Reqsisqanku kaqkunawan rikch’anachiy

RIKCH’ANACHIY simikunaqa imamantachus rimashanki chayman hinan kanan, ichaqa aswan allin kananpaqqa uyariqniykikunapaq hinan kanallantaq.

Rikch’anachiy simikunataqa uyariqninchiskunapaq hinan willananchis. Chaytan Jesuspas ruwarqan, payqa qatikuqninkunamanpas huk runakunamanpas yachachispaqa Israel runakunaq imachus reqsisqankumantan rimaq, chaymi mana rimarqanchu Egipto llaqtapi kamachikuqkunaq imachus ruwasqankumanta, nitaq India runakunaq diosninkuta imayna yupaychasqankumantachu. Aswanmi rimarqan p’acha remiendaymanta, negocio ruwaymanta, ima valorniyoq kaqtapas chinkachiymanta, casarakuy fiestamantapas. Jesusqa yacharqanmi runakunaqa imaynapipas tarikuspa imatachus ruwasqankuta, chaymi chayman hina rikch’anachiypi rimaq (Mar. 2:21; Luc. 14:7-11; 15:8, 9; 19:15-23). Israel runakunamantaq astawan predicanan karqan chayqa, paykunaq sapa p’unchay ruwasqankumantan rimaq: chakrapi llank’aymanta, ovejakuna michiqninkuta uyarisqankumanta, qara odrekunapi vino waqaychaymantapas (Mar. 2:22; 4:2-9; Juan 10:1-5). Chaymantapas ñawpa tiempopi sucedesqakunamantan rimarqan: ñawpaq warmi-qhari kamasqa kasqanmanta, Noepa tiemponpi millp’uq para unumanta, Sodoma Gomorra llaqtakunaq ch’usaqyachisqa kasqanmanta, Lotpa warmin imayna wañusqanmanta, hukkunamantawan. Chaykunamantaqa allintan uyariqninkuna yacharqanku (Mat. 10:15; 19:4-6; 24:37-39; Luc. 17:32). Ñoqanchispas chay hinatan rikch’anachiy simipi rimananchis.

Ichaqa, ¿imatan ruwawaq iskay kinsallaman otaq hukllaman rimaykunayki kaqtin? Tukuy atisqaykita ruway uyariqniykipaq hina rikch’anachiy simipi rimanaykipaq. Jesusqa unuman hamuq Samaria llaqtayoq warmiman predicaspaqa ‘kawsay unumantan’ rimarqan, ‘manaña hayk’aqpas ch’akichikuymanta’, ‘wiñay kawsayta qoq phullpumuq unu pukyumantawan’; chhaynapin chay warmiq imachus ruwasqankunamanta rimarqan (Juan 4:7-15). Llikankuta t’aqsashaq challwaqkunamanpas challwaymantan rimarqan (Luc. 5:2-11). Jesusqa chay warmimanpas challwaqkunamanpas rimanmanmi karqan chakra ruwaymanta, animalkuna uywaymantapas chaykunamanta yachasqankurayku, ichaqa imachus sapa kutilla ruwasqankumantan rimarqan, chhaynapin sonqonkuman yachachikuyninta chayachirqan. Ñoqanchispas, ¿kallpachakushanchischu chhaynata yachachinanchispaq?

Jesusqa “Israel suyumanta chinkasqa ovejakunallamanmi” kachasqa karqan, apóstol Pablon ichaqa wak llaqtayoq runakunamanwan predicananpaq akllasqa karqan (Mat. 15:24; Hech. 9:15). Chayraykun payqa huk-hinamanta paykunata predicarqan. Corinto llaqtapi cristianokunaman qelqasqanpin rimarqan “estadiopi llallinakuspa phawaqkuna[manta]”, idolokunaman sacrificio haywasqata mikhuymantapas, chaykunamantaqa allintan yacharqanku wak llaqtayoq runakunaqa (1 Cor. 8:1-10; 9:24, 25).

Ñoqanchispas Jesús hina, Pablo hinan allinta reparananchis runakunaq imachus yachasqankuta ruwasqankutapas, chayman hina rikch’anachiy simikunata willakuykunatapas rimananchispaq. Apostolkunaq tiemponmanta kunankamaqa imaymanan cambiarqan. Kunanqa askha runakunan noticiakunata qhawaspa yachanku pachantinpi imaymana sucedesqanta. Chhaynaqa rikch’anachiy simikunataqa noticiakunamantan horqosunman, chaywanpas astawanqa uyariqninchiskunaq imachus reqsisqankumantan rimasunman: wasinkumanta, familiankumanta, llank’anankumanta, mikhusqanku mikhuykunamanta, llaqtanku chirichus q’oñichus kasqanmantawan.

Sichus huk rikch’anachiy simita nishuta sut’inchanayki kanman chayqa, uyariqniykikunaq mana allin reqsisqankumantapaschá rimashanki. Chhayna kaqtinqa manan allintachu entiendenkuman imamantachus yachachishasqaykita, rikch’anachiy simita yuyarinkumanña chaypas.

Jesusqa manan sasa rikch’anachiy simikunatachu willaq. Payqa ancha importante kaqkunatan mana importante kaqkunamanta rimaspa sut’inchaq, sasa kaqkunatataq fácil kaqkunawan sut’inchaq. Diospa yachachikuyninkunataqa uyariqninkunaq sapa p’unchay ruwasqankunawanmi tupanachiq, chhaynapi allinta entiendenankupaq yuyarinankupaqpas. Chaywanmi allin ejemplota saqewarqanchis allin yachachiq kanapaq.