E Au Tutu no te Enua Taputouia

Genesareta​—‘Umere e te Manea’

“I te pae i te Vai Roto i Genesareta ko tetai manga ngai toro o te enua ma taua ingoa rai, e mea umere i tona uaorai au tu e tona manea. Akameitaki tikai ki te one meitaki kare okotai rakau kare e tupu ki reira, e e akatupu ana te au tangata i te au mea ravarai i reira: e meitaki te reva e te tau ra no te maata anga o te au mea ora tukeke. . . . Kare anake e no te uua mai i te au ua rakau tukeke; te rave ua ra i tetai oronga anga tamou. . . . Te pipi uaia ra e tetai vai puipui ma te ririnui e te puapinga maata.”

No reira te tangata tuatua enua ko Josephus i akatutu ei i te ngai mataataa takitoru tua i te ope o te tua tokerau opunga ra o tei kiteaia e ko te Tai o Galilea. Penei na te au tutu i runga akenei e oronga atu i tetai akaraanga e mei teaa te uua o teia ngai mataataa, ko tetai ngai uua rava atu teia i Galilea.a E puapinga tikai teia ngai i te au tuatau taito i kapiki ei te tata Evangeria ko Luka i te vai tai oraora e ko te “roto i Genesareta ra.”​—Luka 5:1.

Kua taangaanga aia i te reira tuatua i te akakiteanga e kua aere a Iesu ki teia ngai e kua kitea e a au tangata tei riro mai ei au apotetoro. E au tangata tanutanu ainei ratou tei noo i runga i te one uua, te tanutanuanga vine, te au voronati, te au orive, me kore te au tuke? Kare. Kua tupu maata ua teia tu kai i runga i te Ngai Mataataa i Genesareta, inara e au tangata tautai ratou, e e ngoie ua i te marama e no teaa ra ratou i pera ei.

Te akara anga e na roto i te au kauvai te aere ra na roto i te ngai mataataa e apai ana i te au mea tanutanu ki te tai tei riro ei kai anga kai na te au ika. No reira kua ki te vai i te au ika tukeke, te aratakianga atu ki tetai rave anga angaanga tautai maata. E nga tangata tautai ma te okooko a Petero e Anederea i reira, mei ia Iakobo e Ioane katoa, te nga tamaiti a te tangata tautai ko Zebedaio.​—Mataio 4:18-22; Luka 5:2-11.

Te maata anga o te taime kua raveia te tautaianga na te akatotoaanga i te au kupenga tei uutiia mei tetai poti. Ko te reira ta Petero e Anederea e rave ra i to Iesu aere anga atu. Kua akatotoaia tetai teine, me kare te kupenga uuti, mei tetai takapunupunu rai. Na tetai au rakau papanu e mou i te ope o runga, e na te au teiaa i te pae i raro e tamou i te kupenga i reira e te uutiia ra i raro i te taua o te tai. E manganui te au ika ka mou mai i roto i te reira tu kupenga. E oti kua uutiia mai ki runga i te poti me kare uutiia ki roto i te ngai papaku, kia akiriia atu ki te pae tai. Te au ika tei tau no te kai ka akatakakeia te reira mei tei kore i tau. Ka akara ana i te tika tikai o te papaanga tuatua ia Luka 5:4-7 e Ioane 21:6-11. Te maara ainei ia koe e kua taiku a Iesu i teia tu tautaianga i roto i tana akatutu anga o te kupenga uutiia? (Mataio 13:47, 48) Tei tapiri atu, te akakite maira a Mataio 4:21 e i te maata anga o te taime e akapou ana te au tangata tautai i to ratou taime i te tuituianga i te au kupenga tei ngaae i runga i te au toka me kare i te au ika.

Me kua teretere ana koe i te pae i teia tua pae tai o Genesareta, penei ka kite koe i tetai ngai e rua tei karangaia e kua tupu ana te au rave anga i ta Iesu angaanga orometua ki reira. Ko tetai e puku maunga matie te ngai tei karangaia kua tau ki te peu tupuna, i oronga ei a Iesu i tana Ako i runga i te Maunga. Kare teia ngai e patoi ana i te au tua Evangeria, no te mea tei te pae a Iesu i te Ngai Mataataa i Genesareta i tona orongaanga i te reira ako.​—Mataio 5:1–​7:29; Luka 6:17–​7:1.

Tetai ngai tei manakoia e tika tikai, kare te reira e aiteite ana ki te au tika Puka Tapu. Ka kite koe i tetai are pure kua akatuia i te ngai i tamanakoia e kua angai a Iesu e 4,000 mei te au varaoa e itu e tetai manga ika. (Mataio 15:32-38; Mareko 8:1-9) Mari ra i te tukuanga i teia ki runga i te Ngai Mataataa i Genesareta, kua taiku ta Mareko papaanga e ko “te enua ra i Dekapoli,” i tetai tua o te tai tei tere atu i te 11 kiro mita te mamao.​—Mareko 7:31.

Kua tuatua a Mataio e Mareko e i muri ake i te raveanga i teia temeio, kua teretere atu a Iesu na runga i te poti ki Magadana, me kare ki Dalemanuta. (Mataio 15:39; Mareko 8:10) Te akapiri atura te aronga apiipii akonoanga i teia ngai kia Magadala (Migadala), i te tua tonga o te Ngai Mataataa i Genesareta, aere atu ki Tiberia. I tau ei ki The Macmillan Bible Atlas, kua “rongonui [a Magadala] no tana ravenga angaanga ta maro ika.” Te tautaianga maata i teia tuanga ngai o te vai roto kua riro ia ei rave anga angaanga tau e te moni.

Inara, na tetai tuatau maro i te 1985/86 i akamea ngiti mai i te vaito o te vai i roto i te Tai o Galilea, kitea atura te ngai toro o te pae tai o taua vai roto ra. I te pae i te Ngai Mataataa i Genesareta, kua kitea e nga tangata e rua te toenga o tetai poti taito. Kua kiteaia mai e te aronga ko apinga taito e ko teia poti rakau tautai no te tuatau i atoro ei a Iesu i te Vai Roto e te Ngai Mataataa i Genesareta.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 24]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 25]

Garo Nalbandian

[Akameitakianga no te Tutu i te kapi 25]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.