Kimi Anga i Tetai Parataito
AKAKITEIA E PASCAL STISI
Kua vaitata te ope o te po, kare e tangata i runga i te mataara o te taoni o Béziers, i te tua apatonga o Varani. I te kiteanga i tetai paruru peni ouia o tetai toa oko puka akonoanga, kua tata maua ko toku oa ki runga i te reira ma te reta mamaata kerekere i te tuatua a tetai tangata kite Tiamani ko Nietzsche: ‘Kua mate te au atua. Kia roa te ora anga o te Tangata Teitei!’ Inara, na teaa i arataki iaku ki teia?
KUA anauia au i Varani i te 1951 ki roto i tetai pamiri Katorika e Itaria. I toku meangiti anga, e orote ua ana matou ki te tua apatonga o Itaria. I reira, kua rauka tataki tai i te vira te tiki o te Paretenia ko Maria. Te aaere ra maua ko toku papa ruau, kua aru au i teia au tiki maatamaata akamaneaia i te au upokotu anga ope kore na te pae maunga—inara ma te kore e irinaki anga. Kua akamutu au i taku apii i tetai apii akonoanga tei akaaereia e te au Jesuit. Inara, kare i maara ana iaku i te rongo anga i tetai apinga tei akamaroiroi i toku akarongo i te Atua.
I te tata anga au kia o ki roto i te apii teitei i Montpellier no te apii i te pae vairakau i akamata ei au i te akamanako no runga i te akakoroanga o te oraanga. Kua mamae toku papa i te tuatau o te tamaki i te au taime ravarai kua akara mai te taote iaia i runga i tona roi. Kare ainei e mea meitaki kia akaope i te tamaki i te akapou anga taime e te tauta anga i te rapakau i te au tangata mei ta te reira kino? Inara, te tupu ra te Tamaki Vietnam. Ei akaraanga, kiaku ko te ravenga tau ua no te rapakau i te maki cancer o te atemama, koia oki kia takore i te tumu i tupu ei te reira—te avaava. Akapeea te au maki tei tupu mai no te rava kore i te kai meitaki i te au enua kare e meitaki ana te tupu anga e tera tei tupu mai mei te kaikai anga maata i te au enua meitaki tikai? Kare ainei e mea meitaki i te akaatea i te au tumu akatupu e i te tautaanga i te rapakau i te au tupu anga kino tikai? Eaa ra i maata ei te mamae i te enua nei? Kua manako au e te vaira tetai apinga kino ma teia taiate ta ua, e kua akaapa au i te au kavamani.
Kua tataia taku puka reka e tetai tei akapueurikiriki, e ka kopi au i te au potonga tuatua mei te reira ki runga i te au paruru. Ma te marie, kua riro mai au tei akapueurikiriki, ma te kore e akarongo me kare e au ture akono, tei kore i inangaro i te Atua me kare i tetai pu. Iaku, e apinga maani ua te Atua e te akonoanga na tei puapinga e tei ririnui e raukai ia ratou te tutara e te takinokino i te toenga ia tatou. ‘E angaanga pakari na matou i te enua nei, e ka maata taau tutaki anga i te parataito i te rangi ra,’ i na ratou ei. Inara kua ope te tuatau o te au atua. Kua anoanoia e kia akakiteia te tangata. Ko te tataanga ki runga i te ngai papuriki tetai ravenga no te akakite anga kia ratou.
Tei tupu mai, kua tukunaia taku au apii ki te ngai rua. I teianei kua tata au e kia o i te apii te apii anga o te enua e te ecology i tetai apii teitei i Montpellier te vaira te meameaau anga i reira. Te maata i taku e apii ra i te ecology, te maata ia o toku reka kore anga i te kite i to tatou paraneta manea i te akataero angaia.
I te au mataiti ravarai i te tuatau orote, e aere ua ana au, te aere anga e tauatini ua atu kiro mita ia Europa. Koi teretere ei e te tuatuaanga ki te au anere aronga akaoro, kua kite au ma toku uaorai mata i te kino e te akape anga te takino ra i te taiate tangata. I tetai taime, koi kimi ei i tetai parataito, kua kite atu au i tetai ngai taatai manea tikai i te airani purotu o Crete e kua ki te reira i te inu. Kua maromaroa tikai au. Te vaira ainei tetai ngai parataito i te enua nei?
Oki Akaou ki te Enua
I Varani kua akakite aere te aronga ecology no te oki akaou anga ki te enua ei ravenga no te au tumatetenga o te taiate. Kua inangaro au i te angaanga ma toku nga rima. No reira kua oko au i tetai are toka takere i tetai vira meangiti i raro mai i tetai puke maunga o te au Maunga Cévennes i te tua tonga o Varani. I runga i te ngutupa, kua tata au “Parataito i Teianei,” te tuatua no te aronga hippie Marike. Kua riro mai tetai mapu vaine Tiamani te aere ra na te reira ngai ei tokorua noku. Kare au i inangaro ana i te akaipoipo ki mua i te tangata maata o te vira, e komono no te akatereanga. E i roto katoa i te are pure? E akarukeia atu!
I te maata anga o te taime, kua aere vaevae ua maua, e rouru roa toku e te uruuru vaa akara anga mariko anga kore. Kua reka tikai au i te tatanu anga i te au ua rakau e te au rau rakau. I te tuatau maana e auika te rangi e kua imene te au cicada. E kakara tikai te au tiare ngangaere, e vaivai tikai te au ua rakau Mediterranean ta maua i tanu—te au vine e te au tuke! I te akara anga kua kitea e maua to maua ngai parataito.
Kua Ara te Irinaki Anga i te Atua
I te apii teitei, kua apii ana au i te cellular biology, embryology, e te anatomy, e kua umere tikai au i te ngata e te rotai anga o teia au apinga pouroa. I teianei kua rauka iaku te manakonako e te akara atu i te au mea anga i te au ra, kua mareka tikai au i tona manea e te rauka anga kia vai ua. No tetai au ra kua maeu ua mai te puka no te au mea anga ki mua iaku. I tetai ra i te aaere anga roa i te au puku maunga e i muri ake i te manako oonu anga no runga i te oraanga, kua taopenga au e te vaira tetai Tei Anga. Kua manako au i roto i toku ngakau i te irinaki i te Atua. I mua ana, kua kitea e au te ki kore o toku ngakau, te tu maromaroa. Te ra i akamata ei au i te irinaki i te Atua, kua tuatua au kiaku uaorai, ‘E Pascal, kare koe e noo akaou ko koe ua.’ E manako anga umere tikai.
Kare i roa, kua tu maua ko toku tokorua i te tamaine meangiti—ko Amandine. Kua akaperepere au iaia. I teianei te irinaki nei au i te Atua, kua akamata au i te akangateitei i tetai au ture akono taku i kite. Kua akamutu au i te keia e te pikikaa, e kare i roa ana kua kite au e kua tauturu teia iaku kia kopae i te au manamanata e manganui ma te aronga i te pae mai iaku. Ae, kua tupu te au manamanata kia maua, e kare toku parataito i ki meitaki mei taku i manakonako ra. Kua taangaanga te aronga tanu vine i reira i te au apinga tamate manumanu e te au apinga tamate i te teita tei akataero i taku au apinga tanutanu. Inara kare rai taku ui anga no runga i te tumu o te kino i pauia. Pera katoa, noatu e maata taku i tatau no runga i te oraanga pamiri, kare teia i akakore ana i te au karo riririri ma toku tokorua. E iti ua to maua taeake, i te aronga e au taeake kare e tiratiratu ana; kua tauta tetai i te akariro i toku tokorua kia pikikaa iaku. Te vaira tetai parataito meitaki atu.
Te Pau Anga ki Taku Au Pure
Na roto i toku uaorai tu, kua pure putuputu au e kia arataki te Atua iaku i te oraanga. I tetai popongi Tapati kua aere mai tetai vaine oaoa ko Irène Lopez tona ingoa e tana tamaiti meangiti ki to matou ngutupa. Koia tetai o te Au Kite o Iehova. Kua akarongo au ki tana i tuatua e kua ariki e kia oki akaou mai. E rua nga tangata i atoro mai iaku. Mei ta matou uriuri anga, kua maara iaku e rua apinga—te Parataito e te Patireia o te Atua. Kua akono meitaki au i te reira au manako ki toku ngakau, ma te au marama i topa, kua marama au e a tetai ra ka tau au kia akatano i toku oraanga ki te au turanga a te Atua me te inangaro ra au i te akava ngakau ma e kia rauka te mataora tikai.
Kia akarotai i to maua oraanga ki te Tuatua a te Atua, i te akamata anga kua inangaro toku tokorua i te akaipoipo iaku. I reira kua piri atu aia ma te au tangata tei akavaavaa i te Atua e tana au ture. I te oki mai anga ki te kainga i tetai aiai tupu anga rau, kua poitirere tikai au. Kare e tangata i to matou kainga. Kua akaruke toku tokorua, kua apai aia i ta maua tamaine e toru mataiti. No tetai au ra kua tiaki au e kia oki mai raua—inara ma te puapinga kore. I te mea e ka akaapa i te Atua, kua pure au kiaia kia tauturu mai iaku.
I muri poto maira, kua rave mai au i te Pipiria, e kua noo ki raro i tetai tumu tuke, e kua akamata i te tatau. Ko te tika, kua akono au i tana au tuatua. Noatu kua tatau au i te au puka tuke ravarai na te aronga psychoanalyst e te psychologist, kare rava au i kite ana i tetai pakari mei teia ra. Ma te tau, kua akauru tu-Atua ia teia puka. Kua poitirere tikai au i ta Iesu apiianga e tona marama anga i te tu o te tangata. Kua akapumaanaia au e te Salamo e kua poitirere tikai i te pakari tau o Maseli. Kua kite mai au e koi meitaki ei te apii anga i te au mea angaia no te akavaitata anga i tetai ki te Atua, ka akaari ua mai te reira i ‘tetai pae o tona ra au aerenga.’—Iobu 26:14.
Kua akaruke katoa mai te Au Kite kiaku i te au puka Te Tuatua-Mou te Ka Arataki ki te Ora Mutukore e te Te Akariro Anga i Toou Oraanga Ngutuare Tangata kia Mataora.a Te tatau anga i te reira kua puera toku nga mata. Kua tauturu mai te puka Tuatua-Mou iaku kia marama e eaa ra te tangata i aro atu ei i te taero te totoa ra, te au tamaki, te maata i te ta ua, e te tamataku anga o te takore nukiria. E mei ta te rangi muramura taku i kite mei taku ngai tanutanu anga te akakite ra i tetai reva meitaki a tera mai ra, te akapapu mai nei teia au tupu anga e te vaitata mai nei to te Atua Patireia. E no te puka Oraanga Ngutuare Tangata, kua umuumu ua atu au i te akaari i te reira ki toku tokorua e kia akakite kiaia e ka rauka ia maua te mataora na te taangaanga anga i ta te Atua ako anga. Inara kare te reira e rauka.
Tere Anga ki Mua i te Pae Vaerua
Kua inangaro au e kia maata atu taku ka kite, no reira kua pati au ia Robert, e Kite, kia atoro mai iaku. Kua poitirere tikai aia, kua akakite atu au kiaia e kua inangaro au e kia papetitoia, no reira kua akamataia tetai apii Pipiria. Kua akamata au i te tuatua ki tetai no runga i taku e apii ra, e kua akamata au i te orongaanga i te au puka tei rauka mai iaku i te Are Uipaanga Patireia.
E orai, kua tata au e kia o atu ki roto i te apii maani apinga. Kua kite i te meitaki ka rauka i te Tuatua a te Atua i te rave no tetai tangata, kua opu au i te au tuatau ravarai no te tutu aere ua ki te au taeake apii e te au puapii. I tetai aiai, kua aravei au ia Serge i te ngai aere anga. E au makatini tana i tona nga rima. “Te kite nei au e reka ana koe i te tatau,” i naku ei kiaia. “Ae, inara te reka kore nei i teia.” “Te inangaro ainei koe i tetai apinga meitaki i te tatau?” Kua ui atu au kiaia. Kua uriuri meitaki tikai maua no runga i te Patireia o te Atua, i muri mai i te reira kua ariki aia i etai puka Pipiria. I tera mai epetoma, kua aere maua ki te Are Uipaanga Patireia, e kua akamata ia tetai apii Pipiria.
I tetai ra kua pati atu au kia Robert me ka rauka rai iaku i te tutu aere mei tera are ki tera are. Kua aere aia ki tona pia vairanga kakau e kua kitea mai tetai kakau noku. I tera mai Tapati, kua aere au ma te taime mua ki roto i te angaanga orometua e ia katoa. I te openga ra, ia Mati 7, 1981, kua akatutu au i toku akatapu anga ki te Atua ko Iehova na te papetito anga.
Tauturu i te Tuatau Taitaia
I te reira taime kua kitea e au e kiea ngai te noo ra a Amandine e tona mama. Aue, kua arai tona mama—i te pae ture, kia tau ki te au ture o te enua te ngai te noo ra aia—kia kore au e akara i taku tamaine. Kua mii tikai au. Kua akaipoipo to Amandine mama, e kua tae toku taitaia ki tetai tu akaaka ou i te rauka anga tetai akakite tureia e kua akaangai tana tane i taku tamaine—kare au i akakite ia ana. Kare oku au tika anga no taku tama. Noatu te maro anga i te pae ture, kare i rauka iaku te au tika anga no te akara iaia. Kua manako au e te apai ra au e 50 kiro karama i runga i toku mokotua, ko toku mamae anga ia.
Inara kua akapumaana ta Iehova Tuatua iaku i tetai au mataara. I tetai ra kua taitaia tikai au, kua ripiti ua au i te au tuatua a Maseli 24:10 “Kia potopoto to aʼo i te rā i eke ei ra, kua iti roa toou maroiroi.” Kua tauturu mai teia irava iaku auraka e paruparu. I tetai atianga, i muri ake i te tauta anga no te akara akaou i taku tamaine, kua aere au ki runga i te angaanga orometua e kua mou piri tikai i te tatai o taku kete. Na roto i taua au tuatau ngata, kua rauka iaku i te kite i te tika tikai o te tuatua a Salamo 126:6, te na ko ra: “Ko tei aere oki ma te aue ra, i te apai aere anga i te ua e ruru aere ra, ka oki akaou mairai ïa ma te rekareka, i te apai katoa anga mai i tana ra au ruru.” Ko tetai apii anga puapinga taku i apii mai koia oki me e au timata anga pakari tikai toou, i te mea kua rave koe i tei rauka ia koe, ka anoanoia koe kia tuku i te reira ki muri e kia tamou ua atu i roto i te angaanga a Iehova. Ko teia ua te mataara e raukai toou rekareka.
Itaeanga no Tetai Apinga Meitaki Atu
I te kite anga i te au taui anga taku i maani, kua oronga mai toku nga metua i te tauturu kia tamou ua atu au i taku au apii i te apii teitei. Kua akameitaki au ia raua, inara i teianei e akakoro anga ke taku. Kua akarangatira te tuatua mou iaku mei te au apiianga tangata, te ravenga purepure, e te akara etu. I teianei e au taeake tikai toku te ka kore e tamate tetai e tetai i te tamaki. E kua rauka iaku te pau anga i te openga ra ki taku au uianga eaa ra i maata ei te mamae i te enua. Ma te akameitaki anga kua inangaro au i te tavini i te Atua ma toku maroiroi katoa. Kua oronga a Iesu iaia uaorai ki tana angaanga orometua, e kua inangaro au i te aru i tana akaraanga.
I te 1983, kua akaruke au i taku pitiniti maani apinga e kua riro mai ei orometua tamou. I te pau anga i taku au pure, kua kitea e au tetai angaanga i tetai taime i roto i te paaka ei tauturu iaku. Mei teaa te rekareka anga i te tae atu anga ki te apii painia maua ko Serge, te mapu tane taku i tutu aere i te apii maani apinga! I muri ake i te toru mataiti ei painia tamou, kua inangaro au i te rave ma te maata i roto i ta Iehova angaanga. No reira, i te 1986, kua ikiia au kia riro mai ei painia takake i tetai taoni manea o Provins, kare e mamao ana mei a Paris. E putuputu te taime, me oki mai ki te kainga i te aiai, kua tuturi au ki raro e na roto i te pure kua akameitaki ia Iehova no te au ra meitaki tei rauka iaku i te akapou i te tuatua anga ki tetai no runga iaia. E tikai, ko toku rekareka anga maata roa atu i te oraanga koia oki ko te tuatuaanga ki te Atua e te tuatuaanga no runga i te Atua.
Ko tetai atu rekareka maata iaku koia oki ko te papetito anga o toku mama e 68 mataiti tei noo ki Cébazan, e vira meangiti i te tua tonga o Varani. I te akamata anga toku mama i te tatau i te Pipiria, kua tuku atu au i te au kopenga o Te Punanga Tiaki e te Awake nana! E peretana manako tikai aia, e kare i roa ana kua kite aia i te tuatua mou i roto i tana e tatau ra.
Betela—Tetai Parataito Pae Vaerua Umere Tikai
I te iki anga te Taiate Punanga Tiaki i te akameangiti i te numero o te au painia takake, kua tata atu e kia o i te Apii Terenianga Orometua e Betela, te manga opati o te Au Kite o Iehova i Varani. Kua inangaro au i te akaruke i te reira kia Iehova kia iki e ko teea ngai te ka tavini meitaki atu au iaia. I nga marama i muri mai, ia Titema 1989, kua patiia mai au ki Betela i Louviers, i te tua tokerau opunga o Varani. Kua riro teia ei tupu anga meitaki, kua akariro te ngai e kia rauka iaku i te tauturu i toku teina e toku taokete kia akono i to maua nga metua me rokoia raua e te maki. Kare e rauka iaku i te rave i teia iaku i roto i te angaanga mitinari i tetai tauatini kiro mita te mamao.
E atoro mai ana toku Mama iaku i tetai taime i te Betela. Noatu me e akaatinga nana no te noo mamao mai mei iaku, kua akakite putuputu mai aia kiaku: “E noo ki Betela, e Tama. Te mataora nei au e te tavini nei koe ia Iehova na teia mataara.” Ma te maromaroa kua takake toku nga metua. Te anoano nei au i te kite atu ia raua i tetai enua tauiia ki roto i te parataito tika tikai!
Kua irinaki au e ko tetai are tei tau te tuatua “Parataito i Teianei,” ko te Betela ia—te “Are o te Atua”—e pae vaerua te parataito tikai, koia ra, e te tutara ra te tu pae vaerua i Betela. Kua rauka ia matou te tuatau no te tatanu i te ua o te vaerua. (Galatia 5:22, 23) Te kaikai vaerua puapinga tei rauka ia matou i te tuatau o te uriuri anga tia Pipiria i te au ra e te apii na te pamiri i Te Punanga Tiaki kua tauturu i te akamaroiroi iaku no te angaanga i te Betela. Pera katoa, i te mea kua rauka iaku te kapiti atu ki te au taeake tungane e te tuaine pae vaerua tei tavini tiratiratu ana ia Iehova no tetai raungauru mataiti kua akariro ia Betela ei ngai takake tikai e tupu ei i te pae vaerua. Noatu kua akatakakeia au mei taku tamaine no tetai 17 mataiti i teianei, kua kite au i te au mapu maroiroi e manganui i Betela, taku i manako ei tamariki naku, e i to ratou tere anga kia mua i te pae vaerua te rekareka ra au. Tere atu i te varu mataiti, kua rauka iaku te au tuku angaanga tukeke e itu. Noatu kare teia au taui anga i ngoie ana, kua riro te reira tereni anga ei mea puapinga no te tuatau roa.
I tanu ana au i tetai pi tuke tei uua mai e anere ua atu. Mei te reira rai, kua kite ana au i te reira me tanu koe i te mea kino, ka kokoti rai koe e anere taime ma te kino tikai—e kare e okotai mou. Mei te apii rai te kiteanga te ngai e aka tutaki anga te au apiianga. Ka inangaro au kia kore rava e tata e kia o ki roto i taua apii, kareka ra, kia maata mai i ta Iehova au tu. Mei teaa ia akameitaki anga no te aronga mapu tei utuutuia e te au metua Kerititiano! Kare e ekoko anga, e mea meitaki i te tanu i te mea meitaki i roto i ta Iehova angaanga e kia kokoti e anere ua atu taime te au e te merengo anga.—Galatia 6:7, 8.
Iaku e painia ra, e aaere ana au i tetai taime na te pae i te toa oko puka akonoanga i runga i te paruru kua tata maua i tetai tuatua patoi anga. Kua aere ana au ki roto e kua tuatua ki te ona no runga i te Atua e tana akakoroanga. Ae, te ora nei te Atua! Tei maata atu, e Metua tiratiratu, a Iehova, te Atua mou anake, kare e akaruke ana i tana tamariki. (Apokalupo 15:4) Kia kitea e te manganui mei te pa enua te parataito vaerua i teianei—e te Parataito akaoki akaouia mai te aere maira—na te tavini anga e te akapaapaa anga i te Atua ora, ko Iehova!
[Tataanga Rikiriki i Raro]
a Neneiia e te Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Au Tutu i te kapi 26]
Akakeuia e te au umere o te au mea angaia, kua iki au i toku ngakau kia irinaki i te Atua. (Katau) I roto i te angaanga Betela i teianei