36 YACHACHIKUY
103 TAKI Diosmi qowanchis michiqkunata
“Umalliqkunata wajakamuchun”
“Pipas onqosqa kashan chayqa, iñiq t’aqapi umalliqkunata wajakamuchun” (SANT. 5:14).
¿IMAMANTAN YACHASUN?
Kaypin yachasunchis imaraykus yanapanata necesitaspaqa umalliqkunaq yanapayninta mañakunanchispuni chayta.
1. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchin serviqninkunata anchata munakusqanta?
JEHOVÁ Diosqa anchatan munakun serviqninkunata. Chaymi wawanpa yawarninwan paykunata rantikurqan. Chaymantapas umalliqkunatan qon chay ovejachankunata allinta cuidanankupaq (Hech. 20:28). Jehová Diosqa munan umalliqkuna paykunata munayta cariñowan qhawarinankutan. Chaytataqmi paykunaqa ruwanku, Jesuspa kamachisqanta kasukuspan umalliqkunaqa iñiq t’aqapi hermanokunata sumaqta cuidanku, iñiyninkupipas yanaparinku (Isa. 32:1, 2).
2. ¿Pikunamantan Jehová Diosqa astawan llakikun? (Ezequiel 34:15, 16).
2 Jehová Diosqa llapa serviqninkunamantan llakikun; astawanqa k’irisqa, iñiyninkupi pisi kallpa kaq serviqninkunamantan llakikun. Chhaynapi tarikuqkunatan Jehová Diosqa umalliqkunawan yanapachin (leey Ezequiel 34:15, 16). Ichaqa, ¿imatan ruwananchis yanapanata necesitaspa? Jehová Diospa yanapaynintan mañakunanchis, chaymantapas iñiq t’aqapi umalliqkunaq yanapaynintan mañakunallanchistaq (Efes. 4:11, 12).
3. ¿Imaraykun nisunman “kaypi yachasqanchisqa llapa Diosta serviqkunatan yanapawasun” nispa?
3 Kaypin yachasunchis imaynatas Jehová Dios iñiyninkupi pisikallpa kaq serviqninkunata umalliqkunawan yanapachin chayta. Kay kinsa tapuymantan yachasunchis: 1) ¿Jayk’aqmi umalliqkunaq yanapayninta mañakunanchis? 2) ¿Imaraykun paykunaq yanapayninta mañakunanchispuni? 3) ¿Imaynatan paykuna yanapariwanchis? Wakinninchisqa allinpaschá iñiyninchispi kashanchis, manapaschá umalliqkunaq yanapaynintapas necesitanchischu; chayqa allinmi. Chaywanpas kaypi umalliqkunamanta yachasqanchisqa llapanchistan yanapawasun. Yanapawasunmi umalliqkunaq imachus ruwasqankuta astawan valorananchispaq, imapipas tarikuspa umalliqkunaq yanapayninta mañakunanchispaqpas.
¿JAYK’AQMI UMALLIQKUNAQ YANAPAYNINTA MAÑAKUNANCHIS?
4. ¿Imaraykun nisunman “Santiago 5:14-16, 19, 20 textokunapiqa manan cheqaq onqoymantachu rimashan” nispa? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).
4 Jesuspa discipulon Santiagon willarqan imaynatas Jehová Dios umalliqkunawan yanapariwanchis chayta. Paymi nirqan: “Pipas onqosqa kashan chayqa, iñiq t’aqapi umalliqkunata wajakamuchun”, nispa (leey Santiago 5:14-16, 19, 20). Kaypiqa Santiagoqa iñiyninchispi onqosqa kaymantan rimasharqan. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Payqa manan “doctorkunata wajakamuychis” nirqanchu, aswanpas “umalliqkunata wajakamuychis” nispan nirqan. Chay qhepamanpas “juchallikurqanña chaypas perdonasqan kanqa” nirqanmi. Chaypin yachanchis imaynas payqa iñiyninchispi pisipaymanta rimasharqan chayta, manataq cheqaq onqoymantachu chayta. Ichaqa onqoywan iñiyninchispi pisipaywanqa yaqa kaqllan. ¿Imaraykun chayta ninchis? Onqosqa kaspaqa juj doctormanmi rinchis ¿riki? Chaypin payman willakunchis imakunas nanawanchis chayta. Paykunataq jampikunata imachus ruwananchista ima niwanchis, chaytataq noqanchisqa kasukunchis. Kaqtan ruwananchis iñiyninchispi onqosqa kaspapas. Umalliqkunaq yanapaynintan mañakunanchis, paykunamanmi willakunanchis imaynas kashanchis chayta, kasukunanchistaqmi Bibliawan yuyaychawasqanchistapas.
Imaynan onqospaqa doctorkunaq yanapayninta maskhanchis, chhaynatan iñiyninchispi pisipaspapas umalliqkunaq yanapayninta maskhananchis. (4 parrafota qhaway).
5. ¿Imatan ruwasunman iñiyninchispi allinchus kashanchis icha manachus chayta reparakunanchispaq?
5 Santiago 5 capitulopi yachamusqanchis jina, iñiyninchispi pisipashanchis chayqa usqhayllan umalliqkunaq yanapayninta mañakunanchis. Manan ima juchamanpas urmasparaqchu paykunaq yanapaynintaqa mañakunanchis. Ichaqa kaymantan allinta cuidakunanchis: Mayninqa yaqapaschá iñiyninchispi mana allin kashaspapas Jehová Dioswan allin kananchispaq piensasunman, jinaspa mana mañakusunmanchu umalliqkunaq yanapayninta (Sant. 1:22). Chaymi pasarqan Sardis iñiq t’aqapi hermanokunawanpas. Paykunaqa iñiyninkupi allin kanankupaqmi piensakurqanku, ichaqa Jesusmi willarqan mana chhaynachu kasqanta (Apo. 3:1, 2). Chhaynataq chayqa, ¿imatan ruwasunman iñiyninchispi allinchus kashanchis icha manachus chayta reparananchispaq? Chaypaqqa tapukunanchismi: “¿Bautizakusqay tiempopi jinachu Jehová Diosta kusisqa servishani icha manachu?”, nispa (Apo. 2:4, 5). Chaymantapas tapukusunmanmi: “¿Ñaupaqkunapi jinachu Bibliata leeshani yuyaymanashanipas? ¿Llapa juñunakuykunamanchu rishani, allintachu chaypi comentanaypaqpas preparakushani? ¿Ñaupaqkunapi jinachu tukuy yuyay Diosmanta willaq lloqsishani, icha qolqe maskhaymanchu juj ruwaykunamanchu masta tiempota qoshani?”, nispa. Chay tapuykunapi allinta piensarisun chayqa, allintan reparakusun imaynas iñiyninchispi kashanchis chayta. Ichaqa, sichus imaymanataña ruwarqanchis iñiyninchispi allinyananchispaq, chaywanpas kaqlla kashanchis chayqa, otaq ña ima juchamanpas urmarunchisña chayqa umalliqkunaq yanapaynintan mañakunanchis.
6. Pipas jatun juchaman urman chayqa, ¿imatan ruwanan?
6 Pipas ima jatun juchamanpas urman chayqa rimananpunin umalliqkunawanqa (1 Cor. 5:11-13). Chayta ruwanqa chayqa Jehová Dioswanmi allinpi kapunqa. Ichaqa, Jehová Dios perdonapunanpaqqa “allin kaq ruwaykunatan” ruwanan (Hech. 26:20). Chay allin kaq ruwaykunamanta jujninqa umalliqkunaman juchanchista willakuymi.
7. ¿Pikunan umalliqkunaq yanapayninta maskhanallankutaq?
7 Umalliqkunaqa manan juchaman urmaqkunallatachu yanapanku. Iñiyninkupi pisipaqkunatapas yanaparinkun (Hech. 20:35). Qanpas yaqapaschá chhaynapi tarikushanki; yaqapaschá mana allin piensaykuna, mana allin munapayaykuna umaykiman jamushasunki, manapaschá qanpaqqa facilchu kashan chaykunata atipay. Manaraq Diosta reqsishaspa drogata mijuq karqanki, pornografiata qhawaq karqanki, qhelli kausayta ima aparqanki chayqa, aswan sasapaschá qanpaqqa chaykunata atipay kashan. Ichaqa, manan sapaykichu kashanki, umalliqkunaqa yanapasunkikumanmi chaykunapi, chayrayku paykunawan rimay. Paykunaqa yanapasunkikun; allintan reparachisunkiku imaynachus chaykunata aguantaqtiykiqa Jehová Diosqa munakushallasunki chayta (Ecl. 4:12). Chay qhepamanpas chay mana allin piensaykuna jamushallasunki chaywantaq pisipayta munashanki chayqa, chaypipas umalliqkunaqa yanapasunkikumanmi. Paykunaq yanapayninta maskhaspan rikuchishanki imaynas Jehová Dioswanqa allinpi kayta munanki chayta, imaynas mana qanllapichu confiakunki chaytapas (1 Cor. 10:12).
8. ¿Llapa ima pantasqanchistachu umalliqkunaman willakunanchis, imaraykun chhaynata ninki?
8 Ichaqa, ¿llapa ima pantasqanchistachu umalliqkunaman willakunanchis? Manan. Chaypaq kaypi piensarisun: Yaqapaschá mayqen hermanoq sonqontapas k’iriruranchis, renegaranchis imapaschá. Chayta umalliqkunaman willanamantaqa, yaqapaschá Jesuspa yuyaychasqanman jina chayta allichapusunman (Mat. 5:23, 24). Chaymantapas qelqanchiskunapin yanapayta maskhasunman chhaynapi aswan pacienciakuq, llamp’u sonqo kananchispaq. Chaywanpas mana chay problemata allichayta atishanchischu chayqa, yaqapaschá juj umalliqpa yanapayninta mañakusunman. Apóstol Pablopas Filipos llaqtapi juj hermanotan nirqan Evodiata Sintiquetawan allipunachinanpaq. Chhaynatapaschá iñiq t’aqaykipi umalliqpas yanapasunkiman (Filip. 4:2, 3).
¿IMARAYKUN UMALLIQKUNAQ YANAPAYNINTA MAÑAKUNANCHIS?
9. P’enqakusunmanña chaypas, ¿imaraykun umalliqkunaman willakunanchispuni juchanchista? (Proverbios 28:13).
9 Ima mana allin piensaypas munapayaypas venceyta munawashanchis chayqa, Jehová Diospa yanapaynintan maskhananchis ¿riki? (Sal. 94:18). Chaymantapas ima jatun juchamanpas urmarqanchis chayqa willakunanchismi chaytaqa ¿riki? Perdonasqa kanapaqtaq saqepunanchis chayta (leey Proverbios 28:13). Yachanchisña chaykuna ruwananchista chaypas, yaqapaschá p’enqakusunman umalliqkunawan rimayta. Ichaqa willakunanchispunin paykunamanqa. Paykunatan Jehová Diosqa churan iñiyninchispi yanapariwananchispaq. Paykunaman rispan rikuchisunchis Jehová Diospi confiasqanchista, kasukuq kasqanchista ima.
10. ¿Iman pasawasunman juchanchista pakaqtinchis?
10 Kaypi rimamusqanchis jina, umalliqkunaq yanapayninta maskhasun chayqa allinmi kasun. Ichaqa sichus juchanchista pakasun chayqa, imaymana mana allinpin tarikusun. Chaypaq juj chhikanta rey Davidpi piensarisun. Payqa juchanta pakasqanraykun mana allinchu iñiyninpi karqan, llakisqallan puriq; onqoy iman jap’iran (Sal. 32:3-5). Iñiypi pisi kallpa kaytaqa cuerpopi juj k’iriwanmi tupanachisunman. Pipas k’irinta mana jampikunqachu chayqa astawanmi onqopunqa. Chhaynan iñiywanpas, Jehová Diosqa allintan yachan chayta, chaymi kallpachawanchis umalliqkunawan rimananchispaq, chhaynapi chayta “allichapunanchispaq” (Isa. 1:5, 6, 18).
11. ¿Iman pasanman pipas jatun juchata pakaqtin?
11 Juchanchista pakaspaqa jujkunata iman mana allinman churasunman. ¿Imaynata? Diospa espiritunmi iñiq t’aqamanta lloqsipunman, chhaynapitaq iñiq t’aqapi thaj kay pisiyanman (Efes. 4:30). Chaymantapas jujpa juchallikusqanta yacharusun chayqa, kallpachananchismi payta umalliqkunawan rimananpaq.a Chay juchanta pakasunman chayqa noqanchispas juchayoqmi kasunman (Lev. 5:1). Munakunchistaq Jehová Diosta chayqa willakunanchismi chayta. Chayta ruwaspan yanapakusun Diospa llaqtan limpio kananpaq, juchallikuq runapas Dioswan allinpi kananpaq.
¿IMAYNATAN UMALLIQKUNA YANAPAWANCHIS?
12. ¿Imaynatan umalliqkuna yanapanku iñiyninkupi pisipaq hermanokunata?
12 Bibliapin umalliqkunata kallpachashan iñiyninkupi pisipaqkunata yanapanankupaq (1 Tes. 5:14). Ima juchamanpas urmarqanki chayqa yaqapaschá paykunaqa tapurisunkiku imaynatas chayta qhawarinki, imatas piensanki chayta, chhaynapi chayman jina yanapanasuykikupaq (Prov. 20:5). Mayninqa imayna uywasqachus karanki, imaynachus kanki, p’enqalichus kanki chaykunarayku imapaschá manchakuwaq paykunaman chayta willakuyta. Chaywanpas confianzawanmi willakunayki chhaynapi allin yanapayta chaskinaykipaq. Mayninqa comuntapaschá rimarunki, ichaqa ama llakikuychu chaymantaqa (Job 6:3). Umalliqkunaqa manan apuraychu imatapas nisunkiku, aswanpas tukuy yuyaywanmi uyarisunkiku. Chhaynapin allinta yachanqaku imapas imaynachus karqan chayta (Prov. 18:13). Chaymantapas paykunaqa allintan yachanku imaynas Diospa ovejachankunata michiyqa tiempopaq chayta. Chhaynaqa yaqapaschá juj kutikunatawan qanwan rimanqaku.
13. ¿Imaynatan umalliqkunaqa yanapawallasuntaq? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).
13 Umalliqkunaqa manan astawanchu sonqoykita k’irinqaku, kallpachakunqakun sumaqta yanapanasuykikupaq; chaymantapas qanpaqmi mañapusunkiku. Paykunaq mañakusqankuqa allintan kallpachasunki. Chaymantapas aceitewanmi “Jehová Diospa sutinpi jawisunkiku” (Sant. 5:14-16). ¿Imataq chay “aceiteri”? Chayqa Diospa Simin Qelqan. Chay qelqawanmi kallpata qosunkiku, sonqoykitapas thaj nichinqaku. Chaymantapas chaywanmi yanapasunkiku Jehová Dioswan allinpi kanaykipaq (Isa. 57:18). Kallpachasunkikun allin kaqllata ruwanaykipaqpas. Paykunawanmi Jehová Diosqa nisunki: “Kayninmi ñanqa. Kayninta puriy”, nispa (Isa. 30:21).
Umalliqkunaqa Bibliawanmi jujkunata yanapanku. (13, 14 parrafokunata qhaway).
14. Gálatas 6:1 textopi nisqan jina, ¿imaynatan umalliqkuna yanapanku “mana reparakuspa” pantaqkunata? (Qhaway kay parrafopaq fotokunata).
14 (Leey Gálatas 6:1). Yaqapaschá mayninqa “mana reparakuspa” imapipas pantasunman. Mayninqa yaqapaschá jatun juchapi ima urmasunman. Chhaynakunapi tarikuqtinchisqa umalliqkunaqa “munayllatan yanapawasunchis”. Griego rimaypi “yanapay” nispaqa rimashan phawasqa tulluta kaqta kutiyachipuymantan. Imaynan juj allin experienciayoq doctorqa munayllata chay tulluta kutiyachin, chhaynatan umalliqkunapas iñiyninkupi pisipaqkunata munayllata yanapanku. Chaymantapas Bibliaq nisqan jina, umalliqkunaqa jujkunata yuyaychaspankuqa “paykuna kikinkutan qhawarikunallankutaq”. Paykunapas juchasapa runakunataq kanku chayqa, yaqapaschá qhepakunamanqa pantallankumantaq. Chhaynaqa umalliqkunaqa manan mana imapipas pantaq jinachu imatapas ruwananku; aswanmi munakuywan, llamp’u sonqowan ima jujkunataqa yanapananku (1 Ped. 3:8).
15. ¿Imatan ruwasunman ima sasachakuypipas tarikuspanchis?
15 Umalliqkunamanqa confianzawanmi imatapas willakusunman. Paykunaqa manan ima willakusqanchistapas ch’eqerichinqakuchu. Chaymantapas paykunaqa capacitasqan kashanku imatapas Bibliaq nisqanman jina yuyaychawananchispaq, imaynachus kashanchis chaymanta atento kanankupaqpas (Prov. 11:13; Gál. 6:2). Arí, umalliqkunaqa manan igualchu kanku, wakinqa unayñan umalliq kanku, wakintaq chayllaraq. Chaywanpas ima sasachakuypipas tarikushanchis chayqa parlarisunmanmi mayqenwanpas. Ichaqa manan jujtañataq-jujtañataqchu umalliqkunataqa tapukunanchis, manataqmi imachus uyariy munasqallanchistachu maskhananchis. Manan munasunmanchu pipas ninrinchispa uyariy munasqallanta imatapas niwananchistaqa, aswanmi munasunman Bibliaq nisqanman jina yuyaychariwananchista (2 Tim. 4:3). Mayqen umalliqmanpas problemanchista willakusun chayqa, yaqapaschá payqa tapuwasun: “¿Ñachu mayqen umalliqmanpas chayta willakurqankiña?”, nispa. “¿Imanirasunkin?”, nispa. Chaymantapas payqa yaqapaschá nisunkiman juj umalliqpa yanapaynintawan mañakunaykipaq (Prov. 13:10).
¿IMATAN SAPANKANCHIS RUWANANCHIS?
16. ¿Imatan sapankanchis ruwananchis?
16 Umalliqkuna qhawariwasunña yuyaychariwasunña chaypas manan niwasunchu “kayta ruway, jaqayta ruway” nispaqa. Aswanpas sapankan ima decisiontapas ruwananchis. Sapankan imachus ruwasqanchiswan Jehová Dios munakusqanchista rikuchinanchis. Chaywanpas Diosqa yanapawasunpunin allinta piensarispa imatapas ruwananchispaq, pay sonqolla kananchispaqpas (Rom. 14:12). Chaymi umalliqkunaqa mana imachus piensasqankuman jinachu ima consejotapas qowanchis, aswanpas Bibliawanpunin yuyaychariwanchis. Ichaqa sapankañan ima decisiontapas ruwasunchis, chhaynapin allinta yachasunchis allin kaqta mana allin kaqta reparayta (Heb. 5:14).
17. ¿Imatan ruwananchis iñiyninchispi pisipaspa?
17 ¡May munaymi Jehová Diospa ovejachankuna kayqa ¿riki?! Kaypi yachamusqanchis jina, Jehová Diosqa anchatan munakuwanchis. Chaymi allin michiq wawanta kay pachaman kachamurqan noqanchisrayku wañunanpaq, chhaynapi wiñay kausayman aypananchispaq (Juan 10:11). Chaymantapas Jehová Diosqa umalliqkunatan qowanchis iñiyninchispi yanapariwananchispaq. Chhaynapin junt’akun Jeremías 3:15 textopi nisqan, chaypin nin: “Munasqayman jina ruwaq michiqkunatan qosaykichis, paykunaqa yachaywan allin yuyaywan iman michisunkichis”, nispa. Yanapawananchispaqtaq Jehová Diosqa umalliqkunata qowanchis chayqa, iñiyninchispi pisipaspaqa mañakunanchismi paykunaq yanapayninta; sumaq regalokunata jinataqmi paykunataqa qhawarinanchispas.
31 TAKI Dioswan puriy
a Sichus juchallikuq hermano mana juchanta umalliqkunaman willakunchu chayqa, noqanchismi umalliqkunawan rimananchis.