E Aronga Tutu Evangeria te au Kerititiano Mou Katoatoa

“E imene ia Iehova, e akameitaki i tona ingoa; e akakite i te ora nana i tera rā i tera rā.”​—SALAMO 96:2.

1. Eaa te tuatua meitaki ka anoanoia te au tangata kia akarongo, e i akapeea te Au Kite o Iehova i te riroanga ei akatauanga i te akatotoaanga i taua tuatua ra?

I ROTO i te ao te tupu ra te au tumatetenga i te au ra tataki tai, e akapumaanaanga tikai kia kite mei ta te Pipiria e akakite maira, te tamaki, te rave kino, te onge, e te takinga kinoanga kare e roaia ka ope. (Salamo 46:9; 72:​3, 7, 8, 12, 16) E tika, kare ainei ia i te nuti meitaki te tau ra kia akarongoia e te katoatoa? Te manako ra te Au Kite o Iehova ko te tika ia. Te matauia ra ratou i te au ngai ravarai ei aronga tei tutu aere ra “i te tuatua meitaki ra.” (Isaia 52:7) E tika tikai, e manganui te Au Kite kua mamae i te takinga kinoanga no ta ratou tauta anga kia tuatua aere i te tuatua meitaki. Inara tei ia ratou te manako anga meitaki no te au tangata i to ratou ngakau ra. E mei teaa ra tetai rekoti no te maroiroi e te tamou marieanga ta te Au Kite i patu ana!

2. Eaa tetai tumu no te maroiroi o te Au Kite o Iehova?

² Te maroiroi o te Au Kite o Iehova i teia tuatau te aiteite ra ki te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra. No ratou, kua tuatua tika mai te nuti pepa Katorika o Roma L’Osservatore Romano: “I te oti uaanga te papetito angaia te au Kerititiano mua ra, kua manako ngakau e na ratou te apainga kia akatotoa i te Evangeria. Mei te vaa ki te vaa, kua tuatua aere te au tavini ra i te Evangeria.” Eaa ra te Au Kite o Iehova, i aite ei ki taua au Kerititiano mua ra, te maroiroi? Te mea mua, no te mea ko te tuatua meitaki ta ratou e akakite aere ra no ko mai i te Atua ko Iehova uaorai. E tumu meitaki atu ainei tetai no te maroiroi anga? Ko ta ratou tutu aereanga e pau anga ki te au tuatua a te tata taramo: “E imene ia Iehova, e akameitaki i tona ingoa; e akakite i te ora nana i tera rā i tera rā.”​—Salamo 96:2.

3. (a) Eaa te rua o te tumu no te maroiroi o te Au Kite o Iehova? (e) Eaa te o atura ki te “ora na te [Atua]”?

³ Te akamaaraara maira te au tuatua a te tata taramo kia tatou i te rua o te tumu no te maroiroi o te Au Kite o Iehova ra. E tuatua no te ora ta ratou tuatua. Te angaanga ra etai aronga tataki tai i te vairakau, te tauturu, te puapinga, me kare i etai atu tuanga kia akameitaki mai i te tu oraanga o te au tangata, e mea meitaki taua au tauta anga ra. Inara ko tetai ua atu apinga ta tetai tangata ka rave no tetai atu e mea kotingaia ia me akaaiteia atu ki “te ora na [te Atua].” Na roto ia Iesu Karaiti, ka akaora mai a Iehova i te aronga akaaka mei te ara, te maki, e te mate. Te aronga te ka puapingaia ka ora e tuatau ua atu! (Ioane 3:​16, 36; Apokalupo 21:​3, 4) I teia tuatau nei, ko te ora tei roto i te “au angaanga taka ke” ta te au Kerititiano e akakite ra me akarongo ratou i te au tuatua: “E akakite i [to te Atua] kakā i rotopu i te au etene; tana ra au angaanga taka ke i roto i te au tangata katoa ra. E maata oki a Iehova, e kia maata tona akapaapaa angaia: Kia matakuia oki aia, auraka te au atua katoa.”​—Salamo 96:​3, 4.

Te Akatauanga a te Pu Ra

4-6. (a) No teaa te toru o te tumu i maroiroi ei te Au Kite o Iehova ra? (e) Akapeea ta Iesu akaari anga i te maroiroi no te angaanga tutu aereanga i te tuatua meitaki?

⁴ E maroiroi anga to te Au Kite o Iehova no te toru o te tumu ra. Te aru ra ratou i te akatauanga a Iesu Karaiti. (1 Petero 2:21) Kua ariki taua tangata apa kore ua ra ma te ngakau katoa i te angaanga “tutu aere i te evangelia i te tangata rikiriki.” (Isaia 61:1; Luka 4:​17-21) No reira, kua riro aia ei tangata tutu evangeria, tei akakite ra i te tuatua meitaki. Kua tutaka aere aia i te tiroa katoa e te tipoto oki o Galilea e Iudea ra, i “te tuatua anga i te evangelia o te basileia.” (Mataio 4:23) E no te mea kua kite aia e e manganui te ka akarongo i taua tuatua meitaki ra, kua tuatua atura aia ki tana au pipi: “Te maata ua nei te mou, te iti nei ra te aronga e kokoti: E teianei, e pure kotou i te Atu o te mou, kia unga mai aia i tetai aronga ei rave i taua mou nana ra.”​—Mataio 9:​37, 38.

⁵ Kia rotai ma tana pure, kua tereni atura Iesu ia etai ke kia riro ei aronga tutu evangeria. I muri akera, kua tono atu aia i tana au apotetoro ko ratou uaorai e kua tuatua atu kia ratou: “E tutu aere kotou, na ko atu, Te vaitata mai nei te basileia o te ao.” Ka meitaki atu ainei no ratou kia akanoo i te au porokaramu kia akakore i te au tu kino o taua tuatau ra? Me kare ka tau ainei ratou kia o atu ki roto i te au poritiki kia tamaki atu i te tu viivii o taua tuatau ra? Kare. Mari ra, kua akanoo a Iesu i te turanga no te aronga tutu evangeria Kerititiano katoa i tana tuatua anga ki tana au pipi: “E tutu aere kotou.”​—Mataio 10:​5-7.

⁶ I muri iora, kua tono atura Iesu i tetai pupu o te au pipi kia tuatua: “Kua vaitata mai nei te basileia o te Atua kia kotou.” I to ratou oki mai anga kia ripoti i te autu anga to ratou tere tutu evangeria, kua rekareka atura Iesu. Kua pure aia: “E akameitaki au ia koe, e taku Metua, te Atu no te rangi e te enua, i te mea ko koe i uuna ke atu i teianei au mea i te aronga pakari e te kite, e kua akakite mai ki te tamariki nei.” (Luka 10: 1, 8, 9, 21) Te au pipi a Iesu, e aronga ravakai angaanga maata i mua ana, e au pama, e te vai atura, kua aite ki te tamariki me akaaiteia atu ki te aronga arataki akonoanga apii ia ra o te iti tangata. Inara ko te au pipi kua tereniia kia akakite aere i te tuatua meitaki katoa ra.

7. I muri ake i to Iesu kake anga ki te rangi, kua tutu atu tana au pipi kiaai ma i te tuatua meitaki na mua?

⁷ I muri ake i to Iesu kake anga ki te rangi, kua rave ua atu tana au pipi i te akatotoa i te tuatua meitaki no te ora. (Angaanga 2:​21, 38-40) Kua tutu atura ratou kiaai ma na mua? Kua aere atu ainei ratou ki to te au pa enua kare ra i kite i te Atua? Kare, ko ta ratou ngai akamata anga ko Iseraela, te au tangata tei matau ia Iehova no te tere atu i te 1,500 mataiti. E tika anga ainei to ratou kia tutu aere i te enua kua akamori ke ia ra a Iehova? Ae. Kua tuatua a Iesu kia ratou: “Ei kite oki kotou noku i Ierusalema nei, e Iudea katoa oki e pini ua ake, e Samaria katoa oki, e tae ua atu ki te openga o te enua ra.” (Angaanga 1:8) Te umuumuia ra a Iseraela kia akarongo i te tuatua meitaki mei tetai ua atu iti tangata ra.

8. Akapeea te Au Kite o Iehova i teia tuatau nei i te aru anga i te au pipi a Iesu o te anere mataiti mua ra?

⁸ I roto i te tu aiteite, te tutu aere nei te Au Kite o Iehova i te ao katoa i teia tuatau. Te taokotai ra ratou ma te angera ta Ioane i akara ra tei iaia ra “te evangelia mutu kore, e tutu ki te aronga e noo i te ao nei, ki te pa enua katoa, e te au kopu, e te au reo, e te au iti-tangata.” (Apokalupo 14:6) I te mataiti 2001, te angaanga ra ratou i e 235 enua e te au ngai ke ke, kapiti katoa etai tei manakoia ra ei Kerititiano. E tarevake ainei no te Au Kite o Iehova kia tutu aere i te au ngai kua akanoo takere ia e te Kerititome tona au ekaretia? Te tuatua ra tetai papaki e tarevake ia e penei te manako katoa ra ko taua tutu anga evangeria ra e “keia anga mamoe ia.” Inara, te maara ra i te Au Kite o Iehova to Iesu manako ngakau no te au ngati Iuda taakaaka o tona tuatau ra. Noatu rai e kautaunga to ratou, kare a Iesu i tapupu i te tuatua anga kia ratou i te tuatua meitaki. “Aroa atura aia ia ratou, no te mea kua mate ratou i te roiroi, e kua pueurikiriki keia, mei te mamoe tiaki kore ra.” (Mataio 9:36) Me kitea e te Au Kite o Iehova te au tangata taakaaka kare ra i kite ia Iehova e tona Patireia, ka tau ainei ratou kia karapii i te tuatua meitaki mei taua aronga ra no te mea te karanga ra tetai akonoanga e e mana to ratou i rungao ia ratou? I te aruanga i te akatauanga a te au apotetoro a Iesu, ka pau tatou e kare. Ka tika kia tutu aereia te tuatua meitaki ki “to te pa enua ravarai,” ma te kore e tuke anga.​—Mareko 13:10.

Kua Tutu Evangeria te Au Kerititiano Mua Katoa

9. I te anere mataiti mua ra, koai ma i roto i te putuputuanga Kerititiano tei rave i te angaanga tutu aereanga?

⁹ Koai ma i te anere mataiti mua ra tei rave i te angaanga tutu aereanga? Te akakite maira te au tika ko te au Kerititiano katoatoa e aronga tutu evangeria. Kua akakite mai te tangata tata tuatua ko W. S. Williams e: “Te akakiteanga matauia ko te au Kerititiano katoatoa i te Ekaretia taito ra . . . kua tutu aere i te evangeria.” No te au tupu anga i te ra o Pentekote 33 T.N., te tuatua ra te Pipiria: “E ki akera ratou ravarai [te au tane e te au vaine] i te Vaerua Tapu, kua tuatua iora i te tuatua ke, i ta te Vaerua i oronga mai i te tuatua kia ratou ra.” Kua kapiti te aronga tutu evangeria i te au tane e te au vaine, te aronga ou e te ruaine, te tavini e te rangatira. (Angaanga 1:14; 2:​1, 4, 17, 18; Ioela 2:​28, 29; Galatia 3:28) I te opara anga te takinga kinoanga kia oro ke atu te au Kerititiano e manganui mei Ierusalema, “ko taua aronga ra i pueurikiriki ke ra, aere atura e akakite aere i te tuatua e pini rava ake te enua katoa.” (Angaanga 8:4) Pouroa “taua aronga ra i pueurikiriki ke ra,” kare e tokoiti ua te aronga akataoongaia, tei tutu aere i te evangeria.

10. Eaa te angaanga tuanga rua ra tei akatupuia i mua ake i te akapouanga o te akatereanga ngati Iuda ra?

¹⁰ Kua akapapuia e tika te reira i taua au mataiti mua ra. Kua totou a Iesu: “E tutu aereia te evangelia o te basileia nei, e kako rava ake te ao katoa nei; ei kite no te pa enua ravarai; ko te openga iora ïa i reira ra.” (Mataio 24:14) I te akatupu anga i taua au tuatua i te anere mataiti mua ra, kua tutu ateaia te tuatua meitaki ra i mua ake i akapouiai e te au vaeau o Roma ra te akonoanga ngati Iuda e te akatereanga poritiki ra. (Kolosa 1:23) Pera katoa, kua akarongo ta Iesu au pipi katoatoa i tana akauenga: “E teianei, ka aere kotou, e akariro i to te pa enua katoa ei pipi; ka bapetizo atu ei ia ratou i te ingoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te Vaerua Tapu; Ma te apii atu ia ratou, kia akono i te au mea katoa taku i akaue atu kia kotou.” (Mataio 28:​19, 20) Kare te au Kerititiano mua ra i raurau atu i te aronga akaaka ra kia irinaki ia Iesu e ka akaruke atu ei ia ratou kia kimi i to ratou uaorai aerenga, mei ta tetai aronga tutu aere o teia tuatau e rave nei. Kareka ra, kua apii atu ia ratou ki riro ei au pipi na Iesu, kua akapapa ia ratou ki roto i te au putuputuanga, e kua tereni atura ia ratou kia raukai ia ratou i te tutu aere i te tuatua meitaki e te akariro anga i te au tangata ei pipi. (Angaanga 14:​21-23) Te aru ra te Au Kite o Iehova i taua akaraanga ra i teia tuatau.

11. Koai ma i teia tuatau te rave ra i te akakitekiteanga i te tuatua meitaki roa ki te au tangata nei?

¹¹ E manganui te Au Kite o Iehova, te aru ra i te akatauanga a Paulo, a Banaba, e etai atu, kua aere ei au mitinari ki etai enua ke. Kua puapinga tikai ta ratou angaanga, i te mea kare ratou i riro kia o atu ki roto i te au poritiki me kare i aere ke atu i etai aerenga mei te akauenga kia tutu aere i te tuatua meitaki. Kua akarongo ua ratou i ta Iesu ra akauenga: “Me aere kotou, e tutu aere.” Inara, ko te maataanga o te Au Kite o Iehova kare i te au mitinari i te au enua ke. E manganui ia ratou te akono ra i to ratou oraanga na te rave angaanga anga, e ko etai tei te apii ra. Tetai papaki te akono tamariki ra. Inara te Au Kite katoatoa te oronga ra ki etai i te tuatua meitaki ta ratou i apii ana. Te aronga ou e te ruaine, te tane e te vaine, te akarongo rekareka ra i ta te Pipiria akamaroiroi anga: “E akakite ua koe i te tuatua; kia tamou marie rai, i te atianga tau, e te atianga tau kore.” (2 Timoteo 4:2) Mei to ratou aronga mua i te anere mataiti mua ra, te rave ua atura ratou “kare e rā i tukua ia ratou i te apii anga atu e te tuatua anga atu ia Iesu Mesia.” (Angaanga 5:42) Te akakitekite ra ratou i te tuatua meitaki rava no te au tangata nei.

Rave Poroteraita me Kare e Tutu Evangeria?

12. Eaa te akono poroteraita anga, e akapeea te manako anga no te reira?

¹² Te tuatua i te reo Ereni e pro·se’ly·tos, te aite anga e “tangata tei taui i te akarongo.” Mei teianei kua rauka mai te tuatua Papaa “proselytism,” te aite anga tikai “te raveanga i te taui i te akarongo o te tangata.” I teia tuatau nei, te tuatua ra tetai papaki e e mea kino te tu poroteraita. Ko tetai pepa tei neneiia e te Konitara o te Au Ekaretia te tuatua ra i “te ara no te tu poroteraita.” No teaa ra? Te tuatua ra te Catholic World Report: “I raro ake i te maata anga o te au akaapa anga Otototi, kua rave te ‘tu poroteraita’ i te manako anga no te opara anga kia taui.”

13. Eaa etai akatauanga no te poroteraita kino ra?

¹³ E kino ainei te poroteraita anga? Ka rauka kia pera. Kua tuatua a Iesu e ko te poroteraita anga a te au tata tuatua e te au Pharisea e kino ia ki te aronga tei tauiia te akarongo e ratou. (Mataio 23:15) E tika rai, te “taui anga oparaia” e tarevake ia. Ei akatauanga, kia tau ki ta te tata tuatua enua ko Josephus, i te akavi anga a John Hyrcanua Maccabean ra i te au Idumaea, “kua akatika [aia] ia ratou kia noo mai ki to ratou enua me ka peritome ratou ia ratou uaorai e ka puareinga oki kia akono i te au ture o te au ngati Iuda ra.” Me ka noo te au Idumaea ra i raro ake i te tutara anga ngati Iuda ra, ka anoanoia ratou kia akono i te akonoanga ngati Iuda. Te akakite maira te au tata tuatua enua kia tatou e i te varu anere mataiti T.N., kua upokotu a Charlemagne i te au Saxon peikani o Europa tokerau ra e kua opara takinoia ratou kia taui.a Akapeea ra te ngakau tae, o taua aronga Saxon me kare te au Idumaea tei tauiia ra to ratou akonoanga? Ei akatauanga, akapeea te piri anga tikai o te Ariki Idumaea ko Heroda ra​—tei tauta ra i te tamate i te pepe ko Iesu ra​—ki te Ture akauruia a Mose ra?​—Mataio 2:​1-18.

14. Akapeea etai au mitinari o Kerititome i te taomi anga i te au tangata kia taui?

¹⁴ Te oparaia ra ainei te au tauianga i teia tuatau? I roto i tetai tu, te pera ra etai. Te ripotiia maira e te oronga ra etai mitinari o Kerititome i te au apiianga ki tetai au enua ke ki te aronga tei tauiia te akarongo. Me kare penei e ka maani ratou i tetai tangata tei oro kimi ora te pongi ra kia noo ua i te akarongo i tetai akoanga e raukai iaia te kai. Kia tau ki tetai akakite anga tei orongaia mai i te 1992 i tetai uruoaanga a te au Epetikopo Otototi ra, “te rokoia ra te poroteraita anga i etai taime na roto i te akavare anga apinga e i etai taime na roto i te au tu tuke tuke o te ta ua.”

15. Te rave ra ainei te Au Kite o Iehova i te poroteraita anga i roto i te aiteanga ou o taua tuatua ra? E akataka mai.

¹⁵ Te tarevake ra te taomianga i te au tangata kia taui i ta ratou akonoanga. E tika tikai, kare te Au Kite o Iehova e akono ana i taua tu ra.b No reira, kare ratou e rave poroteraita na roto i te aiteanga o taua tuatua ra i teia tuatau. Kareka ra, mei te au Kerititiano o te anere mataiti mua ra, te tutu aere ra ratou i te tuatua meitaki ki te au tangata ravarai. Tetai ua atu te ka akarongo ua mai ka patiia kia akatere atu i te kite na te apiianga Pipiria. Ka apii taua aronga inangaro ra kia tuku i te akarongo, akatumu ngaueue koreia ki runga i te kite tika i te Pipiria, i te Atua e tana au akakoro anga. Ei tupu anga, ka kapiki ratou i te ingoa o te Atua ko Iehova, no te ora. (Roma 10:​13, 14, 17) Me ka ariki ratou i te tuatua meitaki e me kare ra tei ia ratou uaorai te ikianga. Kare e opara anga. Me te pera ra, ka riro te taui anga ei mea puapinga kore. Kia arikiia e te Atua, ka tika te akamori anga no te ngakau maira.​—Deuteronomi 6:​4, 5; 10:12.

Tutuanga Evangeria i Teia Tuatau Nei

16. Akapeea te tupuanga kia maata te angaanga tutu anga evangeria a te Au Kite o Iehova i teia tuatau nei?

¹⁶ I roto i teia tuatau katoa nei, kua tutu aere te Au Kite o Iehova i te tuatua meitaki o te Patireia na roto i tetai tupu anga maata atu no Mataio 24:14. Ko tetai apinga meitaki i ta ratou angaanga tutuanga evangeria ko te makatini Punanga Tiaki.c I te 1879, i te neneiia anga i te au itiu mua o Te Punanga Tiaki, e 6,000 makatini tei akatotoaia i roto i te reo okotai. I te mataiti 2001, e tere atu i te 122 mataiti i muri akera, kua itae te tua aereanga ki te 23,042,000 kopi e 141 reo. Te akaiteite atuanga i taua tupuanga ra kua tupu katoa te angaanga tutuanga evangeria a te Au Kite o Iehova. E akaaite atu i te au tauatini ora tokoiti ua tei raveia i te au mataiti taki tai i te angaanga tutuanga evangeria i te 19 anere mataiti ra ma te 1,169,082,225 ora tei raveia i te angaanga tutu aereanga i te mataiti 2001. Ka akamanako ana i te 4,921,702 apii Pipiria oronga uaia tei akonoia i te avereti i te marama tataki tai. Mei teaa ra te maata o te angaanga meitaki tei raveia! E kua raveia te reira e te 6,117,666 aronga rave tutu aere i te Patireia.

17. (a) Eaa te tu o te au atua pikikaa te akamoriia nei i teia tuatau? (e) Noatu eaa tona reo, te pa enua, me kare te turanga, eaa te umuumuia ra kia kite te au tangata ravarai?

¹⁷ Kua tuatua te tata taramo: “Te au atua ravarai o te au etene ra, e idolo ïa: ko Iehova ra tei anga i te au rangi ra.” (Salamo 96:5) I te ao angaanga o teia tuatau nei, te raveanga pa enua, te au akatutu pa enua, te aronga maata, te au apinga kopapa, e pera katoa te apinganui kua akariroia ei au apinga akamori. (Mataio 6:24; Ephesia 5:5; Kolosa 3:5) Kua tuatua ana a Mohandas K. Gandhi e: “Ko toku manako tikai e . . . ko Europa i teia tuatau e ingoa Kerititiano ua to ratou. Te akamori ra ratou ia Mamona [apinganui].” Ko te tika, te umuumuia ra te tuatua meitaki kia akarongoia i te au ngai ravarai. Te aronga ravarai, noatu eaa tona reo, te pa enua, me kare te turanga, ka tau kia kite ia Iehova e tana au akakoro anga. Te anoano nei matou e kia akarongo te katoatoa ki te au tuatua a te tata taramo: “O atu kia Iehova i te kakā e te ririnui. O atu kia Iehova i te kakā e tau ki tona ra ingoa”! (Salamo 96:​7, 8) Te tauturu ra te Au Kite o Iehova ia etai ke kia kite ia Iehova kia raukai ia ratou i te o atu tikai kiaia i te kaka. E te puapinga maataia ra te aronga akarongo. Eaa te au puapinga ta ratou e rekareka ra? Ka uriuri manakoia te reira i roto i te atikara te aru mai nei.

[Au Tataanga Rikiriki i Raro]

Ka Rauka Ainei ia Koe te Akataka?

• Eaa ra te Au Kite o Iehova i maroiroi ei i te tutu evangeria?

• Eaa te Au Kite o Iehova i tutu aere ei noatu e kua akanooia e Kerititome te au ekaretia?

• Eaa ra te Au Kite o Iehova i kore ei e riro ei aronga rave poroteraita i te aiteanga o taua tuatua ra i teia tuatau nei?

• Akapeea te angaanga tutu evangeria a te Au Kite o Iehova e tupu nei i teia tuatau?

[Tutu i te kapi 9]

Ko Iesu tetai tei maroiroi i te tutu evangeria e kua tereni ia etai atu kia rave pera i taua angaanga ra

[Tutu i te kapi 10]

Kua rave katoatoa te aronga i te putuputuanga o te anere mataiti mua ra i te tutuanga evangeria

[Tutu i te kapi 11]

E tarevake te oparaanga i te au tangata kia taui i ta ratou akonoanga