32 YACHAY
Mana iskayaspa rimay
MANA iskayaspa rimanki chayqa, sut’itan uyariqniykikuna reparanqaku rimasqaykipi allinta iñisqaykita. Apóstol Pabloqa mana iskayaspan rimaq. Paymi Tesalónica llaqtapi tiyaq cristianokunaman qelqarqan: “Cristomanta allin willakuyniykutan willarqaykichis, manan runaq simillanwanchu, aswanpas [...] mana iskayrayaspa willarqaykichis”, nispa (1 Tes. 1:5). Pabloqa imapichus iñisqanmanta mana iskayasqanta rikuchirqan imayna rimasqanpi imayna kawsasqanpi iman, ñoqanchispas chaytan ruwananchis Bibliamanta yachachispanchisqa.
Mana iskayaspa rimaqqa manan k’ulluchakuspachu hatunchakuspachu, nitaq imachus yuyaykusqanta valechiyta munaspachu riman. Aswanpas Diospa Simin Qelqapi allin iñisqantan sut’ita rikuchin (Heb. 11:1).
Maypipas mana iskayaspapuni rimay. Predicacionpiqa mana iskayaspan rimanayki. Runakunaqa manan imachus rimasqallaykitachu qhawarinqaku, qhawarillanqakutaqmi imaynatachus rimasqaykitapas. Paykunaqa reparanqakun rimasqaykimanta imatachus yuyaykusqaykita. Tukuy sonqo rimasqaykiwanmi rikuchinki willakuyniyki allinpuni kasqanta.
Huñunasqa iñiqmasiykikunaman rimaykuspapas mana iskayaspan rimanayki. Apóstol Pedron ñawpaqkaq carta qelqasqanpi iñiqmasinkunata mana iskayaspa nirqan: “[Kay] cartata apachimuykichis, qankunata kunaykunaypaq [kallpachanaypaq], imaynachus Diospa cheqaq munakuynin kasqanta sut’inchaspa. Chay khuyakuyninpi allintapuni sayashaychis”, nispa (1 Ped. 5:12). Apóstol Pablopas Roma cristianokunaman carta qelqasqanpin mana iskayaspa nirqan: “Allintapuni[n] yachani: Manan wañuypas, kawsaypas, angelkunapas, kamachikuqkunapas, atiyniyoqkunapas, kunankaqpas, hamuqkaqpas, hanaq pachapi kaqpas, Ukhu-pachapi kaqpas, ima kamasqapas Señorninchis Jesucristopi Diospa munakuyninmantaqa t’aqawasunchischu”, nispa (Rom. 8:38, 39). Chhaynata qelqasqanwanmi paykunata kallpacharqan. Chhaynallatataqmi qelqarqan tukuy sonqowan predicanankupaqpas, chay ruway ancha allinpuni kasqanmanta mana iskayasqantan rikuchirqan pay kikin rawrashaq sonqowan predicaspa (Hech. 20:18-21; Rom. 10:9, 13-15). Kunanpas iñiq t’aqapi umallikunaqa mana iskayaspan Diospa Simin Qelqamanta yachachinanku.
Tayta-mamakunaqa mana iskayaspan wawankuwan rimananku Bibliamanta imatapas estudiashaspanku, huk kutikunapi Dios yupaychaymanta rimaspankupas. Chaypaqqa paykunaraqmi ñawpaqta tukuy sonqonkuwan munakunanku Diosta kamachikuyninkunatapas. Chhaynapin mana iskayaspa wawankuta rimapayanqaku, ‘imachus sonqonkupi hunt’a kasqanman’ hina (Luc. 6:45; Deu. 6:5-7). Chaymantapas allintan rikuchinqaku ‘cheqaqtapuni Diospi iñisqankuta’ (2 Tim. 1:5).
Pipas iñiyniykimanta imatapas tapusuqtiykiqa mana iskayaspan kutichinayki. Yaqapaschá compañeroyki, profesorniyki otaq mayqen llank’aqmasiykipas tapusunkiman imarayku imatapas mana ruwasqaykimanta. Mana iskayaspa allinta sut’inchaspa kutichinki chayqa, allinpaqmi qhawarinkuman Bibliaq nisqanman hina ruwasqaykita. Chaymantapas sichus rimapayasunkikuman drogakunaykipaq, qhelli huchaman urmanaykipaq, llullakunaykipaq otaq suwakunaykipaq chayqa, mana iskayaspan sut’ita rikuchinayki chaykunataqa manapuni ruwasqaykita. Joseqa mana iskayaspan kutichirqan Potifarpa esposan qhelli huchaman aysayta munaqtin, khaynatan nirqan: “¿Imaynan kay sinchi mana allinta ruwaspa Dios contra huchallikuyman?” nispa. Chay warmi paymanta hap’ipakuqtintaq Joseqa phawaylla wasimanta ayqekurqan (Gén. 39:9, 12).
¿Imaynatan rikuchiwaq mana iskayaspa rimasqaykita? Imachus nisqaykipin rikuchiwaq mana iskayaspa rimasqaykitaqa. Jesusqa imapas allin kaqta ninanpaqqa: “Cheqaqtapunin niykichis”, nispan niq (Juan 3:3, 5, 11; 5:19, 24, 25). Apóstol Pablopas mana iskayaspa rimasqantan rikuchirqan: “Allintapuni yachani”, “ñoqaqa Señor Jesuspi iñiq kaspaymi cheqaqtapuni yachani”, “cheqaqtan rimani, manan llullakunichu”, nisqan simikunawan (Rom. 8:38; 14:14; 1 Tim. 2:7). Jehová Diospas rimasqan cheqaqpuni kasqanta sut’inchananpaqmi mayninpi profetankunata yuyaycharqan: “Hunt’akunqapunin”, nispa qelqanankupaq (Hab. 2:3). Chay profeciakunamanta rimanki chayqa, kaqllatataqmi qanpas niwaq. Yuyayniykiman hap’ipakunaykimantaqa Jehová Diosman hap’ipakunki, respetowantaq rimanki chayqa, mana iskayasqaykitan rikuchinki, lliwtaq reparanqaku allin iñiyniyoq kasqaykita.
Mana iskayaspa rimasqaykitan rikuchillawaqtaq kusikuywan tukuy sonqowan rimaspa. Chaypaqqa yachanaykin uyaykiwan, makiykiwan, cuerpoykiwanpas yanapachikuyta. Chaytaqa manan llapan rimaqkunachu kaqllata ruwanqaku. Manchaliña kanki otaq nishu llamp’u simillawan rimanki chaypas, manan iskayanaykichu imachus nisqayki cheqaqpuni kasqanta, hukkunamanpas willaytapunin munanayki, chhaynapin lliwpas sut’ita rikunqaku mana iskayaspa rimasqaykita.
Mana iskayaspa rimasqanchisqa tukuy sonqomantan kanan. Manachus chhaynata rimasunman chayqa, uyariqkunan yuyaykunkuman rimasqanchis mana cheqaqchu kasqanta. Chhaynaqa kallpachakuy imaynachus rimasqaykiman hina rimanaykipaq. Askha runakunaman rimaykuspaykiqa aswan alto kunkawanpaschá rimanayki kanqa. Chaywanpas kallpachakuy tukuy sonqomanta rimanaykipaq imaynatachus reqsisqaykikunawan rimanki hinata.
¿Imaynapin mana iskayaspa rimawaq? Yachasqanchis hina, mana iskayaspa rimanapaqqa allintan yachanayki imamantachus rimanaykiqa cheqaqpuni kasqanta, chayraykun mana qonqanaykichu allin preparakuyta. Allintan entiendenayki rimanayki temata, yachanaykitaqmi imayna rimasqaykiman hina sut’inchaytapas. Yachanallaykitaqmi chay tema cheqaq kasqanta, uyariqniykikunaq allinninpaq kasqantapas. Chhaynaqa uyariqniykikunapaq hinan preparakunayki: imaynapichus tarikunku, imatachus yachankuña, imatataqchus yuyaykunku chayman hina.
Ch’uyata rimanki chayqa, aswan allintan uyariqniykikuna reparanqaku mana iskayaspa rimasqaykita. Chhaynaqa temaykita allinta preparakusqaykimantapas allinta ensayay imayna rimanaykipaq. Allinta qhawariy imakunatachus tukuy sonqowan rimanayki kanqa chayta, chhaynapi discursoykipaq ruwasqayki qelqata ama nishuta qhawaspa rimanaykipaq. Jehová Diosmantapas mañakuy yanapanasuykipaq. Chhaynapin Dios ‘kallpachasunki’ mana iskayaspa rimanaykipaq, imamantachus rimashasqaykipas cheqaqpuni ancha allinpuni kasqanta rikuchinaykipaqpas (1 Tes. 2:2).