Akariroanga i Toou Mapu Anga e kia Manuia

KUA patiia te au tangata e noo ra i roto i tetai enua i Europa kia iki mei nga tuke anga e toru: te manea, te apinganui, me kare te mapu anga. Tei iki maata ia ko te mapu anga. Ae, te manako ra te au tangata tuke tuke te mataiti no runga i te au tuatau mapu e te akamata anga o te 20 mataiti ei tuatau maata i roto i te oraanga. E te inangaro ra te katoatoa i te au mapu kia rave i te taui anga manuia mei te tamariki anga ki te mamaata anga. Akapeea ra?

Ka rauka ainei i te Pipiria i te tauturu? Te pau anga ae. Ka akara ana tatou i nga ngai e rua i roto i te reira ka riro te Tuatua a te Atua ei tauturu ki te au mapu, penei ka puapinga atu ki te au mapu e ki tetai pupu ke.

Akono Meitaki i Tetai e Tetai

E ripoti te Jugend 2000 no runga i tetai tare anga i te au mea ravarai o te au tu, te au puapinga, e te tu akono o te aronga mapu e tere atu i te 5,000 i Tiamani. Te akaari maira te tare anga me aruaru te au mapu i te au angaanga tamataora​—mei te akarongoanga i te akatangi imene, te raveanga i te tarekareka anga, me kare te ori aere ua ra​—vaitata rai te rave ra ratou i te reira ma tetai au tangata. Penei e putuputu atu i tetai au mataiti, te inangaro ra te au mapu kia kapiti atu ma to ratou au taeake. Papu e ko tetai o te au mea maata e manuiai tetai mapu koia oki ko te akono meitaki i tetai e tetai.

Inara kare e ngoie ua ana te akono meitaki i tetai e tetai. E tikai, ko te au pirianga tangata tetai ngai te aaki ra te au mapu tane e te vaine e manamanata ana ratou. I konei ka rauka te Pipiria i te tauturu tikai. Te ki ra te Tuatua a te Atua i te au arataki anga maata no te au mapu kia akanoo i te au pirianga tamou. Eaa ta te Pipiria e akakite ra?

Ko tetai o te au kaveinga puapinga maata i roto i te au pirianga tangata te tapaia ra e ko te Ture Auro: “E akono ua atu i tetai mei ia ratou ka akono akapera ia koe.” Te akonoanga i tetai ma te ngateitei, te tu tau, e te takinga meitaki te akamaroiroi ra ia ratou kia akono ia koe mei te reira rai. Ka rauka i te tu takinga meitaki i te akakore i te reva putoto e te taitaia. Me kua kiteaia koe no toou tu akono i tetai, papu e ka rauka ia koe to ratou tu kite anga e te ariki anga. Kare ainei e ka akariro te reira ia koe kia manako meitaki e kua arikiia mai e tetai atu?​—Mataio 7:12, Revised English Bible.

Te ako ra te Pipiria ia koe kia ‘aroa koe i toou tangata tupu mei ia koe uaorai.’ Ka aroa koe ia koe na roto i te tu akono ia koe uaorai e ma te akangateitei ia koe uaorai, kare ma te maata e ma te meangiti. Eaa te tumu ka tauturu ei te reira? Me kare koe e manako meitaki ia koe uaorai, penei ka akaapa maata koe i tetai atu, e ka riro ei tamanata i toou au pirianga meitaki. Inara e tumu anga te manako tau ia koe uaorai no te reira ka rauka ia koe i te patu i te au pirianga ketaketa.​—Mataio 22:39.

Me akatupuia tetai pirianga, ka anoanoia e kia akaketaketaia e te tauta anga pakari o nga tua. Te akapouanga i te tuatau i roto i tetai pirianga ka akariro ia koe kia manako meitaki, i te mea “e mea meitaki i te oronga atu i te rave mai.” Ko tetai tu orongaanga koia oki ko te akakoreanga, te o maira i te akangaropoinaanga i te au tarevake meangiti ua e kare e umuumu maata i te tu tiama mei tetai. Te akakite maira te Pipiria kia tatou: “Kia kitea meitakiia oki to kotou maru i te tangata katoa.” E tikai, “kia noo au ua kotou i roto i te tangata katoa nei.” Akapeea me ka akakite mai tetai taeake i toou au tu paruparu? Akapeea koe me akono atu? Ka akamanako ana i teia ako anga tau mei te Pipiria: “Auraka kia rapurapu ua to ngakau i te riri,” mei te mea “ko te ako anga a tetai taeake e mea tau ia.” Kare ainei i te mea tika e te akakeu ra te au taeake i toou au manako, te tuatua, e te tu akono? No reira, te akamatakite maira te Pipiria: “E kino te tuatua meitaki i te kapiti anga kikino ra.” I tetai tua, “ko tei kapiti katoa i tona aerenga ki to te aronga pakari ra, ka pakari katoa ïa.”​—Angaanga 20:35; Philipi 4:5; Roma 12:​17, 18; Koheleta 7:9; Maseli 13:20; 27:6, REB; 1 Korinetia 15:33.

Te tuatua ra a Marco no te au mapu tane e te vaine e manganui i te na ko anga aia: “Kua riro te au kaveinga Pipiria e e tauturu anga no te akono meitaki i tetai e tetai. Ko tetai au tangata taku i kite te manako ra ia ratou uaorai e te ka rauka ia ratou mei te oraanga. Te apii maira te Pipiria ia tatou kia akamanako, kare no tatou uaorai, mari ra no tetai atu. Ko taku e kite nei, ko te reira te akaraanga meitaki no te au pirianga meitaki ki te au tangata.”

Ko tei apiiia mai e te au mapu mei ia Marco rai mei te Pipiria te tauturu ra ia ratou kare ua i roto i to ratou mapu anga inara no tetai au tuatau ki mua. E no te tuatau ki mua, ka kitea e tatou tetai mataara ke ka riro te Pipiria ei tauturu maata ki te uki mapu.

Te Manako Taitaia no te Tuatau ki Mua

E au manako uiui ua to te au mapu e manganui. Penei e maata atu i tetai pupu ke, te inangaro ra ratou i te kite e eaa te tupu nei e no teaa ra. E te akamarama maira te Pipiria, kare tetai atu puka, i te au tumu no te au turanga o te ao e te akakite maira kia tatou e eaa te ka tapapa atu a te tuatau ki mua. Ko teia ta te uki mapu e inangaro ra i te kite. Akapeea tatou e papu ei?

Noatu e te irinakiia ra e te ora nei te au mapu no teia tuatau ua, te akaari maira tetai au tare anga i te manako tuke. Te akaari maira te reira e e putuputu te taime te manako meitaki ra te au mapu no runga i tei tupu takapini ia ratou, e oti ka akanoo ratou i ta ratou uaorai au taopenga e mei teaa rai te oraanga a te tuatau ki mua. Te kiteanga o teia koia oki e 3 i te 4 mapu tane e te vaine te manako ra “i tetai taime” me kare “e putuputu te taime” no runga i te tuatau ki mua. Noatu rai te manako papu ra te au mapu, te akara ra te maata anga o te mapu i te tuatau ki mua ma te taitaia.

Eaa oki ka manako taitaia ei? E au manamanata ke to te au mapu ma te ta ua, te kino, e te takinga kino i te apinga akakona. Te manamanata ra te au mapu e kia rauka tetai angaanga tamou i roto i tetai taiate taemoemo. Kua taomiia ratou e kia rauka te au tare anga meitaki i te apii me kare kia manuia meitaki te angaanga i te angaanga. Kua aue tetai mapu e 17 mataiti: “Te noo nei tatou i roto i tetai taiate manako kore. Te tauta ra te katoatoa e kia rauka ta ratou i anoano. Ka anoanoia koe kia akapapu i tei rauka ia koe i te rave, e kua akariro te reira e kia riri au.” Kua tuatua tetai mapu e 22 mataiti e: “Ka aere meitaki ua te aronga manuia e ka noo tau ua. Ko te aronga ra kare e manuia ana, no tetai tumu kare e rauka i te angaanga meitaki, kua akarukeia ki muri.” Eaa oki i taemoemo ei te oraanga? Ka akapenei ua ainei te oraanga?

Tetai Akamarama Anga Tika Ua

Me akara taitaia atu te au mapu me kare kua manamanata i te taiate, te akatika ra ratou​—ma te kite e me kare ra i kite​—ki ta te Pipiria. Te akaari maira te Tuatua a te Atua e e akairo te “taiate manako kore” o teia tuatau. Kua tata te apotetoro ko Paulo no runga i to tatou tuatau i roto i tetai reta ki tetai mapu tane ko Timoteo: “Ka tupu te kino maata.” Eaa ra ka kino ei, e eaa ra ka ngata ei i te akono atu? No te mea, mei ta Paulo i tata maira, ka riro te tangata “ei akaperepere ia ratou uaorai, ei noinoi, ei akatietie, ei nengonengo, . . . ei mareka kore, ei viivii, . . . ei rotoriri.” Kare ainei e akataka anga tika tikai te reira o te tangata i teia tuatau?​—2 Timoteo 3:​1-3.

Te akakite ra te Pipiria e ka tupu teia tuatau ngata i “taua tuatau openga ra,” i mua ake ka akatupuiai te au taui anga maata i roto i te taiate tangata. Ka o te katoatoa i roto i teia au taui anga, te aronga ou e te pakari. Eaa oki te au taui anga? Kare e roa atu ka mono tetai kavamani i te rangi ra i te tutara anga o te au mea a te tangata nei, e ka rekareka te au tangata i raro ake i te “maata o te au ra” i te ngai ravarai. “Ka riro te enua no te aronga tuatua-tika, ka noo tamou rai ratou i reira.” Ka vai ei mea taito te au manako taitaia e te mataku.​—Salamo 37:​11, 29.

Ko te Pipiria anake te oronga maira i te kite pakari kia irinakiia no te tuatau ki mua. Me kite tetai mapu no runga i tei tapapaia atu i te au mataiti ka aru mai, ka akapapa aia no te au tupu anga e ka manako tinamou e ka akaaere maata i tona oraanga. Te akameangiti ra teia manako i te taitaia e te apiapi. Na roto i teia tu te anoano maata o te uki mapu​—kia marama i te taiate e kia kite e eaa ta te tuatau ki mua e akono maira​—te akakiteia ra i roto i te Pipiria.

Manuia Anga ei Mapu

Eaa oki te timata anga no tetai mapu kia manuiai? Ko tetai kite apiianga tere ki mua, te rauka anga o te au apinga materia, e te maata o te au taeake? Penei ka manako akapera te manganui. Ka tau te tuatau mapu e te akamata anga o te 20 mataiti kia oronga ki tetai tangata tataki tai i tetai akamata anga meitaki no te oraanga a muri mai. Tera te tu, te manuia anga ei mapu penei e akakite anga no te ka tupu a muri mai.

Mei ta tatou i kite, ka rauka i te Pipiria i te tauturu i te au mapu kia akariro i tona tuatau mapu anga e kia manuia. Kua kite ke ana te au mapu e manganui e ko teia te tu i roto i to ratou uaorai au oraanga. Te tatau ra ratou i te Tuatua a te Atua i te au ra e kua taangaanga i ta ratou e kite ra. (Akara i “Tetai Taiku Anga Tau mei Tetai Tavini Mapu o Iehova,” kapi 6.) Ae, e puka tikai te Pipiria no te mapu i teia tuatau no te mea ka rauka i te reira i te tauturu ia ratou kia “tau tikai i te au angaanga memeitaki katoa ra.”​—2 Timoteo 3:​16, 17.

[Tataanga i te kapi 5]

Ko tetai mea maata e manuiai tetai mapu koia oki ko te akono meitaki i tetai e tetai

[Tataanga i te kapi 6]

Penei e maata atu i tetai pupu ke, te inangaro ra te au mapu i te kite e eaa te tupu nei e no teaa ra

[Pia i te kapi 6]

Tetai Taiku Anga Tau mei Tetai Tavini Mapu o Iehova

E 19 o Alexander mataiti. Kua utuutuia mai aia i roto i tetai pamiri e Au Kite o Iehova, e e reka ana aia no te rave ma te ngakau katoa i tona akarongo. Inara kare teia i te mea ngoie ua. Te akamarama maira a Alexander:

“Penei ka poitirere koe, kua taokotai atu au ki te Au Kite o Iehova ei mapu kare i papetitoia ake e tere atu i tetai itu mataiti. I roto i taua tuatau, kare taku akamori anga e ma te ngakau katoa, e raveanga matau ua. Penei kare i rauka iaku te tu mataku kore no te akara tika ua iaku uaorai.”

E oti kua taui to Alexander tu. Te karanga ra aia:

“Kua raurau mai toku nga metua e te au taeake i roto i te putuputuanga iaku kia tatau i te Pipiria i te au ra, e kite meitaki ei ia Iehova. I te openga ra, kua tamata atu au i te reira. No reira kua akameangiti mai au i toku tuatau akara tivi e kua akariro i te tatauanga i te Pipiria ei tuanga o taku angaanga i te popongi. I te openga ra, kua akamata au i te marama tikai no runga i te Pipiria. Kua kite atu au e akapeea te reira i te tauturu anga mai iaku ei tangata. E​—tei puapinga maata roa atu​—kua marama au e te inangaro ra a Iehova iaku kia kite atu iaia. I te akono anga au i te reira, kua akamata toku pirianga kiaia i te tupu, e kua meitaki mai te au pirianga taeake i roto i te putuputuanga. Mei teaa te tuke anga i tei rauka i te Pipiria i te rave i roto i toku oraanga! Te manako nei au e kia tatau te au tavini mapu katoatoa o Iehova i te Pipiria i te au ra.”

Te vaira e mirioni ua atu au mapu takapini i te ao te taokotai ra ma te Au Kite o Iehova. Ko koe ainei tetai ia ratou? Ka inangaro ainei koe kia puapingaia mei te tatau anga ma te putuputu i te Pipiria? Eaa ka kore ei e aru i te akaraanga o Alexander? E akameangiti i te au angaanga puapinga kore e e akariro i te tatauanga i te Pipiria ei tuanga o taau angaanga i te au ra. Papu tikai ka puapinga koe.