Te Au Angaanga Akaora a Iehova i Teianei

TE AKAKITE maira te Puka Tapu i teia kia tatou no Iehova: “Manganui to te tangata tuatua-tika ra mate; e akaoraia ra aia e Iehova i taua au mea katoa ra” e, “Kua kite mari te Atu i te akaora i te aronga akono i te Atua i roto i te timataanga ra.”​—Salamo 34:19; 2 Petero 2:9.

Akapeea a Iehova i te tauturu anga i tona iti tangata me rokoia ratou e te manamanata? Kare na roto i te akauri temeio ua anga i te au ririnui o te mareva ra me kore na etai atu rave anga mana ririnui ra, mei ta te manganui o te au tangata i manako ra e i tau iaia, mari ra na roto i tetai atu ririnui kare te maata anga o te tangata e marama tikai ana​—te aroa. Ae, te aroa tikai ra Iehova i tona iti tangata, e kua akonokono aia i rotopu ia ratou tetai aroa no tetai e tetai tei ketaketa tikai ra e raukaʼi iaia i te akatupu no ratou i tei riro ra mei te temeio ra.​—1 Ioane 4:10-12, 21.

Penei ka tauetono ra etai pae e i tetai taime tumatetenga, te mea tei anoanoia ko te kai, te vairakau, e te au apinga​—kare i te aroa. E tika, e puapinga rai te kai, te vairakau, e te au apinga. Tera ra, te manako ra te apotetoro Paulo na teia tu: “E tei iaku te au akarongo katoa, e tikaʼi iaku kia apai ke i te maunga, e kare oku aroa, kare ua aku e puapinga. E kia oronga au i taku au apinga ravarai ei angai te putaua, e kia tuku ua au i taku kopapa kia taʼu naia ki te ai, e kare oku aroa, kare ua atu aku e puapinga.”​—1 Korinetia 13:2, 3.

I te maata anga o te taime ka tatau tatou i te au tauturu materia te noo ua ra i runga i te au uapu te akape ra me kare te kaingaia ra e te au manumanu, koi mate atura te au tangata i te maki mate e te pongi. Me kare tei kino roa atu, penei e topa atu teia au apinga ki roto i te rima o te au tangata noinoi e te tau kore tei kimi ra i te moni maata mei te reira na ratou uaorai. No reira, e mea ke ia me rauka mai te au apinga, inara e mea ke atu rai i te kite e kia puapinga te aronga te tamanamanataia ra mei te reira. Ka riro te aroa e te manako ngakau tikai ei akatupu i te tuke.

Aroa te Angaanga Ra

Ia Tepetema 1992, kua pa a Uriia Iniki i te airani Vaii ko Kauai, e 55,000 au tangata te katoatoa. E 210 kiro mita i te ora te au matangi e kua tae rava te viviki o te matangi ki te 260 kiro mita i te ora, kua tamate te reira e 2 tangata e kua tamamae e 98, kua takinokino e 75 patene au kainga, kua akaruke mai e 8,000 tangata ma te kainga kore, e kua tamanakoia e $1 pirioni ka pou no te ngai tei takoreia. I rotopu i te aronga te noo ra i runga i teia airani meangiti e 800 e Au Kite no Iehova i roto i te au putuputuanga e ono. Te peea ua ra ratou?

I mua ake i to Iniki pa anga, ko te aronga pakari i roto i te putuputuanga, i raro ake i te akatere anga o te akaaere tutaka, kua aravei takere ratou i te au mema katoatoa o te au putuputuanga no te akapapu e te meitaki ua ra e te tinamou ra ratou, tei papa ra no te takinokino anga. Ko teia akono anga aroa e mea puapinga ia no te paruru anga i te au mamae pakari me kore te mate i rotopu i te Au Kite.​—Akaaite Isaia 32:1, 2.

Noatu e kua tamanataia te au ravenga komunikeiti anga e te au ravenga akaoro anga, e toru komono o te opati manga o te Totaiete Punanga Tiaki Puka Tapu e te Pepa Akonoanga i Honolulu ko ratou te aronga mua tei tae ki reira i muri ake i te uriia, te oronga angaia tetai tika anga takake e te ngai paruru anga e te tauturu no te rere atu ki Kauai. Ma te viviki, kua aravei atu ratou i te Au Kite o reira e, i tera mai popongi, kua akanoo i tetai uipaanga no te parani i te akaaere anga i te tauturu. Kua akanooia tetai kumiti no te akara i te au anoano e kia rauka mai te au apinga tei anoanoia na roto i te opati manga i Honolulu. Te angaanga ua anga ma te akamutu kore, kua akatere ratou i te angaanga o te apaianga i te au apinga ki te aronga tei anoano ra e te tamaanga e te ripeaanga i te au kainga tei kinokino.

Kua ariu viviki mai te Au Kite i tetai atu au airani ki te au taeake tei anoano ra. I te tuera anga mai te ngai akato anga i Kauai e 70 Au Kite tei rere atu ki reira no te tauturu. Kua taea rai te $100,000 no te au apinga tauturu, kapiti mai te au matini uira, te au umu, te au mori, e te kai, tei tukunaia ki runga i te pai. Kua taangaangaia tetai Are Uipaanga Patireia i runga i te airani ei ngai vairanga apinga; inara, te vaira te mataku e penei e ka kekeiaia te reira. I reira kua tae mai etai au toroka Vaeau ki te ngai pakaanga o te Are Uipaanga Patireia, e kua pati mai te aronga akaoro me ka rauka i te paka i to ratou au toroka ki reira. Te au vaeau tei tukunaia ki reira no te tiaki i te au toroka kua riro katoa ei akakore atu i te manamanata o te au apinga tauturu i te kekeia angaia.

Kua tari te au taeake i te au matini uira mei tera are i tera are, te taangaanga anga ia ratou i roto i te au kainga takitai no te rua me kore toru ora ei tauturu i te au pia anu a te au tangata kia angaanga ua atu. Kua tukuia tetai au pupu taeake ki te au kainga ke ke no te tauturu i te tama e te ripea i te ngai kinokino. I to ratou angaanga anga ki runga i te are o tetai tuaine tei patoi pakari ra tana tane i mua ana, kua akakeu tikaiia te tane ma te akara ua e kua aue. Kua umere tikai tetai manuiri no te enua maata mai i te kite anga i tetai atu pupu Au Kite te angaanga ra no to ratou tu e te akaaerenga kua aravei atu aia ia ratou ma te ui e eaa te mea tuke ia ratou ra. I te akamarama anga tetai taeake e na to ratou aroa no te Atua e to ratou au taeake Kerititiano, kua ariu mai te tangata e: “Akapeea au i te kite anga i te Atua?” (Mataio 22:37-40) I reira kua tuatua mai aia e: “E au tangata akaaere tikaiia kotou penei e e tangata tetai te tiaki maira iaku me oki au ki Florida!”

I te katoa anga, kua tauturu te Au Kite o Iehova i te tamaanga e te ripeaanga e 295 au kainga i Kauai. I teia, e 207 tei anoano ra i te au ripea anga rikiriki, inara e 54 tei kinokino rava, e e 19 tei takore takiriia. Kua kapiti katoa ta ratou angaanga i te atoro anga i te au Kite ravarai i runga i te airani no te akapapu e kua akonoia ratou takitai. I te apaina angaia te au apinga ki tetai tuaine, kua akara tetai tangata tupu Buda e kare ua ana kou ti i oronga ia mai mei tona pupu. Kua karanga tetai atu vaine, tei tamaia tona are e tetai pupu Au Kite e: “I aere ua mai ana kotou ki toku ngutupa no tetai tuatau roa, e kua manako au ia kotou ei au tangata tupu meitaki, inara te akaari maira teia akaari anga aroa tangata tupu e mei teaa te tu i ta kotou akaaerenga. Akameitaki tikai no ta kotou angaanga pakari katoatoa.”

I te pae i te akono anga i te au anoano materia o to ratou au taeake Kerititiano, ko te aronga tei akono ra i te au apinga tauturu kua manako katoa ratou i to ratou ora anga i te pae vaerua. I raro ake i te rua ra i muri ake i te uriia, e manganui te au putuputuanga te rave takere ra i ta ratou au uipaanga. Ma te viviki, kua rave akaouia te au pupu rikiriki apii puka tapu. E tai ngauru aronga pakari mei tetai atu au airani tei aere mai ki Kauai no te tauturu i te aronga pakari o reira e raukaʼi te au atoro anga tiaki i te raveia ki te Kite ravarai i runga i te airani. I tera mai Tapati, kua rave te ono putuputuanga katoa i tetai Apii Punanga Tiaki, tetai tuatua e 30 miniti no runga i te au rave anga tauturu a tetai mema o te Kumiti Tauturu, e tetai tuatua akaoti anga e 30 miniti na tetai mema o te Kumiti Manga tei aere maira no Honolulu mai no teia akakoroanga. Kua akakite tetai ripoti kite mata e: “Kua akapumaanaia te katoatoa na roto i te akatere anga memeitaki tei orongaia e kua manako ma te papa i te pae vaerua ra no te rave atu i to ratou au manamanata tei toe ra. E manganui te aue ra i roto i te aronga akarongorongo i te porokarama e ope ra, e kua tupu ua te pokarakara anga.”

Tetai Akataeake Anga i te Ao Katoa

Teia tu aroa e te manako anga e akataka anga ia i to Iehova iti tangata i te ao katoa. I te aere anga mai te Uriia ko Val na roto ia Amoa Opunga i raro ake i te okotai mataiti i mua atu, kua akatupu te reira i tetai aka takinokino anga, inara kua viviki te Au Kite o Iehova mei tetai atu au ngai o teianei ao i te tauturu atu i to ratou au taeake i reira. I muri mai, i te oronga anga mai te kavamani i te au moni no te au akonoanga katoatoa​—kapiti atura te Au Kite o Iehova—​no te ripea i to ratou au are, kua akaoki atu te Au Kite i te moni ma tetai reta te akakite anga e kua ripea takereia to ratou ngai kinokino, e penei e e tau kia taangaangaia te au moni no te ripea i tetai atu au are kavamani. Kua ripotiia ta ratou rave anga ki roto i tetai nutipepa o reira. Te kite anga i teia, kua akakite tetai opita kavamani ki tetai Kite e kua akama tikai aia i tana uaorai akonoanga no te mea kua ariki ratou i te moni mei te kavamani noatu e kua tutaki katoatoaia to ratou au are tei kinokino i te tuatau o te uriia e te initurini.

Ma te aiteite ra, ia Tepetema 1992, i te puke anga te Kauvai Ouvèze i te apatonga itinga o Varani e takino atura ia Vaison-la-Romaine e te 15 au ngai tangata takapini ra, kua ariu viviki atu te Au Kite. I tera mai ra, kua tamate te vaipuke e 40 au tangata, te takore anga e 400 au kainga, kua takinokino e anere ua atu tetai pae, e kua akaruke e tauatini ua atu au pamiri ma te kore e vai e te uira. I tera mai popongi maiata, ko te Au Kite mei te au putuputuanga o reira te aronga mua tei tauturu ra i te aronga tei takinoia e te vaipuke. Te aronga tei anoano ra i te ngai noo anga kua apaina aroa uaia e te au pamiri Kite i taua au ngai ra. Kua aere mai e anere ua atu Au Kite mei te ngai mamao e te vaitata kia oronga i te tauturu. Kua akatupuia tetai kumiti tauturu i roto i te oire ko Orange i te pae mai no te akatere i te au rave anga a te au pupu toko a o te aronga oronga ua i te tauturu, tei akaatea i te au vari e tei tama i te au are ra, tei pua i te au kakau kiia e te vari, e tei akapapa ra e te tua i te au kai e te au vai inu ki te au ngai tei paia ra. Kua oronga katoa ratou i te tama i tetai apii o reira e te au are kavamani. Kua arikiia ta ratou au tauta anga roiroi kore e to ratou au taeake e te au tangata i roto i te reira ngai tangata.

I tetai atu au ngai e manganui, kua mamae ana te Au Kite o Iehova mei te au tumatetenga, mei te au vaipuke, te au uriia-tu-moana, e te au ngaruerue enua, mei te katoatoa atura. Te maramaanga e e au tupu anga teia o te au turanga kitea koreia e te paruru koreia, kare ratou e akaapa ana i te Atua me kore ra tetai ua atu tangata. (Koheleta 9:11) I te mea e, te papu ra ia ratou e ka aere ua mai te aroa atinga uaorai o to ratou au taeake irinaki i te tauturu ia ratou noatu eaa ua ake te tu tumatetenga te ka tupu kia ratou. No to ratou tu akarongo tei akonoia ma te matauia i tupu ei teia au rave anga aroa. Kua akataka te pipi ko Iakobo e: “Kia mate oki tetai taeake e tetai tuaine i te putaua, e kare e kai i te au rā katoa ra, kia karanga atura tetai o kotou ia raua ra, kia ora na i te aerenga, kia maanaana oki korua, e kia merengo; kare ra i oronga atu i te mea e meitaki ei te kopapa ra; eaa ua ïa puapinga? Koia katoa te akarongo, kare e angaanga, e mea mate ïa, i te mea te vai okotai ua ra.”​—Iakobo 2:15-17.

Te Tumu o te Paruru Anga Tikai

I te mea e ka tapapa atu i te au temeio na roto i etai tu akao anga tu-atua ra, te kite ra te Au Kite o Iehova e ka kitea uaia te paruru anga i roto i to ratou akataeake anga Kerititiano i te ao katoa. E tikai, ko te ka rauka i te reira akataeake anga i te akatupu i te au tuatau tumatetenga ra mei te temeio rai te reira. Te maara ra ia ratou ta Iesu au tuatua tei kitea ia Mataio 17:20: “Angairi e akarongo to kotou mei tetai ua sinapi nei, ka tika ia kotou kia karanga atu ki teianei maunga, Ka aere i ko atu; e nana e aere ua; e kare rava e mea e kore e tika ia kotou.” Ae, ka ngaro ke atu te au manamanata mamaata me taangaangaia, te akarongo Kerititiano mou ra, tei kapitiia ki te aroa.

Te kite ra to Iehova iti tangata i te rima paruru o to ratou Atua i roto i teia au tuatau tau kore e te kikino. Te manako ra ratou mei te tata taramo ra: “E akāvai rai au ki raro ma te ora, e ka moe rai oki, no te mea, naau anake ra, e Iehova, i noo ei au ma te ora.” (Salamo 4:8) Ma te kite papu ra, te akara tikai ra ratou ki te angaanga te vaira: “E tutu aereia te evangelia o te basileia nei, ei kite no te pa enua ravarai; ko te openga iora ïa i reira ra.” (Mataio 24:14) Ma te papu te akara ra ratou ki mua ki te tupu anga tikai o ta Iehova taputou o tetai ao ou o te au, e te tika, te ngai kare rava ratou e kite akaou i tetai ua atu tu tumatetenga, me na te tangata me e mea natura.​—Mika 4:4.

[Au Tutu i te kapi 12]

Aere mai te Au Kite i te ngai mamao e te vaitata i te tauturu i te au tangata tei takinoia ra e te vaipuke