RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI Punanga Tiaki
Punanga Tiaki
RUNANGA PUKA I RUNGA I TE INITANETI
Reo Rarotonga
  • PIPIRIA
  • AU PUKA
  • AU UIPAANGA
  • w00 9/15 kapi 29-31
  • Rauka Ia Iosia Akaaka To Iehova Tu Mareka Anga

Kare e vitio.

Akakoromaki mai kare te vitio e angaanga.

  • Rauka Ia Iosia Akaaka To Iehova Tu Mareka Anga
  • Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2000
  • Tumu Tuatua
  • Tetai Atu Manako
  • Akamata a Iosia i te Rave Angaanga!
  • Tetai Kite Anga Puapinga!
  • Akakiteia ta Iehova Tuatua
  • Tere ki Mua te Akamori Anga Mou
  • Raveia Tetai Pasa Mekameka
  • Aue Maataia i te Matenga
  • E au oa Meitaki to Iosia
    Apii i Taau Tamariki
  • Te Ariki Meitaki Openga o Iseraela
    Taku Puka Tua Pipiria
  • Ka Manuia Koe Noatu Toou Tupu Mai Anga
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2001
  • Au Manako Maata mei te Puka Rua a Paraleipomeno
    Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2005
Tetai Atu
Te Punanga Tiaki Akakiteanga i te Patireia o Iehova—2000
w00 9/15 kapi 29-31

Rauka Ia Iosia Akaaka To Iehova Tu Mareka Anga

TE MATAKU ra tetai tamaiti ariki o Iuda e rima mataiti ko Iosia. Te aue ra, tona metua vaine, ko Iedida ra. E tumu ta Iedida no te aue anga no te mea kua mate tona papa ruau, te Ariki ko Manase.​—2 Ariki 21:18.

Teianei ka riro te metua tane o Iosia, ko Amona, e ko te ariki o Iuda. (2 Paraleipomeno 33:20) E rua mataiti i muri mai (659 M.T.N.), kua tamateia a Amona e tona au tavini. Kua tamate te au tangata i te aronga parani tamate e kua akariro ia Iosia mapu ei ariki. (2 Ariki 21:24; 2 Paraleipomeno 33:25) Te tuatau i tutara ei a Amona, kua matau a Iosia i te manongi akakakara anga tei akaki i te reva o Ierusalema no te manganui o te au atarau i runga i te au are ma ta te au tangata e tupou ra ia ratou uaorai ki te au atua pikikaa. Ka kiteia te au kau taunga peikani e aaere ra, e te aronga akamori​—tetai atu tei tuatua e te akamori ra ia Iehova​—te tia ra ki te atua ko Moloka.​—Zephania 1:​1, 5.

Kua kite a Iosia e kua rave angaanga kino a Amona na te akamorianga i te au atua pikikaa. Kua marama katoa te ariki mapu o Iuda i te au akakiteanga a te peroveta a te Atua ko Zephania. I to Iosia 15 mataiti anga (652 M.T.N.), tei roto aia i te varu mataiti o tona tutara anga e kua tauta i te akono i te au tuatua a Zephania. Iaia ei tamaiti rai, kua akamata a Iosia i te kimi ia Iehova.​—2 Paraleipomeno 33:​21, 22; 34:3.

Akamata a Iosia i te Rave Angaanga!

E a mataiti i topa e kua akamata a Iosia i te akamatara mai ia Iuda e Ierusalema mei te akonoanga pikikaa (648 M.T.N.). Kua takore aia i te au itoro, te au poupou tapu, e te au atarau akakakara tei taangaangaia no te akamori anga ia Baala. Kua akareureuia te au tiki o te au atua pikikaa i reira kua ruruia ki runga i te au menema o te aronga tei akaatinga kia ratou. Te au atarau tei taangaangaia no te akamori anga viivii kua akaviiviiia e oti kua akapueuia.​—2 Ariki 23:​8-14.

Te tere ra ki mua ta Iosia tama anga i te aere mai anga a Ieremia, te tamaiti a tetai taunga Levi, ki Ierusalema (647 M.T.N.). Kua akataoonga te Atua ko Iehova ia Ieremia mapu ei peroveta nona, e mei teaa ra te maro pakari tana akakite anga i te tuatua a Iehova no te akonoanga pikikaa! Vaitata rai e aiteite te mataiti o Iosia ki to Ieremia. Noatu ta Iosia tama anga mataku kore e ta Ieremia akakite anga mataku kore, kua oki viviki akaou te tangata ki roto i te akamori anga pikikaa.​—Ieremia 1:​1-10.

Tetai Kite Anga Puapinga!

Etai rima mataiti i topa. Kua tutara ana a Iosia e 25 mataiti vaitata e 18 mataiti. Kua kapiki atu aia ia Saphana, te tekeretere; ia Maaseia, te tutara o te oire; e tei rekoti ra ko Ioa. Kua akaue te ariki ra ia Saphana: ‘E aere kia Hilikia taunga maata ra, e apaiia te ario tei akaputuputuia e te aronga tiaki ngutupa i te au tangata nei ka tuku atu ei ki te aronga i rave i te angaanga ei tuā i te are o Iehova.’​—2 Ariki 22:​3-6; 2 Paraleipomeno 34:8.

Mei te popongi roa, kua angaanga maroiroi te aronga ripea i te iero. Papu tikai kua mareka a Iosia ia Iehova e te akatano ra te aronga angaanga i te ngai kinokino tei raveia e etai o tona tupuna kino ki te are o te Atua. I te angaanga e tere ra, kua aere atu a Saphana i te akakite i tetai ripoti. Inara eaa oki teia? Eaa ra, te apai ra aia i tetai pokaikai! Kua akamarama aia e kua kitea e te Taunga Maata ko Hilikia “te buka ture a Iehova i te rima o Mose ra.” (2 Paraleipomeno 34:​12-18) Eaa rai tetai kite anga​—kare e ekoko anga e ko te kopi mua o te Ture!

Kua inangaro a Iosia i te akarongo i te au tuatua o te puka. Ia Saphana e tatau ra, kua tauta te ariki i te kite e akapeea te akauenga taki tai e tau ei kiaia e ki te tangata. Koia tikai kua umere aia i te tuatua maata anga te puka no runga i te akamori anga mou e kua totou i te au tumatetenga e te tuikaa te ka tupu me piri te au tangata ki roto i te akamori anga pikikaa. Te kite anga kare i rave katoatoaia te au akauenga a te Atua, kua vevete a Iosia i tona au kakau e kua oronga kia Hilikia, Saphana, e tetai atu i te akauenga: ‘Ka ui kia Iehova i te au tuatua i roto i teianei buka, kua maata oki te riri o Iehova i te tupu anga ia tatou, no te mea kare to tatou ai metua i akarongo i te au tuatua i roto i teianei buka.’​—Ariki 22:​11-13; 2 Paraleipomeno 34:​19-21.

Akakiteia ta Iehova Tuatua

Kua aere atu to Iosia au karere kia Hulada te peroveta vaine i Ierusalema e kua oki mai ma tetai ripoti. Kua akakite mai a Hulada i te tuatua a Iehova, te karanga anga no runga i te au tumatetenga ka tupu ki runga i te pa enua akaruke akarongo tei rekotiia i roto i te puka kite ouia. Inara, no te taakaaka anga iaia uaorai ki te Atua ko Iehova, kare a Iosia e kite atu i taua tumatetenga. Ka kapitiia aia ki tona ai metua e ka apaiia ki tona tanumanga ma te au.​—2 Ariki 22:​14-20; 2 Paraleipomeno 34:​22-28.

Kua tika ainei te totou anga a Hulada, i te mea kua mate a Iosia i roto i te tamaki anga? (2 Ariki 23:​28-30) Ae, ko te “au” tei kapitiia kiaia ki tona tanumanga te tuke ra ki te “au kino” te ka tupu ki runga ia Iuda. (2 Ariki 22:20; 2 Paraleipomeno 34:28) Kua mate a Iosia i mua ake i te kino o te 609-607 M.T.N. i te opu anga e te takore anga to Babulonia ia Ierusalema. E te ‘kapiti angaia ki to ai metua ra’ kare e akatakake i tetai mei te matenga kino. Kua taangaangaia tetai tuatua aiteite ki te au matenga kino e te kino kore.​—Deuteronomi 31:16; 1 Ariki 2:10; 22:​34, 40.

Tere ki Mua te Akamori Anga Mou

Kua akaputuputu mai a Iosia i te au tangata o Ierusalema i te iero e kua tatau kia ratou “i te au tuatua katoa i taua buka koreromotu” tei kiteia i roto i to Iehova are. Kua papau aia i tetai koreromotu, “e aru ia Iehova, e e akono i tana au akauenga, e tana au tuatua-akakite, e tana au akonoanga, ma te ngakau katoa, e te vaerua katoa, e kia akatinamouia te au tuatua no teianei koreromotu.” Kua tu te au tangata ravarai no te koreromotu ra.​—2 Ariki 23:​1-3.

Kua rave iora te Ariki ko Iosia i tetai oroanga e te pakari katoa no te patoi anga i te akamori anga itoro. Kua akapuapinga koreia i te pae moni te au taunga o te au atua pikikaa i Iuda. Kua ngere te au taunga Levi tei o atu ki roto i te akamori anga viivii i ta ratou akameitaki anga no te tavinianga i te atarau o Iehova, e te au ngai teitei tei patuia i te tuatau i tutara ei te Ariki ko Solomona kua manakoia kare e tau no te akamori anga. Kua totoa katoa te tama anga ki te au ngai o te kopu ngauru patireia o Iseraela, tei autuia i mua ana e to Asura (740 M.T.N.).

I te akatupu anga i te au tuatua tei taikuia e 300 mataiti i mua ana e tetai “tangata no te Atua” kare e ingoa, kua tutungi a Iosia i te au ivi o te kau taunga o Baala ki runga i te atarau ta te Ariki ko Ieroboama I i akanoo i Betela. Kua akaateaia te au ngai teitei i reira e tetai atu au oire, e kua akaatingaia te au taunga akamori itoro ki runga tikai i te au atarau ta ratou e rave angaanga ana.​—1 Ariki 13:​1-4; 2 Ariki 23:​4-20.

Raveia Tetai Pasa Mekameka

Kua turu tu-Atua ia ta Iosia rave anga angaanga no te akamaata i te akamori anga ma. Iaia e ora ra, ka akameitaki te ariki i te Atua e “kare akerai ratou i akapaki i te aru i te Atua o to ratou ai metua ia Iehova.” (2 Paraleipomeno 34:33) E akapeea a Iosia i te akangaropoina anga i tetai tupu anga umere roa tei tupu i te 18 mataiti o tona tutara anga?

Kua akaue te ariki i te au tangata: “E akono kotou i te pasa na to kotou Atua na Iehova, i tei tataia i roto i teia buka koreromotu [kite ouia] nei.” (2 Ariki 23:21) Kua rekareka a Iosia i te kite anga i te au ariu anga meitaki. No teia akonoanga, kua oronga aia uaorai e 30,000 au animara no te Pasa e e 3,000 upoko puakatoro. Mei teaa atura tetai Pasa! I roto i te reira au atinga, te au akapapaanga parani meitakiia, e tetai atu aronga akamori ra, kua tere maata atu te reira i etai atu Pasa tei raveia mei te taime mai o te peroveta ko Samuela.​—2 Ariki 23:​22, 23; 2 Paraleipomeno 35:​1-19.

Aue Maataia i te Matenga

No te toenga o tona tutara anga e 31 mataiti (659-629 M.T.N.), kua tutara a Iosia ei ariki meitaki. Ki te openga o tona tutara anga, kua kite mai aia e te parani ra a Pharao Neko i te aere na roto ia Iuda iaia e aere ra i te akauri ke i te au vaeau o Babulonia e reira ka tauturu atu i te ariki o Asura i Karekemisa i te Kauvai Eupharati. No etai au tumu kare i manakoia ana, kua aere atu a Iosia i te tamanata i to Aiphiti ra. Kua tono atu a Neko i te au karere kiaia, i te na ko anga: “Auraka koe e marō mai i te Atua, tei iaku nei oki aia, kia kore koe e mate iaia.” Inara kua arai a Iosia iaia uaorai e kua tauta i te tamaki atu i to Aiphiti i Megiddo.​—2 Paraleipomeno 35:​20-22

Kare i manuia te ariki o Iuda! Kua takete atu te aronga tamaki i to ratou enemi, e kua akakite aia ki tona au tavini: “E apai ke kotou iaku, kua puta roa au.” Kua taaki mai ratou ia Iosia mei tona kariota tamaki, e kua tuku iaia ki runga i tetai, e kua aere atura ki Ierusalema. I reira me kare te aere ra ki te oire, kua akaea openga iora a Iosia. “Mate iora aia, e tanumia iora i roto i tetai menema no tona ra ai metua,” i na te tataanga akauruia, “aue iora Iuda katoa e Ierusalema ia Iosia ra.” Kua atu pee atura a Ieremia nona, e kua riro mai te ariki ei au tumu anga no te imene anga i tetai au atianga takake mei reira maira.​—2 Paraleipomeno 35:​23-25.

Ae, kua rave te Ariki ko Iosia i te tarevake tataraaraia i te piri anga aia i te tamaki anga ia Aiphiti. (Salamo 130:3) Noatu rai, tona tu akaaka e te tamou ngaueue no te akamori anga mou kua apai mai i te mareka anga ki te Atua. Mei teaa te meitaki o te oraanga o Iosia i te akataka mai anga e te akaari ra a Iehova i te tu mareka anga ki tona au tavini akono i te ngakau akaaka ra!​—Maseli 3:34; Iakobo 4:6.

[Tutu i te kapi 29]

Kua kimi pakari tikai te ariki mapu ko Iosia ia Iehova

[Tutu i te kapi 31]

Kua takore a Iosia i te au ngai teitei e kua akamaata i te akamori anga mou

    Au Puka Reo Rarotonga (1983-2025)
    Akaruke
    Aere ki Roto
    • Reo Rarotonga
    • Akaari ki Etai Ke
    • Taau e Inangaro
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ture no te Taangaanga Anga i te Web Site
    • Ture Akamanaia
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Aere ki Roto
    Akaari ki Etai Ke