Autu Openga o Mikaela, Koia te Ariki Maata Ra

“E i te reira ra tuatau e tu mai ei te ariki maata ra ko Mikaela, ko tei tu mai ei tika no te tamariki a toou ra au tangata.”​—DANIELA 12:1.

1. Eaa te tu manako no to Iehova ra tu ngateitei te akakiteia maira e te au tutara e manganui o teianei ao, e eaa te ariki o te apatokerau i kore ei i tuke ia ratou?

“KOAI a Iehova, ka akarongo atu ei au i tona reo, ka tuku atu ei ia Iseraela?” (Exodo 5:2) Ko teia ta Pharao ra au tuatua akaaoanga kia Mose. I te koreanga e akatika i te Atua anga teitei rava o Iehova, kua maro ua atu a Pharao kia tapu i to Iseraela ki roto i te tu tuikaaanga. Kua akaari katoa oki etai atu au tutara i te manako aiteite no te akakore anga ia Iehova ra, e ko nga ariki o ta Daniela totou ra kare e tuke anga. (Isaia 36:13-20) E tika oki, kua mamao atu te aerenga o te ariki o te apatonga ra. Te tuatua maira te angera: “E akateitei oki aia iaia uaorai, e akamaata oki iaia uaorai i runga i te au atua katoa, e tuatua aia i te au tuatua variaia [“ei patoi,” NW] i te Atua no te au atua ra . . . Kare aia e akono i te Atua o tona ra ai metua, e te inangaro o te vaine; kare aia e akono i te au atua katoa ra: e akamaata oki aia iaia uaorai kia tu ke i te au mea katoa ra.”​—Daniela 11:36, 37.

2, 3. Na teea mataara te kopae keanga a te ariki o te apatokerau i “te Atua o tona ra ai metua” i te akaperepere anga i te akamorianga i tetai “atua” ke ra?

² I te akatupuanga i teia au tuatua totou, kua kopae ke te ariki o te apatonga i “te Atua o tona ra ai metua” (me kare, “te au atua o tona ai tupuna,” The New English Bible), me ko te au atua peikani o Roma e me ko te atua Toru Tai o Kerititome. Kua taangaanga a Hitler ia Kerititome no tana uaorai au akakoroanga inara i te akaraanga kua parani kia mono iaia ma tetai akonoanga Tiamani ou. Kua akanooia mai e tona mono i te akonoanga kare takiri ona atua. E no reira kua akariro te ariki o te apatokerau ra iaia uaorai ei atua, ma te ‘akamaataanga iaia uaorai ki runga ake i etai katoa ra.’

³ Kua tuatua katoa maira te totou: “I tona ra ngai aia e akangateitei ei i te atua o te au punanga ra: e atua oki tei kore i kitea e tona ra ai metua, ko tana ïa e akangateitei, ma te auro, e te ario, e te au toka memeitaki, e te au mea inangaroia ra.” (Daniela 11:38) Ko te tika ra, kua tuku te ariki o te apatokerau i tona irinaki ki roto i te kite vaeau o teia tuatau nei, “te atua o te au punanga ra.” I roto katoa i te tuatau o te openga, kua kimi aia i te ora na roto i teia “atua,” ma te tukuanga atinga apinga maata ki runga i tona atarau.

4. Eaa te autu anga i rauka i te ariki o te apatokerau ra?

⁴ “Ka akapera oki aia i te au punanga ketaketa roa ra, ma te atua ke katoa, ko tana ïa e akakite aere, e ka akamaata atu oki i te kakā: e akamana atu aia ia ratou ki runga i te tangata e manganui, ka tua oki i te enua kia apingaia.” (Daniela 11:39) I te irinakianga i tona “atua ke” koia te vaeau, kua rave maata te ariki o te apatokerau ra i te “akapera,” ma te akapapuanga i tona mana ririnui na te vaeau i “taua tuatau openga ra.” (2 Timoteo 3:1) Ko te aronga tei turu ra i tona manako kua tutakiia ma te turu anga poritiki, te pae o te moni, e i etai tuatau i te pae vaeau.

“Kia Tae ra ki te Tuatau Openga”

5, 6. Akapeea te ‘oparaanga’ a te ariki o te apatonga ra, e eaa ta te ariki o te apatokerau i rave no te reira?

⁵ Te tatau ra ia Daniela 11:40a: “Kia tae ra ki te tuatau openga e opara mai ei te ariki i apatonga ra iaia.” Kua manakoia teia ma nga irava katoa oki te aru mai nei e ka tupu i to tatou tuatau ki mua. Inara, me te aiteite ra “te tuatau openga” te taikuia ra i konei ki tei tuatuaia ra ia Daniela 12:4, 9, ka tau tatou kia akara atu i te tupu anga teia au tuatua i roto katoa i te tuatau openga ra. Kua “opara” ainei te ariki o te apatonga ra i te ariki o te apatokerau i teia tuatau nei? Ae, e tika ia. I muri ake i te tamaki mua o teianei ao ra, e ‘oparaanga’ tikai te koreromotu no te au ra ei akautunga, e akakoko anga kia tutakiia atu te kino. I muri ake i tona autu anga i te rua o te tamaki o te ao ra, kua takete atu te ariki o te apatonga ra i etai au apinga tamaki nukiria ki runga i tona enemi e kua akapapa atu i tetai kapiti anga vaeau ririnui ei patoi atu iaia, koia te NATO. I te topa anga etai mataiti, kua kapiti tana ‘oparaanga’ i te tutaka anga muna ma te tu karape teitei pera katoa te tu kite i te kimikimi anga i roto i etai enua ke ke e te au tamaki anga vaeau ra oki.

⁶ Eaa ta te ariki o te apatokerau ra i rave? “E aereia maira aia e te ariki no apatokerau ra, mei te puaioio ra, ma te kariota, ma te tangata akaoro oroenua ra, e ma te pai katoa e manganui; e akao katoa atu ki roto i te au matakeinanga, e maringi ua atu e ka na roto i te aere.” (Daniela 11:40e) Kua akakite maira te tuatua enua o te tuatau openga i te totoaanga o te ariki o te apatokerau ra. I te tuatau o te tamaki rua o te ao ra, kua maringi ua atu te “ariki” Nati ra mei te vaipuke rai na runga atu i tona au kotinga e tomo atu ki roto i te au enua takapini iaia. I te openga o taua tamaki ra, kua akatu te “ariki” mono ra i tetai patireia ririnui ki vao ake i tona uaorai au kotinga. I te tuatau o te Tamaki Anu ra, kua tamaki atu te ariki o te apatokerau ra i tona enemi i te au tamaki tei raveia ra i rotopu i etai atu enua ke ra, inara kua turu tatakitaiia e aua nga ariki o te apatokerau e to te apatonga ra e te au meameaau katoa i Aperika, i Asia, e i Marike Ratini oki. Kua takinga kino aia i te au Kerititiano tikai, ma te kotingaanga i ta ratou angaanga (kare ra i akamutu takiriia). Kua riro iaia etai enua ki raro ake i tana akatere anga na te tamaki anga vaeau e te angaanga poritiki oki. Kua tau tikai teia ki ta te angera i totou maira: “E akao katoa oki aia ki roto i te enua inuinu ra [te turanga pae vaerua o te iti tangata o te Atua], e manganui te enua te ka uritumuia atu.”​—Daniela 11:41a.

7. Eaa te au kotinga no te totoa anga o te ariki o te apatokerau ra?

⁷ Inara, noatu e​—mei te manako o tona ra enemi—​kua tu mai te ariki o te apatokerau ei akatupuanga taitaia, kare ra i rauka iaia te re i teianei ao. “Ko teia ra te ka ora i taua rima nona ra, koia oki ko Edoma, e ko Moabi, e te maata oki o te au tamariki o Amona.” (Daniela 11:41e) I te tuatau taito ra, te vaira a Edoma, a Moabi, e Amona i vaitata i rotopu ia Aiphiti e Arama. Ka tau kia manakoia ratou e te akatutu maira i te au enua e te au akaaerenga o teia tuatau nei tei taketeia ra e te ariki o te apatokerau inara kare i rauka iaia i te akariro ki raro ake i tona mana.

‘Kare Oki a Aiphiti e Ora’

8, 9. I akapeea te kitea anga i te mana o te ariki o te apatokerau ra, e kua kitea katoa oki e tona enemi maata ra?

⁸ Kua tuatua katoa maira te angera: “E akatika katoa ra oki aia i tona rima na runga i te pa enua: e kare oki te enua ra ko Aiphiti e ora. E e mana ra aia ki runga i te au apinga [“uunaia te,” NW] auro, e te ario, e ki runga oki i te au apinga memeitaki ravarai o Aiphiti ra: ko to Lubi, e to Etiopia, tei tona takainga vaevae ïa.” (Daniela 11:42, 43) Noatu rai ko te ariki o te apatonga ra, ko “Aiphiti,” kare i ora i te au tupuanga o te au ravenga totoaanga o te ariki o te apatokerau. Kua mamae aia, ei akaraanga, ko tetai ruti maata nona i Vietenama. Akapeea oki “to Lubi, e to Etiopia”? Ko teia nga enua i te pae ua ia Aiphiti ra ka tau ei akaata anga i te au enua tei tuatuaia e ngai enua i te pae ua ia “Aiphiti” i teia tuatau nei e i etai tuatau te aru ra ‘i te takainga vaevae o,’ te ariki o te apatokerau ra.

⁹ Kua tutara ainei te ariki o te apatokerau ki runga i ‘te au apinga [“uunaia,” NW] o Aiphiti’? E tika, kare aia i re i te ariki o te apatonga, e tae roa mai ki te 1993 i te akaraanga i te turanga o teianei ao mei te mea rai e kare aia e re. Inara i mana ririnui ana aia ki runga i te mataara akapou anga a te ariki o te apatonga i tana moni i te pae o te apinga. No te mataku i tona enemi, kua akapou te ariki o te apatonga i te moni maata i te au mataiti tataki tai no te akonoanga i te vaeau kia maata, te nuku no te moana, te nuku no te reva. No teia tu te tau ra kia tuatuaia e ‘kua tutara’ te ariki o te apatokerau i te akatere anga, i te pae o te apinga a te ariki o te apatonga ra.

Tamaki Openga a te Ariki o te Apatokerau

10. Na teea mataara te akataka anga a te angera i te openga o te tamaki anga i rotopu i nga ariki e rua ra?

¹⁰ Ka rave ua atuia ainei te maroanga i rotopu i nga ariki e rua ra e tuatau ua atu? Kare. Kua tuatua atura te angera kia Daniela: “E pekapeka ra aia [te ariki o te apatokerau] i te tuatua no te itinga o te rā mai e no apatokerau: e aere ei aia ma te riri maata kia pou, e kia ngaro rava atu te tangata e manganui. E tatan[u] oki aia i te puakapa o tona are ariki ki rotopu i nga tai ra ki runga i te maunga tapu kakā ra; e tae ra aia ki tona uaorai openga, e kare rava ona e tauturu.”​—Daniela 11:44, 45.

11, 12. Eaa nga tupuanga o te pae poritiki no runga i te maroanga i rotopu i te ariki o te apatokerau e te ariki o te apatonga, e eaa te vai ra i teianei kia kiteia e tatou?

¹¹ Te vai nei teia au tupuanga no te tuatau ki mua, e no reira kare e rauka ia tatou te akataka papu e akapeea teia totou i te akatupu angaia. I mua poto ake nei, kua tauiia te turanga o te pae poritiki o nga ariki e rua ra. Kua maru mai te tu riri i rotopu i te Unaite Teite e te au enua o te Itinga Ra o Europa. Pera katoa oki, kua akamutuia te Toviete Unioni i te 1991 e kare takiri ia i teianei.​—Akara i te itiu o te Te Punanga Tiaki, Mati 1, 1992, nga kapi 4 e te 5.

¹² Koai ra te ariki o te apatokerau i teianei? Ka akatakaia ainei aia ei tetai o te au enua e tuanga ra no te Toviete Unioni taito ra? Me kare, ka taui takiri ainei aia i tona akataka anga, mei tana i rave i etai taime i mua ana? Kare e rauka ia tatou te akakite. Koai te ariki o te apatokerau me akatupuia mai a Daniela 11:44, 45? Ka mura akaou mai ainei te maroanga i rotopu i nga ariki tokorua ra? E ka akapeea te au akaputu anga nukiria mamaata te vaira i etai au enua? Na te tuatau anake ua e oronga mai i te au pauanga ki teia au uianga nei.

13, 14. Eaa ta tatou i kite no te tuatau ki mua o nga ariki e rua ra?

¹³ Okotai apinga ta tatou e kite nei. Kare e roa atu ana, ka tamata aia i tetai ravenga no te akapou anga ka akakeuia te reira pekapeka e “te tuatua no te itinga o te rā mai e no apatokerau.” Ka raveia teia ravenga nana i mua ua ake ka tae ei ki tona “openga.” E maata atu ta tatou ka kite no teia au “tuatua” me ka akamanako tatou i etai atu au totou no te Puka Tapu ra.

¹⁴ Inara, te mea mua, e akara e kare i tuatuaia teia au angaanga a te ariki o te apatokerau i te patoi anga i te ariki o te apatonga. Kare aia e tae ki tona openga i nga rima o tona enemi maata ra. Mei te reira katoa oki, kare te ariki o te apatonga e akapouia e te ariki o te apatokerau ra. Ko te ariki o te apatonga (tei akatutuia maira i etai atu au totou e ko te tara openga te ka mama mai ki runga i tetai puaka taae ra) ka akapouia aia “e kare e rima [tangata]” na te Patireia ra o te Atua. (Daniela 7:26; 8:25) Ko te tika ra, ka riro te au ariki katoatoa o te enua nei na te Patireia o te Atua e akapou i te openga i te tamaki o Aramakito ra, e mea papu ko teia te ka tupu ki te ariki o te apatokerau. (Daniela 2:44; 12:1; Apokalupo 16:14, 16) Te akataka maira Daniela 11:44, 45 i te au tupu anga te ka taki atu ki te tamaki openga ra. No reira rai “e kare rava ona e tauturu” me tae atu te ariki o te apatokerau ra ki tona openga!

15. Eaa nga uianga puapinga maata te vaira no te uriuri manakoia?

¹⁵ Eaa i reira, etai atu totou te akamarama maira i te au “tuatua” te ka akakeu i te ariki o te apatokerau ra “kia pou, e kia ngaro rava atu te tangata e manganui.” E koai ma te aronga “e manganui” tana ka anoano kia akapouia?

Te Tuatua no te Itinga o te Ra Mai

16. (a) Eaa te tupuanga meitaki te ka rokoia i mua ake ia Aramakito? (e) Koai ma “te ui ariki no te itinga mai o te rā ra”?

¹⁶ I mua ake i te tamaki openga, ia Aramakito, ka tau kia takoreia te enemi maata o te akamori mou ra​—ko Babulonia Maata, mei te vaine akaturi ra, koia te patireia o te akonoanga atua pikikaa i te ao katoa nei. (Apokalupo 18:3-8) Kua akaataia maira tona akapouanga na te riringi mai anga i te ono o te kapu o te riri o te Atua ra ki runga i te kauvai ia Eupharati ra. Maro takiri akera taua vai ra “kia meitaki te ara o te ui ariki no te itinga mai o te rā ra.” (Apokalupo 16:12) Koai ma teia ui ariki? Kare i tetai ke mari ra ko te Atua ko Iehova raua ko Iesu Karaiti!a

17. (a) Eaa ta te Puka Tapu e akakite maira kia tatou no runga i te akapou anga ia Babulonia Maata? (e) Penei eaa te tuatua “no te itinga o te rā mai” ra?

¹⁷ Kua akataka meitakiia mai te akapou anga o Babulonia Maata i roto i te puka o Apokalupo: “E nga tara okotai ngauru taau i akara ra [ko te ‘au ariki’ te tutara ra i te tuatau o te openga], e te puaka taae ra [koia te puaka taae kutekute, tei akatutu maira i te Akaaerenga Taokotaianga Enua], e akaviivii ïa i taua vaine akaturi ra, e e pou oki aia ia ratou i te āru, e e noo apinga kore ua aia, e e kai i tona kopapa, e e tutungi iaia ki te ai.” (Apokalupo 17:16) E tika rai, e e ‘maata te kiko akapouia’ e to te pa enua! (Daniela 7:5) Inara eaa te au tutara, kapiti atu te ariki o te apatokerau, ka akapou ei ia Babulonia Maata? No te mea ‘ka tuku te Atua i te manako ki roto i to ratou ngakau kia rave i tona anoano.’ (Apokalupo 17:17) Penei te taiku ra te tuatua “no te itinga o te rā mai” ki teia angaanga a Iehova, i te mataara tana ka iki ra, i tana tuku anga i te reira ki roto i te ngakau o te au arataki tangata ra kia akapou i taua vaine akaturi maata o te akonoanga atua ra.​—Daniela 11:44.

E Tuatua no te Apatokerau Mai

18. Eaa atu tetai takete ke a te ariki o te apatokerau ra, e ko teea ngai aia e tae ei ki tona openga ra?

¹⁸ Inara te vaira tetai atu takete no te riri o te ariki o te apatokerau ra. Te karanga ra te angera e “e tatan[u] oki aia i te puakapa o tona are ariki ki rotopu i nga tai ra ki runga i te maunga tapu kakā ra.” (Daniela 11:45) I to Daniela tuatau ra, ko te tai e ko te Metiterania ia, e ko te maunga tapu ko Ziona ia, ko te reira te ngai o te iero o te Atua ra. E no reira, i te akatupu anga i taua totou ra, kua rave atu te ariki o te apatokerau te riri ra i te tamaki atu ma te vaeau i te au tangata o te Atua ra! I te tu i te pae vaerua i teia tuatau nei, “ki rotopu i nga tai ra ki runga i te maunga tapu” te akataka maira iaia i te ngai o te pae vaerua o te au tavini akatainuia o te Atua ra, ko ratou tei aere ke maira ki vao i te “tai” o te au tangata akataka keia ra e tei ia ratou te manakonako anga no te tutaraanga ki runga ia Maunga Ziona i te rangi ra ma Iesu Karaiti katoa oki.​—Isaia 57:20; Ebera 12:22; Apokalupo 14:1.

19. Mei tei akakiteia maira i te totou a Ezekiela, akapeea tatou me akataka i te tuatua te ka akakeu i ta Goga tamaki anga? (Akara i te tataanga i raro ake.)

¹⁹ Ko Ezekiela, tei ora ra i to Daniela tuatau, kua totou katoa oki aia i tetai tamaki anga i te au tangata o te Atua ra “ei te au rā openga e tupu ei.” Kua karanga aia e ko te au pekapeka ka akamataia mai e Goga o Magoga ra, e akatutu anga ia Satani te Tiaporo ra. (Ezekiela 38:16) Na teea tua mai to Goga aerenga mai tei akatutuia ra? Te akakite maira Iehova na roto ia Ezekiela: “E ka aere mai koe mei toou ra ngai, mei te pae i apatokerau.” (Ezekiela 38:15) E no reira, penei ko te tuatua “no apatokerau” ko ta Satani au pikikaa ei akakeuanga i te ariki o te apatokerau ra e etai atu au ariki katoatoa ra kia tamaki atu i te au tangata o Iehova ra.b​—Akaaite Apokalupo 16:13, 14; 17:14.

20, 21. (a) Eaa ra Goga ka akakeu katoaʼi i to te pa enua, kapiti katoa i te ariki o te apatokerau ra, kia tamaki atu i te au tangata o te Atua ra? (e) Ka autu ainei tana tamaki anga?

²⁰ Kua akapapa a Goga i teia tamaki anga maata no te puapinga maata o “te Iseraela o te Atua,” tei riro ra ratou ma te urupu maata katoa o te au mamoe ke atu, e kare i te tuanga no tona ao nei. (Galatia 6:16; Ioane 10:16; 17:15, 16; 1 Ioane 5:19) Te akara ekoko ra a Goga ki runga “i te au tangata i akaputuputuia mai mei roto i te au enua ra, . . . ta ratou ma te apinga [i te pae vaerua].” (Ezekiela 38:12; Apokalupo 5:9; 7:9) Ei akatupu anga i teia au tuatua, te maata ra te puapingaanga o to Iehova au tangata i teia tuatau nei mei tei kore i pera i mua ana. I te au enua e manganui i Europa, i Aperika, e Asia te au ngai tei araiia ana ratou, te akamori nei ratou ma te arai koreia i teianei. I rotopu i te 1987 e te 1992, e tere roa atu i te okotai mirioni o “tei inangaroia” kua aere mai mei te au enua ra ki te are akamori anga mou o Iehova ra. I te pae vaerua, e apinganui tikai ratou e te ponuiaau oki.​—Hagai 2:7; Isaia 2:2-4; 2 Korinetia 8:9.

²¹ I te akaraanga i te turanga Kerititiano vaerua mei te “enua vila koro koreia ra” e ngoie ua no te noni, kua rave a Goga i te tauta anga maata kia takore atu i teia araianga kia riro nana e akatere takiri i te au tangata. (Ezekiela 38:11) Inara kare i rauka iaia. Me akamata te au ariki o te enua nei i te tamaki atu i te au tangata o Iehova, ka ‘tae ra ratou ki to ratou uaorai openga.’ Naea?

Te Toru o te Ariki

22, 23. Me akamata a Goga i te tamaki anga, koai te ka tu mai no te au tangata o te Atua ra, e eaa te au tupu anga?

²² Kua tuatua maira Ezekiela e ko te tamaki anga a Goga ko te akairo ia no to te Atua ko Iehova ra tu mai anga ki runga no tona au tangata e ka akapou aia i te au nuku a Goga “ki runga i te au maunga i Iseraela.” (Ezekiela 38:18; 39:4) Na teia e akamaaraara mai kia tatou i ta te angera i tuatua kia Daniela ra: “E i te reira ra tuatau e tu mai ei te ariki maata ra ko Mikaela, ko tei tu mai ei tika no te tamariki a toou ra au tangata: e i reira te tuatau manamanata, kare e aite mei te tupu anga mai o te enua ra e tae rava atu ki taua tuatau ra: e i taua tuatau ra e oraʼi toou au tangata, te aronga ravarai i kitea e kua tataia ki roto i te buka ra.”​—Daniela 12:1.

²³ I te 1914, kua riro a Iesu​—te Mikaela toa i te rangi ra​—ei Ariki no to te Atua Patireia i te rangi. (Apokalupo 11:15; 12:7-9) Mei reira mairai, te tu ra aia ‘ei tika no te tamariki a te au tangata o Daniela ra.’ Inara, kare e roa atu ana, ka “tu mai” aia i roto i to Iehova ingoa ei te Ariki Toa te ka kore roa e ruti, i te apai anga mai “i te mate i te aronga kare i kite i te Atua, e tei kore i akarongo i te evangelia o to tatou Atu o Iesu Mesia.” (2 Tesalonia 1:8) Pouroa to te au pa enua ravarai o te enua nei, kapiti katoa nga ariki o te totou a Daniela ra, ei reira “e aue ei.” (Mataio 24:30) Ma te au manako kino te vaira i roto i to ratou ngakau no ‘te au tangata o Daniela’ ra, ka mate takiri ratou e tuatau ua atu i nga rima o ‘Mikaela, koia te ariki maata ra.’​—Apokalupo 19:11-21.

24. Eaa te tupu anga tau no teia apii anga i te totou a Daniela ra, ki runga ia tatou nei?

²⁴ Te anoano ra ainei tatou kia kite i te autu anga meitaki o Mikaela raua ko tona Atua, koia a Iehova? Ka riro te reira autu anga ei tuatau “e oraʼi,” e ora atu ei te au Kerititiano mou ra. (Akaaite Malaki 4:1-3.) E no reira, na te tapapaanga i te tuatau ki mua ma te manakonako mou tikai, ka akamaaraara tatou i te au tuatua a te apotetoro ko Paulo ra: “E akakite ua koe i te tuatua; kia tamou marie rai, i te atianga tau, e te atianga tau kore.” (2 Timoteo 4:2) E mou tatou ma te tamou ngaueue kore i te Tuatua o te ora e ka kimi maroiroi tikai i te au mamoe a Iehova i te mea te vai nei te atianga tau. Tei runga tatou i te tuanga openga o te oroanga no te ora. Te akaraia atura te tutaki. Kia tamou marie i to tatou manako kia akakoromaki e tae roa te openga e kia riro tatou ki roto i te aronga te ka akaoraia.​—Mataio 24:13; Ebera 12:1.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Te Marama ra Ainei Koe?

◻ Akapeea te ariki o te apatonga i te oparaanga i te ariki o te apatokerau i te tuatau katoa o te openga ra?

◻ Eaa te vaira na tatou kia kite no runga i te tupu anga o te tamaki anga i rotopu i nga ariki tokorua ra?

◻ Eaa nga tupu anga e rua i mua ake ia Aramakito te ka papu te o atu anga te ariki o te apatokerau ra ki roto?

◻ Ka akapeea a ‘Mikaela, koia te ariki maata ra,’ i te paruru anga i te au tangata o te Atua ra?

◻ Eaa ta tatou ka tau kia rave no ta tatou apii anga i te totou a Daniela ra?

[Au Tutu i te kapi 19]

Kua akamori ana te ariki o te apatokerau i tetai atua tuke mei te au atua o tona aronga ariki i mua ake iaia ra

[Akameitakianga]

I runga i te tua kaui e i rotopu: UPI/​Bettmann; i raro i te tua kaui: Reuters/​Bettmann; i raro i te tua katau: Jasmin/​Gamma Liaison