23 YACHACHIKUY
2 TAKI Qanllan “Jehová” sutiyoqqa kanki
¿Imaynatan qhawarinki Diospa sutinta?
“Qankunan testigoykunaqa kankichis” (ISA. 43:10).
¿IMAMANTAN YACHASUN?
¿Imaynatan noqanchis yanapakusunman Diospa sutin jatunchasqa kananpaq ch’uyanchasqa kananpaqpas? Chaytan kaypi yachasunchis.
1, 2. ¿Imaraykun nisunman “Jesuspaqqa Diospa sutinmi imamantapas aswan jatunqa aswan importanteqa” nispa?
JESUSPAQQA Diospa sutinmi imamantapas aswan jatunqa. Payqa imaymanatan ruwan Diospa sutin allin qhawarisqa kananpaq. Ñaupaq yachachikuypi yachamusqanchisman jina, payqa wañuyta imaraqmi tarirqan Diospa sutinrayku, Diospa sutin ch’uyapaq jap’isqa kananrayku (Mar. 14:36; Heb. 10:7-9). Diospa sutinta respetasqanraykun ch’uyapaq jap’isqanraykun, waranqa wata gobiernasqan qhepatapas llapa autoridadta Diosman kutichipunqa (1 Cor. 15:26-28). Chaymantapas Jesusqa Diospa sutinraykuqa imaymanatan ruwarqan, imaymanatan qhepamanpas ruwanqa chhaynapin payqa rikuchin Diosnintaqa Papantaqa mayta munakusqanta.
2 Jesusqa Taytanpa sutinpin kay pachamanqa jamurqan (Juan 5:43; 12:13). Chay sutitan qatikuqninkunamanpas allinta reqsichirqan (Juan 17:6, 26). Milagrokunatapas Diospa sutinpin payqa ruwarqan, Diospa sutinpin yachachiqpas (Juan 10:25). Juj kutinpas discipulonkunapaq mañakushaspan Jehová Diosta nirqan: “Sutiykirayku paykunata qhawariykuy”, nispa (Juan 17:11). Rikusqanchis jina, Jesuspaqqa ancha importanten ancha jatunmi karqan Diospa sutinqa. Chhaynataq chayqa, ¿imaynapitaq pipas “cristianon kani” nishaspa mana reqsinmanchu Diospa sutinta, manataq rimallanmanpaschu chay sutinmantapas?
3. ¿Imakunamantan kaypi yachasunchis?
3 Cheqaq iñiqkunaqa Jesús jinan Diostaqa servinanchis, Jesús jinan paypa sutintapas qhawarinanchis (1 Ped. 2:21). Kaypin allinta yachasunchis imaraykus Diospa gobiernonmanta “allin willakuykunata willaqkunaqa” Diospa sutinta apanku chayta (Mat. 24:14). Yachallasuntaqmi imaynatas Diospa sutinta qhawarinanchis chaytapas.
“RUNAKUNATA SUTINPAQ AJLLAKUN”
4. a) ¿Imanirqanmi Jesús discipulonkunata manaraq janaq pachaman ripushaspa? b) ¿Ima tapuymantan kaypi yachasunchis?
4 Manaraq janaq pachaman ripushaspan Jesusqa discipulonkunata nirqan: “Atiytan chaskinkichis santo espíritu qankunaman chayamuqtin, jinan noqamanta willankichis Jerusalenpi, lliu Judeapi, Samariapi ima; kay pachaq k’uchunkunakamaraqmi chayankichis”, nispa (Hech. 1:8). Chaypi nisqan jina, Diosmanta willakuyqa manan Israel llaqtallapichu aparikunan karqan, aswanpas kay pachapi lliu k’uchukunamanmi chayachikunan karqan (Mat. 28:19, 20). Chay textopi Jesuspa “noqamanta willankichis” nispa nisqanpi piensasun. ¿Imatan chaywan nishanman karqan? ¿Jesusllamanta willanamantachu chaypi rimashanman karqan, icha Diospa sutinmantawanchu runakuna yachananku karqan? Hechos 15 capitulon yanapawasunchis chayta allinta entiendenanchispaq.
5. ¿Imaynatan Jerusalenpi apostolkunapas umalliqkunapas sut’ita rikuchirqanku imaynas llapa runakuna Diospa sutinta reqsinanku karqan chayta? (Qhaway kay parrafopaq dibujota).
5 Juj kutinmi Jerusalén llaqtapi apostolkuna, umalliqkuna ima juñukurqanku imatas mana judío runakuna ruwananku iñiq kanankupaq chaymanta rimanankupaq, chayqa 49 watapin karqan. Chay kutipin juñunakuy tukuyta jinaña Jesuspa wayqen Santiagoqa nirqan: “Uyarisqanchis jina, Simeonmi willakunña imaynatachus Diosqa waj nación runakunata yuyarispa paykuna ukhumanta runakunata sutinpaq ajllakuyta qallarirqan chayta”, nispa. ¿Piqpa sutinmantan chaypi rimashanman karqan? Santiagollataqmi profeta Amospa qelqasqanmanta willaspa nirqan: “Chhaynapi puchuq runakuna waj nacionkunamanta runakunawan kuska noqa Jehová Diosta tukuy sonqowan maskhawanankupaq; paykunan sutiytaqa apanku, noqa Jehová Diosmi chayta nini”, nispa (Hech. 15:14-18). Chhaynaqa Jesuspa discipulonkunaqa manan Jehová Diostaqa reqsinallankuchu karqan, aswanpas paypa sutintan apananku karqan. Arí, paypa sutimantan reqsisqa kananku karqan, jujkunamanpas reqsichinankun karqan chay sutitaqa.
Jerusalenpi apostolkunapas umalliqkunapas allintan entienderqanku imaynas Jesusta qatikuqkunaqa Diospa sutinta reqsichinanku karqan chayta. (5 parrafota qhaway).
6, 7. a) ¿Imaraykun Jesús kay pachaman jamurqan? b) ¿Iman juj aswan jatun razón karqan kay pachaman jamunanpaq?
6 Yachasqanchis jina Jesús sutiqa “Jehová Diosmi salvaqqa” ninantan nin. Chhaynapunitaqmi karanpas, Jesustan Diosqa kay pachaman kachamurqan pipas paypi iñiqqa salvasqa kananpaq. Arí, Jesusqa llapa runakunaraykun vidanta qorqan (Mat. 20:28). Llapa runakunaraykutaq wañurqan chayqa, llapa runapas atinmanmi juchanmanta perdonasqa kaspa wiñay kausay chaskiyta (Juan 3:16).
7 Ichaqa, ¿imamantan runakuna salvasqa otaq librasqa kananku karqan? Adanwan Evapiwan juchaman urmasqankumantan. Ñaupaq yachachikuypi yachamusqanchis jina, Adanwan Evawanqa Jehová Dios contran jatarirqanku, chhaynapin chinkachirqanku wiñay kausayta (Gén. 3:6, 24). Ichaqa runaq salvasqa kananmantapas aswan jatunqa kasharqan Diospa sutin ch’uyanchasqa kananmi. Satanasmi yanqata rimaspa paypa sutinta qhellicharqan (Gén. 3:4, 5). Chhaynaqa imamantapas aswan jatunqa karqan Diospa sutinta ch’uyanchaymi. Jesusqa allintan yacharqan Diospa sutin ch’uyanchasqa kaqtinqa runakuna wiñaypaq librasqa kanankuta. Chaymantapas Jesusqa allintataq Jehová Diosta reqsirqan chayqa, payllan Diospa sutintaqa ch’uyanchayta atirqan. Chaymantapas payqa Diospa munayninman jinapunin tukuy imatapas ruwarqan.
¿Imaynapitaq pipas “cristianon kani” nishaspa mana reqsinmanchu Diospa sutinta, mana rimallanmanpaschu chay sutinmantapas?
8. ¿Imatan allinta entiendenanku karqan Jesusta qatikuyta munaqkuna?
8 Jesusta qatikuy munaqkunaqa, judiokunapas mana judiokunapas allintan entiendenanku karqan imaynas paykunataqa Jesuspa taytan Jehová Dios salvasharqan chayta (Juan 17:3). Paykunapas Jesús jinan Diospa sutinwan sutichasqa kananku karqan. Chaymantapas paykunaqa allintan yachananku karqan imaynas Diospa sutinta ch’uyanchay imamantapas aswan jatun chayta. Salvasqa kanankupaqqa chaytan ruwananku karqan (Hech. 2:21, 22). Chhaynaqa, Jesusta cheqaqta qatikuqkunaqa Jesusta Jehová Diostawanmi allinta reqsinanku karqan. Chaychá Jesusqa Juan 17 capítulo tukuypiqa nirqan: “Paykunamanmi noqaqa sutiykita reqsichini, reqsichishallasaqtaqmi kanpas, chhaynapi paykunapas munakuwasqayki munakuyta rikuchinankupaq, chhaynapin noqaqa paykunawan jujllachasqa kasaq”, nispa (Juan 17:26).
“QANKUNAN TESTIGOYKUNAQA KANKICHIS”
9. ¿Imaynatan Jesusta qatikuqkuna Diospa sutinta qhawarinanchis?
9 Kaykama yachamusqanchisman jina, Jesusta qatikuqkunapaqqa Diospa sutinta jatunchaymi ch’uyanchaymi ima ruwaymantapas aswan jatun ruwayqa (Mat. 6:9, 10). Noqanchispaqqa Diospa sutinmi kashan ima sutimantapas aswan altopiqa. Chhaynataq chayqa, ¿imaynatan yanapakusunman Diospa sutin ch’uyanchasqa kananpaq? ¿Imatan ruwasunman Satanaspa Jehová Dios contra rimasqan yanqa kasqanta rikuchinanchispaq?
10. ¿Rijch’anachiypi jina, ima juicio aparikusqanmantan willashan Isaías 42-44 capitulokunapi? (Isaías 43:9; 44:7-9; qhaway kay parrafopaq fotokunata).
10 Isaías 42-44 capitulokunapin willashan imatas ruwananchis Diospa sutin ch’uyanchasqa kananpaq chayta. Chay capitulokunapin willashan imaynas rijch’anachiypi jina juj juicio aparikushan chayta. Chaypin rimakushan pichus cheqaq Dios chaymanta. Chaypin Jehová Diosqa llapa “dios” nisqakunata nishan cheqaqtapunichus Dios kanku icha manachus chayta rikuchinankupaq, paykunaq favorninpi testigaqkunata wajakunankupaq ima; ichaqa manan pipas chaytaqa ruwayta atinchu (leey Isaías 43:9; 44:7-9).
Rijch’anachiypi jinan juj juicio aparikushan, chay juiciopi testigaq kananchispaqmi wajasqa kashanchis. (10, 11 parrafokunata qhaway).
11. Isaías 43:10-12 textoq nisqanman jina, ¿imaninmi Jehová Dios kamachin runakunata?
11 (Leey Isaías 43:10-12). Jehová Diosmi kamachin runakunata nin: “Qankunan testigoykunaqa kankichis [ . . . ], noqataq Diosniykichis kani”, nispa. Chay qhepamantaq nin: “¿Kanmanchu noqamanta juj Dios?”, nispa (Isa. 44:8). ¿Imanisunmanmi Diospa chay tapusqanman? ¿Imaynatan kutichisunman? Imayna rimasqanchiswan imayna kausasqanchiswan iman. Allin kausaytan apananchis, chhaynapin rikuchisun noqanchisqa cheqaq Diosta serviq kasqanchista, Jehová Diospa kamachinkuna kasqanchista. Arí, Satanasña sasachakuyta churamuwasunman, ima llakimanña churawasunman chaypas Diospa munayninman jinan imatapas ruwananchis, chhaynapin rikuchisunchis Diosta munakusqanchista; chhaynapin sutintapas ch’uyanchasunchis.
12. ¿Imaynatan junt’akurqan Isaías 40:3, 5 versiculokunapi imachus willasqan?
12 Profeta Isaiasqa willallarqantaqmi imaynas juj runa “Jehová Diospa ñanninta allichanan” karqan chayta (Isa. 40:3). ¿Imaynatan chay willasqan junt’akurqan? Bautizaq Juanmi juj ñanta allicharqan Jesús chayamunanpaq. ¿Imaynata? Runakunatan prepararqan. Jesusqa Jehová Diospa sutinpin jamusharqan, paypa sutinpin rimaqpas (Mat. 3:3; Mar. 1:2-4; Luc. 3:3-6). Isaiasqa: “Jehová Diospa ancha jatun kayninmi rijurimunqa”, nispan willallarqantaq (Isa. 40:5). ¿Imaynatan chay willasqan junt’akurqan? Jesús kay pachapi kashaspaqa Jehová Dios jinapunin imatapas ruwaq. Jehová Dios kikinpas kay pachapi kashanman karqan jinan karqan (Juan 12:45).
13. ¿Imaynatan Jesusta qatikusunman?
13 Jehová Diospa sutinta jatunchaspaqa ch’uyanchaspapas Jesustan qatikushanchis. Jesús jinan noqanchispas Jehová Diospa testigon kanchis, paypa sutintan apanchis, paypa jatun ruwaykuna ruwasqanmantan rimanchis. Ichaqa Diospa testigon kasqanchista junt’anapaqqa Jesuspa ruwasqanmantapas rimananchismi. Diospa sutin ch’uyanchasqa kananpaq imakunatachá ruwarqan chaykunamantan rimananchis (Hech. 1:8). Yachasqanchis jinapas Jesusmi aswan jatun Testigoqa, noqanchisqa payta qatikuqkunan kanchis (Apo. 1:5). Ichaqa, ¿imaynatan sapankanchispas Diospa sutinta qhawarinanchis?
¿IMAYNATAN DIOSPA SUTINTA QHAWARINANCHIS?
14. Salmos 105:3 texto nisqan jina, ¿imaynatan qhawarinanchis Diospa sutinta?
14 Jehová Diosmanta alabakusun (leey Salmos 105:3). Jehová Diosqa paymanta kusisqa rimananchistan munan, paymanta alabakunanchistan munan (Jer. 9:23, 24; 1 Cor. 1:31; 2 Cor. 10:17). Kusisqan kananchis Jehová Dios Diosninchis kasqanmanta. Kusikuywanmi paypa sutinta jatunchananchis, kusisqan payta ch’uyanchananchis. Chaymantapas manan jayk’aqpas p’enqakunanchischu paypa Testigonkuna jina reqsichikuytaqa. Llank’anapipas, escuelapipas, llaqtanchispipas maypipas yachanankun noqanchisqa Diospa Testigon kasqanchista. Ichaqa kanmi juj enemigo, payqa manan munanchu Diospa sutinta jujkunaman reqsichinanchista. Chay enemigoqa Satanasmi (Jer. 11:21; Apo. 12:17). Kay enemigopas, payta serviq falso profetakunapas runakuna Diospa sutinta qonqanankutan munanku (Jer. 23:26, 27). Noqanchisri, ¿qonqasunchu sutinta? ¡Manan ¿riki?! Noqanchisqa munakunchistaq Diosninchis Jehová Diosta chayqa, sapa p’unchaymi paytaqa jatunchananchis alabananchis ima (Sal. 5:11; 89:16).
15. ¿Iman Diospa sutinta wajakuy?
15 Wajakushallasun Diospa sutintaqa (Joel 2:32; Rom. 10:13, 14). ¿Imataq Diospa sutinta wajakuyri? Diospa suntinta wajakuyqa manan chay sutita reqsiyllachu, nitaqmi “Jehová” niyllapaschu. Pipas Diospa sutinta wajakuqqa allintan payta reqsin, tukuy sonqon paypi confian, ima llakipipas ñak’ariypipas tarikuspaqa paypa yanapaynintan maskhan (Sal. 20:7; 99:6; 116:4; 145:18). Chaymantapas jujkunamanmi paymanta willan, imas sutin, imayna Dioschus pay chaykunatan willan. Llapa runakunatan kallpachan arrepientekuspa Diosman kutipunankupaq vidankutapas cambianankupaq, chhaynapi paypa amigon kanankupaq (Isa. 12:4; Hech. 2:21, 38).
16. ¿Imaynatan rikuchisunman Satanás llulla kasqanta?
16 Manan manchakunanchischu Diospa sutinrayku sufriytaqa (Sant. 5:10, 11). Sichus Diosta kasukusqanchisrayku ima llakipipas tarikusun chayqa, Satanás llulla kasqantan rikuchisun. ¿Imaraykun chayta ninchis? Diosta serviqkunamanta rimaspan Satanasqa Job sutiyoq runaq tiemponpi nirqan: “Runaqa payllapin piensan, kausayninta salvananraykuqa imatapas ruwallanmanmi”, nispa (Job 2:4). ¿Imaninantan chaywan nisharqan? Satanaspa piensasqanman jinaqa runakunaqa imapas allin kallaqtinsi Diostaqa servisunman, mana allin kaqtinqa saqepusunmansi payta. ¿Cheqaqchu chay nisqan kanman? Manan. Job sutiyoq runapas sut’itan chaytaqa rikuchirqan, sut’itan rikuchirqan Satanás llulla kasqanta. Noqanchispas sut’itan chaytaqa rikuchinanchis; ima llakiña ima sasachakuyña kanqa chaypas manapunin jayk’aqpas Jehová Diostaqa saqenanchischu. Yachasqanchis jinapas Jehová Diospas manapunin noqanchistaqa saqewasunchu; sutinraykun payqa sumaqta qhawariwasunchis (Juan 17:11).
17. 1 Pedro 2:12 textopi nisqan jina, ¿imata ruwaspan Diospa sutinta jatunchallasunmantaq?
17 Diospa sutinta respetasun (Prov. 30:9; Jer. 7:8-11). Noqanchisqa Jehová Diospa sutintataq apanchis chayqa, paypa sutinpi rimaqkunataq kanchis chayqa allintan qhawarikunanchis imaynatachus kausashanchis chayta (leey 1 Pedro 2:12). Tukuy atisqanchistan kallpachakunanchis ima rimasqanchispas ima ruwasqanchispas payta jatunchananpaq. Kallpachakusun chayqa Diosninchispa sutin jatunchasqa kananpaqmi yanapakusun.
18. ¿Imaynatan rikuchisunman Diospa sutinta jatunchay imamantapas ñaupaqpi kasqanta? (Qhaway willakuyta).
18 Diospa sutinta jatunchaymi imamantapas aswan ñaupaqpiqa kanan (Sal. 138:2). Noqanchisqa tukuy sonqotaq Jehová Diosta munakunchis chayqa, manan munasunmanchu sonqonta k’iriytaqa ¿riki? Ichaqa paypa munayninman jina kausasqanchisraykun wakin runakunaqa asipayawanchis burlakuwanchis ima.a Jesustapas chaytan ruwarqanku, Diospa sutinraykun payqa imaymanapi ñak’arirqan, suwata jinan wañuchirqankupas. Ichaqa Hebreos 12:2-4 textopi nisqan jina, payqa manan imatapas p’enqakurqanchu. Arí, payqa manan paypichu mastaqa piensarqan, manan “imaninqakuchá noqamanta” nirqanchu, ni “qhawawanqakuchá” nirqanchu, aswanmi payqa imamantapas ñaupaqtaqa Diospa munayninta ruwarqan (Mat. 26:39).
19. ¿Imaynatan qhawarinki Diospa sutinta? ¿Imaraykun chhaynata qhawarinki?
19 May munaypunin Jehová Diosta serviyqa, paypa Testigonkuna jina reqsisqa kayqa. Imataña jujkuna noqanchismanta rimankuman chaypas, manan chaywanqa llakikunanchischu. Noqanchispaqqa Diospa sutinta jatunchaymi imamantapas aswan allinqa. Manan p’enqakunanchischu payta serviytaqa, nitaqmi ninanchischu “qhawawanqakuchá” nispaqa. Chhaynaqa imaña kaqtinpas kamaqninchis Jehová Diosllata jatunchasun. Satanasña trampakunata churamuwasunman chaypas payllatapuni alabasun.
10 TAKI Jehová Dios, jatunchanan kanki
a Ñaupa tiempopi Diosta serviq Job sutiyoq runapas juj tiempoqa paypin masta piensarqan. Juj runakuna amigonman tukuspa imaymanata niqtinkun payllapiña yuyaynin karqan. Arí, qallariypiqa wawankunaña wañupurqan chaypas, llapa imantaña chinkachirqan chaypas, manan Jobqa juchallikurqanchu “manataqmi Diostapas juchacharqanchu” (Job 1:22; 2:10). Mana allin ruwaqmanta yanqa tumpaqtinkun ichaqa mana piensaspa rimayta qallarirqan, comuntan rimarqan. Paypa imachus ruwasqanmantan masta rimarqan, manataqmi Diostaqa alabarqanchu ni jatuncharqanchu (Job 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5).