Diospa espiritunwan pusachikusun ama kay pacha espirituwanchu

“Ñoqanchisqa manan kay pacha espiritutachu chaskirqanchis, aswanpas Diosmanta kaq Espiritutan chaskirqanchis, sumaq sonqo-kayninpi Diospa qowasqanchis kaqkunata yachananchispaq.” (1 COR. 2:12.)

1, 2. a) ¿Imayna guerrapin cristianokuna tarikushanchis? b) ¿Ima tapukuykunatan kutichisun?

LLAPA cristianokunan guerrapi tarikushanchis. Awqanchisqa ancha atiyniyoq yachaysapan, askha kutitañan maqanakuykunapipas atiparqan. Kanmi huk arman, chaywanmi yaqa llapa runakunataña atipashan. Ichaqa manan mancharikunanchischu nitaq pisi kallpayananchischu (Isa. 41:10). Ñoqanchispapas kanmi huk arma, chaymi yanapawasun mana atipachikunanchispaq.

² Chay guerraqa espiritualpi maqanakuymi, awqanchistaq Saqra, hukninkaq armataqmi ‘kay pacha espíritu’ (1 Cor. 2:12). Chaykunamanta defiendekunapaq armataqmi Diospa santo espiritun. Chay espiritutan Diosmanta mañakunanchis kawsayninchispi ruruchinapaq. Chayllan espiritual maqanakuypi atipasun iñiyninchispipas qaqata sayasun (Gál. 5:22, 23). Ichaqa, ¿imataq kay pacha espirituri? ¿Imaraykun askha runakunapi kashan? ¿Kashanmanchu ñoqanchispi? ¿Imaynatan Jesús chay espirituta atipaspa Diospa espiritunta chaskirqan? ¿Imaynatan ñoqanchispas chayta ruwasunman?

¿Imaraykun askha runakunapi kashan?

3. ¿Imataq kay pacha espirituri?

³ “Kay pachapi kamachikuq” Satanasmi huk kallpata paqarichirqan santo espirituq contranpi kananpaq (Juan 12:31; 14:30; 1 Juan 5:19). Chay kallpatan nikun ‘kay pacha espíritu’ nispa, chay kallpaqa yaqa llapa runakunapin kashan, kallpachantaqmi Diospa contranpi imatapas ruwanankupaq.

4, 5. ¿Imaraykun askha runakunapi kay pacha espíritu kashan?

⁴ ¿Imaraykun askha runakunapi kashan? Satanasmi Edén huertapi Evata q’otuspa creechirqan Diosmanta karunchakuspaqa aswan allinta kawsananpaq (Gén. 3:13). ¡Sinchi nina qallun karqan! (Juan 8:44.) chay qhepamanmi Evata qotusqan tumpa Adanta urmachillarqantaq. Adanpa huchanmantan llapa runakuna huchaman hap’ichisqa karqanchis, chaymantapachan runakunaqa Saqraq paqarichisqan espirituq munasqanman hina kawsanku (leey Efesios 2:1-3).

⁵ Satanasqa Diospa angelninkunatan q’otullarqantaq, chay angelkunan qhepaman Diospa contranpi sayarirqanku supaykunamantaq tukupurqanku (Apo. 12:3, 4). Chayqa sucederqan Noepa tiemponpi manaraq millp’uq para chayamushaqtinmi. Paykunaqa creerqankun hanaq pacha tiyanankuta saqespa kay Hallp’api munasqankuta ruwaspa aswan allin kanankuta (Jud. 6). Chay angelkunan aycha cuerponkuta saqespa ‘kay pachantinta q’otuspa pantachiq’ Satanasta qatikushanku (Apo. 12:9). Askha runakunan mana reparankuchu chay millay espiritukunaq makinpi kasqankuta (2 Cor. 4:4).

¿Kashanmanchu ñoqanchispi?

6. ¿Imaynapin kay pacha espíritu sonqonchispi saphichakunman?

⁶ Manaña runakuna yachankuchu Satanaspa trampankunamanta chaypas, cristianokunaqa Bibliapin chaykunamanta yachanchis (2 Cor. 2:11). Hinallata qhawallaqtinchismi kay pacha espirituqa sonqonchispi saphichakunman. Chaymi kunan tawa tapukuykunata kutichisun, chaypin yachasun kay pacha espirituchus icha Diospa espiritunchus ñoqanchispi kashan chayta.

7. ¿Imatan Satanás ruwan Diosmanta karunchawananchispaq?

⁷ ¿Imayna kusirikuykunatan maskhani? (Leey Santiago 3:14-18.) Jehová Diosqa millay runakunatapas maqaylla maqaqkunatapas cheqnikunmi, chayta yachaspan Saqraqa Diosmanta karunchawananchisrayku sonqonchispi chaykunata saphichachin (Sal. 11:5). Chaypaqmi chaykunata rikhurichimun librokunapi, revistakunapi, peliculakunapi, takikunapi, otaq millayta maqanakuq qhelli ruwaykuna rikhuriq videojuego nisqapipas. Satanasqa kusikunmi chaninkaqta munakushaspa rikhurichimusqan mana allin kaqta pisillatapas munakuqtinchis (Sal. 97:10).

8, 9. ¿Imakunatan tapukunanchis kusirikuyta munaspa?

⁸ Diospa espiritunmi ichaqa ch’uya kawsayta, llamp’u sonqo kayta, khuyapayakuq kayta sonqonchispi wiñachin. Chaymi tapukunanchis: “Kusirikuykuna maskhasqay, ¿allin runa kanaypaqchu yanapawan?” nispa. Diospa espiritunwan pusachikuq runaqa ‘manan iskay uyachu’. Manan ch’uya kawsaymanta, thak kawsaymanta rimashaspachu maqanakuqkunata qhelli ruwaykunatapas wasinpi qhawan.

⁹ Jehová Diosqa pay sapallanta yupaychananchistan munan. Satanasmi ichaqa munan huk kutillatapas yupaychanata, chaytan yachanchis Jesusta tentasqanpi (Luc. 4:7, 8). Chaymi tapukunanchis: “¿Diosllata yupaychanaypaq hinachu kusirikuykunata akllani? ¿Yanapawanchu kay pacha espiritumanta karunchakunaypaq icha astawanchu chaykunaman tanqaykuwan? ¿Aswan allintachu akllanay kanqa imawanchus kusirikusqayta?” nispa.

10, 11. a) ¿Imatan kay pacha espíritu runakunaq sonqonpi wiñachin? b) ¿Imata ruwanapaqmi Diospa espiritun kallpachawanchis?

¹⁰ ¿Qolqe sonqochu kani? (Leey Lucas 18:24-30.) ‘Ñawiq rikusqan millay munapayay’, qolqe sonqo kay, hukpa kaqninta munapayaypas kay pacha espirituq ruwayninmi (1 Juan 2:16). Chaykunan runakunata tanqan qhapaq kayta maskhaypi afanakunankupaq (1 Tim. 6:9, 10). Creechiytan munawanchis imaymanayoq kaspalla allin kawsay tarinapaq (Pro. 18:11). Sichus qolqeta astawan munakusun chayqa, Saqraq makinmanmi urmasun. Chaymi tapukunanchis: “¿Imaymanayoq kanaypaqchu afanakuni, kusirikuykunallapichu purini?” nispa.

¹¹ Diospa santo espiritunmi ichaqa kallpachawanchis Bibliaq nisqanman hinalla qolqeta qhawarinapaq, familianchispa necesitasqanman hinalla maskhanapaqpas (1 Tim. 5:8). Kallpachawanchismi Jehová Dios hina qoykukuq kanapaq. Cristianokunaqa runakunatan imamantapas aswan valorniyoqpaq qhawarinanchis, atisqanchisman hinataqmi ima kaqninchistapas hukkunaman qoykunanchis (Pro. 3:27, 28). Manataqmi hayk’aqpas qhapaq kayta maskhananchisraykuqa Dios serviyninchista saqenanchischu.

12, 13. ¿Imaynatan Diospa espiritun yanapawanchis kay pacha espirituta atipanapaq?

¹² ¿Mosoq runa kaywanchu p’achasqa kashani? (Leey Colosenses 3:8-10, 13.) Chaytaqa reparakusun ima mana allinpipas tarikuspan. Chaykuna kaqtin, ¿kay pacha espirituq kallpachasqanman hinachu imatapas ruwanchis? (Gál. 5:19-21.) ¿Imatan ruwanchis huk iñiqmasinchis phiñachiwaqtinchis, mana allinta rimaykuwaqtinchis, otaq ñoqanchis contra imatapas ruwaqtin? Chaymantapas qhawarikunanchismi wasinchispi imayna kawsasqanchista, chaypin astawanqa sut’ita rikukun Diospa espiritunpa munasqanman hinachus icha kay pacha espirituq munasqanman hinachus kawsashanchis chayta. Kaypi yuyaymanasun: kay soqta killa pasasqanpi, ¿cristiano hinapunichu imatapas ruwarqanchis rimarqanchispas, icha ñawpa kawsasqanchistachu yuyarirqanchis?

¹³ Santo espiritun yanapawanchis kay kamachikuyta kasukunapaq: ‘Ñawpa kawsayniykichispi millay ruwaykunata wikch’upuychis, hinaspa mosoq runa-kaywan p’achawan hina churakuychis’, nispa. Chayta ruwasun chayqa, sonqonchispin munakuy sumaq sonqo kaypas wiñanqa, pampachasunmi ñoqanchis contra huchallikuqkunatapas. Pipas millayta tratawaqtinchisqa manan ‘haya sonqowanchu, phiñapayaywanchu, k’arak phiñakuywanchu, qaparkachaspachu, tumpaspachu’ kutichisunchis, aswanmi kallpachakusun ‘khuyapayakuq’ kanapaq (Efe. 4:31, 32).

14. ¿Imaninkun runakuna Diospa Simin Qelqamanta?

¹⁴ ¿Respetanichu munakunichu Diospa Simin Qelqata? (Leey Proverbios 3:5, 6.) Kay pacha espiritun runakunata kallpachan Diospa Siminta pisichanankupaq. Wakinmi runakunaq yachachisqanman hina otaq costumbrenkuman hinalla kawsaspa munasqallankuta kasukunku (2 Tim. 4:3, 4). Hukkunataq yachayniyoqman tukuspa runaq ruwasqanta hinalla qhawarinku otaq ninku: “Ñawpa runakunapaqmi karqan”, nispa. Chaymi mana kasukunkuchu wasanchaymanta, warmipura otaq qharipura puñuymanta, divorciakuymantapas Bibliapi kamachikuykunata. ‘Mana allintan “allinmi” ninku, allintataq “manan allinchu”’, nispa (Isa. 5:20). ¿Kashanchu sonqonchispi chay hina yuyaykuykuna? Sasachakuypi tarikuspa, ¿runaq munasqanman hinachu otaq munasqanchisman hinachu allichanchis, icha Bibliapi yachachikuykunaman hinachu?

15. Yuyaykusqanchisman hina imatapas ruwananchismantaqa, ¿imatan aswanpas ruwananchis?

¹⁵ Diospa espiritunmi ichaqa kallpachawanchis Bibliata respetanapaq. Salmista hinan ninchis: “Simiykiqa purinaypaq lamparan, simiykiqa ñanniypaq k’anchaymi”, nispa (Sal. 119:105). Chaymi yuyaykusqanchisman hina kawsananchismantaqa Bibliaq nisqanman hina allin kaqta mana allin kaqtapas qhawarinchis. Ichaqa manan respetallanchischu aswanpas munakunchismi (Sal. 119:97).

¿Imatan Jesusmanta yachasunman?

16. ¿Imatan ruwananchis “Cristoq yuyaynin” yuyayniyoq kananchispaq?

¹⁶ Diospa espiritunta chaskinapaqqa ‘Cristoq yuyaynin yuyayniyoqmi kananchis’ (1 Cor. 2:16). Arí, ‘imaynachus Jesucristoq yuyaynin karqan, chay hinallataqmi [...] yuyayninchispas kanan’. Chaypaqmi ichaqa yachananchis imayna yuyaykusqanta, ruwasqanta, chaytataq qatikunanchis (Fili. 2:5; 1 Ped. 2:21). ¿Imakunapin qatikusunman? Chaymanta yachasun.

17, 18. a) ¿Imaynatan Jesús Taytanmanta mañakuq? b) ¿Imaraykun ‘Diosmanta mañakushanallanchis’?

¹⁷ Diosta valekusun santo espiritunta qowananchispaq. Sasachakuykunapi kananta yachaspan Jesusqa Taytanta valekuq santo espiritunwan yanapananpaq (Luc. 22:40, 41). Chaytan ñoqanchispas ruwananchis. Iñiywan mañakuqtinchisqa mana mich’akuspan mañakusqanchista qowasun (Luc. 11:13). Jesusmi nirqan: “Diosmanta mañakuychis qosunkichismi, maskhaychis tarinkichismi, waqyakuychis kicharimusunkichismi. Pipas Diosmanta mañakuqqa chaskinmi, maskhaqpas tarinmi, waqyakuqtapas kicharimunqan”, nispa (Mat. 7:7, 8).

¹⁸ Chaypi nisqan hina, sapa kutillanmi Jehová Diosta mañakunanchis yanapawananchispaq santo espiritunta qowananchispaqpas. Yaqapaschá mayninqa yapa-yapamanta mañakunanchis kanqa otaq unaytapas. Mayninqa tukuy sonqowan iñiywan mañakusqanchista rikuspañan mañakusqanchista qowanchis.a

19. ¿Imatan Jesús ruwarqan? ¿Imaraykun payta qatikunanchis?

¹⁹ Jehová Diosta kasukusun. Jesusqa Diospa munasqantapunin ruwaq. Huk kutinmi ichaqa sasa karqan Diospa munayninta hunt’ananpaq. Chaywanpas Taytanmanta tukuy sonqowan hap’ipakuspan nirqan: “Ichaqa ama ñoqaq munasqaychu kachun, aswanpas qanpa munasqayki”, nispa (Luc. 22:42). Tapukusun: “¿Ñoqari, sasaña kaqtinpas kasukunichu Diosta?” nispa. Kasukuspallan kawsaytaqa tarisun. Diostaqa tukuypin kasukunanchis kawsayta qowasqanchisrayku, paymanta tukuy imatapas chaskisqanchisrayku (Sal. 95:6, 7). Sichus mana kasukusunmanchu chayqa manan Diospa amigonchu kasunman.

20. ¿Iman Jesuspaq aswan importante karqan? ¿Imaynatan ñoqanchispas ruwasqanta qatikusunman?

²⁰ Bibliata allinta estudiasun. Jesusqa Diospa Simin Qelqawanmi kutichiq iñiyninpi pisiyachinanpaq Saqra wateqayta munaqtin (Luc. 4:1-13). Chaytan ruwarqan religionpi umallikunata mana allin ruwasqankumanta sut’inchananpaqpas (Mat. 15:3-6). Paypaqqa Diospa kamachikuyninta yachaymi, chaykunata hunt’aymi aswan importante karqan (Mat. 5:17). Ñoqanchispas iñiyninchispi allin takyasqa kanapaqqa Diospa Simin Qelqatan estudiananchis (Fili. 4:8, 9). Wakin cristianokunaqa manapaschá tiempota aypachikunkuchu sapallankupi otaq familiankuwan estudianankupaq. Ichaqa manan tiempoyoq kaytaraqchu suyananchis aswanmi ima ruwasqanchistapas saqesparaq tiempota t’aqananchis estudianapaq (Efe. 5:15-17).

21. ¿Iman yanapawasunman Bibliamanta astawan yachanapaq?

²¹ ‘Allin yuyayniyoq hunt’aq kamachin’ yanapawanchis tiempota t’aqaspa sapanchispi otaq familianchiswanpas Bibliata estudianapaq (Mat. 24:45). Chaymi huk horata t’aqapuwarqanchis Familiantin Diosta Yupaychanapaq. ¿Kallpachakushanchischu chay estudiopi Cristoq yuyaynin yuyayniyoq kayta yachananchispaq? Chaypaqqa Jesuspa wakin yachachisqanmantan chaypi yachasunman. Índice de las publicaciones Watch Tower nisqa libropin maskhasunman astawan yachay munasqanchismanta. Yaqapaschá maskhasunman “Jesuspa yachachiyninkuna” nisqa temakunata predicanapaq Qhawaq revistanchispi. Otaq 2006 watamantapacha ¡Despertad! revistapi lloqsimuq “¿Qué respondería usted?” nisqa temakunata. Familianchiswan mayninpi chay qelqakunata t’aqwirisun chayqa, astawanmi Bibliamanta yachasun.

Atipasunmanmi kay pacha espirituta

22, 23. ¿Imata ruwaspan kay pacha espirituta atipasun?

²² Diospa espiritunwan pusachikuyta munaspaqa kay pacha espíritu contran qaqata sayananchis. Chaypaqmi ichaqa guerrapi atipanapaq hina kallpachakunanchis (Jud. 3). Chayta ruwaspaqa atipasunmi. Jesusmi qatikuqninkunata nirqan: “Kay pachapiqa muchunkichismi, ichaqa kallpachakuychis, ñoqan kay pachapi mana allin kaqkunata atipaniña”, nispa (Juan 16:33).

²³ Sichus kay pacha espirituq contranpi churakusun, tukuy atisqanchistataq ruwasun Diospa santo espiritunta chaskinapaq chayqa, ñoqanchispas atipasunmi. “Diostaq ñoqanchiswan kashan chayqa, ¿pitaq imanawasunmanpas?” (Rom. 8:31.) Diospa santo espiritunwan pusachikuspan thakpi kawsasun, kusisqataqmi suyakusun qhepa tiempoman wiñaypaq sumaq kawsayta.

[Uranpi willakuy]

¿Yuyarishankichu?

• ¿Imaraykun askha runakunapi kay pacha espíritu kashan?

• ¿Ima tawa tapukuykunatan tapukunanchis?

• ¿Imakunatan Jesús hina ruwananchis Diospa santo espiritunta chaskikunapaq?

[8 paginapi dibujo]

¿Imaynapin wakin angelkuna supaykunaman tukurqanku?

[10 paginapi dibujo]

Saqraqa kay pacha espirituwanmi runakunata waqllichin, qaqata sayaspan ichaqa atipasunman