APIIANGA 1
Te Puapinga Kia Tiaki Marie
EAA TE AITEANGA KIA TIAKI MARIE?
Te tiaki marie, tona aiteanga kia
akakoromaki marie i mua ake ka rauka mai taau e inangaro ra
akaaere i toou au anoano
akaoti i tetai angaanga kare koe e reka ana
tuku i tetai ke i mua ake ia koe uaorai
EAA I PUAPINGA AI KIA TIAKI MARIE?
Te tamariki tei apii kia tiaki marie, ka rauka ia ratou te patoi i te timataanga noatu e akara anga meitaki te reira. I tetai tua, te maataanga o te tamariki tei kore i apii i te tiaki marie ka
takinokino ratou i tetai ke
tupu te taitaia kia ratou
kai ratou i te avaava me kore kai kava e te apinga akakona
rave ratou i te ikianga tarevake no te kai
I roto i tetai kimikimianga, kua kiteaia mai e me mamaata mai te tamariki tei apii kia tiaki marie, e iti ake to ratou au manamanata i te pae kopapa, te pae moni e kare ratou e aati i te ture. Kua taopenga tetai vaine kite ko Angela Duckworth o te University of Pennsylvania: “Kare rava te kino e tupu me tiaki marie.”
AKAPEEA ME APII I TE TIAKI MARIE
Kia riro taau kare ei kare rai.
KAVEINGA PIPIRIA: “Kia riro ra ta kotou Koia, ei koia; e ta kotou Kare, ei kare.”—Mataio 5:37.
Penei ka apeape te tamariki rikiriki ei timata i to ratou metua—tetai taime ka rave ratou i te reira i te ngai tangata. Me akatika te metua ki ta te tamaiti, ka apii aia e me apeape aia, ka rauka iaia i te taui i te manako o tona metua.
Inara, me karanga te metua e kare, e kare rai aia e tuku, ka apii te tamaiti i tetai tuatua mou puapinga no te oraanga—koia oki kare e rauka i taau e inangaro ra i te au taime ravarai. “Te aronga tei apii i teia tuatua mou, ko ratou tei mataora roa atu,” i tata ai te taote ko David Walsh. “Me apii te au metua i ta ratou tamariki kia manako e ka rauka te au mea pouroa ta ratou ka inangaro, e mea aroa kore te reira.”a
Me kare koe e akatika i te au anoano ravarai o taau tamaiti i teianei, ka tauturu koe iaia kia tiaki marie a te tuatau ki mua—ei akaraanga, me timataia aia kia kai i te apinga akakona, te rave i te pirianga ainga i mua ake ka akaipoipo ei, me kore te rave i tetai atu peu kino.
Tauturu i taau tamariki kia mārama eaa te ka tupu no ta ratou ka rave, te meitaki e te kino.
KAVEINGA PIPIRIA: “Ko ta te tangata e ruru ra, ko tana ra ïa e kokoti.”—Galatia 6:7.
Ka anoanoia taau tamaiti kia mārama e ko tana e ruru ra, ko tana rai ka kokoti. No reira me kare aia e tiaki marie, ka ō atu aia ki roto i te manamanata. Ei akaraanga, me riri ua taau tamaiti e me apeape, kare tetai ke e inangaro i te akaoa atu kiaia. Inara, me noo maru ua aia me akaririia mai—me kore me tiaki marie—ka inangaro tetai ke kia riro ei oa nona. Tauturu i taau tamaiti kia mārama e ka akatupu aia i te meitaki me apii aia kia tiaki marie.
Apii i taau tamaiti kia rave i te mea puapinga na mua.
KAVEINGA PIPIRIA: “Kia timata oki kotou i te au mea e maata ua atu te meitaki.”—Philipi 1:10.
Kare te tiaki marie e tāpu ua ia koe kia kore koe e rave i te kino; mari ra ka akakeu katoa ia koe kia rave i tei anoanoia, noatu kare te reira i te mea reka e te mataora. E mea puapinga kia kite e kia mārama taau tamaiti eaa te au mea puapinga. E oti tauturu iaia kia rave i te mea puapinga atu na mua. Ei akaraanga, ka akaoti aia i tana apii i mua ake i te tarekareka.
Akanoo i te akaraanga meitaki.
KAVEINGA PIPIRIA: “Kua tuku atu na oki au i te akaraanga na kotou, ko taku i raveo ia kotou nei, kia akapera katoa kotou.”—Ioane 13:15.
Ka akara taau tamaiti akapeea koe me ariu atu ki te au manamanata e te au turanga ngata. Akaari na roto i toou akaraanga e ka akatupu te tu tiaki marie i te meitaki. Ei akaraanga, me timata taau tamaiti i toou tu akakoromaki, ka riri ainei koe me ka noo maru?
a No roto mai i te puka No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.