PENE 7
Uipaanga ei ‘Akamaroiroi Kia Maata te Aroa e te Angaanga Meitaki’
TE AU anere mataiti tei aereia mai, mako te tu me uipa to Iehova iti tangata. I Iseraela i taito, e aere ana te au tane ki Ierusalema e toru taime i te mataiti no te au oroa maata. (Deu. 16:16) I te anere mataiti mua, e uipa putuputu ana te au Kerititiano, tetai taime i roto i te ngutuare o te au taeake. (Phile. 1, 2) Teia tuatau e rave ana tatou i te uipaanga, te akaputuputuanga, e te uruoaanga. No teaa te au tavini o te Atua ka uipa kapiti ei? Te tumu maata, e tuanga puapinga te reira no ta tatou akamorianga.—Sala. 95:6; Kolo. 3:16.
2 E puapinga katoaia ana te aronga e aere mai ana. No runga i te itu o te Oroa Patia Anga Puakapa, kua akaueia to Iseraela kia “akaputuputu mai i te au tangata, i te tane, e te vaine, e te tamariki, e to tangata ke i roto i to au oire ra, kia akarongo ratou, e kia apii, e kia mataku i to kotou Atua ra ia Iehova, kia akamako, e kia rave oki i te au tuatua ravarai o teianei ture.” (Deu. 31:12) Te taka ua ra e ko tetai tumu puapinga no te uipa kapiti, kia “apiiia e Iehova.” (Isa. 54:13) Tuatau meitaki katoa te reira kia akamatau tetai ki tetai, kia akamaroiroiia, e kia akamatutuia.
AU UIPAANGA AKAPUTUPUTUANGA
3 Te au pipi tei uipa mai i muri ake i te Penetekote 33 T.N. akarongo marie ratou i te apiianga a te au apotetoro, e kua ‘noo tamou iora ratou ki roto i te iero, i te au rā katoa, ma te inangaro okotai.’ (Anga. 2:42, 46) Muri mai, me uipa te au Kerititiano, ka tatau ratou i te au tuatua akauruia, e te au reta a te au apotetoro e ta tetai au pipi Kerititiano. (1 Kori. 1:1, 2; Kolo. 4:16; 1 Tesa. 1:1; Iako. 1:1) E pure kapiti katoa ana te putuputuanga. (Anga. 4:24-29; 20:36) Tetai au taime, ka uriuriia te au mea tei tupu i te ngai tutu evangeria. (Anga. 11:5-18; 14:27, 28) Ka uriuri katoa ratou i te au totou tei akatupuia. Ka oronga i te aratakianga no te au mea e ō maira te oraanga Kerititiano e te akamorianga ia Iehova. Kua akakeu teia ia ratou kia riro ei aronga tutu evangeria maroiroi.—Roma 10:9, 10; 1 Kori. 11:23-26; 15:58; Ephe. 5:1-33.
Teia tuatau ngatā, ka anoanoia te akamaroiroianga mei te au uipaanga
4 Teia tuatau, te aru ra te au uipaanga Kerititiano i te akaraanga tei akanooia e te au apotetoro. Te aru ra tatou i te akauenga i roto ia Ebera 10:24, 25: “E akono marie rai tatou tetai ki tetai. . . . Auraka e akaruke i to tatou akaputuputu anga mei ta tetai aronga, ka akamaroiroi ra, e kia maata atu rai te maroiroi, no te mea te akara na kotou i taua rā ra i te vaitata anga mai.” Teia tuatau ngatā, ka anoanoia te akamaroiroianga mei te au uipaanga kia matutu to tatou akarongo e kia tinamou. (Roma 1:11, 12) Te noo nei tatou i rotopu i teia uki tangata piko e te marokiakia. Kua akaruke tatou i te tu akono kore i te Atua e te au anoano o teianei ao. (Phili. 2:15, 16; Tito 2:12-14) Kare ainei e meitaki atu te noo i roto i te akaaerenga o Iehova? (Sala. 84:10) Eaa ra tei puapinga roa atu, kare ainei e ko te apii e te akono i te Tuatua a te Atua? Akamanako ana i te puapinga e rauka mai ana ia tatou mei te au uipaanga.
UIPAANGA OPENGA EPETOMA
5 Te tuanga mua o te uipaanga o te openga epetoma, ko te akoanga Pipiria tei akapapaia no te katoatoa, penei ko te uipaanga mua rai teia i aere mai ei tetai aronga. E tuanga puapinga te akoanga Pipiria no te akamatutu i te akarongo o te aronga ou e te au taeake i roto i te putuputuanga.—Anga. 18:4; 19:9, 10.
6 Aite te uipaanga e rave ana a Iesu Mesia, tana au apotetoro e te au taeake, ki ta te au putuputuanga o to Iehova iti tangata e rave nei i teia tuatau. Kare ekoko e ko Iesu te puapii maata roa atu i te enua nei. Kua karangaia e: “Kare rava e tangata e tau te tuatua i ta tera ra tangata.” (Ioa. 7:46) E mana tana tuatua e kua va ua iora te aronga i akarongo mai iaia. (Mata. 7:28, 29) Puapinga maata tei rauka i te aronga tei āriki to ratou ngakau. (Mata. 13:16, 17) Aru rai tana au apotetoro i tona akaraanga. I roto ia Angaanga 2:14-36, ka rauka ia tatou i te tatau i te ako a Petero i te rā Penetekote 33 T.N. Tauatini ua atu tei akakeuia kia irinaki. Kua riro mai tetai aronga ei au Kerititiano i muri ake i te akarongo anga i ta Paulo akoanga i Atene.—Anga. 17:22-34.
7 I teia tuatau, mirioni ua atu tei puapingaia mei te au akoanga Pipiria i te au epetoma i roto i te au putuputuanga, e te au akoanga i ko i te au akaputuputuanga e te uruoaanga. Te tauturu ra taua au akoanga ia tatou kia aru matatio i te au apiianga Kerititiano e kia ngaueue kore i roto i te angaanga Patireia. Na te pati anga i te katoatoa kia aere mai, penei ka rauka ia tatou i te tauturu ia ratou kia kite i te au apiianga Pipiria.
8 Tuke ke te tumu manako e uriuriia ana i roto i te au akoanga Pipiria. Ka ō mai te apiianga tumu o te Pipiria, te au totou, au kaveinga Pipiria, te akoanga no runga i te oraanga ngutuare tangata e te akaipoipo, te au turanga e aro atu ana te au mapu, e te au kaveinga Kerititiano. Tetai au akoanga, no runga i ta Iehova au mea umere i anga. Etai, no runga i te akarongo, tu ngakau toa, tu tiratiratu o te au tangata i roto i te Pipiria, e te au apiianga no to tatou tuatau.
9 E rauka ai te puapinga mei te au akoanga Pipiria, ka anoanoia tatou kia akarongo meitaki, akara i te au irava ta te vaa tuatua ka akakite mai, akarongo iaia e tatau maira, e te akamārama mai i te reira. (Luka 8:18) Me papu ia tatou teia au mea e uriuriia ra, ka akakeuia tatou kia tāpu marie e kia taangaanga i te reira.—1 Tesa. 5:21.
10 Me ka va ua mai te au taeake, kare e ekoko ka raveia te au akoanga i te au epetoma ravarai. E aere mai ana tetai au taeake mei te au putuputuanga ke mai i te rave i te akoanga. Ka tauta rai te au taeake kia raveia te au akoanga noatu kare e rava ana te au taeake.
11 Te rua o te tuanga o te uipaanga o te openga epetoma, ko te apii Punanga Tiaki, te ka uriuriia te au tumu manako i roto i te tuanga apii o Te Punanga Tiaki na roto i te uianga e te pauanga. Na roto i teia mataara, e oronga mai ana a Iehova i te kai pae vaerua i te tuatau tau.
12 Maataanga o te taime, no runga teia au apii i te aru anga i te au kaveinga Pipiria i roto i te oraanga. Ka akamatutu teia i te au Kerititiano kia kopae i te ‘vaerua o teianei ao’ e te au peu viivii. (1 Kori. 2:12) Maata te mārama e rauka maira mei roto i Te Punanga Tiaki no runga i te apiianga tumu o te Pipiria e te au totou, ka tauturu teia i te katoatoa kia kite i te tuatua mou e kia noo tamou i runga i te arataa o te aronga tuatua tika. (Sala. 97:11; Mase. 4:18) Ka riro te piri anga ki te Apii Punanga Tiaki ei tauturu ia tatou kia āriki rekareka i te manakonakoanga no to Iehova ao ou e te tuatua tika. (Roma 12:12; 2 Pete. 3:13) Ka tauturu te au uipaanga Kerititiano ia tatou kia akatupu i te ua o te vaerua, e kia akaketaketa atu i to tatou inangaro i te tavini maroiroi ia Iehova. (Gala. 5:22, 23) Ka akamatutuia tatou kia akakoromaki i te au timataanga e kia akamou i ‘te meitaki tumu no tatou uaorai a muri atu’ kia rauka “te ora mutu kore.”—1 Timo. 6:19; 1 Pete. 1:6, 7.
13 Akapeea tatou e puapingaia ai mei teia apii na Iehova? Kia akapapa tatou tataki tai me kore te ngutuare tangata na mua, akara i te au irava tei taikuia, e oti akakite i to tatou uaorai manako i ko i te uipaanga. Ka akaoonu atu teia i te tuatua mou ki roto i to tatou ngakau e ka puapingaia etai ke me akarongo mai i ta tatou pauanga. Ka puapingaia tatou mei teia apii na te akarongo meitaki anga ki te manako o etai ke.
UIPAANGA EPETOMA
14 Ka uipa te putuputuanga i ko i te Are Uipaanga Patireia no tetai uipaanga e toru tuanga, koia oki Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua. Kua akapapaia teia uipaanga ei tauturu ia tatou kia “tau” ei au tavini no te Atua. (2 Kori. 3:5, 6) Ta tatou Oraanga Kerititiano e te Angaanga Orometua—Puka Angaanga no te Uipaanga, te ka orongaia mai i te au marama, tei roto i reira te papaanga e te au mea ka apii. Tei roto katoa i teia puka angaanga te au manako no te uriuri no te angaanga orometua.
15 Ko te tuanga mua koia oki te Au Mea Umere i Roto i te Pipiria, ka tauturu te reira ia tatou kia mārama i te au turanga e te au aerenga tuatua o te au tua Pipiria, e akapeea tatou me taangaanga i te reira. Te ō maira tetai ako, tatau anga Pipiria e tetai uriurianga tei akatumuia ki runga i te tatau anga Pipiria no te epetoma. Tei roto i teia Puka Angaanga no te Uipaanga te au tutu e te au mea angaanga ei apii mai no runga i te au tua Pipiria. Ka puapingaia to tatou oraanga e ta tatou angaanga orometua me uriuri oonu tatou i te Pipiria ‘kia apakore tatou ma te tau tikai i te au angaanga memeitaki katoa ra.’—2 Timo. 3:16, 17.
16 Te tuanga rua koia oki Rave Maroiroi te Angaanga Orometua, kua akapapaia te reira kia rauka i te katoatoa i te rave i te angaanga orometua e kia akamaata atu i to ratou karape i te tutu aere e te apii. Kapiti mai ki te au tuanga apii, ka akaariia te au vitio au manako no te uriuri. Ka tauturu teia tuanga o te uipaanga ia tatou kia rauka ‘te arero o te aronga i apiiia; kia tika ia tatou kia tauturu atu i tei roiroi ki te tuatua.’—Isa. 50:4.
17 Te toru o te tuanga koia oki Oraanga Kerititiano, ka tauturu teia ia tatou kia taangaanga i te au kaveinga Pipiria i roto i to tatou oraanga. (Sala. 119:105) Ko tetai mea puapinga i roto i teia tuanga, ko te Apii Pipiria a te Putuputuanga. E uriuriia ana te Apii Pipiria a te Putuputuanga na roto i te uianga e te pauanga mei te Apii Punanga Tiaki rai.
18 I te au marama tataki tai, me tae mai te Oraanga e te Angaanga Orometua Puka Angaanga no te Uipaanga, ka akara meitaki te taeake tauturu no te pupu aronga pakari, me kore tetai tangata pakari ke mai i teia puka e ka akanoo i tetai papaanga. Te au epetoma tataki tai, ka ikiia tetai tangata pakari tukatau ei puapii tei ārikiia e te pupu aronga pakari, kia akaaere i te uipaanga ei tiamana. Ka akapapu aia e kia akamata e kia akaoti te uipaanga i te ora tei akanooia, kia akameitaki e kia ako akamaroiroi atu i te au taeake e tuanga apii ta ratou.
19 Me akateateamamao tatou, me aere putuputu ki te Uipaanga Oraanga e te Angaanga Orometua e me piri atu ki te au uriurianga, ka maata atu to tatou kite no te Tuatua Mou e te au kaveinga Pipiria, ka tukatau i te tutu aere i te nuti meitaki, e te akariro i te tangata ei pipi. Ka puapingaia te katoatoa mei teia taokotaianga aroa e te au akamaroiroianga. Ei akateateamamao no te au uipaanga, kia taangaanga tatou i te Watchtower Library, JW Library®, Watchtower ONLINE LIBRARY™ (me ka rauka i roto i toou reo), e te ngai vairanga puka i ko i te Are Uipaanga Patireia. Kua tukuia i roto i teia ngai vairanga puka, te au puka a te Au Kite o Iehova, te Watch Tower Publications Index, te Research Guide for Jehovah’s Witnesses, tetai au urianga Pipiria ke mai, te concordance, te dictionary, e etai atu puka no te kimikimi. Ka rauka i te katoatoa i te taangaanga i teia ngai vairanga puka i mua ake e i muri ake i te uipaanga.
AU UIPAANGA NO TE ANGAANGA TUTU EVANGERIA
20 Tuke tuke te taime i te au epetoma e te au openga epetoma e akaputuputu poto mai ana te au papuritia no te angaanga tutu evangeria. Tei matauia, e raveia ana teia au uipaanga i roto i te au ngutuare me kore i tetai ua atu ngai ka tau. E taangaanga katoaia ana te au Are Uipaanga Patireia no teia akakoroanga. Penei e ngari ake kia akameangiti ua i te au pupu me uipa i te au ngai tuke ke, kia māmā ua i te au papuritia i te aere ki reira. Ka viviki ua i reira i te akanoonoo i te au papuritia kia aere vave ki te ngai tutu. E māmā atu no te akaaere i te akono i tona pupu. Noatu e mea meitaki kia uipa takake te au pupu, penei i tetai au taime ka taui te au turanga e ka anoanoia te au pupu kia uipa kapiti. Ei akaraanga, me tokoiti ua te aere ana ki te angaanga orometua i te au rā o te epetoma, penei e meitaki atu kia taokotai te au pupu me kore kia uipa mai te katoatoa i ko i te Are Uipaanga Patireia me kore i tetai ngai ke mai. Na roto i teia mataara, ka rauka tetai tokorua no te au papuritia kia angaanga kapiti. Penei e mea meitaki katoa no te putuputuanga kia uipa kapiti i ko i te Are Uipaanga Patireia i te au rā orote o teianei ao. Me kore penei ka iki ratou kia uipa kapiti no te angaanga tutu evangeria i muri ake i te Apii Punanga Tiaki.
21 Me uipa takake te au pupu, na te akaaere o te pupu e akaaere i te uipaanga no te tutu evangeria. Mei tera taime ki tera taime, penei ka tuku te akaaere no te pupu na tona tauturu me kore na tetai taeake tukatau e akaaere i taua au uipaanga ra. Te tangata nana e akaaere i te uipaanga, kia papa ua aia i te uriuri i tetai mea te ka tau e te ka puapingaia no te angaanga orometua. Ka akanoonooia te katoatoa no te angaanga tutu evangeria, e na tetai taeake e rave i te pure. E oti, ka akaruke viviki ratou no te tutu aere. Mei te rima ki te itu miniti te roa me uipa, inara kia akapoto mai te reira me ka raveia i muri ake i tetai uipaanga a te putuputuanga. Kia oronga ratou i te akamaroiroianga, te au manako tauturu, e te au aratakianga no te aronga ka aere i te tutu evangeria. Penei ka anoanoia tetai tauturu no te aronga ou e etai atu, e kia pati i te aronga tukatau kia angaanga kapiti e ratou.
AKANOONOOANGA UIPAANGA NO TE AU PUTUPUTUANGA OU
22 No te mea te maata maira te au pipi, te maata atura rai te au putuputuanga. Na te akaaere kotinga e tuku i te patianga kia akatumuia tetai putuputuanga ou. Inara, i tetai au turanga e meitaki atu kia kapiti te au pupu rikiriki ki tetai putuputuanga vaitata mai.
23 Tetai au taime e au tuaine to roto i teia au putuputuanga rikiriki. Me ko tera te tu, me na tetai tuaine e rave i te pure i roto i te putuputuanga me kore e rave i te au uipaanga, kia tapoki aia i tona upoko kia tau ki te akanoonooanga i roto i te Pipiria. (1 Kori. 11:3-16) Maataanga o te taime, ka noo ua aia ki raro ma te akara atu i te pupu. Kare te au tuaine e rave i te akoanga i ko i te au uipaanga. Mari ra, ka tatau ua ratou i te tumu manako tei orongaia mai e te akaaerenga, e ka uriuri ratou i te reira me kore ka rave ua i tetai akatutuanga. Ka tuku te opati Betela na tetai tuaine e akakite atu ki te opati i te au mea e ō maira to ratou pupu meangiti, e kia akono katoa aia i te au uipaanga. Me tau i reira tetai au taeake, na ratou e akono i teia au apainga.
AU AKAPUTUPUTUANGA KOTINGA
24 I te au mataiti ravarai, ka uipa kapiti te au putuputuanga i roto i te kotinga okotai no tetai akaputuputuanga kotinga e tai rā, e rua taime i te mataiti. Ka riro teia au akakoroanga mataora ei tuatau no te katoatoa kia ‘akamaora ua i to ratou ngakau’ i roto i teia taokotaianga Kerititiano. (2 Kori. 6:11-13) Ka akateateamamao te akaaerenga o Iehova i tetai au tumu manako no runga i te Tuatua a te Atua kia tau ki te au anoano o te au taeake Kerititiano. Ka orongaia teia na roto i te au akoanga, akatutuanga, te tuatua anga tetai kiaia uaorai, e te au uiuianga. Ka akamaroiroi teia au akoanga i te katoatoa tei tae mai. E tuatau teia no te au pipi ou kia papetitoia ei akairo no to ratou akatapuanga kia Iehova.
URUOAANGA TAPERE
25 Ka raveia teia au uruoaanga e tai taime i te mataiti. E toru rā te roa e e maata te au putuputuanga no te au kotinga tuke ke tei kapitiia mai ki teia uruoaanga. Penei e meitaki atu no te au opati Betela rikiriki kia taokotai mai i te au putuputuanga katoatoa ki te ngai okotai. I tetai au enua, penei ka akanoonooia teia au uruoaanga ki runga i to ratou turanga me kore kia tau ki te aratakianga mei ko i te akaaerenga. Mei tera taime ki tera taime, ka raveia tetai au uruoaanga pa enua i tetai au enua, e tauatini ua atu te Au Kite e aere ana mei te au enua tuke tuke. Te au mataiti tei aereia mai, manganui tei āriki i te tuatua meitaki o te Patireia no te mea kua akakiteia teia au uruoaanga a te Au Kite o Iehova ki te katoatoa.
26 No te iti tangata akatapuia o Iehova, e au tuatau mataora tikai teia au uruoaanga no te akamori kapiti ia Iehova. Kua riro te reira ei akamaata atu i te mārama no runga i te tuatua mou. I ko i tetai au uruoaanga, ka tukuia mai tetai au puka ou na te katoatoa no te apii Pipiria a te putuputuanga e no te angaanga orometua. E rave katoaia ana te papetitoanga i ko i teia au uruoaanga. E tuanga puapinga tikai teia au uruoaanga i te akatotoa anga i te tuatua mou. E akapapuanga teia e ko te iti tangata o Iehova, e taokotaianga taeake no te au Kerititiano akatapuia i te pa enua katoa tei akaari mai i te aroa, koia oki te akairo o te au pipi mou a Iesu Karaiti.—Ioa. 13:35.
27 Ka riro te aere anga ki te au uipaanga a te putuputuanga, au akaputuputuanga, e te au uruoaanga a te iti tangata o Iehova, ei akamatutu ia tatou kia rave i to Iehova anoano. Ka paruru katoaia tatou mei te au akakeuanga kino a teianei ao te ka takino i to tatou akarongo Kerititiano. Ka riro teia au akaputuputuanga ei akakakā, e ei akapaapaa ia Iehova. (Sala. 35:18; Mase. 14:28) E mea tau kia akameitaki tatou ia Iehova no teia au uruoaanga ei akamaroiroi i tona iti tangata akatapuia i teia tuatau openga.
KAIKAIANGA AIAI A TE ATU
28 E tai taime i te mataiti i te rā i mate ei a Iesu, e rave ana te Au Kite o Iehova i te ao katoa nei i te Akamaaraanga i te mate o te Mesia, koia oki te Kaikaianga Aiai a te Atu. (1 Kori. 11:20, 23, 24) E puapinga maata teia uipaanga no te Au Kite o Iehova. Kua akaueia mai tatou kia akono i teia Akamaaraanga.—Luka 22:19.
29 Te piri atura te rā o te Akamaaraanga ki te Oroa Pasa, tei akakataia mai i roto i te Pipiria. (Exo. 12:2, 6; Mata. 26:17, 20, 26) Te Oroa Pasa, e akamaaraanga te reira i te matara mai anga te ngati Iseraela mei te tuikaa i Aiphiti i te mataiti 1513 M.T.N. Kua akataka a Iehova i te rā 14 o ta ratou marama mua kia kai ratou i te mamoe o te Oroa Pasa e kia akaoraia mai mei Aiphiti. (Exo. 12:1-51) Na te tare anga e 13 rā mei te marama ou tei vaitata atu ki te spring equinox e kiteia ra i Ierusalema e papu ei te rā o te Oroa. Tei matauia, e topa ana te Akamaaraanga ki te po marangi mua i muri ake i te spring equinox.
30 Te akakite maira a Mataio 26:26-28 e ka akapeea me akono i te Akamaaraanga kia tau ki ta Iesu i akakite. Kare te reira i te peu akamorimori, mari ra e kaikaianga na te aronga tei ikiia kia tutara kapiti e Iesu Mesia i roto i te Patireia i te rangi. (Luka 22:28-30) Te akamaroiroiia nei te au Kerititiano akatapuia e te aronga katoatoa tei inangaro kia tae mai ki te Kaikaianga Aiai a te Atu. Te akaari maira ratou i to ratou ngakau āriki i teia ravenga ta Iehova i oronga mai kia puapingaia te tangata ravarai na roto i tana Tamaiti ia Iesu Mesia. Tetai au rā i mua ake i te Akamaaraanga, ka orongaia tetai akoanga puapinga ei akakeu i te tangata kia tae ki te Akamaaraanga, e kia inangaro ratou i te apii i te Pipiria.
31 Te tapapa rekareka atu nei te Au Kite o Iehova i te au tuatau e uipa kapiti mai ei te katoatoa i te ‘akamaroiroi i tetai e tetai kia maata te aroa, e te angaanga memeitaki.’ (Ebe. 10:24) Kua papa ua te tavini akono meitaki e te pakari koia oki te Pupu Akaaere i te rave i teia au uipaanga ei akamatutu i to tatou akarongo. Te raurauia maira te au tavini o Iehova pera te katoatoa kia uipa putuputu mai. Kua riro ta Iehova akanoonooanga na roto i tona akaaerenga ei tavaitai mai i Tona au tavini. Tei maata roa atu, kia akapaapaa e kia akakakā tatou ia Iehova.—Sala. 111:1.