Me Tomo Mai te Aronga Keia e Pupui ta Ratou
I IKOYI, koia tetai tuanga akataka paruruia i Aperika Opunga, kua riro te au are mamaata ei au punanga ketaketa. E manganui te au patu e toru mita te teitei, kua akaotiia a runga ma te au auri kokoi, te au io kokoi, me kore te au pokaikai niuniu kokoi. Te au tangata tiaki au pa mamaata tei akatinamouia ma te au auri, te au pa, te au pirianganaoa, e te au roka oki. Kua akaketaketaia te au maramarama i te auri. E au pa auri tei akataka ke maira i te au pia moe mai i tetai atu tuanga o te are ra. I te po kua tuku uaia mai te au puakaaoa mamaata—te au Alsatian e te au Rottweilers—i to ratou ngai. Kua takore atu te au mori marama i te poiri, e kua tangitangi maru ua mai te au apinga komopiuta akamatakite maira me te meitaki ua ra.
Kare e tangata ekoko e te umuumuia ra kia tinamou to ratou au kainga. Te aue ra te au tumu tuatua o te nutipepa e: “Kua Takinoia te Ngai Nooanga e te Aronga Keia Rave Pupui Ra”; “Kua Aere Taetaevao ua te Aronga Mapu Keia Ra”; e “Kua Oripu ua i te Mataku, i te Riro Anga i te Au Pupu Kino [tetai Oire].” Ko te tutu teia i te au enua e manganui. Mei ta te Pipiria i totou maira, te noo tikai nei tatou i te au tuatau kikino.—2 Timoteo 3:1.
Te au tu raveanga kikino, kapiti katoa te au rave keia ma te au pupui, te tupu maata nei i te ao katoa. Te tupu maata nei, e kare e rauka i te au kavamani me kare te mareka kore nei ratou i te paruru i to ratou uaorai au tangata. I etai enua kare e rava te au akava e kare oki e rava ta ratou pupui, kare i papa meitaki kia akono atu i te au kapiki anga no te tauturu. Kare te maata anga o te au tangata i te pae mai e keu kia o atu ratou ki roto.
Kare e rauka i te aronga takinoia ra kia irinaki atu i te tauturu mei ko mai i te au akava ra me kare i te papuriki, kua vaioia atu kia paruru ia ratou uaorai. Kua tuatua tetai tangata pakari Kerititiano i tetai enua te akapuapingaia maira: “Me kapiki koe i tetai tauturu, ka akakinoia toou kopapa me kare ka tamateia koe e taua aronga keia ra. E akangaropoina atu i te tauturu no vao mai. Me ka aere mai tetai tauturu, e meitaki, inara auraka e tapapa atu i te reira me kare auraka e kapiki i te reira no te mea ko te kapiki anga i te reira penei te kapiki ua ra kia tere atu te taitaia.”
Paruru Anga e te Tuatua a te Atua
Noatu rai e kare te au Kerititiano i to teianei ao, te vai nei ra ratou i te ao nei. (Ioane 17:11, 16) No reira mei ia etai ke ra, ka maani ua ratou i te au apinga tau no ratou kia noo tinamou. Inara, kare mei te aronga e manganui tei kore ra e tavini ia Iehova, ka kimi ra te au tangata o te Atua ra i te paruru anga i roto i te au akapapa anga au kaveinga o te Kerititiano ra.
Ei tuke anga, te au tangata i etai enua i Aperika ra te akono purepure ra i te kimianga paruru no ratou uaorai mei te aronga keia ra. Penei ka vai tetai tangata purepure i te rima o tetai ke ra, i te umauma, me kare i te mokotua. I reira ka paraiia tetai manongi purepure ki roto i te vai ra, kua raveia etai au tuatuaanga purepure, e i reira kua manakoia e kare e rauka kia takinoia aia e te aronga keia ra. Ko etai ra ka tuku te au ei kura me kare au manongi purepure ki roto i to ratou au kainga, ma te irinakianga e na taua apinga ra e “akapapu” e ka akariro i te aronga keia kia akaruke ua mai kare e tamanata ia ratou.
Kare te au Kerititiano mou e rave i tetai ua atu tu purepure. Te akaapa ra te Pipiria i te au tu purepure ravarai, e te tika ra oki, no te mea ko taua au ravenga ra ka tuku atu i te au tangata kia piri atu ki te au temoni, ko ratou oki tei akatupu ana i te ta ua i te enua nei. (Genese 6:2, 4, 11) Te tuatua taka meitaki maira te Pipiria e: “Auraka kotou e purepure.”—Levitiku 19:26.
Te kimi maata ra tetai papaki tangata i te tinamou na te akapapaanga ia ratou ma te au pupui. Inara, ko te au Kerititiano, te manako ketaketa ra i te au tuatua a Iesu, tei tuatua ra: “Ko tei rave i te koke ra, ka mate ïa i te koke.” (Mataio 26:52) Kua rave te au tangata o te Atua ra i ‘te tupaki i ta ratou koke ei auri arote’ e kare oki e oko pupui ei paruru ia ratou mei te keia ra me kare te taanga.—Mika 4:3.
Ka peea me ka akanoonooia te au tangata tiaki ra ma te au pupui? I te mea e e iki anga naau uaorai teia, e akamanako na te raveanga i te reira ka tuku i te pupui ki roto i nga rima o tetai ke ra. Eaa ta tetai pu ka manakonako atu i te au tangata tiaki ra me ka aere mai tetai tangata keia? Ka manako atu ainei aia i te au tangata tiaki ra kia pupui i te keia ra me ka umuumuia ei paruru i te au tangata e te au apinga te paruruia ra?
Te turanga ta te au Kerititiano ka akono i te kopaeanga i te purepure e te au pupui oki ei apinga paruru atu penei ka akara anga neneva i nga mata o te aronga kare ra i kite i te Atua. Inara, te akapapu maira te Pipiria kia tatou: “Ko tei irinaki ia Iehova ra, e ora ïa.” (Maseli 29:25) Ia Iehova e paruru ra i tona au tangata ei katoa anga, kare ra aia e o atu ki te au turanga ravarai kia paruru atu i tona au tavini i te keia ra. Ko Iobu tetai tei maata ra te tiratiratu, inara kua tuku ua te Atua ra kia keiaia e te aronga aru ra ta Iobu au manu, e kua takake atu tona au tavini. (Iobu 1:14, 15, 17) Kua tuku katoa oki te Atua i te apotetoro ko Paulo kia kite i “te mate i te anana keia” ra. (2 Korinetia 11:26) Tera ra, kua apii te Atua i tona au tavini kia akono i te au kaveinga te ka akameangiti mai i te kino no te keia. Te akapapa katoa ra aia ia ratou ma te kite te ka tauturu ia ratou kia akono atu i te au tauta anga keia na roto i te au tu te ka akameangiti mai i te tupu anga te tumatetenga.
Akameangiti Anga i te Akakoko Anga Keia
Kua akakite mai te tangata pakari i te tuatau roa kua topa e: “No te ki kopu ra o te tangata apinga nui ra i ngere ei aia i te moe.” (Koheleta 5:12) I tetai tu, ko te aronga e apinganui ta ratou ka riro kia maata te apiapi ko te ruti i ta ratou au apinga e ka kore e moe no te manako apiapi.
No reira ko tetai mataara no te akameangiti mai kare i te apiapi anake mari katoa oki i te akakoko anga a te keia koia oki ko te kopae ke i te akaputuanga kia maata te au apinga okomaata. Kua tata te apotetoro akauruia ra: “Ko te au mea ravarai oki o teianei ao,—ko te anoano tika kore o te kopapa nei, e te anoano tika kore o te mata nei, e te akatietie o te ora anga nei—kare ia i to ko mai i te Metua ra, no teianei ao anake ïa.” (1 Ioane 2:16) Ko taua anoano rai te akakeu ra i te au tangata kia oko i te au apinga okomaata te akakeu ra ia etai ke kia keia. E ko “te akatietie o te ora anga nei” ka riro ei patianga i te aronga noinoi kia rave i te aru.
I te pae atu i te tamouanga i tetai tu akaaka, ko tetai atu paruru anga i te keia koia oki kia akakite e ko koe tetai Kerititiano mou. Me akaari koe i te aroa kia etai ke, e tiratiratu oki i taau au akonoanga, e te rave ra i te angaanga Kerititiano, ka rauka ia koe i te akatupu e kia manakoia mai i toou ngai ra ei tetai tangata meitaki, tei tau ra kia akangateiteiia. (Galatia 5:19-23) Ko taua tu Kerititiano manako meitakiia maira ka riro kia mamao roa atu te paruru anga i ta tetai apinga ta ra.
Me Aere Mai te Aronga Keia ma te Apinga Ta
Inara, eaa taau ka rave, me ka rauka i te aronga keia te tomo mai ki to kainga e ka aro mai ia koe? Kia maara e e maata atu te puapinga o toou oraanga i to te au apinga ra. Kua tuatua a Iesu Karaiti: “Auraka e akaoki atu i te kino: ko te moto mai i toou paparinga katau nei, e ariu katoa atu i tetai. E kia akava mai tetai tangata . . . i toou kakau, o atu katoa i toou pereue.”—Mataio 5:39, 40.
E ako anga pakari teia. Noatu rai e kare te au Kerititiano e anoanoia kia oronga akakite anga no te au apinga ki te aronga rave kino, penei ko te aronga keia ka riro kia ta ua me ka kite ratou i te tu arai, te kore e taokotai anga, me kare te akavare anga. E manganui to ratou, “no te kite kore i te akama,” e ngoie ua te akakeuia kia riri, kia akono tau kore ua.—Ephesia 4:19.
Te noo ra Samuel i roto i tetai apatimani. Kua araiia e te aronga keia ra te are katoa e kua aere atu mei tetai apatimani ki tetai apatimani, i te keiaanga. Kua rongo a Samuel i te au pupui, i te akangaangaa angaia te au ngutupa, e te kapikianga te au tangata, te tangianga, e te aueanga. Kare e rauka kia aere ke atu ki vao. Kua akaue atura Samuel i tana vaine e nga tamaroa e toru kia tuturi ki runga i te taua, e kia taaki i to ratou nga rima ki runga, e topiri i to ratou au mata, ka tatari ei. I te tomo vivikianga mai taua aronga keia ra ki roto, kua tuatua maru atura Samuel kia ratou ma tona mata te akara ra ki raro, no te kite anga e me ka akara atu aia i to ratou mata, penei ka manako ratou e ka akataka aia ia ratou i muri iora. “Tomo mai ki roto,” e nana ei. “E rave i ta kotou e anoano. Tei ia kotou te tika kia rave i tetai ua atu apinga. E Au Kite o Iehova matou, e kare matou e arai ia kotou.” Kua manga unui ki muri taua aronga keia ra no te reira. No tetai ora katoa, e 12 katoa o te au tangata e pupui ta ratou tei aere pupu mai ki roto. Noatu rai e kua aere ke atu ma te au apinga akamanea, te moni, e te au apinga electronic, kare te pamiri ra i papaia me kare i tipupuia ma te au matipi maata mei tetai papaki i roto i taua are maata ra. Kua akameitaki atu te pamiri o Samuel ia Iehova no to ratou au ora anga.
Te akakite maira teia e me ka kapitiia mai te moni e te au apinga kopapa ra, ka rauka i te aronga akakinoia e te keia kare ra ratou i arai atu penei ka akameangiti mai i te akakino anga kopapa ra.a
I etai tuatau te orongaanga a te Kerititiano ra i tetai akakite anga ka riro ei paruru i te akakino anga kopapa. I te aere anga te aronga keia ra e keia i te kainga o Ade, kua tuatua aia kia ratou: “Kua kite au e e mea ngata no kotou, e no reira kotou i o ei ki teianei tu angaanga. Ei Au Kite o Iehova, te irinaki nei matou e a tetai ra ka rava te kai na te au tangata ravarai nana uaorai e tona ngutuare tangata. Pouroa te au tangata katoatoa ka noo i roto i te au e te mataora oki i raro ake i te Patireia o te Atua.” Na te reira i akaparuparu mai i te tu takinga kino o taua aronga keia ra. Kua tuatua tetai o ratou: “Te mii nei matou e i aere mai matou ki toou ngutuare, inara ka tika koe kia kite e te mate pongi nei matou.” Noatu rai e kua apai ratou i etai apinga na Ade, kare ra ratou i akatuki atu iaia me kare i tona ngutuare tangata.
Te Vai Maruanga
Kare i te mea ngoie ua kia vai maru i roto i tetai turanga kino, e maata oki i te mea ko te akakoro anga maata a te aronga keia ra kia tamataku i ta ratou aronga e keia apinga ra kia kauraro ua. Ka tauturu te pure anga ia tatou. Ta tatou kapiki no te tauturu, noatu e muteki ua e te poto, te akarongoia maira e Iehova. Te akapapu maira te Pipiria kia tatou: “Tei te aronga tuatua-tika ra to Iehova mata, e tei ta ratou kapiki tona taringa.” (Salamo 34:15) Te akarongo maira Iehova ia tatou e ka rauka iaia i te oronga mai i te pakari kia akono maru ia ma tetai ua atu turanga.—Iakobo 1:5.
I te pae atu i te pure, ko tetai atu tauturu kia vai maru marie koia oki kia iki na mua eaa taau ka rave e kare oki e rave me ka keiaia taau au apinga. Inara, kare e rauka kia kite i mua akera eaa toou turanga te ka tupu kia koe uaorai. Inara, e mea meitaki kia tamanako i te au kaveinga, mei tei pakari ra oki kia tamanako i te au ravenga meitaki me rokoia mai koe i roto i tetai are te ka ra i te ai. Na te tamanako anga i mua akera ka tauturu ia koe kia maru ua, auraka kia mataku poitirere, e kia kore e rokoia e te akakino anga kopapa.
Te taka meitaki ra to Iehova manako no te keia: “Ko au ko Iehova tei inangaro i te tuatua-tau, e mea makitakita naku te mea āru e te takinga-kino.” (Isaia 61:8) Kua akauru atura Iehova i tana peroveta ia Ezekiela kia tata i te keia ei tetai ara kino roa. (Ezekiela 18:18) Inara, kua akaari mai taua puka Pipiria rai e ka akakore aroa ua aia i te ara a tetai tangata tei tataraara e ka akaoki mai i tana i rave keia ra.—Ezekiela 33:14-16.
Noatu rai te nooanga ki roto i tetai ao tei ki ra i te raveanga-kino, te rekareka ra te au Kerititiano i te manakonako anga no te oraanga i raro ake i te Patireia o te Atua, te tuatau e kore takiri ei te keia. No taua tuatau ra, te taputou ra te Pipiria e: “E noo ra [te au tangata o te Atua] ravarai ki raro ake i tana uaorai vine, e ki raro ake i tana uaorai suke, e kare tetai e akamataku mai; ko te vaa oki o Iehova Sabaota ra, tei tuatua mai.”—Mika 4:4.
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a Inara, te vaira te au kotinga kia raveia. Kare te au tavini o Iehova e taokotai atu i tetai ua atu turanga te aati ra i te ture a te Atua. Ei akatauanga, ko te Kerititiano kare e kauraro ua i te kukumi anga no te ainga.