Au Mapu​—E Akamatau i to Kotou Kite Ngakau!

“Te kai pakari ra, na te tangata pakari ïa, na te aronga no te mātau i kite ei to ratou ngakau i te meitaki e te kino.”​—EBERA 5:14.

1, 2. (a) Akapeea te aiteanga i to tatou turanga i teianei tuatau ki to te au Kerititiano taito i Ephesia ra? (e) Eaa te au tu kite te ka paruru ia koe mei te tu kino ra, e akapeea koe me akatupu ia ratou ra?

“KIA matakite i to kotou aerenga, eiaa mei ta te kite kore, mei ta te aronga pakari ra. Ma te taporoporo marie i te tuatau, no te mea e tuatau kino teia.” (Ephesia 5:15, 16) I te mea kua tata te apotetoro ko Paulo i taua au tuatua ra e rua tauatini mataiti kua topa, “ko te au tangata kikino e te aronga pikikaa ra, [kua] tupu rai to ratou kino, e [kua] maata atu oki.” Te ora nei tatou i “te tuatau tupu anga te kino maata,” me kare mei ta tetai atu urianga i taiku mai, e au tuatau te “ki ra i te tu kino.”​—2 Timoteo 3:1-5, 13; Phillips.

² Inara, ka rauka ia koe te kopae atu i te akakino anga na te au tu kino penei te tapapa maira i toou arataa, na te akatupuanga i te “pakari, . . . te kite, e te akono meitaki.” (Maseli 1:4) Te tuatua ra Maseli 2:10-12: “Kia o mai te pakari ki roto i to ngakau na, e kia riro te kite ei mea mataora i to vaerua ra; Na te akono meitaki e tapapa ia koe i reira; e na te kite e tiaki ia koe; Kia ora ko i te arataa o te tangata kino ra, i te tangata e tuatua i te tuatua akatotoa ra.” Inara akapeea tikai e raukai ia koe kia akatupu i taua au tu kite ra? Te tuatua ra Ebera 5:14: “Te kai pakari ra, na te tangata pakari ïa, na te aronga no te mātau i kite ei to ratou ngakau i te meitaki mei te kino.” Mei tetai ua atu tu karape ra, te umuumuia ra te terenianga kia matau i te taangaanga i te kite ngakau. Te aiteanga tikai o te tuatua Ereni ta Paulo i taiku ‘kia akamatauia mei tetai tangata tei tereniia ra kia akamaroiroi i te kopapa.’ Akapeea koe me akamata i taua terenianga ra?

Akamatauanga i Toou Kite Ngakau

3. Akapeea koe me taangaanga i toou au mana kite me ka patiia koe kia rave i tetai ikianga?

³ E akamanako ana e ko toou kite ngakau​—te rauka anga ia koe te kite i te meitaki e te kino—​ka akamatauia ‘na te taangaanga.’ Me ka tika koe kia tuku i tetai iki anga, e takitai ua ake te riro anga ei iki anga pakari me ka manako ua koe, ka rave viviki ua, me kare ka aru ua i te urupu ra. E riro ei ei au tuku anga iki anga pakari, ka tika koe kia taangaanga i toou kite ngakau. Akapeea ra? Te mea mua, na te kimikimianga tika tikai i te turanga e kia rauka te au tika ravarai. E ui i te au uianga me ka umuumuia. E akataka eaa te au mea tau naau kia rave. Te tuatua ra a Maseli 13:16: “E angaanga te tangata karape katoa ma te kite.” I muri mai e tauta kia akataka ko teea te au ture Pipiria me kare au kaveinga te piri ra ki taua tumu ra. (Maseli 3:5) Inara, kia rave i te reira, ka tika kia rauka ia koe te kite i te Pipiria. No reira a Paulo i akamaroiroi ei ia tatou kia kai i te “kai pakari ra”​—kia kite i “te tipoto, e te tiroa, e te oonu, e te teitei” o te tuatua mou.​—Ephesia 3:18.

4. Eaa ra te kite i ta te Atua au kaveinga i puapingaiai?

⁴ E mea tau kia rave i te reira, i te mea e apa ua tatou, e rave ua i te ara. (Genese 8:21; Roma 5:12) “E pikikaa maata to te ngakau i te au mea katoa nei, e kua kino takiri,” ta Ieremia 17:9 i tuatua. Me kare e au kaveinga tau i te Atua ra ei arataki ia tatou, ka akavare tatou ia tatou uaorai kia manako e e meitaki tetai apinga kino ra​—no te mea ua te inangaro ra to tatou kopapa i te reira. (Akaaite ia Isaia 5:20.) Kua tata te tata taramo: “E akapeea te tangata ou i te tamā anga i tona arataa? i te akono marie anga kia tau ki taau ra tuatua. No taau ra au ikuiku anga i raukaʼi iaku te kite; i rikarikaʼi au i te au arataa pikikaa ravarai.”​—Salamo 119:9, 104.

5. (a) Eaa ra etai au mapu i aru ei i te au arataa pikikaa? (e) Akapeea tetai mapu i te akariro anga i te tuatua mou nona uaorai?

⁵ Eaa ra etai au mapu tei tupu mai i roto i te au ngutuare Kerititiano i aru ei i te au arataa pikikaa? Kua riro ainei e kare taua aronga ra i ‘akataka tikai i to te Atua ra anoano, tei meitaki, e te tau, e te apa kore oki’? (Roma 12:2) Penei kua aere tetai papaki ma to ratou au metua ki te au uipaanga e ka rauka i te tuatua i etai o te au apiianga tumu o te Pipiria. Inara me patiia kia oronga akapapuanga no to ratou akarongo me kare kia akataka mai i etai au apinga oonu mai no te Tuatua a te Atua ra, e putuputu to ratou kite i te riro ei mea papaku ua. E ngoie ua i te akaaere ke i taua tu mapu ra. (Ephesia 4:14) Me ko te tika teia noou, eaa koe ka kore ei e akapapa kia rave i te au taui anga? Te maara ra i tetai tuaine ou e: “Kua rave au i te kimikimi anga. Kua ui au kiaku uaorai, ‘Akapeea au i kite ei e ko teianei te akonoanga tika? Akapeea au i kite ei e e Atua tetai ko Iehova tona ingoa?’ ”a No te akara matatio matakiteanga i te au Tuatua Tapu kua akairinaki iaia e te au apinga tana i apii ra mei tona nga metua e tika tikai ia!​—Akaaite ia Angaanga 17:11.

6. Akapeea koe e ‘kitea ia i te mea mareka na te Atu’ e Iehova ra?

⁶ Akapapaia ma te kite i te au kaveinga a Iehova, ka ngoie ua te “kitea ia [koe] te mea mareka na te Atu.” (Ephesia 5:10) Inara, ka peea me kare i papu ia koe te aerenga pakari i tetai turanga taka ke? E pure kia Iehova no te aratakianga. (Salamo 119:144) E tamata i te tuatua kapiti anga ma toou nga metua me kare ma tetai Kerititiano pakari. (Maseli 15:22; 27:17) Ka kitea katoaia te aratakianga tauturu na te kimikimianga i te Pipiria e i te au puka a te Punanga Tiaki. (Maseli 2:3-5) Te maata atu taau taangaanga i toou kite ngakau, ko te riro anga ia kia kokoi atu te reira.

Akaarianga i te Kite Karape i te Tamataora

7, 8. (a) Akapeea koe i te taangaanga i toou kite ngakau i te akatakaanga me ka aere koe ki tetai akaputuanga me ka kore ainei? (e) Eaa te manako anga no te Pipiria no te tamataora anga?

⁷ E akara tatou i teianei e akapeea koe me taangaanga i toou kite ngakau i roto i etai au turanga. Ei akatauanga, e tamanako ua, e kua patiia mai koe ki tetai akaputuanga. Penei kua rauka mai ia koe tetai pepa neneiia ei akatakaanga i taua akaputuanga ra. Kua akakiteia kia koe e maata te Au Kite mapu te ka tae mai ki reira. Inara e moni anoanoia tetai ei tutaki i te moni akapouia ki reira. Ka tau ainei koe kia aere atu?

⁸ Ka tika, kia taangaanga koe i toou kite ngakau. Te mea mua e akara i te au tika. Eaa te maata anga o teianei akaputuanga? Koai ma i reira? Eaa te ora e akamatai? Aea e akaoti ei? Eaa te au angaanga tei paraniia ra? Akapeea te akaaere anga i te reira? I muri ake, e rave i etai kimikimi anga, na te akaraanga i te “Au Akaputu Anga Akapapaia,” e te “Tamataora Anga” oki i roto i te Watch Tower Publications Index.b Penei eaa ta taau kimikimi anga ka akakite mai? Ko tetai apinga, e kare a Iehova e akaapa i te akaputu anga kia tamataora. Ko te tika, te tuatua ra Koheleta 8:15 e kapiti atu ma te raveanga angaanga maata, “kare oki o te tangata nei meitaki i raro ake i te rā nei, mari ra kia kai, e kia inu, ka rekarekaʼi.” Eaa oki, kua aere a Iesu Karaiti uaorai ki etai kaikai anga e ki tetai akaipoipo anga oki. (Luka 5:27-29; Ioane 2:1-10) Kia rave tauia, ka puapingaia te akaputuanga.

9, 10. (a) Eaa etai tu kino te orongaia maira i etai akaputuanga (e) Eaa etai uianga penei ka ui koe ia koe uaorai i mua ake ka akatikai me ka aere koe ki tetai akaputuanga me ka kore ainei?

⁹ E tika ra, ko te au akaputuanga kare i akanoonoo meitakiia penei ka akatupu i te taitaia. Ia 1 Korinetia 10:8, ka tatau tatou e akapeea te au taokotai anga pakari kore i te taki atu anga ki te akaturi e te tamate anga “e rua ngauru e toru ara i te tausani i te rā okotai ra.” Ko tetai atu akamatakiteanga akameitaki mai te kiteia ra ia Roma 13:13: “Ei aerenga manea to tatou mei te aerenga ao ra; auraka ma te akatietie e te kona, auraka ma te tuatua viivii e te kanga ra, auraka ma te māro e te vareae.” (Akaaite ia 1 Petero 4:3.) E tika, kare e numero e rauka kia akatakaia e eaa te manganui ka tau no tetai akaputuanga. Inara na te kite akatupuanga i akaari mai e ko te au akaputuanga maata, e ngata atu no te akaaere anga i te reira. Te au akaputuanga meangiti mai, kare e ngoie ua te riro ei au “pati tau kore.”​—Galatia 5:21, Byington.

¹⁰ Kare e ekoko anga e ka akamura mai taau kimikimianga i etai atu au uianga, mei: Ka tae mai ainei etai aronga Kerititiano kua pakari ki taua akaputuanga ra? Pera katoa oki, koai, te ka akaaere i te reira? Ko te akakoroanga ainei o taua akaputuanga ra kia akatupu i tetai taokotai anga tau me kare kia akapuapinga i tetai i te pae moni? E au ture anga ainei etai e koai ma te ka akaputu mai? Me ko te openga epetoma taua akaputuanga ra, ka akaotiia ainei i tetai ora tau kia raukai i te aronga tei akaputu maira te aere ki te angaanga orometua Kerititiano i tetai ra maira? Me e akatangi anga imene e te ura tetai, ka tau ainei ia ma te au turanga Kerititiano ra? (2 Korinetia 6:3) Kare te uianga i taua au uianga ra i te mea ngoie ua. Mari ra te akamatakite maira Maseli 22:3: “E kite mamao te tangata pakari i te kino, e kua pipini iora; te aere ua atura te kite kore, e mate atura.” Ae, ka rauka ia koe kia kopae ke i te au turanga kikino ra na te taangaanga i toou kite ngakau.

Kite Karape i te Paranianga i Toou Kite Apiianga

11. Akapeea te aronga mapu i te taangaanga i to ratou kite ngakau i te paranianga i to ratou tuatau ki mua?

¹¹ Te tuatua ra te Pipiria e e mea pakari kia parani no te tuatau ki mua. (Maseli 21:5) Kua uriuri manako ainei koe e toou nga metua no toou tuatau ki mua? Penei te parani ra koe kia tomo ki te angaanga orometua i te au tuatau katoa ei painia. E tika ra, kare atu e iki anga angaanga te ka apai mai kia maata atu te merengo anga. Me te tatanu ra koe i te au ravenga apii anga meitaki e te akatupu ra i te au tu karape i te angaanga orometua, te teateamamao ra koe no teianei angaanga marekaanga. Kua manako ainei koe e akapeea te turu anga ia koe uaorai i te angaanga ei orometua ra? Me, i te tuatau ki mua, ka iki koe kia akono i tetai pamiri, ka rauka ainei ia koe i te utuutu i taua apainga kapitiia maira? Te raveanga i te au ikianga tau e te tika no taua au apinga ra ka umuumuia kia taangaanga i te kite ngakau.

12. (a) I akapeea etai ngutuare tangata i te ikianga kia akono tau ki te tauianga i te turanga no te puapinga? (e) Te tuke ra ainei te raukaanga etai apiianga kapitiia mai ma te akakoroanga ei painia? E akataka mai.

¹² I etai ngai ka rauka kia rave i te terenianga i tetai angaanga karape. Te vaira te aronga mapu tei apii i te pitiniti a te pamiri me kare ka rauka mai te terenianga mei ko mai i te au oa kua pakari e pitiniti ta ratou. Kua rave etai i te tereni anga i te apii te ka riro ei mea puapinga no te tutaki no tetai oraanga a muri akera. I te au ngai kare e tauturu e rauka mai, i muri ake i te manako matakite anga penei ka akapapa te au metua kia rave ta ratou au tamariki i etai au angaanga apii i muri ake i te apii teitei ra. Na te paranianga i teianei tu kia rauka te akono i te au apainga na te aronga kua pakari e maata atu oki kia raukai kia rave i te tavini ei painia no tetai tuatau roa kare ia i te mea tau kore ma te tukuanga i te Patireia o te Atua ei mea mua. (Mataio 6:33) E kare oki te apiianga kapiti mai e akakore i te tavinianga ei painia. Ei akatauanga, ko tetai Kite ou ra, kua inangaro kia painia aia no tetai tuatau roa. I muri ake i te oti anga tana apii teitei, tona nga metua​—e nga painia putuputu raua uaorai—​kua akapapa kia rave aia i etai apiianga ei tauturu iaia. Kua rauka iaia te painia iaia e apiiia ra, e i teianei kua rauka iaia tetai angaanga karape ei turu iaia uaorai i tana raveanga tavini ei painia.

13. Akapeea te au pamiri i te tare anga tau i te akapouanga no te kite apiianga kapitiia mai?

¹³ I te tumu no te apiianga kia kite i te pae mai, e tika to te pamiri e te apainga oki kia rave i tetai ikianga nona uaorai. Me e tau tikai te iki anga i taua apiianga ra, ka riro ia ei tauturu meitaki. Inara, penei ka riro ei ereere. Me te manako ra koe i taua tu apiianga ra, eaa taau akakoroanga? Ei teateamamao anga ainei ia koe uaorai kia akono i te au apainga a tei pakari ra na roto i te tu ngateitei? Me kare “te kimi ra ainei koe i te au apinga maata noou uaorai”? (Ieremia 45:5; 2 Tesalonia 3:10; 1 Timoteo 5:8; 6:9) Akapeea i reira te aruaruanga i te apiianga mamao ke atu mei te kainga, penei kia noo i tetai ngai puakapa anga? Ka riro ainei te reira ei mea pakari i te manako anga no ta Paulo akamatakiteanga e, “e kino te tuatua meitaki i te kapiti anga kikino ra”? (1 Korinetia 15:33); 2 Timoteo 2:22) Kia maara katoa, e “te poto nei te tuatau.” (1 Korinetia 7:29) Eaa te maata o te taime taau ka akapou ki taua apiianga ra? Ka akapou ainei i te maata anga o toou au mataiti mapu anga? Me koia ia, ka akapeea koe i te akonoanga i ta te Pipiria akamaroiroi anga kia “akamanako i Tei anga ia koe i to ou anga ra”? (Koheleta 12:1) Pera katoa oki, ka akatika ainei te au aerenga taau ka rave i te au angaanga Kerititiano puapinga maata mei te aere anga ki te uipaanga, te rave tutu aere, e te apiianga naau uaorai? (Mataio 24:14; Ebera 10:24, 25) Me te anoano maata ra toou kite ngakau, kare rava e kore toou manako anga no te au akakoroanga pae vaerua ia koe e toou nga metua e parani ra no toou tuatau ki mua ra.

Akangateitei Anga i te Aere Kapiti Anga

14. (a) Eaa te au kaveinga tau kia arataki i te aerenga kapitianga nga tokorua ia raua e akaari ra i te inangaro anga tetai no tetai? (e) Akapeea etai au tokorua i te akaari anga i te iki anga tau kore i teianei turanga?

¹⁴ Tetai atu ngai te umuumuia ra toou kite ngakau, ko te aere kapiti anga i mua ake i te akaipoipo anga. E mea matauia kia anoano i te akaari i te inangaro ki tetai taau e manako atura. Nga tokorua akono tau i te Pee na Solomona ra i te akara anga kua akakite i etai tu inangaro i mua ake i to raua akaipoipo anga. (E Pee na Solomona 1:2; 2:6; 8:5) I teia tuatau nei, ko etai tokorua te aere kapiti ra penei kua manako ngakau aiteite e te tau ua ra kia mou rima, te ongianga, e te takaveanga oki, e me te manako atura ki te akaipoipo anga. Inara kia maara: “Ko tei irinaki ki tona uaorai ngakau, e neneva ïa.” (Maseli 28:26) E mea tumatetenga ra e, ko etai tokorua kua akaari i te iki anga kino na te tukuanga ia ratou uaorai ki roto i te au turanga te ka akariro kia rave ua i te apa. Kua riro te akakite anga inangaro kia ketaketa roa e kua kore e rauka kia akonoia; kua tupu maira te au angaanga viivii e kua tere atu ki te raveanga akaturi ra.

15, 16. Eaa te matakite anga tau te ka rauka i te au tokorua kia akono ei akapapu e ka vai ngateitei to raua aere kapitianga?

¹⁵ Me ko koe tetai te aere kapiti ra ma tetai taau e inangaro ra, e pakari koe kia kopae i te taka keanga ko korua anake ko toou tokorua e inangaro atura i raro ake i te au turanga tau kore. No reira penei e meitaki atu kia rekareka i to korua kapiti i roto i tetai pupu ra me kare i tetai ngai tangata. Te akapapa ra etai au tokorua i tetai oa ei tiaki. Pera katoa, e akamanako i te au tuatua a Hosea 4:11: “Te wina, e te wina ou, i riro ke ei te ngakau.” Ka rauka i te kava akakona kia akariro ke i te ikianga meitaki e ka taki atu i nga tokorua kia rave i tetai aerenga te ka riro i muri akera kia mii raua uaorai.

¹⁶ Te tuatua ra Maseli 13:10: “Ko te ngakau parau anake te mea e tupu ei te karo: kareka te aronga i akarongo i te ako ra, te reira te pakari.” Ae, ‘e akarongo i te ako’ e e uriuri manako e akapeea koe me akono ia koe uaorai. E tuku i te au kotinga no te akakite anga inangaro, ma te akangateitei anga tetai i te au manako ngakau e te akava ngakau oki o etai ke ra. (1 Korinetia 13:5; 1 Tesalonia 4:3-7; 1 Petero 3:16) Penei e mea ngata te tuatuaanga no teianei tumu i te akamata anga, inara ka rauka i te reira i te takore atu i te au manamanata kikino i te tupuanga i muri akera.

Te Apii Angaia ‘Mei te Mapu Anga Mairai’

17. Akapeea ta Davida akariro anga ia Iehova ‘ei irinaki anga nona mei tona ou anga mairai,’ e eaa te apiianga mei teianei no te au mapu i teia tuatau nei?

¹⁷ Ei kopaeanga i ta Satani au ereere ka umuumuia te vai matakite anga i taau tuanga​—e i etai tuatau kia maata te mataku kore. No teaa ra, i etai tuatau penei ka kite koe ia koe uaorai i te pokia anga, kare e to au oa aiteite maira, mari ra e te ao katoa nei. Kua pure te tata taramo ko Davida: “Ko koe toku manako anga, e taku Atu; toku irinaki anga, e Iehova, mei toku ou anga mairai. Naau, e te Atua, i apii mai iaku mei toku ou anga mai: e kua akakite au i taau ra au angaanga i umereia e teia noaʼi.” (Salamo 71:5, 17)c Kua kitea a Davida no tona mataku kore. Inara i naea aia i akatupu ei i te reira? Ae i te mapu anga! Noatu rai i mua ake i tona aro anga rongonui ma Golia ra, kua akaari a Davida i te mataku kore i te paruruanga i te anana a tona metua​—i te tamateanga i tetai riona e tetai tapa. (1 Samuela 17:34-37) Inara, kua aronga a Davida i te akameitaki kia Iehova no tetai ua atu tu mataku kore tana i akakite, kua karanga iaia e ko ‘toku irinaki anga, mei toku ou anga mairai.’ No to Davida kite i te irinaki anga ki runga ia Iehova kua akariro iaia kia tau no tetai ua atu timataanga tana i aro atura. Ka kite katoa oki koe e me ka irinaki koe ki runga ia Iehova, nana e oronga mai kia koe te tu mataku kore e te ririnui kia ‘vi ei teianei ao ia koe.’​—1 Ioane 5:4.

18. Eaa te akamaroiroi anga te orongaia ra ki te au mapu tau i te Atua i teia tuatau?

¹⁸ E au tauatini ua atu te aronga ou mei ia koe rai kua rave i tetai turanga mataku kore e te tavini nei i teianei ei au papuritia papetitoia no te tuatua meitaki. Te akameitaki nei matou no te akarongo e te mataku kore o kotou te aronga ou na! Kia vai tamou te manako kia ora atu i te tu viivii o teianei ao. (2 Petero 1:4) Kia taangaanga marie i to kotou mana kite tei tereniia e te Pipiria. No te raveanga i te reira ka paruru ia koe mei te tumatetenga i teianei e ka akariro kia papu toou ora i te openga ra. Ka tika, mei ta tatou atikara openga ra ka akaari mai, ka akariro koe kia autu toou oraanga.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Au Uianga no te Akamanako Akaou

◻ Akapeea tetai mapu i te akamatau anga i tona kite ngakau ra?

◻ Akapeea e raukai i tetai mapu i te taangaanga i tona kite ngakau i te aerenga ki te au akaputuanga Kerititiano ra?

◻ Eaa te au tika penei kia akamanakoia i te parani anga i te kite apiianga no tetai ra?

◻ Akapeea e raukai i te au tokorua inangaro ra ia raua uaorai kia kopae i te ereere no te ainga tau kore ra?

[Tutu i te kapi 15]

Na te apiianga kia kimikimi ka tauturu ia koe kia akamatau i toou kite ngakau

[Tutu i te kapi 16]

E ngoie atu te akaaere anga i te au akaputuanga meangiti mai e penei kare e riro ei au tamataora tau kore

[Tutu i te kapi 16]

Ka tau te au metua kia tauturu i ta ratou tamariki i te paranianga i to ratou kite apiianga

[Tutu i te kapi 17]

Ko te aereanga nga tokorua inangaro ra i roto i tetai akanooanga pupu e paruruanga ia