Terenianga Gileada i Roto i te Akarongo Tapu Maata Ra
“I TERENI meitakiia ana ta tatou aronga apiipii i roto i te akarongo tapu maata ra.” Ko teia te au tuatua akatueraanga i te porokarama karatuati anga o te pupu 95 o te Apii Puka Tapu Punanga Tiaki o Gileada, tei raveia i te Tapati, ia Tepetema 12, 1993. I te reira popongi kua aratakiia te 4,614 au manuiri patiia e te au mema o te ngutuare Betela tei akaputuputu mai ki te Jersey City Assembly Hall na roto i tetai pure akatueraanga na George Gangas. I vai ana te Taeake ko Gangas ei mema no te ngutuare Betela no te 65 mataiti e i te 97 mataiti koia te mema ruaine roa atu o te Pupu Akaaere.
Kua akakite a Albert Schroeder, no roto katoa i te Pupu Akaaere e e tiamana no te porokarama e: “No te rima marama kua akatumuia ana te apii Gileada ki runga i te akarongo tapu maata ra.” Inara eaa te “akarongo tapu maata ra”? Kua akataka aia e ko teia “akarongo tapu maata ra,” tei taikuia ia Iuda 20, ko te katoa anga ia o te tuatua mou Puka Tapu. No reira kua akatumuia te apii Gileada ki runga i te Tuatua a Iehova, koia te Puka Tapu, koia oki ko tana puka maata tikai ia.
E Maata ta te Aronga Apiipii Ikuiku Anga i Rauka
Ko John Stuefloten te vaa tuatua mua o te Kumiti Pama Punanga Tiaki, tei tuatua no runga i te tumu tuatua “Puapingaanga Mei te Tu Akakeu o te Aronga Pakari.” Te karanga ra te Puka Tapu e ko te aronga “tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa.” (Maseli 13:20) I te tuatau o te apii Gileada, kua akapou te aronga apiipii e 900 au ora te apiianga i te Puka Tapu. Kua ui te Taeake ko Stuefloten ki te aronga apiipii: “Akapeea to Iehova tu akakeu i te pa anga ia kotou i te tuatau ki mua? Te aere nei kotou ki te 18 au enua ma etai 170 mirioni au tangata te katoatoa. No reira akapeea kotou i te akakeu anga i taua au tangata?” Na te akaataanga i te tu pakari o Iehova, ka rauka i te au mitinari ou i te tauturu i tetai pae kia riro mai ei aronga akamori ia Iehova, koia te Tumu o te pakari maata ra.
“Te Riroanga Mai Ei Au Mea Ravarai ki te Au Tangata Ravarai” ko teia te tumu tuatua o te tuatua tei aru mai, tei orongaia e Lloyd Barry o te Pupu Akaaere. (1 Korinetia 9:22, King James Version) No etai 45 mataiti i topa, ko te Taeake ko Barry uaorai tetai tangata apiipii i roto i te pupu 11 o Gileada. I teianei kua ariki tikai te pupu 95 te raukaanga mai te ako anga tau mei tetai mitinari i mua ana ma te au mataiti kite no runga i tetai enua ke. Kua akamaroiroi aia i te aronga apiipii kia akataka viviki ia ratou ki te au tangata i ta ratou au ngai ke na te akara anga no te kite atu i te au peu o reira e te apiianga i te au reo o reira. Kua karanga aia e e meitaki atu teia me raveia na te kairoanga atu e te angaanga anga ma te au tangata o reira e pera katoa na te apiianga i ta ratou au peu e te rave anga i te reira i te ngai e tau ra.
Tei aru mai, kua tuatua a Dean Songer o te Kumiti Vakatori no runga i te tumu tuatua akakeu ra “Matara Anga Mei te Angaanga Ra.” I muri ake i te tere atu i te 35 mataiti o te tavini anga tamou, kua marama te Taeake ko Songer i te aite anga o te noo anga i tetai oraanga ma te akakoro anga tikai, te ngoie ua, te rave tikai anga i te angaanga te vaira, tei matara ra mei te au manako materia. Ko te reira te rito o tana ako anga ki te aronga apiipii. Kua akamataraia te aronga imene i to Iehova iero mei te au angaanga tei matauia ki tetai atu au Levi e raukaʼi i te akono pu tikai ia ratou uaorai no ta ratou tuku anga angaanga takake. (1 Paraleipomeno 9:33) Ma te aiteite, kua akamataraia te au mitinari Gileada mei teia au mea noa nei mei te ngai angaanga i reira e raukaʼi ia ratou i te akara tikai i ta ratou tavini anga takake. Kua taopenga te Taeake ko Songer ma teia raurau anga: “E akono i ta kotou akara anga ma te akakoro anga tikai e kia ngoie ua to kotou oraanga. Ko ta kotou apainga ei aronga akamataraia mei te angaanga ko te angaanga ia i te ao e te po, te paapaaanga ia Iehova.”
Kua aru mai te mema o te Pupu Akaaere ko Daniel Sydlik ma te tumu tuatua “Apiianga i Tetai Pae e Akapeea te Mea Meitaki Rava i te Oraanga i te Rauka Anga Mai.” Kua akamaroiroi aia i te aronga apiipii “kare anake e kia ua i te apiianga mari ra kia rava te tu mataku kore i te akaari anga ki te au tangata i ta ratou ka rave no te akarotai mai i to ratou oraanga ki to te Atua anoano.” E tau te au puapii meitaki kia akauru e te akakeu. “Kia kite ua rai i te patuanga i te au puapinga Kerititiano i te mea e te apii ua anga i te au ture rikiriki e te au akauenga,” i karangaʼi aia e kua taopenga e: “Tei maata rava atu, e taku au taeake akaperepere, e apii ia kotou uaorai e te apii i tetai pae atu e akapeea i te aroa, no te mea e tatua apa kore ua ra ïa.”—1 Korinetia 13:1-3; Kolosa 3:14.
I muri ake i te au marama terenianga, kua perepere tikai te aronga apiipii i to ratou nga ikuiku Gileada e rua. Ko Jack Redford, e mitinari uaorai i mua ana, kua tuatua aia na mua, no runga i te tumu tuatua “Kua Rave Kotou i te Iki Anga Tau.” I roto i te ao ngati Iuda taito ra, i mua ake i te riroanga mai ei apotetoro Kerititiano, kua rauka ia Paulo te taoonga, te rongonui, te akakeu anga, e te tinamou anga pae moni. Inara ia Philipi 3:8, kua akatutu a Paulo i teia au mea pouroa “ei teita,” me kore “repo,” i tau ki te uri anga Phillips. Tona ngakau no te angaanga orometua te reira, e kua rave aia i te iki anga tau. Ei akatuke anga, te akaari ra te maata anga o te au tangata i teia tuatau na ta ratou iki anga i te oraanga e te manako ra ratou i ta ratou au apinga materia ei mea puapinga maata rava atu i te ora mutu kore. Kua rave te au mitinari Gileada i te iki anga tau. Kua taopenga a Jack Redford na te tuatuaanga e: “Kare atu e mea ta to te Tiaporo ao ka rauka i te oronga atu kia kotou tei aiteia ki te tavini anga mitinari. E akono i te reira akameitaki anga maata ra, e tuku ua i te ao kia akono i tana uaorai repo!”
No te 32 mataiti i topa, kua riro ana a Ulysses Glass ei ikuiku Gileada. Kua oronga aia i etai ako anga takake ki te aronga apiipii ma te tumu tuatua “Ko te Atua Anake Ua te ka Rauka i te Maani i te Tumu Rakau,” te akatumuanga i tana tuatua ki runga ia Salamo 1:3. Kare rava te ravenga ou o teia tuatau i rauka ake i te aru i te maani anga i tetai tumu rakau, tei rave karapeia e te Atua. Mei tera te tu ra, te aite ra te au Kerititiano mou ki te au tumu rakau, tei tanuia e tei pipiia e Iehova. Kua akakite te Taeake ko Glass e no te rima marama, te aronga apiipii i te “pipi putuputu angaia mei te puipui anga o te au vai oronga ora i roto i te Tuatua na te Atua,” mei te au tumu rakau i roto i tetai aua vaerua me kore parataito. Inara, ei au mitinari, kia paruru ratou i to ratou “akatere anga aka vaerua mei te kinokino anga.” Kua raurauia ratou ‘kia tamou ua atu i te inuanga i te vai ora mei ia Iehova no te mea ko te Atua anake ua te ka rauka i te maani i tetai tumu rakau.’
Kua orongaia te tuatua openga e Carey Barber, tetai mema o te Pupu Akaaere. I muri ake i te 70 mataiti o te tavini anga tamou, ka rauka i te Taeake ko Barber i te tuatua papu no runga i te tumu tuatua “E Oronga i te Akono Anake Ua ia Iehova.” Kare te maata anga o te au tangata i oronga ake i te akono anake ua ia Iehova. (Deuteronomi 5:9) Inara, i ta te Taeake ko Barber i akakite ra, noatu to tatou tu tiama kore, “ka rauka rai i te akono katoa tikai i te Atua.” Kua tuatua aia e: “Kare tikai e rauka i tetai i te tuatua e: ‘Na te Tiaporo i maani iaku kia rave i te reira.’” Inara ka ruti tatou i te Tiaporo me autu kore tatou i te patoi iaia. (Iakobo 4:7) Te akono maroiroi anga i te angaanga a Iehova ko te mataara puapinga rava atu ia no te patoi ia Satani e tana ao e e oronga i te akono anake ua ia Iehova.
Akataoongaia ei Au Mitinari
Kua taopenga te porokarama popongi ma te akataoonga anga opita o te 46 aronga apiipii katoatoa ei au mitinari. Kua rauka te au tiporoma i te 23 au tokorua te akakiteanga i tetai tuanga no runga i te au karatuati e “kua papa meitaki tikai ratou no te rave i te angaanga apiipii, te akamaataanga i te anoano meitaki e te angaanga anga no te tu au tamou e te ture o te akatere anga tiama e te tuatua tika i rotopu i te au tangata.” Ka tauta tikai te pupu 95 o Gileada i te akatupu i teia tuku anga angaanga ngateitei i roto i te 18 au enua tei tonoia ra ratou kia aere. Te tae ra te au tuku anga angaanga ki teianei ao te ka kapiti mai i te au enua i Asia, Aperika, Europa, Marike Ratini, e te Karipeana.
I te avatea, i muri ake i tetai Apii Punanga Tiaki tapotoia na Charles Woody o te Kumiti Tipatimani Tavini Anga, kua oronga te au karatuati Gileada ou i ta ratou porokarama apiipii, ma te tumu tuatua “Akapapa a Gileada ia Matou no te Apii ei Au Mitinari.” Kua taopenga te rave anga ma te nuku “Te Au Iki Anga te Aro Maira ia Tatou.”
I muri ake i teia porokarama matutu, kua papa te au mitinari ou i teianei no te tuku ki te a kona o te enua no te tua ki tetai pae te “akarongo tapu maata ra.”
[Pia i te kapi 26]
Te Au Tu o te Pupu
Numero o te au enua tei komonoia: 7
Numero o te au enua tei tonoia: 18
Numero o te aronga apiipii: 46
Numero o te au tokorua akaipoipo: 23
Mataiti averiti: 30.06
Au mataiti averiti i roto i te tuatua mou: 12.92
Au mataiti averiti i roto i te angaanga orometua tamou: 9.4
[Tutu i te kapi 26]
Te 95 Pupu Karatuatianga o te Apii Puka Tapu Punanga Tiaki o Gileada
I roto i te papaanga i raro ake, kua numeroia te au pa mei mua ki muri e kua papaia te au ingoa mei te tua kaui ki te tua katau i roto i te pa takitai.
(1) Buelow, D.; Donzé, V.; Innes, S.; Fulk, N.; Billingsby, M.; Hoddinott, L.; Nygren, B.; Eriksson, L. (2) Boker, J.; Thomas, M.; Stedman, S.; Billingsby, D.; Waugh, I.; Purves, M.; Luttrell, M. (3) Jacobsen, T.; Boker, J.; Martínez, L.; Nilsson, E.; Purves, P.; Holt, L.; Larsen, M.; Jones, L. (4) Numminen, P.; Numminen, H.; Buelow, M.; Olson, W.; Holt, S.; Donzé, G.; DesJardins, C.; DesJardins, D. (5) Larsen, K.; Martínez, D.; Nygren, P.; Waugh, P.; Jones, D.; Hoddinott, J.; Thomas, G. (6) Innes, B.; Fulk, R.; Eriksson, A.; Nilsson, S.; Stedman, J.; Olson, K.; Jacobsen, F.; Luttrell, J.