Ka Autuia “Taua Enemi Openga Ra”!
I TOOU tamariki anga, penei e i mataku ana koe i te poiri. Penei e kua riro te au tua mataku ra pera katoa etai au tua maani ua ei akaapiapi ia koe. Mei teaa atura te akapapuanga me akaruke mai toou mama me kore toou papa i tetai ramepa ka ia koe e tauta ra kia varea e te moe!
Mei te mate rai ka riro ia ei tamataku i te manganui. Inara, kare te reira e anoanoia kia pera. No teaa ra? No te mea no te tu tikai o te mate.
E Kite i Toou Enemi
Kua akakite te Ariki pakari o Iseraela taito ko Solomona e: “Kua kite oki te aronga e ora nei e ka mate ratou; kare ra a te aronga i mate ra e tuatua i kitea.” (Koheleta 9:5) I tau ki teia manako akauruia ma te tu-atua tei kitea i roto i taau uaorai Puka Tapu, ma te ngoie ko te mate ko tetai tua ia o te ora. Kare a tei mate ra ora anga i kitea.
Te tuatuaanga no runga i te mate na roto i tetai tu akatutu ra, kua tata te apotetoro Kerititiano ko Paulo e: “E te mate e, teiea toou tara? E [“te mate,” NW] e, teiea toou re?” Eaa te tara te oronga maira i te mate? Karanga a Paulo e: “To te mate nei tara, ko te ara ïa.” (1 Korinetia 15:54-56; Hosea 13:14) Eaa i reira, te akamata anga o teia tara kino? I tetai atu ngai i roto i te Au Tuatua Tapu, te akakite ra a Paulo e: “E teianei no te tangata okotai ra i o mai ei te kino i te ao nei, e no te kino oki te mate; e kua taea katoaia oki te tangata ravarai e te mate, no te mea kua ara katoatoa.” (Roma 5:12) Kare a te apotetoro ekoko anga no runga i te akataka anga o te reira “tangata okotai” ra i tona karanga anga e: “Mei te tangata i ope i te mate ia Adamu.” (1 Korinetia 15:22) Ae, na roto i te akarongo kore o to tatou metua mua, ko Adamu, te paruparu ra tatou katoatoa i te tara o te mate.—Genese 3:1-19.
Ma te erata meitaki e tetai pamiri aroa i roto i te au pinianga marekaia, kare tatou takitai e iki no te mate atu. Inara, mei ta te Puka Tapu e akaari maira, na “te au tuatau e te tupu anga kite koreia” penei e keia i te ora mei ia tatou nei. (Koheleta 9:11) Ko te tika ra, kare tatou i kite e eaa te ka tupu i to tatou oraanga apopo. (Iakobo 4:14) Ko tetai mea papu—kua iri mai te tu ara e te mate ki runga ia tatou katoatoa. No reira, te aaere ra te mate ma tatou ra e te papaki ra mei tetai enemi ra.
Autuanga i te Mate o Tetai Tei Akaperepereia Ra
E enemi tikai te mate me papaki te reira i tetai tei akaperepereia ra. “Ka kino rava atu te reira noou,” i karangaʼi tetai vaine e maki kino tona ki tana tane iaia e tiaki ra no te mate atu. Eaa aia i karangaʼi i te reira? No te mea te karanga ra te Puka Tapu e: “Ko tei kitea e koe ta to rima e rave ra, ka rave ma to ririnui ra; kare oki e angaanga, kare e kimianga, kare oki e kite, kare oki e pakari, i roto i te vaarua [vaarua tanumanga o te tangata nei] taau e aere na.” (Koheleta 9:10) Kare tei mate e mamae akaou. Inara ka topa te apainga o te taitaia anga ki runga i te au kopu tangata e te au taeake te ora ra. E mea ainei tetai te ka rauka i te rave no runga i teia mamaeanga?
E manganui te au tuatua akapumaana anga i roto i te au kapi o te Tuatua na te Atua, koia te Puka Tapu. Ei akaraanga, na te tatauanga e te manakonakoanga i te au taramo te papu ra e ko tetai tumu akamaroiroi anga te reira. E pumaana tikai teia au tuatua mei teia: “Kia akameitakiia te Atu i tera rā i tera rā, ko tei akateiaa ia [tatou] i te meitaki, ko te Atua ia to [tatou] nei ora.”—Salamo 68:19.
Ko tetai atu tumu akapumaana anga ko te putuputuanga Kerititiano. I te anere mataiti mua T.N., kua tata te apotetoro Paulo e: “E kite meitaki atu i te au vaine takaua ra, i te takaua tikai ra. Ko te vaine takaua ra, e tamariki tana e te mokopuna [te ka rauka i te akono iaia i te pae materia], e rave ana ratou i te paieti i te angai anga i to ratou uaorai ngutuare, ka tutaki atu ei i to ratou au metua ra: e mea meitaki te reira e te tau oki i te aroaro o te Atua. Auraka ei vaine takaua tei kore i tae ki te ono i te ngauru o tona mataiti e ikiia ra, ei vaine na te tane okotai, E te rongo meitaki i te angaanga meitaki ra, i apii ana i tana tamariki, i kite meitaki ana i te tangata ke ke, i orei ana i te vaevae o te aronga tapu, i tauturu ana i te aronga maki, i rave maroiroi ana i te au angaanga memeitaki katoa ra.” (1 Timoteo 5:3, 4, 9, 10) Te tauturu ra e te akapumaana katoa ra te Au Kite o Iehova i teia au taeake irinaki mei teia.
I te maata anga o te taime ko te akatikatika anga maata rava atu ta tei mii ra ka rave ko te mea manako ngakau ra. “Kua inangaro akaperepere tikai au i taku vaine,” i tataʼi tetai tangata tei mate ra tona tokorua e rua mataiti i mua atu. “Ko teia te tupu anga maromaroa rava atu i toku oraanga, e e ngata iaku i te tamou marie i te reira.” Ko tetai peretana tei akaipoipo ana no etai tuatau kua akono te tane me kore te vaine i tona oraanga i roto i te au pirianga tangata vaitata rava atu. Me mate tetai tokorua akaipoipo, mei tei matauia ka kite te tokorua ora ra i tetai ngere anga maata. Koai ta te reira ka aere atu no te tauturu?
I roto i teia au turanga, ka riro te au taeake Kerititiano meitaki ei mea akamaroiroianga. “E aroa mairai te taunga i te au tuatau katoa ra, i anau maira te taeake no te tuatau e tumatetengaʼi ra,” i karangaʼi tetai materi pakari. (Maseli 17:17) Ka anoano tetai vaine takaua me kore tane takaua i te tauturu—te au taeake te ka oronga tikai i te tauturu. Ka akamaroiroi te au taeake pakari i tei mii ra kia tuatua, noatu e me ka raveia te reira ma te au roimata. Penei ka rauka i tetai Kerititiano tei kite takere i te mamae e te mamae ngakau o te rutianga i tetai tokorua i te oronga i etai tauturu takinga meitaki ra. “E akapumaana atu i te ngakau taitaia,” i ako ei te Puka Tapu. (1 Tesalonia 5:14) Inara kia akamaara e te mii ra te au vaine takaua e te au tane takaua i to ratou au tokorua akaipoipo. No reira, e tau tei mii ra kia tuatua ki tetai atu i raro anake ua i te au turanga tei rauka ra i te katoatoa i te tamou i te tu akono mako.—1 Petero 2:12.
Te apinga-patoi meitaki rava atu no te mamae tei akatupuia e te mate koia ko te rave putuputu i te tauturuanga i tetai pae atu—e akaaoanga tikai no te aronga tei irinaki ra e ko ratou te aronga te anoano ra i te tauturu! I konei te ngai e rave ei te tu manako kore iaia uaorai i tana tuanga. Na te rave anga i te au mea ma te manako kore uaorai na tetai atu ka tauturu ia i te akakore i te tu maromaroa e te mii, no te mea kua na ko a Iesu e: “E mea meitaki i te oronga atu i te rave mai.”—Angaanga 20:35.
Te Re i Rungao i te Mate
Ka riro tetai pao anga rango meri ei mea mamae tikai, pera katoa te kino pakari. I te maata anga o te taime ra, na te akaatea anga i te tara o te rango tei patiaia ki roto i toou pakiri ka riro ia ei tauturu mai i te akamaru anga. Inara eaa te au manakonako anga te vaira no te akamaru anga mei te tara tei oronga maira i te mate?
I muri ake i te akamaramaanga e ko te ara te tara te oronga maira i te mate, kua tuatua a Paulo e: “E teianei kia akameitakiia te Atua, ko tei oronga mai i te re no tatou, no to tatou Atu ra, no Iesu Mesia.” (1 Korinetia 15:57) Akapeea te re anga ki rungao i te mate i te akapiriia anga atu kia Karaiti? Te akaari maira a Iesu e ko teia te tu i tona tuatua anga no runga iaia uaorai: “Kare oki te Tamaiti a te tangata i aere mai kia taviniia tona, ei tavini ra, e kia oronga i tona ora ei oko no te tangata e manganui.” (Mataio 20:28) Ae, no te aronga te taangaanga ra i te akarongo ki roto i te Tamaiti a te Atua, ko Iesu Karaiti, e te atinga tutaki tei orongaia mai e Iehova na roto iaia ra, ko te mate tei iri mai mei ia Adamu ra kare ia e tupu tamou ma te kore roa e ora.—Ioane 3:16.
Ka pumaana tikai te ngakau i ta Iesu au tuatua: “Te vaitata mai nei oki te ora, e akarongo ei te aronga katoa i roto i te rua i tona reo. E kua aere mai ki vao; tei rave ana i te meitaki ra, ei te tuakaouanga ora ïa ratou; e tei rave ana i te kino ra, ei te tuakaouanga akaapa ïa ratou.”—Ioane 5:28, 29.
E anere ua atu mataiti i mua atu ana, kua akakite ke ana te peroveta a te Atua ko Isaia e: “Nana [na te Atua ko Iehova] e akakore rava i te mate e tuatau ua atu; e na te Atu ra na Iehova e orei i te roi-mata i te au mata ravarai.” (Isaia 25:8) Akaou, ia Apokalupo 21:4, te oronga ra te Puka Tapu i teia manakonako anga umere rava: “E [na te Atua] e orei i te roi-mata katoatoa; e e kore rava te mate, e te aue, e te mii; e te mamae oki, e kore katoa ïa; no te mea kua kore te au mea taito.” Ma te akamatutuia e teia manakonako anga Puka Tapu no te aronga te moe ra i te mate, kare te aronga mii e anoanoia “kia taitaia, mei tetai papaki kare o ratou tiakianga ra.”—1 Tesalonia 4:13.
E tauta ra i te akatutu i ta te Atua e akono maira na te tangata nei, mei tei akakiteia i roto i te Puka Tapu. Te riro ra te “mate maata” te vaitata maira ei takore i te akatereanga o te au mea i teianei. (Apokalupo 7:14) Takoreia te aronga te rave ra i te akonoanga pikikaa. Peke ke atura te au rave anga noinoi a te poritiki e te okooko anga tei tauturu ra i te onge e te tamaki. Rave atura Iesu Karaiti i te titiri i te Tiaporo ko Satani ki roto i te vaarua takere kore, tei akatupu ra i te mate maata ra o te au tangata. I reira akamata atura a Karaiti i te Tutara Anga Tauatini Mataiti, i te tuatau e taangaangaʼi aia i te puapinga o tona atinga tutaki no te tangata nei. Oki akaou mai tei mate ra na roto i te tuakaouanga tei manakonakoia, e kaka tikai maira te marama mei te Tuatua na te Atua e kare te au manako mataku tau kore no runga i te mate, te enemi o te tangata nei, e vai akaou. Ko te aronga katoatoa te ora ra i te reira taime ka rauka ia ratou te tuatau i te apii i te au mataara o te Atua e te aru i tana au turanga tika ra.—Maseli 4:18; Angaanga 24:15; Ebera 2:14, 15; Apokalupo 18:4-8; 19:19-21; 20:1-3.
‘I te openga iora,’ i karangaʼi a Paulo, ‘ka tuku atu ei a Iesu Karaiti i te basileia ki tona Atua e te Metua ra. E iaia oki te ariki, e kia ope rava te au enemi katoa i te tukuia ki raro ake i ona vaevae. E taua enemi openga ra, ko te mate, e akakoreia ïa.’ (1 Korinetia 15:24-26) Ngaro ke te au tu tau kore ravarai tei tupu maira mei ta Adamu ara. Tupu tetai timata anga openga, e aere maira te aronga inangaro i te Atua na roto i te reira ma te tu akarongo. (Apokalupo 20:4-10) Ma te akaokiia mai ki te tu tiama ra, ora atu nei teia au tangata akarongo, kare no tetai toru takau e te ngauru me kore e rima takau e te ngauru au mataiti ua nei, inara e tuatau ua atu. Mei teaa atura teia apinga aroa mei te Atua na roto i tana Tamaiti akaperepereia ra!—Roma 6:23.
No reira, eaa te roa ka rauka ia koe i te ora anga? Ka rauka toou tuanga ora anga i te akataeia atu ki te mutu kore anga katoa. Na te nooanga mei taau e rave ra i “te tuatau openga ra” o teianei ao, penei e kare rava koe e mate. (Daniela 12:4; Ioane 11:25, 26; 17:3) Me rave koe i te anoano tu-atua, penei e e ora ua atu koe ki roto i te ao ou taputouia a te Atua ra.—2 Petero 3:13.
Inara me e ruaine koe, ka anoano tikaiia koe i te akamanako i te tupu anga o te mate anga atu. Papu e, ka apai mai te manakonako anga tuakaou anga i te rekareka. Inara penei ka manako koe e akapeea a Iehova i te akanoo anga i te oraanga pamiri i roto i te reira akatereanga ou o te au mea nei. Auraka e tuku i teia au mea kia akamanata ia koe, no te mea ka akapapu a Iehova i te mataora ope kore no te aronga te ka noo akarongo ua kiaia e tuatau ua atu.
I teia “au ra openga ra” o ta Satani akatereanga kino e tere atura ki mua ki to ratou openga, auraka e tuku i te mataku o te mate ei keia mei ia koe ra te akameitaki anga o te tavinianga ia Iehova i teianei taime. (2 Timoteo 3:1, NW) Me ruti koe i tetai tei akaperepereia i roto i te mate, e akapumaana ia koe uaorai i te manako anga e no tetai tuatau poto ua teia. (Apokalupo 20:13, 14) E irinaki i te manakonako anga tuakaou anga. I reira, me ka rauka ia koe i te tomo ki roto i te ao ou na roto i te ora anga atu i te mate maata me kore na roto i te tuakaou anga, kia papu i te akapapu anga akauruia e ko te mate, te enemi openga, ka apainaia mai te reira ki te kare.—Apokalupo 7:9, 14.
[Tutu i te kapi 5]
Ka rauka i te au taeake Kerititiano meitaki i te akamaroiroi i te aronga mii ra i te pae vaerua
[Tutu i te kapi 7]
Na te rave putuputu anga i te tauturu i tetai atu ka akameangiti mai ia i te mii tei akatupuia e te mate o tetai tei akaperepereia ra