Manan llapantapuniqa yachaytaqa atisunmanchu

1. ¿Imaynatan Jehová Dios kamawarqanchis? ¿Imaraykun chhaynata kamawarqanchis?

JEHOVÁ Diosqa allin piensaykuqta, imaymana yachaqta, allin yuyaywan imatapas ruwaqta jinan kamawasqanchis. ¿Imaraykun chhaynata kamawasunman karqan? Payqa munan “allinta payta reqsinanchistan”. Chaymantapas allinta piensaykuspa imatapas ruwananchistan munan, chaymi chhaynata kamawarqanchis (Prov. 2:​1-5; Rom. 12:1).

2. a) ¿Imatan noqanchispas Job jina reparakunanchis? (Job 37:​23, 24; qhaway kay parrafopaq dibujota). b) ¿Imaraykun juch’uyaykukuq kananchis?

² Jehová Dios imatapas yachay atiqtaña kamawarqanchis chaypas, runakunaqa manan llapantapuniqa imatapas yachaytaqa atisunmanchu (leey Job 37:​23, 24). Chaypaq yachasun Jobmanta. Juj kutinmi Jehová Diosqa payta imaymanata tapurqan. Tapusqanta uyarispan Jobqa reparakurqan imaynas mana llapantachu yacharqan chayta. Chaymi payqa Diospa ñaupanpi k’umuykurqan, imachus piensasqantapas cambiarqanmi (Job 42:​3-6). Noqanchispas manataq llapantachu imatapas yachanchis chayqa, juch’uyaykukuq humilde sonqon kananchis. Chhayna kasun chayqa Jehová Diospin confiasun. Payqa tiempollanpin imatapas willawasun, paypa yanapaynillanwanmi allin yuyaywan imatapas ruwasun (Prov. 2:6).

3. ¿Imakunamantan kaypi yachasun?

³ Kaypin yachasunchis imakunatas runakuna mana yachayta atisunmanchu chayta, imaraykus mayninpi chaypi piensay sasa noqanchispaq kanman chaytapas. Chaymantapas yachasunmi imaraykus mayninqa allin noqanchispaq wakinta mana yachay chayta. Chaykunata yachaymi yanapawasun “tukuyta yachaq” Jehová Diospi confiananchispaq. Imatachá yachananchista munashan chaytaqa tiempollanpin payqa yachachiwasun (Job 37:16).

MANAN YACHANCHISCHU JAYK’AQSI DIOSPA P’UNCHAYNIN CHAYAMUNQA CHAYTA

4. Mateo 24:36 nisqanman jina, ¿imatan runakuna mana yachanchischu?

⁴ (Leey Mateo 24:36). Noqanchisqa manan yachanchischu jayk’aqsi Diospa p’unchaynin chayamunqa chaytaqa. Kikin Jesuspas manan chaytaqa yacharqanchu.a Chaymi discipulonkunatapas nirqan: “Taytallan ninman jayk’aqchus ima tiempopichus imapas kanantaqa” nispa (Hech. 1:​6, 7). Arí, Jehová Diosllan yachan jayk’aqsi p’unchaynin chayamunqa chaytaqa, manan noqanchisqa chaytaqa yachayta atisunmanchu.

5. Manataq yachanchischu Diospa p’unchaynin jayk’aq chayamunanta chayqa, ¿iman yaqapas pasawasunman?

⁵ Chhaynataq chayqa, manan yachakunchu jayk’aqkamas chay p’unchay chayamunanta suyakusun chaytaqa. Ichaqa wakinninchisqa yaqapaschá unayña chay p’unchayta suyakushanchis. Wakinninchismantaqa yaqapaschá hasta familianchispas burlakuwanchis chay p’unchay mana chayamusqanmanta. Chhaynakunapi tarikuspaqa yaqapaschá llakikuyta pisipayta ima qallarisunman (2 Ped. 3:​3, 4). Jinaspa nisunman: “Yachayman Diospa p’unchaynin jayk’aq chayamunanta chayqa pacienciawanmi suyakuyman, runakunaq burlakusqankutapas aguantallaymanmi”, nispa.

6. ¿Imaraykun allinpuni jayk’aqsi Diospa p’unchaynin chayamunqa chayta mana yachasqanchis?

⁶ Allipaqchá Jehová Diosqa mana willawarqanchischu jayk’aqsi p’unchaynin chayamunqa chaytaqa. ¿Imaraykun chayta ninchis? Chhaynapin paytaqa munakusqanchisrayku servishanchis, manataq juj p’unchaypi piensaspallachu. “Diospa p’unchayninpi” piensaspaqa manan jayk’aqsi chay p’unchay chayamunqa chaypichu mastaqa piensananchis, aswanpas ima allinkunatas Diospa p’unchaynin apamunqa chaypin piensananchis. Chaykunapi piensaymi yanapawasun Jehová Diosta astawan munakunanchispaq, munaynillanta ruwananchispaq ima (2 Ped. 3:​11, 12).

7. ¿Imatan allinta yachanchis?

⁷ Manaña yachanchischu jayk’aqsi Diospa p’unchaynin chayamunqa chayta chaypas, imatachus allinta yachanchis chaypin yuyayninchista churananchis. Ichaqa, ¿imatan allinta yachashanchis? Bibliapi willasqan jina, noqanchisqa 1914 watamantapachan tukuykuy p’unchaykunapiña kausashanchis, chay watamantapachan imaymana pasashan. Chaymi allinta yachanchis imaynas Diospa jatun p’unchayninqa cercapiña kashan chayta (Sof. 1:14). Chaymantapas allintan yachanchis imaynas Jehová Diosqa “gobiernonmanta allin willakuykunata” llapa runakunaman willamunanchista munashan chayta (Mat. 24:14). Chayta kasukuspan noqanchisqa 240 más nacionkunapiña willashanchis, 1.000 más rimaykunapitaqmi chaytaqa willakushanpas. ¡Chay llank’aypi tukuy sonqowan yanapakunapaqqa manan jayk’aqsi Diospa p’unchaynin chayamunqa chaytaraqchu yachana ¿riki?!

MANAN YACHANCHISCHU IMAYNATAS DIOS YANAPAWASUN CHAYTA

8. ¿Imaninantan Bibliapi nishan “Diospa imakunachus ruwasqanta” nisqanwan? (Eclesiastés 11:5).

⁸ Noqanchisqa manan yachasunmanchu Jehová Diospa llapa “imakunachus ruwasqantaqa” (leey Eclesiastés 11:5). Ichaqa, ¿imaninantan Bibliapi nishan “imakunachus ruwasqanta” nisqanwan? Chaytaqa nishan munaynin junt’akunanpaq Diospa llapa imachus ruwasqanmantan, chay munaynin junt’akunanpaq ima pasanantapas jinallata qhawasqanmanta iman. Chhaynataq chayqa manan allintaqa yachasunmanchu imaraykus Jehová Dios jinallata imatapas qhawan chaytaqa, ni imaynatapunis yanapawasunchis chaytapas (Sal. 37:5). Bibliapi nisqan jina, chaykunata entiendeyqa sasan noqanchispaqqa. Imaynan mana allintachu yachakun imaynas juj wawa warmiq wijsanpi wiñan, chhayna sasan Jehová Diospa imakunachus ruwasqanta entiendeypas. Wawaq imayna wiñasqantaqa manan científico runakunapas allintachu yachanku.

9. Manataq yachanchischu imaynatapunis Jehová Dios yanapawasunchis chayta chayqa, ¿imatan yaqapas piensasunman?

⁹ Manataq yachanchischu imaynatapunis Jehová Dios yanapawasun chayta chayqa, yaqapaschá iskayasunman ima ruwaytapas. Wakinninchisqa yaqapaschá Diosta astawan serviyta munaspa imaymananchista pisiyachispa juj ladoman astakuyta munashanchis, ichaqa manataq yachanchischu imaynata Dios yanapawananchista chayqa iskayashanchispaschá chay ruwayta. Wakinninchisqa yaqapaschá imapas mana piensasqanchisman jinachu lloqsiqtin nisunman “yanapawashanmanchu Dios” nispa. Yaqapaschá Diospa llaqtanpi imapipas yanapakuyta munashanchis, ichaqa manapaschá chayman chayayta atinchischu. Wakinqa kallpachakushanchispaschá astawan predicananchispaq, ichaqa manapaschá pipas uyarikuyta munanchu. Wakinqa construcción nisqapi imapaschá yanapakuyta munashanchis, ichaqa manapaschá imapas piensasqanchisman jinachu lloqsin. Chhaynapi tarikuspapaschá mayninqa nisunman: “Manapaschá Jehová Diosqa yanapawashanchu”, nispa.

10. Manaña yachanchischu imaynatachus Jehová Dios yanapawasun chayta chaypas, ¿imaynapin chay allinninchispaq kanman?

¹⁰ Ichaqa chaykunata Jehová Dios mana willawasqanchisqa allinninchispaqmi. Manataq yachanchischu imaynatas yanapawasun chayta chayqa, astawanmi paypi confiasun aswan humilde sonqon kasunpas. Chaymantapas chaykunan rikuchiwanchis imaynas Diospa piensayninqa piensayninchismanta aswan jatun chayta (Isa. 55:​8, 9). Chaymantapas chaykunan yanapawanchis Jehová Diospi tukuy sonqowan confiananchispaq. Paypa yanapayninwanqa allillanmi imapas kanqa. Chayrayku sichus Diospa llaqtanpi ima ruwasqanchispas allin lloqsiwashanchis chayqa, tukuy sonqo payta “gracias” nisun (Sal. 127:1; 1 Cor. 3:7). Ichaqa imapas mana piensasqanchisman jinachu lloqsishan chayqa, Jehová Diosqa rikushanmi chayta; payqa yachanmi chaykuna imayna allichayta (Isa. 26:12). Chhaynaqa, tukuy atisqanchista imatapas ruwasun, mana atikuqtataq Diospa makinman saqesun. Manapaschá payqa ñaupa tiempokunapi jinachu juj milagrota ruwarunqa, ichaqa yanapawasunpunin orientawasunpunin payqa (Hech. 16:​6-10).

11. ¿Imakunatan allinta yachanchis?

¹¹ Imachus yachasqanchispi piensasun chayqa allillanmi kasun. Ichaqa, ¿imatan yachanchis? Noqanchisqa allintan yachanchis imaynas Jehová Diosqa munakuq, chanin Dios, khuyapayakuq, tukuy yachayniyoq Dios chayta. Payqa valoranmi payrayku, iñiqmasikunarayku tukuy ima ruwasqanchistapas. Chaymantapas pay sonqo runakunamanqa imaymana bendiciontan qon (Heb. 11:6).

MANAN YACHANCHISCHU IMAYNAPIS PAQARIN TARIKUSUN CHAYTA

12. Santiago 4:​13, 14 nisqan jina, ¿imatan runakuna mana yachakunchischu?

¹² (Leey Santiago 4:​13, 14). Chaymantapas noqanchisqa manan yachanchischu imaynapis paqarin tarikusun chaytaqa. Bibliapi nisqan jina, “qonqayllan ima mana allinpipas tarikusunman” (Ecl. 9:11). Chhaynataq chayqa, manan yachakunchu ima ruway munasqanchispas allinchus lloqsinqa icha manachus chayta, ni kausashasunchus chayta ruwananchispaq icha manañachus chaytapas.

13. Manataq yachanchischu imaynapis paqarin tarikusun chayta chayqa, ¿imaynan yaqapas kasunman?

¹³ Manataq yachanchischu paqarin imaynapis tarikusun chayta chayqa yaqapaschá nishuta imamantapas llakikusunman. “Kayñachu karunqapas, jaqayñachu karunqapas” nispapaschá llaki uyalla kasunman. Ima desgracia pasaqtinpas sinchi nanasqapaschá tarikusunman, manapaschá ni imanakuytapas atisunmanchu. Imachus ruway munasqanchis mana junt’akuqtinpas yaqapaschá llakisqa pisipasqa ima tarikusunman (Prov. 13:12).

14. ¿Imatan ruwananchis kusisqa kanapaqqa? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).

¹⁴ Ima llakiña, ima ñak’ariyña chayamuwaqtinchispas manapuni Diosmanta kacharikusunchu chayqa, payta munakusqanchistan rikuchisun. Arí, imaynas paytaqa munakusqanchisrayku servinchis manataq imatapas chaskinanchisraykullachu chaytan rikuchisun. Chaymantapas Bibliapi willasqan jina, Diosqa manan kamachin runakunataqa tukuy imamantachu librarqan. Manataqmi payqa pimanpas horatapas ni tiempotapas churanchu. Chaymantapas payqa allintan yachan imaynas kusisqa kanapaqqa mana imachus pasawasun chaytaraqchu yachana chayta. Aswanpas kusisqa kausanapaqqa paypa yuyaychasqanman jinan imatapas ruwana (Jer. 10:23). Jehová Diospa kamachikuyninkunaman jina imatapas ruwaspaqa Santiago jinan nishanchis: “Jehová Dios munanqa chayqa kausashallasunmi, jinaspa kayta jaqayta ruwasunchis”, nispa (Sant. 4:15).

15. ¿Jamuq tiempopi ima kanantan allinta yachanchis?

¹⁵ Manaña yachanchischu paqarin imaynapichus tarikusun chayta chaypas, allintan yachanchis imaynas Jehová Diosqa wiñay kausayta qowasun chayta. Wakinqa janaq pachamanmi ripunqaku, wakintaq kay pachapi juj sumaq paraisopi tiyanqaku, chay promesataqa Jehová Diosqa junt’anqapunin, payqa manan llullakunmanchu (Tito 1:2). Payllan “qallariymantapacha imapas imayna tukunanta willaqqa, ñaupa tiempomantapacha qhepaman imachus kananta willaqqa”. Diospa willachisqanqa llapanmi junt’akurqan, jamuq tiempopaq imachus willachisqanpas junt’akunqapunin (Isa. 46:10). Chaymantapas Jehová Diosqa anchatan munakuwanchis (Rom. 8:​35-39). Munakuwasqanchisraykun yachayta kallpanta ima qowasunchis, chhaynapi ima sasachakuytapas aguantananchispaq. Arí, imaña kaqtinpas payqa yanapawasunmi premionchistapas qowasunchispunin (Jer. 17:​7, 8).

MANAN YACHANCHISCHU MAY TUKUYTAS JEHOVÁ DIOS REQSIWANCHIS CHAYTA

16. ¿Imakunatan Jehová Dios yachan noqanchismanta? ¿Imaraykun chay may admirakunapaq? (Salmos 139:​1-6).

¹⁶ (Leey Salmos 139:​1-6). Jehová Diosqa allintan reqsiwanchis. Allintan yachan imayna ruwasqas kashanchis, imaynas sonqonchis kashan, imatas piensanchis chaykunata. Chaymantapas payqa makillan qhawamuwashanchis. Yachashanmi imatas rimashanchis, ima niytas munashanchis chaytapas. Yachanmi imaraykus imatapas ruwanchis, imatas ruwayta munashanchis chaytapas. Chaychá Davidqa Jehová Diosta nirqan: “Qanmi ñaupaymanta qhepaymantawan muyuykuwanki, makiykin sumaqta jap’ishawan”, nispa. Tukuy atiyniyoq, tukuy imata kamaq Jehová Dios noqanchista allinta reqsiwasqanchista yachayqa ancha admirakunapaqmi ¿riki? Chaychá Davidqa Diosmantaqa nillarqantaq: “Qanqa may allintapunin reqsiwanki, mana entiendey atiymi noqapaqqa; may admiraymi, mana aypay atiymi noqapaqqa”, nispa (Sal. 139:6).

17. ¿Imakunapi tarikuspan mayninpi nisunman “Jehová Diosqa manasuna allintachu reqsiwan” nispa?

¹⁷ Wakinninchispaqqa sasapaschá Jehová Diosta munakuqta, sumaq sonqo taytata jina rikuyqa. ¿Imarayku? Imayna uywasqachus, imayna costumbreyoqchus, imapichus creenchis chaykunamantan chayqa. Wakinqa yaqapaschá ñaupaqmi imapipas juchallikurqanchis, chayraykupaschá nisunman: “Dios noqapi piensanmanchus, maypiraqchá payqa kashan”, nispa. Davidpas mayninqa chhaynatan piensaq (Sal. 38:​18, 21). Chaymantapas wakinqa yaqapaschá kallpachakushanchis imapipas cambiananchispaq, Diospa munayninman jina kausaytachá munashanchis. Ichaqa yaqapaschá nisunman: “Noqapaqqa kaykuna ruwayqa normalmá riki, ¿imaraykutaq Diosri munan kaykuna saqenayta? Manasuna payqa allintachu reqsiwan”, nispa.

18. ¿Imaraykun nisunman “Jehová Diosqa allintan reqsiwanchis” nispa? ¿Imaraykun chay allinninchispaq? (Qhaway kay parrafopaq dibujokunata).

¹⁸ Manaña chaykunata allintachu entiendenchis chaypas Jehová Diosqa allintan reqsiwanchis. Manaña noqanchis reparakunchischu chaypas payqa allintan rikushan ima allinkunatas ruwashanchis chayta. Chaymantapas payqa rikushanmi imakunapis pisipashanchis chayta. Allintan yachan imaynas tarikushanchis chayta, imaraykus chhayna kashanchis chaytapas. Yachanmi imaraykus imatapas ruwanchis chaytapas. Chaywanpas payqa anchatan munakuwanchis (Rom. 7:15). Rikusqanchis jina, Jehová Diosqa allintan reqsiwanchis, allintan yachan imayna runamansi tukusunman chaytapas. ¡¿Manachu chaykunata yachay astawanraq kallpachawanchis tukuy sonqo payta servinanchispaq?! Chhaynan ¿riki?

19. ¿Imatan Jehová Diosmanta allinta yachanchis?

¹⁹ Jehová Diosqa anchatan munakuwanchis, chaytaqa allintan yachanchis (1 Juan 4:8). Munakuwasqanchisraykun payqa imaymana kamachikuyta qowanchis chhaynapi allillan kananchispaq. Chaymantapas munakuwasqanchisraykun Jehová Diosqa wawan Jesusta qowarqanchis chhaynapi wiñay kausayta chaskinanchispaq. Jesuspa wañusqanraykun juchasapaña kanchis chaypas atinchis Dioswan amigontin kayta (Rom. 7:​24, 25). Chaymantapas “Diosqa sonqonchismanta aswan jatunmi, chaymantapas payqa yachashanmi tukuy imatapas” (1 Juan 3:​19, 20). Payqa allintan reqsiwanchis, yachanmi kamachikuyninkunata kasukuyta atinanchistapas.

20. ¿Imakunapi piensaymi yanapawasun ama nishuta llakikunanchispaq?

²⁰ Yachamusqanchis jina, Jehová Diosqa imatachá munan yachananchista chaytaqa llapantan willawanchis. Chhaynataq chayqa manan nishutachu llakikunanchis imapas mana yachasqanchismantaqa, aswanpas imatachá yachanchis chaykunapin mastaqa piensananchis. Chayta ruwaspan rikuchisun juch’uyaykukuq humilde sonqo kasqanchista, jinallataq “tukuy imatapas allinta yachaq Diospi confiasqanchistapas” (Job 36:4). Kay tiempopi manaña tukuy imatachu allinta entiendesun chaypas mosoq pachapiqa imaymanamantan allinta yachasun. Wiñaypaqmi tiemponchis kanqa Diosninchis Jehová Diosta astawan reqsinanchispaqpas (Ecl. 3:11).