RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w98 1/15 kapi 19-22
  • Paranianga ki Mua no ta Tatou Aronga Akaperepereia

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Paranianga ki Mua no ta Tatou Aronga Akaperepereia
  • Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1998
  • Tumu Tuatua
  • Tetai Atu Manako
  • Eaa ka Akamanako ei i te Mate Anga?
  • Raveanga Apinga
  • “Ka Riro Oki Raua ei Kopapa Okotai”
  • Te Au Peu Tanumanga
  • Raveanga i te Au Akapapa Anga kia Tau ki te Ture
  • Uriurianga i te Au Mea ki te Kopu Tangata
  • E Paruru i Toou Ngutuare Tangata
  • Te Manako Kerititiano no te Au Peu Tanumanga
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1998
  • Ka Mataora Toou Ngutuare Tangata
    Eaa ta te Pipiria ka Apii Mai ia Tatou?
  • Tei te Ngai Mua Ainei te Atua i Roto i Toou Ngutuare Tangata?
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1995
  • Ta Iehova Akanoonooanga Aroa i te Ngutuare Tangata
    Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1992
Tetai Atu
Te Punanga Tiaki—Akakiteanga i te Patireia o Iehova—1998
w98 1/15 kapi 19-22

Paranianga ki Mua no ta Tatou Aronga Akaperepereia

KUA ira mai te tua maromaroa o Annie ki roto i tetai nutipepa Aperika. E tangata pitiniti ta Annie tane. Kua mate aia i te 1995, te akaruke anga mai e 15 au apinga akaoro; e maata ua atu te au bank account; mei te $4,000 (U.S.); tetai are toa; e tai are kava; e tetai are e toru pia moe. Ko tana kare i akaruke mai ana e koreromotu.

Tei kiteaia kua rave te taokete tungane o Annie i te apinga e te moni e kua tuaru iaia e tana ono tamariki ki vao i te kainga. Ma te kore e apinga, te noo ra aia e tana tamariki i teianei i ko i tona tungane. Kua anoanoia e a o te tamariki kia akaruke i te apii, i te mea kare e moni no te tutaki i te au pira apii me kore te au kakau apii.

Kua pati a Annie ki te akavaanga teitei, tei tuku ra e ka tau kia akaokiia tetai o te au apinga kiaia, kapiti mai okotai apinga akaoro. Inara kare okotai apinga i akaokiia. Ka anoano akaouia aia kia aere ki te akavaanga kia rauka tetai akaue anga no te maro i tona taokete tungane kia aru i te tukuanga a te akavaanga teitei.

Eaa ka Akamanako ei i te Mate Anga?

Te akatutu ra te tua o Annie i te ka tupu me kare tetai upoko ngutuare tangata e parani penei e mate ake aia. I te mate anga, ‘ka vaooia ta ratou apinga ra na etai ke.’ (Salamo 49:10) Pera katoa, kare o te mate mana ki rungao i te ka raveia ki to ratou au apinga. (Koheleta 9:5, 10) E raukaʼi tetai tika anga i te ka tupu ki tana au apinga, ka tau tetai tangata kia akanoo i te au mea i mua ake ka mate ei.

Noatu kua kite pouroa tatou e penei ka mate manako koreia tatou, e manganui te au tangata kare i akapapa ana no te akono i to ratou ngutuare akaperepere. Koi akara tikai ei ta tatou uriuri anga i tetai au pupu tangata i Aperika, te tupu ra rai te au manamanata mei teia i tetai atu au tuanga ngai o teianei ao.

Me ka rave koe i te au akapapa anga no tetai koreromotu anga apinga penei e mate ake koe naau rai e tuku i toou uaorai manako. (Galatia 6:5) Inara, penei ka ui tetai, ‘Eaa ra tetai tangata koi oraʼi ka akaperepere e ka akono i tana vaine e te tamariki inara kare e akono i to ratou turanga pae kopapa me mate ake aia?’ Te tumu maata koia oki kare te maata anga ia tatou e manako ana e penei ka mate tatou, pera katoa te parani no te mate. Te tika, kare e rauka ia tatou i te kite atu i te ra e mate ei tatou, mei ta te Pipiria e karanga ra: “Kotou oki ko tei kore i kite i te ka tupu apopo: eaa oki to kotou ora anga nei? e auai ïa, no vaivai ake, e roa poto akera, ngaro atura ïa.”​—Iakobo 4:14.

E mea tau i te parani penei e tupu ake te mate. Te akaari katoa ra te reira i te manako anga aroa no te aronga te ka vai mai. Me kare tatou e akapapa i ta tatou au apinga o te oraanga, na tetai atu e rave i te reira. Penei e au tangata kare rava tatou i aravei ana na ratou e tuku i te au tika anga no runga i ta tatou au apinga e te au akanoonoo anga tanumanga. I raro ake i teia au tu turanga i etai au enua, na te Kavamani e tuku ana e ka aere ta tatou moni e te au apinga kiaai. I tetai atu au ngai, na te au kopu tangata e tuku i te tika anga, e i teia au tuku anga tika i te maata anga o te taime kua aru mai te karo tei akatupu ra i te akakino anga i roto i te kopu tangata. Pera katoa, ko tei tukuia ra penei e tuke takiri ia ki ta tatou i anoano ra.

Raveanga Apinga

Ko te vaine takaua te ka mamae maata me mate ake tana tane. I te pae i te ngere anga i tona tokorua, i te maata anga o te taime koia te ka mamae i te raveanga apinga. Kua akatutuia teia i roto i tei tupu i mua ake nei no runga ia Annie. Tetai tumu no te raveanga apinga ko te tu o tei manakoia i te vaine ra. I etai au peu akono anga kare te vaine a tetai tangata e manakoia ana e e tuanga aia o tona ngutuare tangata. I tetai tu e tangata ke aia penei a tetai ua atu taime ka oki aia ki tona kopu tangata me kore ka akaipoipo akaou ki roto i tetai kopu tangata ke. Ei akatuke anga, teia te manakoanga, kare rava te au teina tuakana, au tuaine, e te au metua o tetai tangata e akaruke iaia. Me mate ake aia, te irinaki ra tona kopu tangata i tana au apinga e na ratou ia, kare na tana vaine e te tamariki.

Te au tane kare e tuatua piri vaitata ana ki ta ratou au vaine te akamaroiroi ra ratou i teia manakoanga. Kua uriuri anake ua a Mike i tana au angaanga pitiniti ki tona au teina tuakana. Kua kite ratou i tana au puapinga anga moni, inara e meangiti ua ta tana vaine i kite. I tona mate anga, kua aere mai tona au teina tuakana kiaia e kua maro i tetai tutaki anga ta tana tane i tapapa ra. Kare roa aia i kite ana i te reira. Tei aru mai, kua rave ratou i te au photocopier e te au typewriter ta tana tane i oko mai nana. I te openga, kua rave te au teina tuakana i te kainga e te au mea pouroa i roto. Kua maroia teia vaine takaua e tana tamaine meangiti kia akaruke, te aere anga ma to raua kakau anake ua.

“Ka Riro Oki Raua ei Kopapa Okotai”

E aroa to te au tane Kerititiano i ta ratou au vaine e ka manako ia ratou ei tau meitaki kia irinakiia. Ka akamanako meitaki taua tu tane i te ako anga Tuatua Tapu: “E aroa katoa te au tane i ta ratou uaorai au vaine e tikaʼi, mei to ratou uaorai kopapa.” Te akatika katoa ra teia au tane ki te akakite anga akauruia e te Atua: “E akaruke oki te tangata nei i tona metua tane e tona metua vaine, ka piri atu ei ki tana vaine, e ka riro oki raua ei kopapa okotai.”​—Ephesia 5:28, 31.

Te akatika katoa ra te au tane tu Atua ki te apotetoro Kerititiano ko Paulo, tei tata: “Ko te tangata oki kare i takinga-meitaki i tona uaorai, e maata ua atu rai i tona uaorai ngutuare, kua akaruke ïa aia i te akarongo, e e maata atu ïa tona kino i to te tangata akarongo kore ra.” (1 Timoteo 5:8) Kia rotai ki teia kaveinga, me parani tetai tane Kerititiano i tetai tere roa, ka akapapu aia e ka akonoia tona ngutuare tangata iaia i akaruke ra ia ratou. Ma te aiteite, kare ainei i te mea tau e ka rave aia i te akapapa anga no tana vaine e te tamariki penei ake e mate aia? Kare te reira i te mea tau anake ua mari katoa ra e tu aroa ia no te akapapa no te tumatetenga tapapa koreia.

Te Au Peu Tanumanga

Te vaira tetai atu apinga kia akamanako te au tane Kerititiano. Tapiri atu ki te aue anga a tetai vaine taka ua tei ngere ra i tona tokorua, te au apinga, e penei katoa tana tamariki, ka taumaro etai au ngai tangata iaia kia rave i tetai au peu evaeva anga matauia. Te akakite taitaia ra te nutipepa The Guardian o Nigeria e i etai au ngai, te umuumu ra te peu matauia i tetai vaine takaua kia moe ki roto i taua pia poiri ma te kopapa mate o tana tane. I tetai atu au ngai, kare te au vaine takaua e akatikaia kia akaruke i to ratou kainga no tetai tuatau evaevaanga e vaitata i te ono marama. I te reira tuatau, kare ratou e pai, kare katoa e orei i to ratou rima i mua ake me kore i muri ake te arai angaia te au kaikai anga.

Te riro ra teia au peu ei au manamanata, ki te au vaine takaua Kerititiano tikai. To ratou anoano no te akamareka i te Atua te riro ra ei kopae i te au peu kare e rotai ana ki te au apiianga Pipiria. (2 Korinetia 6:14, 17) Inara, me kare teia au peu e aruia, ka mamae tetai vaine takaua i te au takinokino anga. Penei katoa ka oro aia kia ora atu aia.

Raveanga i te Au Akapapa Anga kia Tau ki te Ture

Te karanga ra te Pipiria ma te pakari e: “Te kimianga o te aronga maroiroi ra, tei runga ïa i te apinga maata.” (Maseli 21:5) Eaa te au parani ka rauka i tetai upoko ngutuare i te rave? I te maata anga o te au taiate ka rauka kia raveia tetai koreromotu me kore kia akapapaia tetai pepa tei akakite ra akapeea te apinga o tetai tangata e tuaiaʼi penei e mate ake aia. Penei ka kapiti mai te reira i te au tuatua no runga i te akanoonoo anga tanumanga. Penei ka akataka katoa te pepa eaa ta tetai tokorua akaipoipo ka rave (me kore ra kare e rave) i te tanumanga e te au peu evaevaanga.

I te 1992 kua mate te tane a tetai vaine ko Leah tona ingoa. Karanga aia: “E rima aku tamariki​—e a tamariki tamaine e tai tamaiti. Kua makiia taku tane no tetai tuatau roa i mua ake ka mate ei aia. Inara i mua ake ka mate ei aia, kua tata aia i tetai pepa te karangaanga e ka inangaro aia i tana au apinga katoatoa kia aere kiaku e ta maua tamariki. Kua kapiti mai teia i te moni insurance, te enua tanutanu, te au manu enua, e tetai are. Kua taina aia i te koreromotu e kua oake mai kiaku. . . . I muri ake i te mateanga o taku tane, kua inangaro te kopu tangata i tetai tuanga o tana apinga. Kua tuatua atu au kia ratou e kua oko mai taku tane i te enua tanutanu ki tana uaorai moni e kare o ratou tika anga kia rave i tetai ua atu apinga. I to ratou kite anga i te koreromotu tei tataia, kua ariki ratou i te reira.”

Uriurianga i te Au Mea ki te Kopu Tangata

Penei ka tupu mai te au manamanata me kare tetai tangata e tuatua ki tona kopu tangata no runga i tana au irinakianga e te au inangaro. Ka akara ana i te turanga o tetai tangata tei inangaro ra tona kopu tangata kia raveia tona tanumanga ki roto i te vira kia rotai ki tetai peu akono anga o reira. I to ratou tamataku angaia, kua maroia tana vaine takaua e tana tamariki kia akaruke i tona kopapa ki tona kopu tangata. I aue ei aia: “Naringa taku tane i akakite ki tetai o tona au angakara me kore au katini eaa tana ka inangaro me tanuia aia, kare rai te kopu tangata e maro i ta ratou au peu tanumanga matauia.”

I tetai au ngai tangata e aiteite ua te koreromotu tuatua vaaia ki tetai pepa tataia. Ko teia te turanga i tetai au ngai o Swaziland, te ngai e manganui e au irinakianga ta ratou tei akamaroiroi i te au peu tanumanga anga e te evaeva anga. Te kiteanga i teia, kua kapiki tetai tangata Kerititiano ko Isaac tona ingoa i tona au kopu tangata, kare i te Au Kite o Iehova, e kua uriuri i tana ka inangaro kia raveia i muri ake i tona matenga. Kua akakite aia kia ratou koai ka tu i tetai o tona au apinga, e kua akataka meitaki aia akapeea tona tanumanga i te rave angaia. I muri ake ka mate ei aia, kua tupu te au mea kia tau ki tona au inangaro. Kua orongaia tetai tanumanga anga Kerititiano no Isaac, e kua akono meitakiia tana vaine.

E Paruru i Toou Ngutuare Tangata

Ko taau ka rave ei paruru i toou ngutuare tangata me tupu ake te matenga e apinga te reira naau uaorai e tuku, inara te karanga ra tetai Kerititiano ko Edward e: “E life insurance policy taku kia puapinga te varu mema o toku ngutuare tangata. Ko taku vaine tetai ka taina i taku bank account. No reira me mate ake au, ka rauka iaia i te kiriti mai i te moni mei roto i te account. . . . E koreromotu taku kia puapinga toku ngutuare tangata. Me mate ake au, noatu eaa taku ka akaruke mai na taku vaine e te tamariki te reira. Kua tata au i taku koreromotu e rima mataiti i topa. Na tetai roia i akapapaia i te reira, e e kopi ta taku vaine e te tamaiti. I roto i taku koreromotu, kua akataka au e kare rava a toku kopu tangata angaanga i toku tanumanga. Tei roto au i te rima o te akaaerenga a Iehova. No reira noatu okotai me kore e rua Au Kite no te rave i toku tanumanga, ka rava ua te reira. Kua uriuri au i teia ki toku au kopu tangata.”

Mei tera te tu, na te raveanga i teia au akanoonoo anga e apinga aroa ia ki toou ngutuare tangata. E tika oki, te paranianga penei ake e tupu te matenga kare ia mei tetai apinga aroa tiaokereti me kore tetai kou tiare. Inara, te akaari ra te reira i toou aroa. Te akapapu ra te reira e te inangaro ra koe i te ‘akono i toou uaorai ngutuare tangata’ noatu me kare akaou koe i reira ma ratou.

[Pia/Tutu i te kapi 21]

Kua Akapapa a Iesu kia Akonoia Tona Mama

“E te tu ua ra oki tona metua vaine, e tona taeake, ko Maria te vaine a Keleopa ra, e ko Maria i Magadala ra, i vaitata uaorai i te satauro o Iesu ra. E kia akara iorā Iesu i tona metua vaine, e te pipi akaperepere nana ra, i te tu ua anga i reira ra, kua karanga iora aia i tona metua vaine, E maine, ka akara na i to tamaiti! Kua tuatua iora aia ki taua pipi ra, ka akara na i to metua vaine. E i reira ra aia te arataki angaia atu e taua pipi [ko Ioane] ra i tona uaorai ngutuare.”​—Ioane 19:25-27.

[Tutu i te kapi 22]

E manganui te au Kerititiano tei manako meitaki kia rave i te au takainga tau ki te ture no te paruru i to ratou au ngutuare tangata

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke