¿Imaynatan mana k’irispalla rimawaq?

SASACHAKUYKUNA

Esposaykiwan otaq qosaykiwan sapa phiñachinakuspan imaymanata k’aminakunkichis. Chay simikunawanmi sonqoykichista k’irinakunkichis, chhayna rimaymantaq “yachasqaña” kapunkichis.

Atiwaqmi casarakuyniykipi allin kawsayta, ichaqa ñawpaqtan yachanayki imaynapi phiñachinakusqaykichista, chaymantataq kallpachakunayki cambianaykipaq.

¿IMAYNAPIN QALLARIN?

Imayna uywasqa kasqayki. Askha runakunan wiñarqanku k’arak simikunata sapa p’unchay uyarispa, chaymi casarakuspankupas tayta-mamankuq rimasqanta hinallataq rimanku.

Televisionpi qhawakusqanmanta. Televisionpiqa k’iriq simikunatan asikunapaq hinata qhawarichinku chayta qhawaqkunaqa allinpas chay rimay kanman hinatan yuyaykapunku.

Maymanta kasqanku. Wakin nacionkunapiqa kamachiylla-kamachiqkunatan “qhari” ninku warmikunataq mana sarunchasqa kanankupaq lisallaña kananku. Chhayna qharikunaqa phiñachinakuy kaqtinmi esposankuta enemigonkuta hina qhawarinku manataqmi yanapaqninkuta hinachu, chaymi k’araq simikunata rimanku.

Imaynaña kaqtinpas k’arak simikunata rimayqa runatan onqochin, casarasqakunatapas t’aqanachinmanmi. Wakinqa ninkun “saqma-hayt’amantapas rimasqanchismi astawan k’irin”, nispa. Huk qosan esposanta nishuta maqaspapas rimaspapas nishuta k’iriq, chay esposan nin: “Rimasqanmi astawanqa k’iriwaq maqawasqanmantaqa”, nispa.

¿Imatan ruwawaq k’arak simikuna casarasqa kawsayniykita sasachayman churaqtin?

KAYTAN RUWAWAQCHIS

¿Imaynan sientekuwaq millayta nisuqtiykiku? Yuyaykuy rimasqaykikuna imaynatachus qosaykita otaq esposaykita sientechisqanta, ñawpaq kutikunapi sonqon k’irisqaykita yuyariy ichaqa ama imakuna nisqaykitachu aswanpas chay ratopi imayna sientekusqanta. ¿Imata niymi aswan allin kanman karqan mana chhaynata sonqonta k’irinaykipaq? Biblian nin: “Llamp’u simiwan kutichikuqqa phiñakuytan thasnun, k’arak simin ichaqa astawan phiñachin”, nispa (Proverbios 15:1).

Respetanakuspa kawsaq casarasqakunamanta yachay. Yaqapaschá rikurqanki hukkuna rimasqankuwan k’irinakusqankuta hinaspa kaqllatataq qanpas ruwarqanki, chhayna kaqtinqa allinta kawsaq casarasqakunapi reparay imayna kawsasqankuta, hinaspataq paykuna hina kawsay (Bibliaq yachachikuynin: Filipenses 3:17).

Yuyariychis imarayku munanakusqaykichista. K’irikuq simikunaqa sonqomantan lloqsimun. Chaymi sonqoykipi wiñachinayki qosaykimanta otaq esposaykimanta allin yuyaykuykunata. Rimaychis imakunatachus ñawpaqpi kuska ruwasqaykichismanta. Qhawaychis chayllaraq casarasqa kasqaykichis fotoykichiskunata. Yuyariychis imakunachus asichirqasunkichis chaykunata hinallataq imarayku munanakusqaykichistapas (Bibliaq yachachikuynin: Lucas 6:45).

Rimaspaqa ama hukmanchu tumpay. Imapas kaqtinqa ama qosaykimanchu otaq esposaykimanchu tumpay, aswanpas willay imayna sientekusqaykita. Sichus niwaq “mana allinmi sientekuni mana tapuwaspayki imatapas ruwaqtiykiqa” nispa chayqa, allin simiwanmi kutichisunkiman. Ichaqa sichus niwaq “qanqa manan hayk’aqpas tapuwankichu imatapas ruwanaykipaqqa” nispa chayqa, manapaschá sumaqtachu kutichisunkiman (Bibliaq yachachikuynin: Colosenses 4:6).

Upallakuyta yachay. Sichus reparakunki alto kunkawanña rimashasqaykita chayqa aswan allinqa kanman sonqoyki thak kashaqtinña chaymanta rimaymi. Aswan allinmi maqanakuypa kasqanmanta ayqerikuyqa (Bibliaq yachachikuynin: Proverbios 17:14).