Tei Ia Koe Ainei ‘te Manako o te Mesia’?

“Kia akaarite mai te Atua nona te akakoromaki e te pumaana . . . kia tau i te [manako] o te Mesia ra o Iesu.”​—ROMA 15:5, akaaite ia NW.

1. Na roto i teea tu te akatutu anga mai ia Iesu i te au penianga e manganui a Kerititome, e eaa teia i riro ei ei akatutu anga tau kore no Iesu ra?

“KARE roa aia i kitea i te kata anga.” Ko te tu te reira o te akataka anga o Iesu i roto i tetai tataanga tei tuatua pikikaa uaia ra e tetai tangata opita taito o Roma. Ko teianei tataanga, tei matauia ra i roto i tona tu i teianei mei te 11 anere mataiti mairai, kua tuatuaia e kua akakeu i te aronga peni tutu e manganui.a I roto i etai au penianga, kua akaariia mai a Iesu ei tangata mii ua, tei kore e katakata. Inara kare te reira i tetai akakite anga tau no Iesu, ta te au Evangeria i akatutu maira ei tangata pumaana, takinga meitaki ma te au manako ngakau oonu ra.

2. Akapeea tatou me tatanu ‘i te manako aiteite o te Mesia’ e eaa ta teia ka akapapa ia tatou kia rave?

² Te taka meitaki ra, e kia kite i te Iesu tika tikai ra ka tika tatou kia akaki i to tatou au manako e te au ngakau ma tetai kite tikai i to Iesu tu ei tangata iaia i runga i te enua nei. No reira ka akara makitoro ana tatou i etai au tataanga Evangeria te ka oronga kite oonu mai kia tatou i ‘te manako o te Mesia’​—koia, tona au manako ngakau, tona au kite, tona au manako, e tana au kimianga oki. (1 Korinetia 2:16) Ia tatou ka rave, e akamanako tatou e akapeea tatou me tatanu ‘kia tau i te manako o te Mesia ra o Iesu.’ (Roma 15:5) Na reira, penei ka papa meitaki atu to tatou oraanga e ta tatou au akonoanga ma etai atu ra kia aru i te akatau anga tana i akanoo mai no tatou.​—Ioane 13:15.

Ngoie ua kia Aravei Atu

3, 4. (a) Eaa te akanoonooanga o te tataanga ia Mareko 10:13-16 ra? (e) Akapeea ta Iesu rave anga i te tauta anga te au pipi ra kia tapu i te tamariki i te aere maianga kiaia ra?

³ Kua akavaitataia atu te au tangata kia Iesu. I etai atianga tuke tuke, kua aravei ua atu iaia te aronga tataki tai no te au mataiti tuketuke e te au tupu anga mai. E akamanako i te atianga tei tataia ia Mareko 10:13-16. Kua tupu te reira vaitata i te openga o tana angaanga orometua iaia e aere atura ki Ierusalema no te taime openga, kia aro atu i tetai matenga mamae roa.​—Mareko 10:32-34.

⁴ E akatutu i taua atianga ra. Kua apai mai te au tangata i te tamariki, kapiti katoa te mea riki, kia akameitakiia e Iesu. Inara, kua tauta te au pipi kia arai atu i te tamariki kia kore e aere mai kia Iesu. Penei kua manako te au pipi ra e kare tikai a Iesu e anoano kia manako atu i te tamariki i te tuatau o aua epetoma te maata ra te manamanata. Inara te tarevake ra ratou. I to Iesu ra kite anga eaa ta te au pipi e rave ra, kare aia i mareka. Kua kapiki atura Iesu i te au tamariki kiaia, i te na koanga: “Ka tuku mai ana i te tamariki mea riki, kia aere ua mai kiaku nei, auraka e akakoreia atu.” (Mareko 10:14) I reira kua rave aia i tetai apinga tei akakite ra i tetai tu aroa maru tikai. Te tuatua ra te tataanga: “Kua rave atura aia ia ratou, kua ikiiki iora . . . akaora atura ia ratou.” (Mareko 10:16) I te akara anga kua pumaana ua te tamariki i ta Iesu raveanga ia ratou ki roto i tona rima utuutuanga.

5. Eaa ta te tataanga ia Mareko 10:13-16 i akakite mai kia tatou no runga i to Iesu ra tu tangata?

⁵ E maata ta taua tataanga poto ra i akakite mai kia tatou i to Iesu tu ei tangata. E akara oki e ngoie ua aia i te araveiia atu. Noatu rai iaia tetai turanga teitei i te au rangi ra, kare aia i tamataku atu kare katoa oki i akameangiti atu i te au tangata apa ua ra. (Ioane 17:5) Kare ainei i te mea maata katoa, e noatu ko te tamariki kua pumaana ua ma ia katoa ra? E mea tika kare ratou e manako akavaitata atu ki tetai tei anu ra, ki tetai tangata reka kore ra tei kore ra i katakata me kare i kata tikai! Kua akavaitata atu te au tangata tukeke te au mataiti i te aravei ia Iesu no te mea kua kite ratou i tona tu pumaana, e tangata utuutu aia, e kua kite ratou e kare aia e uri ke atu ia ratou.

6. Akapeea e raukai i te aronga pakari kia akariro ia ratou uaorai kia meitaki no te aravei atu?

⁶ I te akaataanga ki runga i teianei tataanga, ka ui tatou ia tatou uaorai, ‘Tei iaku ainei te manako o Karaiti? Te ngoie ra ainei i te aravei mai iaku?’ I teianei au tuatau kikino nei, ka umuumuia e te au mamoe a te Atua te au tiaki ngoie ua kia aravei atu, te au tangata tei aite ra ki “te pipinianga i te matangi maata ra.” (Isaia 32:1, 2; 2 Timoteo 3:1) Te aronga pakari, me ka tatanu kotou i tetai manako ngakau tae, i to kotou taeake e te mareka ra kia oronga ia kotou uaorai no ratou, ka kite ra ratou i to kotou manako tau. Ka kite ratou i te reira i te tu o to mata, ka rongo i te reira i te tangi o toou reo, e ka kite oki te reira i toou tu takinga meitaki. Ka akatupu taua pumaana tikai e te manako katoa oki i tetai reva irinakianga tei riro ra kia ngoie atu no etai ke, kapiti katoa oki te tamariki, kia aravei atu ia koe. Kua akataka maira tetai vaine Kerititiano eaa aia i tuera uai te tuatua anga ki tetai o te aronga pakari ra: “Kua kapiti mai aia kiaku na roto i tetai tu maru e te aroa. Naringa kare, penei kare au e tuatua i tetai tuatua. Kua akariro aia iaku kia manako ngakau meitaki.”

Akamanako Anga ia Etai Ke Ra

7. (a) I akapeea ta Iesu ra akakite anga e i akamanako ana aia ia etai ke ra? (e) Eaa ra a Iesu i akaora marie ei i te akara anga a tetai tangata matapo ra?

⁷ E tangata akamanako tikai a Iesu. E tu kite tona i te au manako ngakau o etai ke ra. Ko te akara anga ua i tei makiia ra kua akatukia oonu atura iaia e kua akakeu iaia kia akaora i to ratou mamaeanga. (Mataio 14:14) E akamanako anga katoa tona no te au kotinga e te au umuumuanga no etai ke ra. (Ioane 16:12) I tetai tuatau, kua apai mai te au tangata i tetai matapo kiaia e kua pati atu kia rapakau a Iesu iaia. Kua akaora a Iesu i te akara anga o taua tangata ra, inara kua rave marie aia. I te akamata anga, kua kite taua tangata ra i etai tangata taki tai kare i taka meitaki​—“mei te rakau ra te tu, te aere ua ra.” I reira, kua akaora takiri atura Iesu i tona akara anga. Eaa ra aia i rapakau marie ei i taua tangata ra? Ko teianei penei kia raukai i tetai tei matau ra i te nooanga poiri kia akatikatika ki te tu poitirere no te kiteanga viviki i tetai ao marama i te ra e te tuke roa oki.​—Mareko 8:22-26.

8, 9. (a) Eaa tei tupu i muri poto ake i te tomo anga a Iesu e tana au pipi ki te ngai o Dekapoli ra? (e) E akataka mai i ta Iesu ra rapakauanga i te tangata taringa turi ra.

⁸ E akamanako katoa i tetai apinga tei tupu ra i muri ake i te Pasa o te 32 T.N. Kua tomo atura Iesu ratou ko tana au pipi ki te ngai o Dekapoli, i te pae itinga ra o te Tai o Galilea ra. I reira, kare i roa kua kiteia ratou e te au urupu maata ra e kua apai mai kia Iesu e manganui te aronga maki e te pirikoki e kua akaora aia i te katoatoa. (Mataio 15:29, 30) Te mea mareka ra, kua akataka ke atura Iesu i tetai tangata na te akamanako anga taka ke ra. Ko te tata Evangeria ko Mareko anake tei tata i teianei tupu anga, kua ripoti aia i tei tupu ra.​—Mareko 7:31-35.

⁹ E taringa turi taua tangata ra e te murare oki. Penei kua kite a Iesu i te tu mataku e te akama o taua tangata ra. Kua rave a Iesu i reira i tetai apinga manga tuke. Kua arataki ke atura aia iaia i taua urupu tangata ra, ki tetai ngai ko raua anake. I reira kua taangaanga a Iesu i etai akairo kia akakite ki taua tangata ra tana ka rave. “Kua tuku iora i tona rima ki roto i ona taringa, tutua akera i te uavare, e kua akatukia atura i tona arero.” (Mareko 7:33) I muri akera, kua nana akera a Iesu ki te rangi e kua tuatua i tetai aue pureanga. Ko teianei au ravenga akakite anga ka akakite ki taua tangata ra e, ‘Ko taku ka rave nei noou no te mana ia mei te Atua maira.’ I te openga, kua tuatua a Iesu: “Kia puata.” (Mareko 7:34) I reira, kua puata iora kua ora te akarongoanga, e kua rauka i taua tangata ra kia tuatua meitaki mai.

10, 11. Penei akapeea tatou me akaari i te akamanako anga no te au manako ngakau o etai ke i te putuputuanga ra? i roto i te pamiri ra?

¹⁰ Mei teaa ra ta Iesu ra akamanako anga no etai ke ra! Kua kite aia i te tu manako ngakau o ratou, e ko teianei manako aroa, kua riro, ei akakeu iaia kia rave i te au tu tei akaora maira i to ratou manako ngakau. Ei au Kerititiano, ka tau tatou kia tatanu e kia akakite oki i te manako o Karaiti i teianei tu. Te akamaroiroi maira te Pipiria ia tatou: “Ei ngakau tai to kotou ravarai, i te aroa katoa anga, ei aroa taeake ra, ei ngakau maru, ngakau taunga.” (1 Petero 3:8) Te akakite tika maira teianei kia tatou kia tuatua e kia rave i te au tu te ka akamanako atu i te au manako ngakau o etai ke ra.

¹¹ I roto i te putuputuanga, ka rauka ia tatou te akaari i te akamanako anga no te au manako ngakau o etai ke ra na te akakiteanga tu tapu mou kia ratou, te akono anga ia ratou mei ta tatou ka inangaro kia akonoia mai. (Mataio 7:12) Ka kapiti te reira i te matakite i ta tatou ka tuatua pera katoa oki e akapeea ta tatou ka tuatua i te reira. (Kolosa 4:6) Kia maara e ko te ‘tuatua vaa karea ua ra, e tau ïa ki te koputaputa koke ra.’ (Maseli 12:18) Akapeea oki ki roto i te pamiri? Ko te tane e te vaine te inangaro tika ra tetai i tetai te matakite ra i te manako ngakau o tetai e tetai. (Ephesia 5:33) Ka kopae ke raua i te au tuatua riri, te akaapa anga tau kore, e te tuatua aviri kakati ra​—pouroa ia ka rauka kia akatupu i te au manako ngakau mamae kare ra e ngoie ua kia rapakauia. E manako ngakau katoa oki to te tamariki, e ka akamanako katoa nga metua aroa i te reira. Me umuumuia te akatikatika anga, ka oronga taua tu metua ra i te reira i te au tu ngateitei e te tapu mou o ta ratou tamariki e ka akakore i te tu akama tau kore.b (Kolosa 3:21) No reira me ka akakite tatou i te akamanako anga no etai ra, te akaari ra tatou tei ia tatou te manako o Karaiti.

Puareinga kia Irinaki ia Etai Ke

12. Eaa to Iesu ra manako tau tikai no tana au pipi ra?

¹² E manako tau, e te tika tikai to Iesu no tana au pipi. Kua kite meitaki aia e kare ratou i te apa kore. No te mea, kua rauka iaia i te tatau i te au ngakau tangata. (Ioane 2:24, 25) Noatu rai, kua kite aia ia ratou kare i to ratou au tu apa ua mari ra i to ratou au tu meitaki katoa oki. Kua kite katoa aia i te ka rauka i teianei au tangata ta Iehova ra i akavaitata mai. (Ioane 6:44) Kua kitea to Iesu ra manako papu no tana au pipi i te tu o tana i rave e te akonoanga oki ia ratou. Ko tetai apinga, kua akaari aia i te tu puareinga kia irinaki ia ratou ra.

13. Akapeea ta Iesu ra akakite anga e i irinaki aia i tana au pipi?

¹³ Akapeea ta Iesu ra akakite anga i taua irinaki anga ra? I tona akaruke maianga i te enua nei, kua unga atura aia i tetai apainga teiaa ki tana au pipi akatainuia ra. Kua tuku atura aia ki to ratou rima i te apainga no tona patireia i te ao katoa nei. (Mataio 25:14, 15; Luka 12:42-44) I tana angaanga orometua, kua akaari aia noatu i roto i te au tu rikiriki, e te irinaki ra aia ia ratou. I tana akarava anga temeio i te kai kia angai atu i te urupu ra, kua tuku atu aia ki tana au pipi i te apainga no te tuaanga i te manga.​—Mataio 14:15-21; 15:32-37.

14. Akapeea koe me akataka poto mai i te tataanga ia Mareko 4:35-41?

¹⁴ E akamanako, katoa oki, i te tataanga a Mareko 4:35-41. I teia atianga kua kake atura Iesu e tana au pipi i tetai pai e kua tere atura ki te pae itinga ra o te Tai o Galilea ra. I muri poto ake i to ratou akaruke anga, kua takoto atura Iesu ki raro i te tuanga o muri o te pai ra e kua moe tinainai atura. Inara, kare i roaia, “Kua tupu maira tetai uriia maata.” E mea matauia taua au tu uriia ra i te Tai o Galilea. No tona akaaka oki ki raro ake i te tai ki ra (e 200 mita), e maana maata to te reva i reira i to te au ngai takapini, e na teianei i akatupu i te au akatuke anga maata i te reva. Kapiti katoa ki teia, te aere viviki maira te au matangi ketaketa i te O o Ioridana mei te Maunga Heremona mai, i te pae tokerau ra. Te tu maru i tetai atianga penei ka akatupu mai i tetai uriia kino i muri akera. E tamanako ana i teianei: kare e ekokoanga kua kite a Iesu i te au uriia matauia ra, no te mea i tupu ake aia i Galilea. Inara, kua moe au ua aia, no te irinakianga i te au tu karape o tana au pipi, ko tetai papaki e aronga tautai.​—Mataio 4:18, 19.

15. Akapeea tatou me aru i to Iesu tu puareinga i te irinaki anga i tana au pipi?

¹⁵ Ka rauka ainei ia tatou kia aru i to Iesu ra tu puareinga kia irinaki i tana au pipi? Te kite ra etai i te tu ngata kia tua aere i te au apainga kia etai ke. Ko ratou anake tei tika ra kia akatere atu, i te akaraanga. Penei te manako ra ratou, ‘Me te anoano ra au kia raveia tetai apinga kia tika, ka tau naku uaorai e rave!’ Inara me na tatou uaorai e rave te au apinga ravarai, tei roto tatou i tetai tu kino no te roiroianga e penei te takore ra te tuatau anoanoia no to tatou pamiri. Pera katoa oki, me unga atu i te au angaanga tau e te au apainga kia etai ke ra, penei te akakore ra tatou i te kite e te terenianga anoanoia ra no ratou. E mea pakari i te irinaki atu i etai ke, te tua aere i te au mea kia ratou. Ka tau tatou kia ui tiratiratu kia tatou uaorai, ‘Tei iaku ainei te manako o Karaiti no teia tumu? Te unga puareinga ra ainei au i etai au angaanga tau kia etai ke ra, ma te irinakianga ia ratou kia rave i tei meitaki?’

Kua Akakite Aia te Irinaki Anga i Tana Au Pipi

16, 17. I te po openga o tona oraanga i te enua nei, eaa te akapapu anga ta Iesu i oronga ki tana au apotetoro, noatu rai e kua kite aia e ka akaruke ratou iaia ra?

¹⁶ Kua akakite a Iesu i tetai manako papu no tana au pipi na roto i tetai atu tu puapinga maata. Kua akakite aia kia ratou e e irinaki anga tona ia ratou. Kia kite taka meitakiia teia i te au tuatua akapapu anga tana i tuatua ki tana au apotetoro i te po openga o tona oraanga i te enua nei. E akara eaa tei tupu.

¹⁷ E aiai ki ia no Iesu. Kua oronga aia i tetai apiianga no te tu akaaka akaraia ki tana au apotetoro na te oreianga i to ratou vaevae. I muri akera, kua oronga aia i te kaikaianga aiai te ka riro ei akamaara anga no tona matenga. I reira, kua riro te au apotetoro ra kia rave akaou i tetai taumaro anga veravera e koai ia ratou tei maata atu. No te akakoromaki, kare a Iesu i riri atu ia ratou mari ra kua uriuri manako atu ma ratou ra. Kua akakite aia kia ratou e eaa te vai maira ki mua: “Ei teianei po e maitu ei kotou katoa iaku nei: kua oti oki i te tataia, ‘E pāpā au i te tiaki, e ka pueurikiriki ke oki te mamoe.’” (Mataio 26:31; Zekaria 13:7) Kua kite aia e ko tona au oa piri vaitata ka akaruke iaia i tona atianga ngere ra. Inara, kare aia i akaapa atu ia ratou. Ei tukeanga, kua akakite aia kia ratou: “E kia tu akaou mai au ra, e na mua au ia kotou i te aere ki Galilea.” (Mataio 26:32) Ae, ka akapapu atu aia kia ratou e noatu rai e ka akaruke ratou iaia, kare rava aia e akaruke ia ratou. Me oti atu teianei tupuanga kino, ka aravei akaou atu aia ia ratou ra.

18. I Galilea ra, eaa te angaanga teiaa ta Iesu i unga atu na tana au pipi, e i akapeea ta te au apotetoro ra rave anga i te reira?

¹⁸ Kua mou a Iesu i tana tuatua. I muri iora, i Galilea, kua mama mai a Iesu tei akatuakaouia ra ki te 11 apotetoro tiratiratu ra, tei akaputu maira ma etai atu e manganui. (Mataio 28:16, 17; 1 Korinetia 15:6) I reira, kua oronga atura Iesu kia ratou i tetai angaanga teiaa: “Ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te Vaerua Tapu; Ma te apii atu ia ratou kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou.” (Mataio 28:19, 20) Te oronga maira te puka o Angaanga kia tatou i te akakite anga taka meitaki e kua rave te au apotetoro ra i taua angaanga ra. Kua arataki tiratiratu ratou i taua angaanga no te tutuanga i te tuatua meitaki i te anere mataiti mua ra.​—Angaanga 2:41, 42; 4:33; 5:27-32.

19. Eaa ta te au angaanga a Iesu i muri ake i tona tuakaouanga i apii mai ia tatou no te manako o Karaiti?

¹⁹ Eaa ta teianei tataanga akakiteanga i apii mai kia tatou no te manako o Karaiti? Kua kite a Iesu i tana au apotetoro i to ratou tu kino roa, inara kua “aroa ua atura aia ia ratou tae ua atura ki te openga.” (Ioane 13:1) Noatu rai to ratou au tu tarevake ra, kua akakite atura aia kia ratou e te irinaki ra aia ia ratou. E akara oki e ko to Iesu ra irinaki anga kare i tau kore ana. Ko te irinaki anga e te akarongo tana i akakite no ratou kare e ekoko anga kua akamaroiroi atura ia ratou kia akatika i roto i to ratou au ngakau kia rave i taua angaanga tana i akaue ra ia ratou kia rave.

20, 21. Akapeea tatou me akakite i tetai manako papu no to tatou au oa akarongo ra?

²⁰ Akapeea ka raukai ia tatou kia akakite i te manako o Karaiti i runga i teianei tu? Auraka e manako kino atu i te au oa irinaki ra. Me ka manako kino atu koe, penei ka akakiteia te reira tu e taau au tuatua e te au angaanga. (Luka 6:45) Inara, te akakite maira te Pipiria kia tatou e ko te aroa “e akarongo i te au mea katoa.” (1 Korinetia 13:7) E mea papu te aroa, kare i te papu kore. Ka patu ia ki runga kare e turaki ki raro. E akarongo viviki atu te au tangata ki te aroa e te akamaroiroi anga kare ki te tamataku kia akavi. Ka rauka ia tatou te patu e te akamaroiroi ia etai ke na te tuku anga i te irinaki anga ia ratou ra. (1 Tesalonia 5:11) Mei ia Karaiti ra, e manako papu to tatou i to tatou au taeake, ka akono tatou ia ratou i te au tu te ka patu ia ratou ki runga e ka kika mai i te meitaki roa ia ratou ra.

²¹ Te tatanuanga e te akakiteanga i te manako o Karaiti ka tomo oonu atu i te aru uaanga i etai au apinga ta Iesu i rave ra. Mei tei taikuia i te atikara i mua akenei, me ka rave tikai tatou mei ta Iesu ra, ka tika tatou kia na mua te apii kia manako atu i te au apinga mei tana i rave ra. Te tauturu maira te au Evangeria ia tatou kia kite i tetai atu tuanga no tona tu tangata, tona au manako e te au manako ngakau no tana angaanga akaueia maira, mei ta te atikara ka aru mai ka uriuri.

[Au Tataanga Rikiriki]

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• Akapeea ta Iesu rave anga i te tauta anga tana au pipi kia tapu i te tamariki kia kore e aere atu kiaia?

• I roto i teea au tu ta Iesu ra akaari anga i te akamanako anga no etai ke ra?

• Akapeea tatou me aru i to Iesu tu puareinga kia irinaki i tana au pipi?

• Akapeea tatou me aru i te irinaki anga ta Iesu i akakite no tana au apotetoro ra?

[Tutu i te kapi 16]

Kua manako ngakau pumaana ua te tamariki ma Iesu

[Tutu i te kapi 17]

Kua akono aroa atura Iesu i etai ke

[Tutu i te kapi 18]

E akameitakianga te aronga pakari ngoie ua kia aravei atu