¿Imaynatan allinta kutichisunman?
WAKIN tapuykunata allinta kutichinapaqqa allintaraqmi yachananchis imarayku tapuwasqanchista.
Anchataña tapuwaqninchis munashan kutichinanchista chaypas, yachananchismi maykama rimananchista imayna kutichinanchistapas, chhaynapin allinta kutichisunchis (Juan 16:12). Apostolninkunaman Jesuspa nisqan hina, wakinqa mana yachananku kaqmantan tapukunku otaq yanqa tapukunku (Hech. 1:6, 7).
Diospa Simin Qelqan nin: “Rimakuyniykichisqa ancha sumaqpuni kachun, kachiwan kachichasqa hina, ahinapin yachankichis imaynatachus sapankamanpas allinta kutichinaykichista”, nispa (Col. 4:6). Chhaynaqa manaraq imatapas kutichishaspaqa yuyaykunanchisraqmi ima ninanchista imayna ninanchistapas.
Yachananchismi imarayku tapuwasqanchista
Rimasqanpi hap’iyta munaspankun saduceo runakunaqa Jesusta tapurqanku askha kutipi casarakuq warmiq kawsarimpunanmanta. Payqa yacharqanmi kawsarimpuypi mana iñisqankuta, chaymi mana allin yuyaykusqankuta sut’iman horqonanpaq hina kutichirqan. Chaypaqmi reqsisqanku willakuymanta rimarqan, chaywantaq allinta rikuchirqan Diosqa wañusqakunata kawsarichimpunanta. Hinan chay runakunaqa mana ima niyta atispa manaña imatapas tapurqankuñachu (Luc. 20:27-40).
Tapuwaqninchisman allinta kutichinanchispaqqa yachananchismi ima yuyaykusqanta, imamantapunichus yachay munasqantawan. Huk llank’aqmasinchis otaq compañeronchispas tapuwasunmanmi imarayku Navidad fiestata mana ruwasqanchista. Chhayna kaqtinqa tapusunmanmi imarayku chaymanta yachay munasqanta chayman hina kutichinanchispaq. Yaqapaschá “manachus hina paykunaqa kusirikuyta yachankuchu”, nispalla chayta tapuwashasunman. Chaymantapas reparachillasunmantaq Bibliaq nisqanta kasukuspa kusisqa kawsasqanchista, chay fiestakunapi wakin ruwaykuna runakunata gastopi llakipi tarichisqantapas.
Colegiopi otaq universidadpi estudiaqkunaq qayllanpi Jehová Diospa testigonkunamanta rimashasunman, tukuqtinchistaq paykuna imaymanamanta tapuwasunman chayri, ¿imatan ruwasunman? Sichus cheqaqtapuni yachayta munaspa tapuwanchis chayqa, kutichisunmanmi. Ichaqa pipas mana allin yuyaykusqanman sayapakuspa tapuwasunman chayqa, sut’inchasunmanraqmi imarayku runakuna chhaynata yuyaykusqankuta. Chaymantañan willasunman imarayku Bibliapi nisqanta kasukusqanchista. Chhayna tapuwaqninchiskunataqa astawan yachay munaqkunata hinan qhawarinanchis, imamanta tumpaq hinaña tapuwashasunman chaypas. Tapukusqankuta kutichispaqa allintan sut’inchasunchis yachachikuyninchiskunata, Bibliaq nisqantapas allintan entiendechisunman, chhaynapi manaña hukniraytachu qhawariwananchispaq.
¿Imatan ruwasunman patronninchis hatun huñunakuyninchispaq mana permisota qowaqtinchis? Kallpachakunanchismi yuyaykusqanta entiendenanchispaq. Nisunmanmi chay mana llank’asqanchis horakunamanta huk p’unchaykunapi llank’ananchista, otaq entiendechisunman chay huñunakuykunapiqa confianapaq hina honrado kayta yachachiwasqanchista. Patronninchispa interesakusqanpi preocupakusun chayqa, paypas entiendenmanmi chay huñunakuykuna ñoqanchispaq ancha importante kasqanta, hinaspa permisota qowasunman. Ichaqa, ¿imatan ruwasunman llullakunanchista otaq suwakunanchista mañawaqtinchis? “¡Manapunin chaytaqa ruwaymanchu, Bibliaqa hark’awanmi chay ruwanayta!” nispa manaraq nishaspan nisunman: “Llullakunayta suwakunayta mañawanki chayqa, manachá manchakuymanchu patronniytapas llullakuyta suwakuyta”, nispa.
Escuelallapiraq kashanki chayqa, yaqapaschá Bibliaq kamachikusqanta kasukusqaykirayku sasachakuykunapi tarikushanki. Manapaschá profesorniyki allinpaqchu qhawarin wakin ruwasqaykikunata. Paytaq chaypi kamachikuq chayqa, ¿imatan ruwanayki? 1) Reparanaykin imakunata mana allinpaq qhawarisqanta, 2) respetowanmi imatapas sut’inchanayki, 3) allintataqmi rikuchinayki Jehová Diosllata ñawpaqta kasukunaykita. Chaypaqqa allintan yuyaykunayki imayna kutichinaykipaq (Pro. 15:28). Wawallaraq kanki chayqa, tayta-mamaykin yanapasunki imayna kutichinaykipaq.
Huk policía, huk juez, otaq pi kamachikuqpas tapuwasunman: “¿Imaraykun wakin kamachikuykunata mana hunt’ankichischu? ¿Imaraykun mana mayqen gobiernomanpas sayapakunkichischu? ¿Imaraykun mana banderata napaykunkichischu?” nispa chayqa, “llamp’u sonqowan respetowanmi” kutichinanchis (1 Ped. 3:15). Chaymantapas yuyaykunanchismi imarayku chaykunamanta tapuwasqanchista, hinaspa kallpachakunanchis paykunata entiendenanchispaq. ¿Imatawanmi ruwasunman? Yanapachikusunmanmi gobiernoq kamachikuyninkunawan, chaytan Apóstol Pablopas ruwarqan Roma llaqtayoq kasqanrayku (Hech. 22:25-29). Chaymantapas chay kamachikuqkuna entiendewananchispaqqa willasunmanmi ñawpa cristianokuna imayna kasqankumanta, hinallataq pachantinpi Jehová Diospa testigonkuna kaqta ruwasqanchistapas, otaq willallasunmantaq Diospa kamachikusqanta kasukuspaqa kamachikuqkunatapas kasukunanchista, paypa contranpi mana kamachiwaqtinchisqa (Rom. 13:1-14). Chaykunataraq willasunchis chayqa, Bibliaq nisqanman hina imatapas kutichiqtinchisqa allinpaqmi qhawariwasunman.
¿Tapuwaqninchis Bibliapi iñinchu?
Manaraq imatapas kutichishaspaqa reparananchismi tapuwaqninchis iñinchus Diospa Simin Qelqapi chayta. Jesuspas chaytan ruwarqan saduceo runakuna kawsarimpuymanta tapuqtinku. Payqa yacharqanmi Moisespa qelqasqallanpi iñisqankuta, chayraykun Pentateuco nisqa qelqakunallamanta rimarqan. Nirqanmi: “Wañusqakunaq kawsarimpunan kasqantaqa Moisespas yachachirqanmi”, nispa (Luc. 20:37). Jesús hinan ñoqanchispas yachachinanchis. Bibliaq mayqen willakuyninkunamantachus tapuwaqninchis yachan allinpaqtaq qhawarin, chaykunamantan rimananchis.
¿Imatan ruwasunman Diospa Simin Qelqapi mana iñiqkuna tapuwaqtinchis? Apóstol Pablo hinan ruwananchis. Paymi Areópago nisqapi Bibliapi mana iñiqkunaman rimaykurqan (Hech. 17:22-31). Bibliaq yachachikuyninkunamantaña rimarqan chaypas, manan nirqanchu: “Khaynatan Diospa Simin Qelqa nin”, nispaqa. Wakin llaqtakunapiqa manan Diospa Siminta hinachu Bibliata qhawarinku, chaymi askha kutipiraq parlata tupachina Bibliaq nisqanmanta willananchispaq. Ñawpaqtan willasunman imaynapi yachanchis Bibliaqa Diospa Simin kasqanta. Chaytaqa ruwananchis Diospa munayninmanta allinta willananchispaqmi, paykuna kikinkupuni Bibliaq nisqanta qhawanankupaqpas. Ima nisqanchismantapas Diospa Siminmi aswan atiyniyoqqa, chaymi chaytapuni qhawachinanchis (Heb. 4:12).
“Rimakuyniykichisqa ancha sumaqpuni kachun”
Jehová Diosqa sumaq sonqollañan, chayraykun ‘rimakuyninchisqa ancha sumaqpuni kanan, kachiwan kachichasqa hina’ (Col. 4:6; Éxo. 34:6). Sumaq sonqowanmi rimananchis manaña allintachu runakuna tratawasunman chaypas. Rimakuyninchisqa manan hayk’aqpas k’arakchu phiñachiq hinapaschu kanan.
Askha runakunan sapa p’unchay imaymana sasachakuykunapi tarikunku, mana allin tratasqataq kanku, chaymi wakinqa mana sumaqtachu chaskiwanchis predicaqtinchis. ¿Imatan ruwananchis? ‘Llamp’u simiwanmi kutichinanchis’, chhaynapin ‘phiñakuyninkuta thasnuchisunman’, hinallataq yuyaykusqankutapas cambiachisunman allinpaq qhawariwananchispaq (Pro. 15:1; 25:15). Sapa p’unchay mana allin tratasqa runakunaqa uyariwasunmanmi sumaq sonqowan rimapayaqtinchisqa.
Manan Diospa yachachikuyninkunata cheqnikuqkunawan hap’inakunanchispaqchu predicaq lloqsinchis, aswanpas uyariy munaqkunawan tapunakuspa Bibliamanta parlananchispaqmi. Imataña runakuna niqtinkupas, sumaq sonqowanmi kutichinanchis, mana iskayaspataq allinta rikuchinanchis Diospa promesankuna confianapaq hinapuni kasqanta (1 Tes. 1:5).
¿Ima nisunmanmi “yuyaychaway” niwaqtinchis?
Huk estudiante otaq huk iñiqmasinchis ima asuntomantapas yuyaychananchispaq niwasunman chayqa, manan ninanchischu: “Qan kaspaqa kaytan ruwayman”, nispa. Sapankan decidinan ima ruwanantapas (Gál. 6:5). Apóstol Pablon predicasqan runakunata kallpachaq “Diospi iñispa kasukunankupaq” (Rom. 16:26). Pay hinan ñoqanchispas ruwananchis. Pipas Bibliamanta yachachiqninraykulla otaq huk runaraykulla imatapas ruwan chayqa, runallatan servishan, manataq Diostachu (Gál. 1:10). Chhaynaqa manan ninanchispachachu ima ruwananta.
Aswanmi qhawarichisunman Bibliaq nisqanta, yuyarichisunmantaq wakin willakuykunata, otaq nisunman pay kikin chaykunata t’aqwinanpaq. Chaymantapas sut’inchasunmanmi chay yachachikuykunamanta willakuykunamantapas ima yachasqanchista, hinaspa tapusunman: “¿Imaynatan chay yanapasunkiman asuntoykita allichanaykipaq? ¿Kunanri reparankichu Diospa munasqanman hina imayna allichanaykita?” nispa. Chhaynapin yachachishanchis “allinkaqta mana allinkaqta” reparananpaq (Heb. 5:14).
Huñunakuykunapi allinta kutichisun
Huñunakuykunapi tapuykunata kutichispan rikuchinchis Diospi iñisqanchista. Chayraykun Jehová Diosta hatunchananchispaq hina kutichinanchis. Rey Davidpas “huñunasqa runakuna qayllapin” Jehová Diosta hatunchaq (Sal. 26:12). Chaymantapas iñiqmasinchiskunatan kallpachananchis “aswanta munanakunanchispaq, allin ruwaykunatapas ruwananchispaq” (Heb. 10:23-25). Chayraykun allin preparasqa huñunakuykunaman rinanchis.
Huñunakuypi tapuykunataqa entiendenapaq hinallan pisillapi kutichinanchis. Parrafopi llapa yachachikuykunamanta rimananchismantaqa hukllamantan rimananchis, wakintataq saqesunman hukkuna rimanankupaq. Allinpunin kanman parrafopi kaq textokunamanta rimaspa yachachikuykunawan tupanachiy. Chaymantapas rimasqanchisman hinallan kutichisunman, leenanchismantaqa. Sichus kutichisqanchis mana sonqonchispaq hinachu karqan chayqa, ama llakikusunchu, lliwpas chhaynan sientekunchis mayninpiqa.
Kaypi yachasqanchis hina, tapuykunata allinta kutichinapaqqa allin reparaqmi kananchis. Sichus sonqomanta kutichisunchis, chaywantaq hukkunata kallpachasunchis chayqa, anchatan kusikusunchis (Pro. 15:23).