RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w91 10/15 kapi 30
  • Au Uianga a te Aronga Tatau

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Au Uianga a te Aronga Tatau
  • Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1991
  • Tetai Atu Manako
  • Te Maara ra Ainei ia Koe?
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1991
  • Te Manako Kerititiano no te Au Peu Tanumanga
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1998
  • Matakite i te Au Peu Akonoanga te Akamareka Kore ra i te Atua
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2005
  • Tanumanga Kerititiano—Akangateiteiia, Tau ua, ei Akamareka i te Atua
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2009
Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1991
w91 10/15 kapi 30

Au Uianga a te Aronga Tatau

◼ Me mate tetai tangata, e mea tau ainei no te au Kerititiano kia oronga i te au tiare ki te ngutuare tangata me kare te tuku i te tiare ki te kainga te akono ra i te mate?

I etai au enua e mea matauia no te rave i te reira. Inara te taangaanga anga i te au tiare i te au mate i tetai au taime kua riro te reira ei akaaiteanga akonoanga. No reira ka makitoro meitaki ana tatou i teia mea, i te mea tikai ra e te vaira te au peu te piri atura ki te akonoanga pikikaa. Ka akara ana i te au tuatua mei The Encyclopedia of Religion (1987):

“Te piri atura te tiare ki te ngai tapu na roto i te au piri anga ma te au atua e te au vaine atua. Ko Vorora, te vaine atua Roma o te tuatau tupu anga rau rakau e te au tiare, ka apai mai te reira i te manea e te aunga kakara ki te au puera tiare . . . penei ka akamerengoia e te akamoriia . . . na roto i te oronga anga kai e te tiare.

“Te piri anga o te tiare ma te au peu akonoanga o te matenga te tupu ra i teianei ao katoatoa. Kua tapoki te au Ereni e te au Roma i te mate e to ratou vaarua ki te au tiare. Kua apainaia te au meta o te au Buda tei mate ra i Tiapani na runga i te routiti, e te au toka akamaara anga i te ngai tanumanga kia akaangaroi te reira ki runga ake i te routiti rapaia . . . E akaruke ana te au tangata Taiti i te au tiare tei vaiia ki roto i te au maire ki te pae i te kopapa i muri ake i te matenga e oti kua riringi i te akari tiare kakara ki runga i te kopapa mate no te akamaru i tona aerenga ki te oraanga tapu a muri ake . . . Tei reira katoa te au tiare i te au taime tapu na roto i te tu o tetai mea aunga kakara me kare akari pipi.”

Te kite anga e kua taangaangaia te tiare i roto i te akonoanga pikikaa, kua manako etai au Kerititiano e kare ratou e oronga me kare e tuku i te tiare ki tetai mate. Te akaata ra to ratou manakoanga i tetai anoano no te kopae i te au peu o teianei ao, i te mea e ta Iesu au pipi ‘kare i to teianei ao.’ (Ioane 15:19) Tera ra, tei runga tikai i te au irava Puka Tapu tau e te au akono anga o te reira ngai.

E tuanga te tiare no te au mea aroa a te Atua no te aronga e ora ra kia rekareka i te reira. (Angaanga 14:15-17; Iakobo 1:17) Tana au mea manea tei angaia na roto i te au tiare kua taangaangaia te reira i roto i te akamori anga mou. Kua akamaneaia te vairanga ramepa i roto i te puakapa “ma nga ponapona e nga tiare.” (Exodo 25:31-34) Te au apinga rapaia i roto i te iero kua kapitiia mai te au ei tiare e te au rakau pama. (1 Ariki 6:18, 29, 32) Te papu ra, e te taangaanga anga i te au tiare me kare te au ei tiare kare te aite anga e kua kopae ua ana rai te aronga akamori mou i te taangaanga anga ia ratou.​—Angaanga 14:13.

Akapeea ra, te maro anga maata atu o te aruanga i te au peu, mei te au peu o te tanumanga mate? Te tuatua ra te Puka Tapu no te au peu e manganui, ko etai e mea tau kore no te aronga akamori mou, tetai pae atu kua aruia e te iti tangata o te Atua. Te tuatua ra a Tai Ariki 1 Ariki 18:28 i te ‘ravenga peu’ a te aronga akamori ia Baala i te ‘kapikianga te teitei o te reo, e te kotikoti anga ia ratou uaorai’​—e ravenga peu teia kare te aronga akamori mou e aru. I tetai tua, kare a Ruta 4:7 e tuatua maira e kare e akatikaia “to Iseraela peu i muatangana ra, i te [tu o te taangaanga anga i te] oko anga, e te o atu o mai anga oki.”

Te au peu arikiia e te Atua penei ka tupu atu te reira ei au mea no te akonoanga. Te tuku anga mai te Atua i te oroa Pasa, kare aia i taiku mai ana i te inu anga o te uaina, inara i te tai anere mataiti, kua riro mai ei ravenga peu no te inu i te au kapu uaina. Kare a Iesu e tana au apotetoro i kopae ana i teia peu akonoanga. Kua kite mai ratou i te reira ei mea patoi koreia, e kua aru atu ratou i te reira.​—Exodo 12:6-18; Luka 22:15-18; 1 Korinetia 11:25.

E aiteite rai ki etai o te au peu no te tanumanga. E peu matauia na te au Aiphiti i te miri i tei mate ra. Kare te pateriareka akono meitaki ko Iosepha i viviki ana i te uri ke atu te tuatua anga e, ‘E peu peikani teia, no reira ei au Epera ka kopae tatou i te reira.’ Mari ra, kua “akaue aturā Iosepha i tona au tavini, i te aronga taunga ra, e miri i tona metua,” te papu ra e kia rauka i te tanu ia Iakoba i te Enua Taputouia. (Genese 49:29–​50:3) I muri mai e maata ta te ngati Iuda au peu tukeke no te tanumanga i akatupu, mei te akapaianga i te kopapa e te tanuanga i te reira i te ra i mate ei. Kua ariki te au Kerititiano mua i teia au peu ngati Iuda.​—Angaanga 9:37.

Akapeea ra me kua tamanakoia tetai peu tanumanga ei akaaiteanga tei akatumuia ki runga i te tarevake o te akonoanga, mei te irinaki anga i tetai meta mate kore? E akamaara ana i te papaanga aiteanga tumu tuatua i etai “e akaruke ana i te au tiare tei vaiia ki roto i te au maire ki te pae i te kopapa i muri ake i te matenga e oti kua riringi i te akari tiare kakara ki runga i te kopapa mate no te akamaru i tona aerenga ki te oraanga tapu a muri ake.” I te mea e penei e peu tetai mei teia rai kare te aite anga e e kopae te au tavini o te Atua i tetai ua atu mea mei teia. Koi kore ei te ngati Iuda i irinaki i te “aerenga ki te oraanga tapu a muri ake,” te tuatua ra te Puka Tapu: “Kua rave atura ratou i te kopapa o Iesu, vai atura i te kakau orongā, ma te apinga kakara katoa ra, ko ta te ngati Iuda ïa ravenga kia tanu ra.”​—Ioane 12:2-8; 19:40.

E tau te au Kerititiano kia kopae i te au rave anga te patoi ra i te tuatua mou Puka Tapu. (2 Korinetia 6:14-18) E tikai, te au tu apinga ravarai, te au akatano anga, e te au akairo anga, i etai taime me kare ngai, kua orongaia tetai akamarama anga pikikaa me kare kua akapiriia atu ki te au apiianga kare no roto i te tuatua tapu. Kua akamoriia te au tumu rakau, kua akariroia te akatutu anga mei te pukuatu rai ei mea tapu, e kua taangaangaia te au mea aunga kakara i roto i te au oroa peikani. Ko te aiteanga ainei teia e auraka rava tetai Kerititiano e taangaanga i te au mea aunga kakara, te rave i te au tumu rakau ei akamanea anga, me kare te aao i te au apinga akamanea te akatutu ra i te pukuatu?a Kare te reira i te ope anga tau.

E tau tetai Kerititiano ngakau tae kia tamanako: Te aruanga i tetai peu te akara anga ainei te reira ki tetai pae e te aru ra au i te au irinaki anga me kare rave anga kare e au ana ki te tuatua tapu? Ka o mai te taime e te ngai ki roto i te pau anga. Tetai peu (me kare akairo) penei e e aiteanga akonoanga pikikaa tona ie tauatini ua atu mataiti i topa akenei me kare te pera ra i teia tuatau i tetai enua mamao. Inara ma te kore e aere atu ki roto i tetai kimikimi anga akapou taime, e ui kia koe uaorai: ‘Eaa te akara anga tei matauia i toou ngai e noo ra?’​—Akaaiteia atu kia 1 Korinetia 10:25-29.

I te mea e kua kite meitakiia e ko tetai peu (me kare akairo mei te koroti rai) e e aiteanga akonoanga pikikaa tona, e kopae i te reira. No reira kare te au Kerititiano e tuku i te au tiare na te tu o tetai koroti, me kare tetai pukuatu muramura i te mea e ka tamanakoia te reira ei aiteanga akonoanga. Me kare te vai atura etai tu matauia te taangaangaia ra te tiare i te tanumanga me kare i te ngai tanumanga te vaira tetai aiteanga akonoanga i teia ngai. E tau te Kerititiano kia kopae katoa i te reira. Kare oki e kia karangaia te orongaanga kou tiare i tetai tanumanga me kare te orongaanga tiare ki tetai taeake i roto i te are maki ei rave anga akonoanga te tau ra kia kopaeia.b

I tetai tua ra, i te au enua e manganui teia peu o te orongaanga tiare kua totoa teia e kua manakoia ei akaari anga tu takinga meitaki tau. Ka akatupu te au tiare i te manea e ka akariro i tetai atianga maromaroa ei mea mareka maata tikai. Ka riro katoa ratou ei akaari anga i te tu tangi e te manako atu. I tetai atu au ngai ka riro teia peu ei akaari anga i te au tu inangaro na roto i tetai rave anga oronga ua, mei te orongaanga i tetai kai manga anga no te aronga maki me kare apikepike. (E akamaara ana i te tu inangaro tei akaariia kia Doreka no te mea kua akaari aia i te tu inangaro e te manako atu i tetai pae. [Angaanga 9:36-39]) Te raveanga i teia kare te reira i papu e te piri atura ki te au irinaki anga pikikaa, kua matau ua te Au Kite o Iehova i te oronga i te au tiare akaoraora no tetai taeake tei roto i te are maki me kare tei mate. E ma te tataki tai ka akamaata atu ratou i to ratou inangaro e te au manako ngakau na teia au rave anga tau.​—Iakobo 1:27; 2:14-17.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

a Kua roa i teianei te au peikani te taangaanga anga i te au mea aunga kakara o te tiare i roto i ta ratou au oroa, inara kare i te mea tarevake no te iti tangata o te Atua i te rave i te au mea aunga kakara ki roto i te akamori anga mou. (Exodo 30:1, 7, 8; 37:29; Apokalupo 5:8) E akara katoa i te “Are They Idolatrous Decorations?” i roto i te Awake! o Titema 22, 1976.

b Te tau ra kia tamanakoia te au inangaro o te ngutuare tangata, no te mea te akakite ra etai pae e ko tetai ua atu te inangaro ra i te tuku tiare e tau kia rave atu i tetai oronga anga tauturu ki te putuputuanga me kare ki tetai ua atu ngai inangaro tauturu.

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke