam Malaui nacionpi tukuy ima sasachakuykunata aguantarqaku. Paykunam wakcha kaspankupas ancha kusisqa tarikurqaku Diosta servisqankurayku. Paykunaqa betel wasipim kusisqallaña Diospaq takistin purirqaku. Chayqa ancha-anchatam ñuqata kallpanchawarqa. Paykunapim qawarqani Jehova Diosqa paypi hapipakuqkunataqa yanapaykusqanmanta.

Chay betel wasi qispirusqanmanta qipamanqa ñuqatañam niwarqaku huñunakuna wasi qispiptin rinaypaq. Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunaqa ancha kusisqan tarikurqaku iskay-kimsa killallapi huñunakuna wasikunata ruwasqankuwan. Ñawpaqtaqa iñiqmasinchikkunaqa huñunakuqku eucalipto kaspikunawan ruwaykusqa carpakunallapim. Paykunaqa chaytam qataqku esterakunawan. Tiyanankutañataqmi ruwaqku mitumanta. Chaymantam ichaqa iñiqmasinchikkunaqa hina kikillanku ladrillokunata ruwaruspanku kañaqku. Chay ladrillokunawanmi huñunakuna wasikunata ruwarqaku. Chaywanpas paykunaqa sillakunamantaqa hatun bancokunatam munaqku. Paykunaqariki ninkum: “Sillakunamantaqa bancokunapim aswan achkaqa tiyanku”, nispa.

Chaymantapas anchatam kusikurqani runakunata Jehova Dios yanapasqanta qawaspay. Astawanraqmi kusikurqani musu-sipaskuna kikinkumanta Diospa llaqtanpi yanapakuyta munasqankuwan. Paykunaqa chayllam imatapas yachaqku, chaymi betelpiwan huñunakuykunapi tukuyta ruwaspa yanapakurqaku. Llaqtan-llaqtan watukuqkunapas anchatam kallpanchaqku iñiqmasinchikkunata. Paykunaqa yaqa llapankum casado karqaku. Chay iñiqmasinchikkunaqa runakuna tukuy imata nichkaptinpas utaq ayllunku tukuy imata nichkaptinpas mana churi-wawayuq kanankupaqmi tantiakurqaku.

MANAM ÑAKAKUNICHU IMAPAS TANTIAKUSQAYMANTAQA

52 wataña Africa lawpi kachkaspaymi unquyta qallaykurqani, chaymi betel wasipi cuentallikuqkunaqa Diospa llaqtanpi punta apaqkunaman qillqarqaku Inglaterra nacionpi betel wasiman apawanankupaq. Hinaptinmi chay nacionman aparuwarqaku, ichaqa anchatam llakikurqaniku Malaui nacionpi iñiqmasinchikkunamanta. Kunanqa Inglaterra betel wasipi kaq iñiqmasinchikkunañam sumaqta cuidawachkanku.

Jehova Diosta kasukusqayqa allintam yanapawarqa, yachasqallaypi hapipakuptiyqa manachusmi chaynachu kayman karqa. Hinalla llamkayllapi qipakuspayqa, maypiya kachkayman karqa. Ichaqa Jehova Diosmi yanapaykuwarqa ñanninpi purinaypaq (Prov. 3:5, 6). Warmallaraq kaspayqa tukuy imatam yachayta munarqani, kunanmi ichaqa Jehova Diospaq tukuy imata ruwasqayrayku kusisqa tarikuni. Diosta servisqayraykum kunanqa hawka, kusisqa kawsakuchkaniku.