Kia Mou Apa Kore ma te ki i te Kite
Te New World Translation Arikiia e te Au Mirioni Ua Atu i te Ao Katoa
KUA pou e 12 mataiti, e 3 marama, e 11 ra no tetai angaanga pakari tikai. Inara, ia Mati 13, 1960, kua oti te tuanga openga o te tataanga no tetai urianga Pipiria ou. Kua tapaia e ko te New World Translation of the Holy Scriptures.
Okotai mataiti i muri mai, kua nenei te Au Kite o Iehova i teia uri anga i roto i te voriumu okotai. Kua rauka te reira tataanga i te 1961 e okotai mirioni kopi. I teia tuatau, kua tere atu te numero o te au kopi tei neneiia i te kotinga o te okotai anere mirioni, te akariroanga i te New World Translation e ko tetai o te au Pipiria tei tua maataia. Inara, eaa, tei akakeu i te Au Kite kia akapapa i teia uri anga?
Te Tumu no Tetai Uri Anga Pipiria Ou?
E raukai i te marama e te akakite aere i te tuatua a te au Tuatua Tapu, i te au mataiti i topa kua taangaanga ana te Au Kite o Iehova i te au uri anga Pipiria Engarani tuke tuke. Koi meitaki ei etai turanga o teia au uri anga, e putuputu te taime kua akamanaia te reira e te au peu akonoanga e te au irinaki anga a Kerititome. (Mataio 15:6) No reira kua kite atu te Au Kite o Iehova i te umuumu anga no tetai uri anga Pipiria te akakite tika maira i te au tataanga mua tei akauruia.
Te takainga mua no te akatupu anga i teia anoano anga kua raveia ia Okotopa 1946 i te taiku anga mai a Nathan H. Knorr, e mema o te Pupu Akaaere o te Au Kite o Iehova, no te akapapa anga i tetai uri anga Pipiria ou. Ia Titema 2, 1947, kua anoano atu te Kumiti Uri Anga Pipiria Ao Ou no te maani i tetai uri anga te ka vai tiratiratu ki te tataanga mua, ka kapiti atu i te au kimikimi anga ou roa atu a te aronga kite tei raveia mai mei te au tataanga Pipiria kitea ouia, e ka taangaanga i te au reo mama ua te maramaia ra e te aronga tatau i teia tuatau.
I te nenei angaia te tuanga mua—te New World Translation of the Christian Greek Scriptures—i te 1950, kua kiteia mai e kua akatupu te aronga uri i ta ratou au akakoroanga. Ko te au irava Pipiria kare i marama meitakiia ana kua taka meitaki mai. Ei akatauanga, ka akara ana i te irava ngata ia Mataio 5:3: “E ao to tei apikepike i te vaerua.” (King James Version) Kua uriia te reira: “E mataora to te aronga tei manako i to ratou anoano i te pae vaerua.” Te ako anga a te apotetoro ko Paulo “kia matakite no te kore e apinga” (King James Version) kua uriia: “Auraka e apiapi i te au mea katoa.” (Philipi 4:6) E te uri anga a te apotetoro ko Ioane “te anoano tika kore o te kopapa” (Douay Version) te tatau ra, “te anoano o te kopapa.” (1 Ioane 2:16) Te taka meitaki ra, kua akaari mai te New World Translation i te turanga marama anga.
Kua umere tikai tetai aronga kite. Ei akaraanga, kua tuatua te tangata kite i te Pipiria o Peritane ko Alexander Thomson e ko te New World Translation tetai uri anga meitaki roa atu no te uri tika tikai i te present tense i te reo Ereni. Kia akatutu: te tatau ra a Ephesia 5:25 “E te au tane, e tamou ua atu i te aroa i ta kotou au vaine” kare i akakite ua “E te au tane, e aroa atu i ta kotou au vaine.” (King James Version) “Kare atu e uri anga ke tei akataka i teia tuanga meitaki ma te ki tikai e te putuputu,” i na Thomson ei no te New World Translation.
Ko tetai tu meitaki roa o te New World Translation koia oki kua taangaanga te reira i te ingoa o te Atua, ko Iehova, i roto i te au tuanga Epera e te Ereni o te au Tuatua Tapu. I te mea te mama maira te ingoa Epera o te Atua vaitata rai e 7,000 taime i roto anake i te Koreromotu Taito, te taka meitaki ra e te inangaro maira Tei Anga ia tatou i tona aronga akamori kia taangaanga i tona ingoa e kia kite iaia ei peretana. (Exodo 34:6, 7) Kua tauturu te New World Translation i te au mirioni ua atu tangata kia pera.
Neneiia te New World Translation i Roto i te Au Reo Tuke Tuke
Mei te taime i ira mai ei i roto i te reo Engarani, kua anoano te Au Kite o Iehova takapini i te ao e kia rauka te New World Translation i roto i to ratou uaorai reo—e no tetai tumu meitaki. I roto i etai au enua, kua ngata te rauka anga te au urianga i roto i te reo i reira no te mea ko te aronga komono o te au Taiate Pipiria te tua ra i te reira kare i mareka ana no te kite atu i ta ratou aronga oronga i te au Pipiria kia tua atu ki te rima o te Au Kite o Iehova. Pera katoa, e putuputu te taime te uuna ra te reira au Pipiria i te au apiianga puapinga. Ko tetai akaraanga ko tetai uri anga i roto i te reo i Europa i te tua tonga te uuna ra i te puapinga i te taiku anga i te ingoa o te Atua na te monoanga i te au tuatua a Iesu “Kia akatapuia toou ingoa” ma “Kia akangateiteiia koe e te tangata.”—Mataio 6:9.
Kua oti ke ana i te 1961, kua akamata te aronga uri i te tataanga Engarani o te New World Translation ki roto i tetai atu au reo. I nga mea mataiti i muri mai, kua oti te New World Translation of the Christian Greek Scriptures ki roto i nga reo e ono. I taua taime, e 3 i roto i te 4 Au Kite takapini i te ao kua rauka i te tatau i teia Pipiria i roto i to ratou uaorai reo. Inara, te maata atura te angaanga kia akonoia me ka rauka i te Au Kite o Iehova i te akaruke i teia Pipiria ki roto i nga rima o te au mirioni tangata.
I te 1989 kua vaitata mai te akakoroanga no te akanoo i te Ngai Uri Anga i te opati maata i te ao katoa o te Au Kite o Iehova. Kua akatupu taua tipatimani i tetai ravenga uri anga tei akaputu i te au tuatua Pipiria apiiia ma te tauturu o te komopiuta. Te taangaangaanga i teia ravenga kua akariro e kia rauka kia uriia te au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano ki roto i etai atu au reo i te mataiti okotai e te au Tuatua Tapu Epera i roto i nga mataiti e rua—e meangiti atu te taime tei pou no tetai angaanga uri anga Pipiria. I te mea kua akapapaia teia ravenga, e 29 tataanga o te New World Translation kua oti i te uriia mei te reo Engarani e kua tukunaia i roto i te au reo tei tuatuaia e tere atu i te rua pirioni tangata. Te raveia nei te angaanga no te uri atu e 12 reo ke atu. Teia ra, kua uriia mai te New World Translation i te reo Engarani, me e katoa me kare i tetai tuanga, ki roto i te 41 reo ke atu.
Tere atu i te 50 mataiti i teianei mei te tuanga mua o te New World Translation i te tukuna angaia ia Aukute 3, 1950, i te Akaputuputuanga Akamaata i te Teokaratiki a te Au Kite o Iehova i New York City. I taua atianga, kua raurau a Nathan H. Knorr i te aronga uruoaanga: “E apai i teia uri anga. E tatau i teia, e apinga kia raveia ma te rekareka. E apii i te reira, ka tauturu oki ia koe kia akameitaki atu i toou maramaanga i te Tuatua a te Atua. E oronga atu ki tetai atu.” Te akamaroiroi atu nei matou ia koe kia tatau i te Pipiria i te au ra, ka tauturu oki te akakite anga i roto i te reira ia koe kia “mou apa kore rai kotou ma te ki i te kite i te au anoano katoa o te Atua ra.”—Kolosa 4:12.
[Au Tutu i te kapi 8, 9]
(No runga i teia, akara i te puka)
“Tukuna Angaia te New World Translation”
Tukuna muaia i te reo Engarani, teianei te rauka nei te New World Translation i te katoa anga me kore tetai tuanga i te 41 reo
Au Tuatua Tapu Ereni Kerititiano Pipiria Katoa
1950 1
1960-69 6 5
1970-79 4 2
1980-89 2 2
1990-Teianei 29 19