Ta Tatou Apinga, e Angaanga Kaka no Teia Tuatau Nei
“Te āriki nei ra matou i taua apinga nei i te āriki karakaraea nei, kia riro te mana maata meitaki nei ki te Atua, auraka ia matou.”—2 KORINETIA 4:7.
1. (a) Eaa te apinga kaka penei ka rauka ia tatou, e no teaa ra? (e) Akapeea ta te Puka Tapu akataka anga i te oronga anga mai te Ture a Mose ra?
TE ANGAANGA tutu aere i “te nuti meitaki o te patireia” i te tuatau o te openga o te akatereanga o te au mea nei e apinga tikai ia, e apinga puapinga maata. No te mea e Atua kaka a Iehova, e angaanga kaka katoa te angaanga na te Atua, no reira e apinga tikai. (Mataio 24:14, NW; 2 Korinetia 3:18–4:1) Kua tataia te oronga anga kaka i te Ture a Mose ia Exodo 34:29, 30: “E kia eke mai a Mose ki raro mei runga i te maunga ra ko Sinai, ma nga papa kite ra e rua i te rima o Mose ra, tae maira aia ki raro mei runga mai i taua maunga ra, kare akerā Mose i kite e, te kakā ra tona kiri mata, koia i karangaranga [kia Iehova ra, NW]. E kia akara akerā Aarona e te tamariki ravarai a Iseraela ia Mose, i na, te kakā maira te kiri mata; mataku akera ratou kia akavaitata atu kiaia.”
2. Eaa tei akaataia mai i te angaanga a te Ture a Mose ra, e eaa ra i maata atu ei te kaka o te angaanga o muri maira?
2 Te kapiti maira nga Exo 34 irava 32 ki te 34: “E muri akera kua akavaitata katoatoa maira te tamariki a Iseraela ra; e kua tuku iora aia i te au tuatua katoa kia ratou, ta Iehova i tuatua mai kiaia i runga i te maunga ra ko Sinai. E oti akera ta Mose tuatua anga atu kia ratou ra, kua tuku akera aia i te tapoki ki runga i tona mata. Kareka kia aere a Mose ki roto ki mua i te aroaro o Iehova e tuatua kiaia ra, kua kiriti akera aia i taua tapoki ra, e tae ua maira aia ki vao.” E ata anake te reira Ture a Mose ra no te angaanga a te Rotopu o te koreromotu ou koia a Iesu Mesia. No reira, me e kaka to te angaanga mua ra, e maata atu ia te kaka i to muri maira, koia “te tuku anga mai i te tuatua a te vaerua!” (2 Korinetia 3:7-11) E maata atu tona kaka no te mea e kaka tona te ka vai mai, e ka kapiti atu te au pipi a Iesu i te reira.—Roma 12:11.
3. (a) Eaa te tika ra no te angaanga a te au Kite o Iehova, inara eaa tetai papaki e manganui i kore ei e kite i te reira? (e) Eaa te akapapu maira e i tae ana a Mose ki mua i te aroaro kaka o Iehova ra?
3 No reira, aru mai te angaanga tutu aere a te au Kite o Iehova e mea kaka katoa ia. Inara, kare teia i kite puia e te aronga e manganui ko ratou tei akamatapoia e te akonoanga pikikaa. Noatu rai e manganui te aronga e Puka Tapu ta ratou e te tatau ra i te reira, kare ra o ratou ‘mata e kite.’ (2 Petero 1:5-9) E raukai te akakore i te arai i mua i to ratou mata, ka tau ratou kia ariu atu ki te Atua kia Iehova ma te akarongo, no te mea i to Mose aere anga ki mua i te aroaro o Iehova ra, kua kiriti aia i te arai tei uuna ra i tona mata mei te ngati Iuda ra. (2 Korinetia 3:16) Kua mataku to Iseraela i te kiteanga i te kaka o te Atua i te mata o to ratou rotopu e kua pati kia araiia te reira mei to ratou mata. Mei tetai apinga akamarama ra te ka marama ua mai i te ngai poiri ra i muri ake i te tamate anga te mori, mei te reira katoa a Mose, to ratou rotopu ra, i te akaata anga mai i to Iehova kaka, ei akapapuanga e no mua mai aia i te aroaro o Iehova ra.
4. Akapeea ta te aronga akarongo kore o teianei tuatau aru anga i to te ngati Iuda i taito ra, inara eaa ta te au pipi a te Mose Maata ra kare e mataku ana?
4 Kua akaata maira Mose i te Peroveta maata a te Atua, koia a Iesu Mesia. Mei tei akatutu maira iaia ra, kare teia Mose Maata e mataku ana i te akara tikatika atu i to Iehova kaka. Inara, mei reira mai e nei, ko te aronga akamatapoia e te Tiaporo e tana akonoanga atua no Babulonia mai te aru ra i taua au ngati Iuda taito ra e kare e akatika kia akara, me kare kia kite, i te kaka o te Mose maata atu, koia a Iesu Mesia. (2 Korinetia 3:12-15) Inara, kare tana au pipi mou e mataku i te akara atu i te akaata anga mai o to Iehova kaka tei akakiteia mei te mata mai o Iesu Mesia. I te matara anga i te mana o to Babulonia, kua mataku kore ua ratou i te akaari i to te Atua ra kaka. Kua tata a Paulo e: “E teianei, no te mea, tei ia matou te manakonakoanga mei te reira te tu, te tuatua pu ua atu nei matou.”—2 Korinetia 3:12.
Aronga Akaata i to te Atua Kaka
5. Akapeea e raukai ia tatou i te akaiti i to te Atua kaka kia aite kia Mose i runga i te take o te maunga i mua i te aroaro o Iehova ra?
5 Kua apai keia e Iesu Mesia te arai na te akakiteanga e te tuatuaanga mai i te Atua ia Iehova kia tatou nei. (Ioane 1:14, 17, 18) No reira ka tau tatou kia marama, e na te reira e akaiti mai i te kaka o te Atua na roto i “te marama o te [nuti meitaki, NW] kakā o te Mesia, ko te tutu o te Atua ra,” ko ta tatou ia ka tau kia akakitekite aere. Ko tona marama ko “te kite i te kakā o te Atua i te mata o Iesu Mesia ra.” Ka tau tatou kia akaata i teia kaka na te tuatuaanga i te kaka o Iehova e te kaka o tona Patireia i raro ake i tana Tamaiti. (2 Korinetia 4:4-6) Mei ia Mose i runga i te take o te maunga ra i mua i te aroaro o Iehova, kare Tana au Kite i te enua nei e tuku i te arai ki to ratou ngakau kia kore e kite i te kaka o Iehova ra. Te rekareka ra ratou i te kaka te akaitiia maira mei te mata o te Tamaiti a Iehova koia tana Ariki, ko Iesu Mesia. No reira, ka tau ratou kia akaiti i te marama no te kaka o te Atua kia etai atu katoa.
6. Akapeea ta Paulo akataka anga i ta tatou angaanga kaka ia 2 Korinetia 3:18, e na teea au mataara to tatou akatuke angaia?
6 Ki te au taeake kite katoatoa i to Iehova kaka, te akataka maira te apotetoro ko Paulo na roto i teia au tuatua: “[E ko tatou katoatoa, ia tatou e akaata nei, NW] ma te mata arai koreia mei te mea e e io ra, i te kakā o Iehova, te akatu keia ra kia aiteite te tutu mei te kakā ki te kakā, tei tau tikai ki ta Iehova i rave koia te Vaerua ra.” (2 Korinetia 3:18) Ko te maata atu te kaka e rauka ia tatou no teia marama, ko te maata atu ia o te tau no tatou kia akamarama atu i te reira, e na te reira e akatere atu i to tatou akatuke angaia. Te akaouia ra te au manako e te akatikatikaia ra, noatu rai e kare e taui anga kopapa me kare mata te ka kiteia. Na te marama no te tuatua kaka ta tatou e akakitekite aere ra na te reira e akatupu i te tuke anga ia tatou nei. Akatu keia to tatou oraanga kia aite ki to te Mesia, ia tatou uaorai e rave ra i te angaanga akatotoa i teia marama kaka kia etai katoa.—Ebera 13:15.
7. No teea tumu mai te kaka tika tikai, e akapeea tatou me akakite i te reira?
7 Pouroa teia au tuke anga no te vaerua mai, me kare no te mana rave angaanga o te Atua ra. Kare te au orometua o Kerititome e akaiti mai ana i te kaka o te Atua ko Iehova mari ra te rave akameamea ua ra ei akaariari anga e apinga ratou. Kare te kaka e no tatou ia kaka, e kare tatou e anoanoia kia akamanea ia tatou uaorai i te au kakau karakara manea, auro, e te apinga poe kanapanapa. Ko te kaka tika tikai no ko mai i te vaerua o te Atua ra e te akakiteia maira na te raveanga i te tutu anga kaka ia Iehova koia te Vaerua ra.
Aronga Apai Marama Katoa
8, 9. Eaa ta Paulo akamaroiroi anga te oronga maira no tatou ia 2 Korinetia 4:1, 2, e eaa te tauta anga ta tatou ka tau kia rave?
8 Ia 2 Korinetia 4:1, 2, ka tatau tatou e: “E teianei tei ia matou mai nei teianei taoonga, e ko matou oki i aroaia mai, kare atura matou i roiroi. Kua akaruke ra matou i te au peu munangaro akama ra, e kare oki to matou i te aerenga [kikite, NW], kare oki i pikikaa i te rave anga i te tuatua a te Atua, te akameitaki nei ra matou ia matou uaorai i te akava-ngakau o te tangata ravarai, i te akakite anga atu i te tuatua-mou i mua i te aroaro o te Atua.” Kua aroa mai te Atua ia tatou i te oronga anga mai i teia taoonga no tatou. E apiianga teia ei akamaroiroi ia tatou kia rave mataku kore, e ka rave rai tatou i te reira! I te mea e kua akaperepereia mai tatou i te marama no te Tuatua mai a te Atua ra, e apainga ta tatou i reira kia akakite atu i te reira kia etai ke ra.—Akaaiteia atu kia Mataio 5:14-16.
9 Te au apinga te akamaia ra e te tangata, mei te keia rai, te uuna ra ratou na te pikikaa e te ravenga kikite oki. Inara kare o tatou tumu no te akama no te mea kare ta tatou tuatua e te angaanga i te keia mari ra e tuatua tika e te tuatua mou. No reira, ka akaiti atu tatou i te kaka katoa o te marama ra. Kare tatou e rave pikikaa ua i te Tuatua a te Atua. Me ka rave pera tatou ka riro te reira ei noinoi ei puapinga no tatou ua, ei kaka, kia manuia, e kia rauka te mana no te ao nei e kia ora i te patoi anga e te takinokino anga no teianei ao. Ko te aronga kare e mataku i te aere mai kia Iehova ma te mata arai koreia e kia akara atu i te marama kaka o te tuatua mou ra kare katoa e mataku kia aro atu i ta ratou apainga. Ka tuku ra ratou kia akaitiia atu te marama mei ia ratou atu.
10. Eaa i kore ei no te au Kite o Iehova te tarevake me ka araiia te nuti meitaki o te Patireia i te mata o tetai papaki tangata ra?
10 Me te araiia ra te nuti meitaki o te Patireia ki tetai papaki, kare no te au Kite o Iehova te tarevake, mari ra no ratou uaorai. Kare te nuti meitaki o te Patireia e uunaia ana. Te kitea meitakiia ra te angaanga tutu aere a te au Kite o Iehova i te ao katoa nei. No reira, ka rauka ia ratou i te tuatua mei te apotetoro ko Paulo rai: “Kare teia apinga i raveia i te akoko ra.” E tika rai, mei tana i tata ra i te nuti meitaki, e “kua tutu aereia i te au ngai katoa i raro ake i te rangi nei.”—Angaanga 26:26, NW; Kolosa 1:23, NW.
11. Eaa ra i araiiaʼi te nuti meitaki kaka i te au tangata e manganui?
11 Ko te aronga tei uunaia ra te nuti meitaki o te Patireia kia ratou e aronga patoi ratou, tei akamatapoia e te Tiaporo ra. (Akaaiteia atu kia Mataio 12:30.) Me ka kore ratou e akaruke takiri i te akonoanga atua pikikaa e te au ereere a te Tiaporo ra, te papa ra ratou no te akapouanga. I raro ake i te mana o te au temoni ra, kua tuku te reira aronga i te arai ki mua i to ratou uaorai mata, no te mea te karanga ra te apotetoro ko Paulo ia 2 Korinetia 4:3-5, (NW) e: “Me te araiia nei ta matou nuti meitaki i akakite akenei, te araiia ra ki te aronga te mate atura, i rotopu ra ia ratou te atua o teianei akatereanga o te au mea nei i te akamatapo anga i te manako o te aronga akarongo kore, kia kore te marama o te nuti meitaki kaka no te Mesia, koia ra te tutu tikai o te Atua, e tae atu ki roto. No te mea kare matou e tutu aere, ia matou uaorai, mari ra ia Iesu Mesia ei Atu, e ko matou nei ei tavini no kotou ia Iesu ra.”
12. Ei tuke anga ki te aronga tamatapoia te manako, akapeea ta te au tangata o Iehova ra akono anga i te au tuatua ia 2 Korinetia 4:6 ra?
12 Kare te aronga tei matapoia to ratou manako e anoano kia akarongo. Na to ratou akarongo kore e akatuera i to ratou manako kia oia e te au temoni. (1 Timoteo 4:1) Kare ratou e kite i to Iehova kaka me kare te marama o te reira mei te mata mai o Iesu, koia te Mose Maata ra. Te mou ra i te au tangata o Iehova i te marama kaka no te Puka Tapu mai e kua akatotoa atu i te reira kia etai atura. No reira pouroa te au tavini o te Atua e aronga apai anake i te marama, e te akaue ra te Atua kia kaka mai te marama. Ka anoanoia te marama kia kaka mai mei te au tangata o te Atua ra e kia iti mai ki runga i tetai papaki te noo ra i roto i te poiri e te vaira i te tu kino no te akapou anga. Te tau ra teia ki ta 2 Korinetia 4:6 e taiku maira e: “Ko te Atua oki, ko tei akaue i te mārama kia kakā mai no roto i te poiri ra, ko tei kakā mai ïa i roto i to tatou ngakau, kia rauka te mārama ra o te kite i te kakā o te Atua i te mata o Iesu Mesia ra.” No teia manako, te akarongo ra te au Kite o Iehova i te akauenga a te Atua e kua tuku i to ratou marama kia iti mai kia etai ke atura, ei akakaka i te Atua ra.
Apinga Kaka i Roto i te au Ariki Paruparu
13. Eaa te ka tupu na te orongaanga i te angaanga akameitakiia ei aronga apai i te marama ki runga i te au mea ora kopapa ra?
13 I teia taoonga angaanga meitaki rava, e mea puapinga maata kia akapapu te aronga apai marama e te tau ra ratou no te reira marama no te tamouanga i to ratou tiratiratu ki te Atua. No te rave i teia taoonga angaanga meitaki, kare te Atua i tuku na te au angera tapu e rave, ko ratou ra tei aroro mai no te inangaro kia akara i taua au mea nei, inara kua oronga aia i teia angaanga meitaki na te au mea ora kopapa e rave. (1 Petero 1:12) Kua rave aia i teia ei akamaata atu i tona uaorai mana i roto i te tu paruparu o te tangata nei. Mei ta 2 Korinetia 4:7 e karanga ra: “Te āriki nei ra matou i taua apinga nei i te āriki karakaraea nei, kia riro te mana maata meitaki nei ki te Atua, auraka ia matou.”
14. (a) Eaa “taua apinga nei i te āriki karakaraea nei”? (e) Eaa a Mose raua ko Iesu Mesia i tau ei ei akatauanga pakari no tatou no runga i te apinga?
14 I te tuatau taito ra e putuputu te au ariki i te akonoia ei aao i te au apinganui. Eaa tikai teia apinga kaka ta te au Kite o Iehova i rauka i roto i te au ariki karakaraea paruparu ra—ko ratou uaorai, e mea ora apikepike no te one pueu o te enua? Ko teia apinga kare i te marama ua tei iti atura ki roto i to ratou ngakau. Ko te angaanga ra a taua marama ra, e angaanga, me kare e tavini anga, tei tau kia raveia i roto i to ratou au kopapa enua. Ko taua angaanga ra ko te tukuanga i te marama ta te Atua i akaiti maira ki runga i to ratou ngakau. Ko teia angaanga e apinga meitaki ia i te mea e taoonga puapinga te raveia ra i teia tuatau kare na te toenga o tei akatainuia anake ua o te “anana iti” mari katoa ra na te “urupu maata” o “te au mamoe ke atu” a te Tiaki Mamoe Meitaki ra, koia a Iesu Mesia. (Luka 12:32; Ioane 10:14-16; Apokalupo 7:9) E akatauanga pakari a Mose raua ko tona akatutu anga ko Iesu Mesia no tatou, ei akamou i to tatou ngakau ki runga i teia apinga no te rave i te angaanga a te Atua, “te ngai oki i vaioiaʼi to kotou na apinga, ka riro katoa i reira to kotou ngakau.”—Mataio 6:19-21; Ebera 11:26.
15, 16. (a) Akapeea te akakite anga e ko te mana maata atu i tei matauia ana no ko mai ia i te Atua ra e kare no tatou uaorai? (e) Eaa ka puapinga kore uaʼi te au patoi anga ravarai o teianei ao kia akangaa i te au ariki karakaraea na te Atua ra?
15 Akapeea, i reira, e riro ei te mana maata atu i tei matauia ana e raukai kia akakiteia e no ko mai i te Atua ra e kare no tatou uaorai? Na teia mataara: Ko te au ariki karakaraea paruparu mei ia tatou nei te tu te mou nei i teia angaanga meitaki e pera katoa te taoonga e tau kore ua a tatou e kare rava e rauka kia apai tatou i te reira turanga ngateitei. Pera katoa oki, ko tatou te au Kite o Iehova te o atura ki roto i te au tu taomi anga a te enemi i tana tauta anga kia ngaa tatou e kia aruru kia kore e tau i te apai i te taoonga mei ko mai i te Atua ra. No reira, ka tau rai e no Tei Akataoonga Maata ra te mana te tauturu nei ia tatou kia rauka te akakoromaki i te rave kino maataia e to teianei ao e kia rave tamou i te taoonga e te akapapu te tau ra tatou no te vai ua atu i roto i tana angaanga. No reira, ka puapinga kore ua te au patoi anga ravarai a to teianei ao kia ngaa te au ariki karakaraea a te Atua e kia akakore i ta ratou apinga oko maata, no te mea kua oti i te tataia ia 2 Korinetia 4:8-12:
16 “Kua kako matou i te mate, kare ra i apiapi: kua pekapeka matou, kare ra i ope te manakoanga: Kua takinga-kinoia, kare ra i akarukeia: kua uriia ki raro, kare ra i mate rava: I te apai aere anga i te mate o te Atu ra o Iesu i to matou nei kopapa, kare e tivata, kia kitea katoaia te ora anga o Iesu i to matou nei kopapa. E no Iesu nei oki, te tuku uaia nei rai matou e ora nei no te mate, kare e tivata, kia kitea to Iesu ra ora anga i to matou nei au kopapa mate ua. E teianei ko te mate tei tupu ia matou nei, ko te ora ra [na roto i te tutu aere anga i te nuti meitaki o te Patireia] tei tupu ia kotou ra.”
Akaperepere te Urupu Maata i “Taua Apinga Nei”
17. Akapeea ta te urupu maata manako no “taua apinga nei” i te angaanga kaka ra?
17 “Ko te mate tei tupu ia matou nei, ko te ora ra tei tupu ia kotou na.” Te tuatua nei teia no te au Kerititiano akatainuia i te vaerua. Inara, ka tau ta te reira kia akamanako ia tatou no runga i te pirianga o te toenga o ta te Atua ra aronga i akatainu ma te urupu maata o te au mamoe ke atu ra. Te kite ra te aronga akatainuia e ka akaoti ratou i ta ratou angaanga i te enua nei ua te matenga mei ta Iesu rai, inara e au oa to ratou ei rave kapiti ma ratou katoa i te apinga kaka no te angaanga, ei tauturu ia ratou i te raveanga i te maata anga o te angaanga tutu aere i te nuti meitaki o te Patireia. Mei te toenga o te aronga akatainuia ra, te manako ariki katoa ra te urupu maata o te au mamoe ke atu i teia tuatau e ko te apinga ua te ka ora i te tamaki veravera ia Aramakito e ka vai pakapaka kore kare e pou e tomo roa atu ki te ao ou ko taua apinga nei ia ko te tutu anga tei akameitakiia, koia te angaanga ki te Atua ko Iehova e tana Ariki kaka, koia a Iesu Mesia. Ka mou tamou rai te urupu maata i te reira, e “ka rave i te angaanga tapu ki [te Atua] i te ao e te po i tona iero.”—Apokalupo 7:15, NW.
18. (a) Eaa te ka tupu kare e roa ake ki te kaka pikikaa ua o teianei ao? (e) Eaa te “kakā” ta Iesu i kopae ke atu, e na te raveanga i teaa i raukai iaia te kaka teitei rava atu?
18 E roa poto ake, ka akaopeia e te Atua te kaka pikikaa o teianei akatereanga kino o te au mea nei—e “kaka” ia tei vai mai mei te rave anga a Tatani te Tiaporo ia Iesu ra ki runga i tetai maunga teitei i te akakite anga kiaia i te au patireia katoa o teianei ao ma “to ratou kakā katoa.” (Luka 4:4, 6, NW) Kua kopae ke a Iesu i te kaka tei orongaia mai no te reira tumu e kua aruaru ua atu i te ravenga ta te Atua i akatika i te enua nei. Na te raveanga i te reira, ka akakoronaia aia ma te kaka teitei roa e kia maata atu i tona kaka, ta te Tamaiti anau tai a te Atua, i rekareka ana i te rangi ra i mua ake i tona raveanga i tana angaanga i te enua nei tei akapapaia maira e Iehova.—Ioane 5:36; 17:5; Philipi 2:9-11.
19. Eaa te angaanga ngateitei te vaitata nei i te akaoti takiriia, e eaa ta tatou ka manako papu no te reira tu?
19 Kare e tae mai te openga tei totouia ra no teianei akatereanga tiaporo o te au mea nei i mua ake i te oti anga te tutu aereia te Patireia e kako rava ake te ao nei ei akaopenga meitaki i te angaanga a te au pipi a Iesu Mesia, koia te au Kite o Iehova. (Mataio 24:14) Kua pou i teianei e toru koata o te anere mataiti te tutu aere anga i te Patireia, e te akakiteia mai nei e te au tupu anga i teianei ao i to tatou tuatau nei, kua vaitata rava mai taua openga i totouia maira. E mea tika rai, ko taua angaanga ngateitei ra no te rave i te tutu aere anga i te kavamani tapu no te ui ariki, e mea tau kua vaitata ki tona oti takiri anga. (Mataio pene 24, 25; Mareko, pene 13; Luka pene 21) E apinga kaka tikai ta tatou angaanga i te rave anga i te tutu aere i te pa enua ravarai i te Patireia tei akanooia ra ta te au Kite o Iehova, ko ratou te au pipi a tana Tamaiti i akateronoia ra, koia a Iesu Mesia, ko ta ratou ia e akaperepere maata ra. Te umuumu pakari ra ratou kia mou i te reira e oti roa atu te tutu aere i te Patireia e kia akakoronoia e te Atua mana katoatoa, koia a Iehova, i te turanga o te ao katoa e pini ua ake ma tona uaorai kite i tona ngateitei i te ao katoa e pini ua ake.—Zephania 3:8.
Eaa Taau Au Pauanga?
◻ Eaa te angaanga orometua a te au Kite o Iehova i tau ei e e mea kaka ia?
◻ Eaa ra i araiiaʼi te nuti meitaki i te aronga e manganui i teia tuatau nei?
◻ Eaa tikai “taua apinga nei i te āriki karakaraea nei”?
◻ Eaa ra te Atua i akono ei, i te au ariki karakaraea paruparu no tana angaanga akaperepere ra?
◻ Akapeea te manako anga o te au tangata o Iehova no “taua apinga nei,” e no teaa ra?
[Tutu i te kapi 17]
Te akaitiia maira to te Atua kaka mei te mata mai o Iesu Mesia, koia te Mose Maata ra. Kua puapinga maataia te au Kite o Iehova i te mou anga ia ratou te marama kaka o te Atua mei te Puka Tapu maira e kua akaitiia atu ki etai ke ra