Akatapu Anga e te Tu Rangatira no te Iki Anga
“Te rangatira ta te Mesia i akarangatira mai ia tatou nei.”—GALATIA 5:1.
1. Ki teaa te akapiri anga maata o nga tuatua Epera e te Ereni tei uriia ra e “dedication,” e “inauguration,” me kare e “consecration”?
E MANGANUI te au tuatua Epera e te Ereni ta te aronga tata i te Pipiria i taangaanga ei akakite mai i te manako no te akataka anga, me kare akataka ke anga, kia rave i tetai akakoro anga tapu. I te au Pipiria Engarani kua uriia te reira au tuatua ma te au tuatua mei te “dedication,” te “inauguration,” me kare “consecration.” I etai tuatau kua taikuia teia nga tuatua no te au are—mei te iero o te Atua i Ierusalema i taito ra e te akamori anga tei raveia ra ki reira. E taki tai ua ake te taiku angaia eia nga tuatua nei no te au tumu noa nei.
Akatapu Anga ki “te Atua o Iseraela”
2. Eaa ra i tikaʼi kia tapaia a Iehova ko “te Atua o Iseraela”?
2 I te 1513 M.T.N., kua akaora atu te Atua i to Iseraela mei te tuikaa anga ki to Aiphiti ra. E roa poto ua i muri akera, kua akataka ke aia ia ratou ei iti tangata taka ke nona, kua apai atu ia ratou ki roto i tetai koreromotu pirianga ma ia uaorai. Kua tuatuaia kia ratou: “E tenana, kia akarongo tikai kotou i toku reo, e kia akono i taku ra koreromotu, ka riro ïa kotou ei apinga akaperepere maata naku, i te au tangata ravarai ra: noku uaorai oki te ao katoa nei.” (Exodo 19:5; Salamo 135:4) I te akariro anga i to Iseraela ra ei apinga akaperepere nana, kua tika kia tapaia a Iehova ra ei “te Atua o Iseraela.”—Iosua 24:23.
3. Eaa ra i riro ei e kare a Iehova i akono i te tu o te tangata na te ikianga i to Iseraela ei iti tangata nona ra?
3 I te akariroanga i to Iseraela ei iti tangata akatapuia nona, kare a Iehova e akono i te tu o te tangata, no te mea kua manako aroa katoa aia i te aronga kare i to Iseraela. Kua apii aia i tona iti tangata: “E kia noo tuitarere mai te tangata ke i o ou, i to kotou na enua, auraka kotou e takinga-kino iaia. Kia riro ra te tangata ke e noo i o kotou na mei te tangata tupu katoa ia kotou, e aroa oki koe iaia mei te aroa ia koe uaorai; e tangata ke katoa oki kotou i te enua ra i Aiphiti: ko au ko to kotou Atua ra ko Iehova.” (Levitiku 19:33, 34) I etai anere mataiti i muri iora, kua akaketaketaia atu to te Atua ra manako anga ki runga i te apotetoro ko Petero, tei akakite ra: “Kua kite mou atura au e, kare te Atua e akono i te tu o te tangata: Ko te mataku ra iaia, e ko te rave i te tuatua-tika, i te pa enua ravarai, ko tei kiteia mai ïa e ia.”—Angaanga 10:34, 35.
4. Eaa te au turanga no te pirianga i rotopu i te Atua ra e to Iseraela, e i akono ainei to Iseraela ra kia tau ki te reira?
4 E akamanako, katoa oki, e ko te riroanga ei iti tangata akatapuia no te Atua ra tei runga i ta ratou ka rave. Na to ratou akarongo tika anake i te reo o te Atua ra e te tamou marie anga i tana koreromotu e riro ei ratou ei “apinga akaperepere” nana. E mea mii ra, e kare to Iseraela i akono i taua au mea umuumuia ra. I muri ake i te kopae keanga i te Mesia ta te Atua i tono maira i te anere mataiti mua T.N., kua ngaro ia ratou to ratou turanga akaperepereia ra. Kua kore a Iehova i “te Atua o Iseraela.” E kua kore a Iseraela kopapa ra ei iti tangata akatapuia no te Atua ra.—Akaaite ia Mataio 23:23.
Akatapu Anga i “te Iseraela o te Atua”
5, 6. (a) Eaa te aite anga o ta Iesu au tuatua totou tei tataia ia Mataio 21:42, 43? (e) I naea e i akapeea oki “te Iseraela o te Atua” ra i tupu mai ei?
5 Kua riro ainei te aite anga o teia e kua kore i teianei tetai iti tangata akatapuia no Iehova ra? Kare. I te taikuanga i te tata taramo ra, kua totou maira Iesu Karaiti: “Kare kotou i tatau i tei tataia ra e, ‘Ko te toka i akarukeia e te aronga patu are ra, ko tei akariroia ei toka tiavā: na te Atu teia i rave, e te akara atu nei tatou ma te umere?’ E teianei, e karanga atu au kia kotou, E apai keia te basileia o te Atua nei ia kotou, e tukuia atu ki te aronga e akaua mai i te ua ra.”—Mataio 21:42, 43.
6 Ko “te aronga [tei] akaua mai i te ua ra” kua papu e ko te putuputuanga Kerititiano ra. I tona tuatau i te enua nei, kua iki a Iesu i te au mema mua tei manakoia ra e tau. Inara i te ra o Penetekote 33 T.N., na te Atua ko Iehova uaorai i akanoo ra i te putuputuanga Kerititiano na te riringianga mai i tona vaerua tapu ki rungao i te au mema mua o te reira, e vaitata i te 120 ratou. (Angaanga 1:15; 2:1-4) Mei ta te apotetoro ko Petero i tata ra, kua riro mai teianei putuputuanga akapapa ouia ra ei “uki ikiia ra [ratou], e kau taunga ariki, e iti-tangata tapu, e aronga okoia.” Eaa te tumu i ikiiaʼi? “Kia akakite ua [ratou] i tona meitaki, to tei kapiki ia [ratou] i to roto i te poiri, kia tae ki tona mārama umere ra.” (1 Petero 2:9) Ko te au pipi a Karaiti, tei akatainuia ra i te vaerua o te Atua, kua riro i teianei ei tetai iti tangata akatapuia, koia “te Iseraela o te Atua.”—Galatia 6:16.
7. Eaa te au apinga ta te au mema o te Iseraela o te Atua ra te ka tau kia rekareka, e no reira eaa tei akakiteia kia ratou ra kia kopae ke?
7 Noatu rai e ko te au mema o taua iti tangata tapu ra “e aronga okoia,” kare ratou e kia akatuikaaia. Mari ra, kia rekareka ratou i te tu rangatira maata atu i tei rauka ra i to te iti tangata akatapuia o te Iseraela kopapa ra. Kua taputou a Iesu ki te au mema manakonakoia ra no teianei iti tangata ou: “Ka kite ïa kotou i te tuatua-mou, e na te tuatua-mou kotou e akarangatira.” (Ioane 8:32) Kua akakite mai te apotetoro ko Paulo e ka akarangatiraia te au Kerititiano mei te au umuumu anga o te Ture koreromotu ra. No teia tu kua akamaroiroi atura aia i te au oa akarongo i Galatia ra: “E tenana, e tamou tikai kotou i te rangatira ta te Mesia i akarangatira mai ia tatou nei, e auraka e ii akaou i te zugo tuikaa ra.”—Galatia 5:1.
8. Na roto i teea tu ta te akanoonoo anga Kerititiano ra oronga anga ki te aronga takitai i te tu rangatira maata atu i to tei kiteia i raro ake i te Ture koreromotu ra?
8 Kare mei te Iseraela kopapa i taito ra, tae roa mai ki teianei tuatau kua akarongo meitaki tikai te Iseraela o te Atua ki te au umuumu anga no tona ra akatapu anga. Kare teia e tau ei mea poitirere no te mea na tona au mema ua rai i iki kia akarongo. Inara ko te au mema o te Iseraela kopapa ra kua riro ei aronga akatapuia no te anau anga mai, ko te au mema o te Iseraela o te Atua ra na ratou i iki kia akapera ratou. E no reira ko te akanoonoo anga Kerititiano kua riro kia tuke ma te Ture koreromotu ngati Iuda ra, tei tuku ra i te akatapu anga ki rungao i te aronga tataki tai ma te kore ua e akatikaanga na ratou e iki rangatira ua te akatapu anga.
9, 10. (a) I akapeea ta Ieremia ra akakite anga e ka tupu tetai taui anga no runga i te akatapu anga? (e) Eaa ra koe ka karanga ei e kare te au Kerititiano akatapuia pouroa o teia tuatau i te au mema no te Iseraela o te Atua?
9 Kua totou mai te peroveta ko Ieremia i tetai taui anga no runga i te akatapu anga i tana tata anga: “I na, e tae maira te au rā, te tuatua mairā Iehova, e papau ei au i te ngutuare o Iseraela, e i te ngutuare o Iuda, i tetai koreromotu ou: Auraka mei te koreromotu taku i papau i to ratou ra au metua, i te rā i rave ei au i to ratou rima, e arataki mai ia ratou mei te enua maira mei Aiphiti; e kua akaatikauia iora e ratou taua koreromotu naku ra, akaruke iora au ia ratou, te tuatua mairā Iehova: Teia ra te koreromotu taku e papau i te ngutuare o Iseraela, i muri ake i te reira au rā, te tuatua mairā Iehova, E tuku au i taku ture ki roto ia ratou, e tataia e au ki runga i to ratou ngakau; e e riro au ei Atua no ratou, e riro oki ratou ei tangata noku.”—Ieremia 31:31-33.
10 I te tukuanga i te ture a te Atua ra “ki roto ia ratou,” mei te mea rai e kua tataia, “ki runga i to ratou ngakau,” kua akakeuia te au mema o te Iseraela o te Atua ra kia akono i ta ratou akatapu anga. Kua maroiroi atu to ratou akakeu angaia i to te au Iseraela kopapa ra, tei akatapuia na to ratou anau anga mai, kare na te iki anga. I teia tuatau nei, ko te akakeu anga maroiroi kia rave i te anoano o te Atua, kua kapiti mai e tere atu i te rima mirioni au oa akamori takapini te ao katoa nei. Kua akatapu katoa oki ratou i to ratou oraanga ki te Atua kia Iehova kia rave i tona anoano. Noatu rai e kare teia aronga tataki tai e manakonako ana no te oraanga i te rangi mei te aronga o te Iseraela o te Atua ra, te rekareka ra ratou i te manakonako kia ora e tuatau ua atu ki runga i te enua i raro ake i te tutara o te Patireia o te Atua i te rangi ra. Te akaari ra ratou i te ariki anga no te Iseraela vaerua na te rave turuanga i te au mema tokoiti o te toenga ra i te akatupuanga i ta ratou angaanga kia “akakite ua [ratou] i tona meitaki, to tei kapiki ia [ratou] i to roto i te poiri, kia tae ki tona mārama umereia ra.”
Akonoanga Pakari i te Tu Rangatira Orongaia e te Atua
11. Eaa te rave anga tei rauka i te tangata kia rave i tona angaia mai anga, e akapeea te taangaanga tau i te reira?
11 I anga mai te Atua i te au tangata kia akaperepere i te tu rangatira. Kua oronga aia kia raua i te tika kia akono i te tu rangatira. Kua taangaanga nga tokorua tangata mua ra i ta raua iki anga ma te tu rangatira. Inara, kua rave pakari kore raua ma te aroa kore i te iki anga tei taki atura ei tumatetenga no raua e no to raua anaunga. Inara, te akakite meitaki maira te reira e kare a Iehova e opara i te au mea ora kite ra kia rave i tetai ravenga kia tuke i ta te akakeu anga tei roto ia ratou ra me kare te au anoano. E i te mea “ko te tangata oronga ma te rekareka ta te Atua e inangaro,” te akatapuanga anake tana te ka ariki ko tei akatumuia ki runga i te aroa, tetai tei raveia ma te rekareka, tetai tei akanooia ki runga i te ikianga rangatira ra. (2 Korinetia 9:7) Ko tetai ua atu tu kare e arikiia.
12, 13. Akapeea ta Timoteo tavini anga ei tetai akaraanga no te terenianga tika i te tamariki, e eaa ta tona akatauanga i taki atu i te au tangata ou e manganui ra?
12 I te kite meitaki anga i teianei umuumu anga, te akakite ra te Au Kite o Iehova i te akatapuanga tetai iaia uaorai ki te Atua, inara kare ratou e akaueue i tetai ua atu kia rave i taua akatapu anga ra, kare katoa i ta ratou uaorai au tamariki. Ei tuke anga ma te au akonoanga e manganui, kare te Au Kite e papetito i ta ratou anaunga ei tamariki varevare, mei te mea rai e ka rauka kia opara ia ratou ki roto i te akatapu anga ma te kore ua te puapinga o ta ratou uaorai iki anga. Ko te akaraanga Tuatua Tapu kia aruia ko ta tei aruia e te tangata ou ra ko Timoteo. Ei tetai kua pakari maira, kua tuatua atu te apotetoro ko Paulo kiaia: “Kia mou marie ra koe i taau i apii ra, i tei tukuia atu ia koe ra, kua kite oki koe i toou kite i kite ei koe ra; E mei to tamariki anga mairai toou kite i te tuatua tapu i tataia ra, ko te tuatua ïa i pakari ei koe e tae ua atu ki te ora i te akarongo i te Mesia ra ia Iesu.”—2 Timoteo 3:14, 15.
13 E mea tau ra e kua kite a Timoteo i te au tataanga tuatua tapu no te mea kua apiiia aia mei te tamaiti varevare anga mairai. Kua tukuia atu kiaia—kare i oparaia—kia irinaki i te au apiianga Kerititiano ra na tona metua vaine e tona tupuna vaine oki. (2 Timoteo 1:5) Ei tetai tupu anga, kua kite a Timoteo i te pakari o te riroanga ei pipi na Karaiti e no reira kua rave aia uaorai i te iki anga no te akatapu anga Kerititiano ra. I teia au tuatau nei, e au raungauru ua atu tauatini o te au tane e te vaine ou e Au Kite o Iehova ra to ratou nga metua kua aru i teianei akatauanga. (Salamo 110:3) Ko etai ra kare. Ko tetai ia tumu no te iki anga na tetai uaorai.
Ikianga kia Riro Tetai Tavini Noai?
14. Eaa ta Roma 6:16 i akakite mai kia tatou no te tu rangatira takiri anga?
14 Kare e tangata tei rangatira takiri ra. Te au tangata ravarai te kotingaia ra tona tu rangatira na te au ture kopapa nei, mei te ture o te gravity rai, kare ra e rauka kia manako koreia ma te kore e mamae anga. Pera katoa oki i te tu vaerua, kare e tangata i tu rangatira takiri. Kua akatamanako maira Paulo: “Kare kotou i kite e, ko ta kotou e oronga ia kotou io ei tavini ei akarongo atu iaia, e tavini ïa kotou nona no ta kotou e akarongo ra; no te kino ra e mate atu, no te reira ïa, e no te akono e rauka atu ei te tuatua-tika ra no te reira ïa?”—Roma 6:16.
15. (a) Akapeea te manako ngakau o te au tangata no te riro anga ei au tavini, inara eaa ta te maata anga te ka rave i te openga ra? (e) Eaa te au uianga tau penei ka ui tatou ia tatou uaorai?
15 Ko te manako no te riroanga ei tavini no tetai ke ra kua manakoia e te maata anga o te au tangata ei mea mareka koreia. Inara, i te ao o teianei tuatau ko te tika e e putuputu te au tangata i te tuku ia ratou uaorai kia akariroia e kia manaia mai na roto i te au tu kikite e manganui e ka riro ua atu ratou kia rave i ta etai ke ra i anoano ia ratou kia rave. Ei akatauanga, te akakitekite anga apinga no te okoia e te ao tamataora anga te tauta ra kia taomi atu i te au tangata ki roto i tetai tu angaia, ma te akanooanga au turanga na ratou kia aru. Te au akaaerenga poritiki e te au akonoanga te akariro ra i te au tangata kia turu i to ratou au manako e ta ratou au akakoro anga, kare e na te au taumaroanga irinakiia, mari ra e putuputu na te akamanakoanga ki tetai tu taokotai anga me kare tiratiratu ra. I te mea e kua akakite mai a Paulo e ‘e au tavini tatou no te aronga ta tatou e akarongo atura,’ ka tau tatou tataki tai kia ui ia tatou uaorai, ‘Koai ra taku e tavini ra? Koai te akono ra i te mana maata rava ki runga i taku au tukuanga tika e toku tu oraanga? Ko te au orometua akonoanga ainei, te au arataki poritiki, te aronga moni, me kare te aronga tamataora? Koai taku e akarongo ra—ko te Atua me kare te au tangata?’
16. I teea tu i riro ei te au Kerititiano ei au tavini no te Atua, e eaa te manako tika no taua tavini anga ra?
16 Kare te au Kerititiano e manako i te akarongo ki te Atua ei tetai ravenga tau kore ki runga i te tu rangatira o tetai tangata ra. Ka akono mareka ua ratou i to ratou tu rangatira i te tu o to ratou Akaraanga ra, koia Iesu Karaiti, i te apaianga mai i te au anoano tangata nei e te au mea mua kia tau i to te Atua ra anoano. (Ioane 5:30; 6:38) Ka akatupu ratou i “te ngakau o te Mesia,” na to ratou kauraroanga kiaia ei te Upoko no te putuputuanga. (1 Korinetia 2:14-16; Kolosa 1:15-18) Te aite ra teia ki tetai vaine tei akaipoipo ra e kua mareka ua kia rave taokotai atu ma te tangata tana i inangaro ra. Ko te tika, ko te kopapa o te au Kerititiano akatainuia ra te tuatuaia ra ei tetai paretenia ma tei momokia ra kia akaipoipo ia te Karaiti ra.—2 Korinetia 11:2; Ephesia 5:23, 24; Apokalupo 19:7, 8.
17. Eaa ta te Au Kite o Iehova katoatoa ra i iki kia riro ratou?
17 Te Au Kite tataki tai o Iehova, noatu me e manakonako anga tona no te rangi me kare no te enua nei, kua akono i te akatapu anga iaia uaorai ki te Atua ra kia rave i tona anoano e kia akarongo kiaia ei Tutara. No te Kite taki tai ra, ko te akatapu anga e iki anga ia nana uaorai kia riro ei tavini no te Atua kare kia vai mai ei tetai tavini no te au tangata. Te rotai ra teia ki te ako anga a te apotetoro ko Paulo: “Kua okoia kotou i te oko; auraka kotou e riro ei tavini no te tangata.”—1 Korinetia 7:23.
Apiianga kia Puapingaia Tatou Uaorai
18. A naea tetai tei tau ei Kite e tau ei no te papetito anga?
18 I mua ake ka tau ei tetai tangata kia riro ei tetai o te Au Kite o Iehova ra, ka tika aia kia akono kia tau atu ki te au umuumu anga Tuatua Tapu ra. Te akono matakite marie ra te aronga pakari i te akatakaanga me kua kite tikai tei anoano ra ei Kite aia i te au mea anoanoia no te akatapu anga Kerititiano ra. Te anoano tika ra ainei aia kia riro ei tetai o te Au Kite o Iehova ra? Te mareka ra ainei aia kia akono kia tau ki ta teianei umuumu anga? Me kare ia, kare aia i tau ake no te papetito anga.
19. Eaa ra i kore ei e tumu kia akaapa i tetai tei iki ra kia riro aia ei tetai tavini akatapuia no te Atua ra?
19 Inara, me kua akono tetai kia tau ki te au mea katoatoa tei umuumuia ra, eaa ra aia ka akaapaiaʼi no te tukuanga i tana iki anga kia akariro kia mana te Atua ra e Tana Tuatua akauruia ki runga iaia uaorai? E meangiti mai ainei te ariki anga kia tuku ia koe uaorai kia riro ki raro ake i te mana o te Atua ra kare i to te tangata nei? Me kare e meangiti mai ainei te puapinga no teia? Kare te Au Kite o Iehova e manako akapera ana. Te akatika ra ratou ma te ngakau katoa i te au tuatua a te Atua tei tataia e Isaia ra: “Ko au toou Atua ra ko Iehova, ko tei akakite ia koe i te mea e puapingaiaʼi koe na; ko tei arataki ia koe na te arataa e tau ei kia aere koe ra.”—Isaia 48:17.
20. I roto i teea au tu te akamataraia maira te tangata e te tuatua mou o te Pipiria ra?
20 Te akamatara maira te tuatua mou o te Pipiria i te au tangata mei te irinakianga i te au apiianga pikikaa a te au akonoanga, mei te tamamaeanga mutu kore i roto i tetai ai i era ra. (Koheleta 9:5, 10) Kareka ra, ka akaki i to ratou ngakau ma te akameitaki anga no te manakonako anga mou no tei mate ra—koia te tuakaouanga tei rauka ra na runga i te tumu anga o te atinga oko o Iesu Karaiti ra. (Mataio 20:28; Angaanga 24:15; Roma 6:23) Te akamatara maira te tuatua mou o te Pipiria i te au tangata mei te au pekapeka no te irinakianga ki runga i te au taputou poritiki tei tamou marie ra te tu puapinga kore anga. Kareka ra, te akariro ra te reira kia ki maringiringi to ratou au ngakau ma te rekareka i te kiteanga e kua akamata ke ana te tutara a te Patireia o Iehova i te au rangi ra e kare e roaia ka tutara oki i rungao i te enua katoa nei. Te akamatara maira te tuatua mou o te Pipiria i te au tangata mei te au ravenga e, noatu rai te marekaia ra e te kopapa tei topa nei, te akangateitei kore ra i te Atua e te akatupu ra i te kino teiaa i te tu o te au pirianga puapinga kore, te maki, e te mate vave oki. Ei tapoto anga, ko te riroanga ei tavini no te Atua e maata rava atu te puapinga i te riroanga ei tavini no te au tangata. Ko te tika, te taputou maira te akatapu anga ki te Atua ra i te au puapinga “i teianei ao . . . e i te ao a muri nei, ko te ora mutu kore ïa.”—Mareko 10:29, 30.
21. Akapeea to te Au Kite o Iehova ra manako anga no te akatapu anga ki te Atua ra, e eaa to ratou anoano ra?
21 Kare te Au Kite o Iehova o teia tuatau nei i riro ei tuanga no tetai iti tangata akatapuia na te anau mai anga mei to Iseraela i taito ra. E tuanga te Au Kite no tetai putuputuanga Kerititiano akatapuia ra. Te Au Kite taki tai tei papetitoia ra kua riro ei pera na ta ratou uaorai akonoanga tataki tai i te tu rangatira no te iki anga i te akatapu anga. E tika ra, no te Au Kite o Iehova, ko te akatapu anga ka akatupu i tetai pirianga maanaana ia no ratou tataki tai ma te Atua ra na te tavini anga mareka kiaia ra. Ko teianei pirianga rekareka te inangaro ra ratou ma te ngakau katoa kia tamouia, kia mou tikai ki te tu rangatira ta Iesu Karaiti i akamatara maira ia ratou.
Akapeea Koe me Pau?
◻ Eaa te Atua ra i kore ei i akono i te tu o te tangata i tona ikianga i to Iseraela ra kia riro ei tetai “apinga akaperepere” nona?
◻ Eaa koe ka tuatuaʼi e kare te akatapu anga Kerititiano e riro ei akakore anga i te tu rangatira?
◻ Eaa te au puapinga no te akatapu anga ki te Atua ko Iehova ra?
◻ Eaa i meitaki atu ei kia riro ei tavini no Iehova i te riro anga ei tetai tuikaa no te au tangata?
[Tutu i te kapi 15]
I Iseraela i taito ra, ko te akatapu anga ki te Atua ra kua akatumuia mai i te anau anga
[Tutu i te kapi 16]
Ko te tumu anga o te akatapu anga Kerititiano na te iki anga ia